Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015

Μονή Αγίου Γεωργίου Μυροφύλλου, Τρίκαλα

Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της κοινότητας Μυροφύλλου και στα όρια των νομών Τρικάλων και Άρτας πάνω από την αριστερή όχθη του Αχελώου.


Άποψη της Μονής

Η χρονολογία ίδρυσης της μονής είναι άγνωστη και κατά μια άποψη πρόκειται για τη μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου εις Ασπροπόταμον, που αναφέρεται σε ένα χρυσόβουλο του 1336, όπου και η αναφορά του Μυροφύλλου ως Μυρόκοβο.

Η ιστορία της μονής αρχίζει επίσημα το 1618, χρονιά που κτίστηκε ο ναός της Θεοτόκου στη θέση παλιότερου ναού που κάηκε και η ύπαρξη του οποίου τεκμηριώνεται από σωζόμενα λειτουργικά βιβλία που τυπώθηκαν σε ενετικά τυπογραφεία τον 16ο αιώνα. 

Ο ναός της Θεοτόκου με το παρεκκλήσιο των Ταξιαρχών, που προστέθηκε σε αυτόν σε μεταγενέστερη οικοδομική φάση, αποτελούσε το καθολικό της μονής ως το 1815, οπότε και χτίστηκε το νέο καθολικό. Ξαφνιάζει ο τρούλος του Καθολικού, που ενώ εσωτερικά διαμορφώνεται ως θόλος με την απεικόνιση του Παντοκράτορα, εξωτερικά αποτελεί μια τετράγωνη κατασκευή που ελαφρύνεται με τη χρήση πλίνθων.

Άποψη της Μονής
πηγή
Τοξοστοιχία παλαιάς (νότιας) πτέρυγας κελιών
πηγή

Ναός Αγίου Γεωργίου, το νεότερο καθολικό.
Η ανέγερση του νέου καθολικού, αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο, σηματοδοτεί μια περίοδο για τη μονή στην οποία επεκτείνεται. 

Κτήτορας της νέας μονής, της οποίας η οικοδομική της ανάπτυξη ολοκληρώθηκε το 1836, φέρεται ο παπα - Κοσμάς από το Καρπενήσι που όπως φαίνεται από επιγραφές ήταν μέλος της ήδη υπάρχουσας μοναστικής κοινότητας, αν και άλλες πηγές τον αναφέρουν και ως αρχηγό ομάδας κλεφτών της περιοχής. 

Στην προσωπικότητα και την επαναστατική δράση του παπα - Κοσμά, στην ανεπιβεβαίωτη πληροφορία ότι η μονή κατά τη δεύτερή της φάση τουλάχιστον χτίστηκε με χρήματα της Φιλικής Εταιρείας και κυρίως στη γεωγραφική της θέση οφείλεται η εκτίμηση ότι το μοναστήρι αποτελούσε πολεμικό καταφύγιο των κλεφτών κατά του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. 

Είσοδος στον περίβολο της μονής
πηγή
Ναός της Παναγίας (παλαιό καθολικό)
πηγή


Άποψη της Μονής
Στην απογραφή του 1881 είχε οκτώ μοναχούς όμως διαλύθηκε την δεκαετία του 1930, τα κτήματά της πουλήθηκαν και υπήχθη στη μονή Γκούρας ενώ η κατολίσθηση του 1963 αλλά και ο σεισμός του 1967 έφεραν καταστροφές όπως και στον οικισμό του Μυροφύλλου. 

Η μονή διαθέτει τετράπλευρο οχυρωματικό περίβολο, στον οποίο μπαίνει κανείς μέσω ενός πυλώνα και εσωτερικά βρίσκονται, διαδοχικά, τα κτίσματα του ναού του Αγίου Γεωργίου και του ναού της Θεοτόκου με το παρεκκλήσιο των Ταξιαρχών. 

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ένα μονόχωρο καμαροσκέπαστο κτίσμα, κατάγραφο με τοιχογραφίες, οι οποίες φιλοτεχνήθηκαν το 1869/70 από τους Σαμαριναίους ζωγράφους Αθανάσιο και Γεώργιο ενώ ο ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου με το παρεκκλήσιο των Ταξιαρχών βρίσκεται προσκολλημένος στη δυτική πτέρυγα της μονής. 

Προστώο του ναού του Αγίου Γεωργίου (νεότερο καθολικό)
πηγή
Παρεκκλήσιο Παμμεγίστων Ταξιαρχών: τοιχογραφίες
πηγή
Ναός της Παναγίας (παλαιό καθολικό)
πηγή

Η είσοδος στο Καθολικό
πηγή
Είναι μονόχωρος, καλύπτεται με ημικυκλική καμάρα και καταλαμβάνει το ισόγειο ενώ πάνω από αυτόν διαμορφώνεται το μικρό παρεκκλήσιο των Ταξιαρχών. 

Και οι δύο χώροι διαθέτουν τοιχογραφίες του 1614/1622 και 1738 αντίστοιχα ενώ στη δυτική πτέρυγα της μονής υπάρχει η τραπεζαρία, το αρχονταρίκι και άλλοι χώροι ενώ τελευταίες ανασκαφές κοντά στη μονή έφεραν στο φως θεμέλια ναού αλλά και ένα νεκροταφείο της υστεροβυζαντινής περιόδου. 

Η πνευματική δράση της Μονής, στην πρώτη φάση της ιστορικής πορείας της, όπως αυτή καταγράφεται μέσα από τη σωζόμενη αλληλογραφία του κώδικα των Βρυξελλών ΙΙ 2406 του παπά - Νικόλα Μυροκοβίτου, υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική. Διαφαίνεται πως με κέντρο τη Μονή Μυροκόβου, από όπου έπαιρναν τα πρώτα γράμματα, εξακτινώνονται έπειτα οι λόγιοι στα κέντρα του ελληνισμού. 

Άποψη του τέμπλου 
πηγή
Άποψη των εξωτερικών τοιχογραφιών του Καθολικού
πηγή


Τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου που σκοτώνει τον δράκο στην 
είσοδο του καθολικού του μοναστηριού, με σκηνές από τον βίο του.
Η παράδοση υποστηρίζει ότι το μοναστήρι αυτό είναι κτίσμα της Φιλικής Εταιρείας με σκοπό, φυσικά, να χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο των αγωνιστών στον ένοπλο απελευθερωτικό αγώνα του 1821. 

Είναι βέβαιο ότι τότε βρέθηκε στο επίκεντρο των γεγονότων της περιοχής, χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία της αρματολικής  οικογένειας του Στορνάρη, αλλά και πολύ αργότερα το 1854 στην περίοδο της Ηπειροθεσσαλικής Επανάστασης όπως και το 1912 - 1913 συμμετείχε ενεργά στην απελευθέρωση.

Κάθε χρόνο, στις 23 Απριλίου ή τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, πανηγυρίζει το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου και γίνεται παραδοσιακό ημερήσιο πανηγύρι που κρατάει ως αργά το απόγευμα. 

Ο Σύλλογος Μυροφύλλου Τρικάλων ανήμερα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου διοργανώνει το «Τραπέζι του Αη Γιώργη» όπου μετά τη Θεία Λειτουργία και τον πατροπαράδοτο «χορό των γερόντων», μοιράζεται σε όλους τους παρευρισκόμενους παραδοσιακό «καζάνι» με πρόβιο και μανέστρα, που θα ετοιμάσουν τα μέλη του συλλόγου, ύστερα από προσφορές και δωρεές Μυροφυλλιτών μελών και φίλων του συλλόγου. 

Τηλέφωνα: (+30) 24340 31774 Κοινότητα Μυροφύλλου, (+30) 24310 76647 19η Βυζαντινή Εφορεία αρχαιοτήτων Τρίκαλα.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου