ΤΑ ΣΕΠΤΑ ΣΚΗΝΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ 5 ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΕΚ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ.

Οι Τιμίες Κάρες των Αγίων Μαρτύρων Αυξεντίου, Μαρδαρίου και Ευγενίου καθώς και το μεγαλύτερο μέρος των λειψάνων των αγίων αυτών 5 Μαρτύρων, φυλάσσονται στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας και των Αγίων 5 Μαρτύρων στο Πολύστυλο της Καβάλας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Οι Άγιοι 5 Μάρτυρες Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, 

Μαρδάριος και Ορέστης. 

Εικόνα τού β΄μισού τού 14ου αιώνα. 

Ιερά Μονή Χιλανδαρίου, Άγιον Όρος

πηγή

Οι Άγιοι Πέντε Μάρτυρες, Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης, άθλησαν το 296 στην Καππαδοκία της Μικράς Ασίας, επί των σκληρών διωγμών των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού. 

 

Τα ιερά λείψανά τους έφεραν στην Ελλάδα κατά την Μικρασιατική Καταστροφή, το 1924, οι κάτοικοι του Σεμέντερε της Καππαδοκίας, ενός χωριού ανάμεσα των χωριών Μισθί και Ενεχίλ.

Μεταφέροντας προσεκτικά και ευλαβικά την Λάρνακα, έπειτα από πολλές περιπέτειες, κακουχίες και διαχωρισμούς, κατοίκησαν αρχικά, σε ένα ορεινό χωριό της Καβάλας, που ονομαζόταν Κόκκαλα όμως κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η διαμονή σε εκείνο το χωριό αποδείχτηκε ακατάλληλη και το 1944, το εγκατέλειψαν και κατέβηκαν στον κάμπο των Φιλίππων, όπου και εγκαταστάθηκαν στον τελικό προορισμό τους, το Πολύστυλο της Καβάλας.

Το Πολύστυλο της Καβάλας από ψηλά

πηγή

Σύμφωνα με ένα Κώδικα του 11ου αιώνα που σήμερα φυλάσσεται στην βιβλιοθήκη του Sant Michel των Βολλανδιστών πατέρων στις Βρυξέλλες, τα λείψανα των αγίων 5 Μαρτύρων φυλάσσονταν στο Σεμέντερε ή Σεμέντρα (τουρκικά Ovacik) της Καππαδοκίας, στην παλαιοχριστιανική κατακόμβη, στο μοναστήρι της Αγίας Μακρίνας και της Αγίας Λουκίας της Παρθένου. 

Βαθιά, κάτω στην κατακόμβη του μοναστηριού που εκεί παρέμεινε η Αγία Μακρίνα για να αποφύγει την μανία του Γαλέριου, εκεί υπάρχουν ακόμη και σήμερα οι 3 τάφοι που φιλοξένησαν τα ιερά σκηνώματα των 5 Μαρτύρων και που ακόμη και σήμερα όπως και η λάρνακα των αγίων 5 Μαρτύρων, πλημμυρίζουν με μία άρρητη θαυμαστή ευωδία.

Ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδας και των Αγίων 

5 Μαρτύρων, στο Πολύστυλο της Καβάλας.

πηγή

Αρχικά, τάφηκαν πολύ χαμηλά στην Κατακόμβη της Αγίας Μακρίνας, οι Άγιοι Ευγένιος μαζί με τον Άγιο Μαρδάριο σε ένα κοινό τάφο.

 

Πιο πάνω ο ιερωμένος Αυξέντιος στον 2ο τάφο ενώ τα Σκηνώματα των αγίων Ευστρατίου και Ορέστη πήγε μετά από πολυήμερη πεζοπορία και με κίνδυνο της ζωής του που τελικά δεν απέφυγε, στην μονή, όπως είχε υποσχεθεί, ο Ιερομάρτυρας Βλάσιος, επίσκοπος Σεβάστειας και τάφηκαν μαζί σε κοινό, στον 3ο τάφο.

Οι Άγιοι 5 Μάρτυρες είναι ιδιαίτερα αγαπητοί στους κατοίκους του Πολύστυλου. 

Όλοι τους έχουν κάποια προσωπική εμπειρία να αφηγηθούν και όλοι έχουν μείνει έκθαμβοι από την άρρητη ευωδία που αναδύεται από την Λάρνακα των Αγίων.

Το Προσκυνητάρι και η Λάρνακα των Αγίων 5 Μαρτύρων,

στον ομώνυμο Ιερό Ναό Πολύστυλο της Καβάλας.

Η παλιά λάρνακα βρίσκεται μέσα στην νέα.

πηγή

Όπως αφηγείται ο π. Θεοχάρης  Μέγγας (εφημέριος του Πολύστυλου από το 1969) στο εξαιρετικό βιβλίο του "Οι Άγιοι 5 Μάρτυρες, από την Καππαδοκία στο Πολύστυλο Καβάλας": 

«..κάποιος ενθουσιώδης νέος προκειμένου να προσφέρει και αυτός κάτι στους Αγίους υποτίμησε την παλιά τους λειψανοθήκη και την απέθεσε σε μία αποθήκη. 

 

Ήταν Τετάρτη και μέχρι την Κυριακή δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Τα έβαζε με τους Αγίους, γιατί τους έλεγε δεν με συνδράμετε ενώ γνωρίζεται τι κάνω για Εσάς; 

Την Κυριακή μετά την λειτουργία στον αυλόγυρο σε ένα πηγαδάκι οι Κωνσταντίνος Τσακίρης, Αικατερίνη Κελεκτσόγλου και Μαρία Τσακίρη ομολογούν το ίδιο όνειρο και οι τρεις: "Γιατί μας πέταξε από την Εκκλησία;". Έβαλε αμέσως μέσα στην νέα λάρνακα και την "παλιά κάσα" όπως αποκαλούν οι παλιοί την λειψανοθήκη και αμέσως ηρέμησε...»

οι Κάρες των Αγίων  Μαρδαρίου, Ευγενίου και Αυξεντίου

Η σημερινή λάρνακα είναι σύγχρονη, ξύλινη, και στην επάνω πλευρά της είναι τοποθετημένο τζάμι από το οποίο φαίνονται ευδιάκριτα οι Τιμίες Κάρες των Αγίων  Μαρδαρίου, Ευγενίου και Αυξεντίου που έχει επάνω της το σημάδι του σταυρού ενώ είναι καλυμμένες με βαμβάκι τόσο στα σημεία των ματιών όσο και ευρύτερα.

Η Κάρα του Αγίου Ορέστου δυστυχώς δεν διεσώθη ενώ η Κάρα του Αγίου Ευστρατίου στην Μονή μεγίστης Λαύρας Αγίου όρους.

Ο θεοσεβής και ενάρετος Ευστράτιος, ήταν ένας σημαντικός άρχοντας της περιοχής των Αραβράκων (αλλιώς Σεμέντρα ή και Σεμέντερε, στα Ελληνικά που μεταφράζεται ως "Σήμαντρα", το σημερινό Ovacik δηλαδή της Τουρκίας) αλλά και ένας ανώτερος στρατηγός. 

Η άθληση των Αγίων 5 Μαρτύρων Ευστρατἰου, Αυξεντίου, 

Ευγενίου, Μαρδαρίου και Ορέστη.  
Μικρογραφία τού 985 στο Μηνολόγιο τού Βασίλειου Β '.
Σήμερα βρίσκεται στην Βιβλιοθήκη του Βατικανού

πηγή

Σε ένα δείπνο, στο οποίο είχε καλέσει τους συμπολίτες ανακοίνωσε πως επιθυμεί να μαρτυρήσει για Τον Χριστό.  Έτσι συνελήφθη και υπέστη πολλά βασανιστήρια, μεταξύ αυτών τον έβαλαν να περπατήσει αρκετά χιλιόμετρα με υποδήματα που είχανε μέσα τους μυτερά καρφιά ενώ μαρτύρησε «ἐν τῇ τρισκαιδεκάτῃ τοῦ Δεκεμβρίου μηνός», το 296, όταν ο έπαρχος της περιοχής, Αγρικόλας, τον έριξε στη φωτιά ζωντανό. 

Πριν μπει όμως στην φωτιά ο Άγιος Ευστράτιος, έκανε τον σταυρό του και προσευχήθηκε: «Μεγαλύνων μεγαλύνω σε, Κύριε, ότι επείδες επί την ταπείνωσίν μου, και ου σννέκλεισάς με εις χείρας εχθρών, αλλ' έσωσας εκ των αναγκών την ψυχήν μου. Και νυν Δέσποτα, σκεπασάτω με η χειρ σου και έλθοι επ' εμέ το έλεός Σου, ότι τετάρακται η ψυχή μου και κατώδυνός έστιν, εν τω εκπορεύεσθαι αυτήν εκ του αθλίου μου και ρυπαρού σώματος τούτου, μήποτε η πονηρά του αντικειμένου βουλή συναντήση και παρεμπόδιση αυτήν, διά τας εν αγνοία και γνώσει εν τω βίω τούτω γενομένας μοι αμαρτίας.  Ίλεως γενού μοι, Δέσποτα, και μη ιδέτω η ψυχή μου την ζοφεράν και σκοτεινήν όψιν των πονηρών δαιμόνων αλλά παραλαβέτωσαν αυτήν  Άγγελοι σου φαιδροί και φωτεινοί. Δός δόξαν τω ονόματί σου τω Αγίω και τη ση δυναμει άναγαγέ με εις το θείον σου βήμα. Εν τώ κρίνεσθαί με μή καταλάβοι με η χειρ του άρχοντος του κόσμου τούτου εις το κατασπάσαι με τον αμαρτωλόν εις βυθόν άδου- αλλά παράστηθί μοι και γενού μοι Σωτήρ και αντιλήπτωρ. Ελέησον, Κύριε, την ρυπωθείσαν τοις πάθεσι του βίου ψυχήν μου και καθαράν αυτήν διά μετανοίας και εξομολογήσεως πρόσδεξαι, ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».

H υπέροχη αυτή κατανυκτική και μεστή νοημάτων προσευχή έχει συμπεριληφθεί από την Εκκλησία μας να διαβάζεται στο Μεσονυκτικό του Σαββάτου.

Η άθληση των Αγίων 5 Μαρτύρων Ευστρατἰου,

Αυξεντίου, Ευγενίου, Μαρδαρίου και Ορέστη.  

Τοιχογραφία τού 1547 στην Μονή Διονυσίου Αγ. Όρους

έργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά

πηγή

Ο πρεσβύτερος Αυξέντιος, τοπικός Ιερέας του Σεμέντερε και φίλος του Ευστρατίου, τελούσε το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας στην κατακόμβη της Αγίας Μακρίνας, η οποία, έπειτα, θα αποτελέσει τον τάφο των Αγίων Πέντε Μαρτύρων και αποκεφαλίστηκε από τον δούκα Λυσία, όταν ομολόγησε ότι είναι Χριστιανός. 

Το Σκήνωμά του αφέθηκε στο δάσος για να το φάνε τα θηρία, αλλά βρέθηκε και διασώθηκε από ευσεβείς Αραβρακηνούς ενώ ως Ιερομάρτυρας, η Τιμία Κάρα του έχει επάνω το σημείο του Σταυρού. 

Ο χιλίαρχος των Ρωμαϊκών ενόπλων δυνάμεων Ευγένιος, θέλησε να μαρτυρήσει μαζί με το φίλο του Ευστράτιο και ο ίδιος τοπάρχης διέταξε να του κόψουν τη γλώσσα, να του συν θλίψουν τα οστά και έτσι παρέδωσε το πνεύμα του και αυτός ἐν Κυρίῳ.

Ο Άγιος Μάρτυς Μαρδάριος. 

Αγιογραφία τού 1192 στην Ι.Μ. Παναγίας τού Άρακα  

 στο χωριό Λαγουδερά Λευκωσίας.

πηγή

Ένας απλός οικοδόμος, ονόματι Μαρδάριος, βλέποντας τον περιφανή αστέρα να οδηγείται στο Μαρτύριο, αφήνοντας πίσω γυναίκα και παιδιά, οι οποίοι όχι μόνο δέχτηκαν να φύγει αλλά χάρηκαν για την ευκαιρία που του δόθηκε, τον ακολούθησε.

Προσευχήθηκε με αυτά τα λόγια: «Δέσποτα Θεέ, Πάτερ Παντοκράτωρ, Κύριε, Υιέ Μονογενές, Ιησού Χριστέ και Άγιον Πνεύμα. Μία Θεότης, μία Δύναμις, ελέησόν με τον αμαρτωλόν και οις επίστασαι κρίμασι σώσον με τον ανάξιον δούλον Σου˙ ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν» με την ευχή αυτή του Αγίου Μαρδαρίου να είναι πολύ γνωστή και να έχει συμπεριληφθεί να διαβάζεται σε πολλές Ακολουθίες της Εκκλησίας μας. 

Ο Άγιος Μαρδάριος εξέπνευσε με φρικτό τρόπο, του τρύπησαν τους αστραγάλους του, περάσανε σχοινιά στις τρύπες, τον κρέμασαν με το κεφάλι προς τα κάτω και διαπερνούσαν τα νεφρά του με πυρακτωμένες σούβλες, επίσης ιδέα του Λυσία.

Ο Άγιος Μάρτυς Ορέστης. 

Τοιχογραφία τού 1290 στο Πρωτάτο τού Αγίου Όρους

έργο τού  αγιογράφου Μανουήλ Πανσέληνου

πηγή

Τέλος, ο νεαρός στρατιώτης Ορέστης, ενώ εξασκούσε τοξοβολία σε μία πεδιάδα της περιοχής, ο χιτώνας του σχίστηκε και φάνηκε ότι φορούσε στο λαιμό του ένα σταυρουδάκι, σύμβολο του Χριστιανισμού.

Τον συνέλαβαν, τον βασάνισαν φριχτά και τον θανάτωσαν αφού τον ξαπλώσανε σε ένα σιδερένιο κρεβάτι, το οποίο με προσταγή του Αγρικόλα, βύθισαν στις φλόγες και μάλιστα, προτού με χαρά τελειωθεί, για μια στιγμή δείλιασε, αλλά ο Ευστράτιος τον ενθάρρυνε και έτσι, συνάντησε Τον Ιησού μαζί με τους άλλους Μάρτυρες και ο Μάρτυρας Ορέστης.

Θαυμάσιες, εξαιρετικές και περίτεχνες ψηφιδωτές παραστάσεις του Μάρτυρα Αγίου Ευστρατίου σώζονται σήμερα στην Ιερά Μονή Δαφνίου στην Αττική. 

Επίσης εικονίζονται και στην Νέα Μονή της Χίου, όπου μαρτυρούνται μάλιστα και αρκετά θαυμαστά γεγονότα σύμφωνα και κατά τον μέγιστο Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη.

Άποψη του εσωτερικού του Ιερού Ναός της Αγίας 

Τριάδας και των Αγίων 5 Μαρτύρων, στο Πολύστυλο 

της Καβάλας.

πηγή

Οι Άγιοι Πέντε Μάρτυρες είναι επίσης και οι Προστάτες της Σκήτης της Αγίας Άννης στο Άγιο Όρος, στον Κυριακό Ναό της οποίας εικονίζονται μάλιστα οι Μάρτυρες, δύο φορές, σε θαυμάσιες τοιχογραφίες. 

Πανηγυρικώς εορτάζει τους Αγίους 5 Μάρτυρες και η Χίος, στον περικαλλή ναό του Αγίου Ευστρατίου στα Θυμιανά, η Σαντορίνη στον ομώνυμο ναό του Βουρβούλου καθώς και πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδος.

Η Μνήμη των Αγίων Ενδόξων Μαρτύρων Ευστρατίου, Αυξεντίου, Ευγενίου, Μαρδαρίου και Ορέστου εορτάζεται στις 13 Δεκεμβρίου, μαζί με την Αγία Λουκία την Παρθένο καθώς επίσης τιμούνται ακόμη και την Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής, ενώ ο ιερός Ναός στο Πολύστυλο της Καβάλας πανηγυρίζει τόσο στις 13 Δεκεμβρίου, όσο και της Ζωοδόχου Πηγής, ημέρα της Λιτανείας των Λειψάνων των αγίων 5 Μαρτύρων.

Πολύτιμες πληροφορίες αντλήσαμε από το εξαιρετικό βιβλίο του π. Θεοχάρη Μέγγα με τίτλο: "Οι Άγιοι 5 Μάρτυρες, από την Καππαδοκία στο Πολύστυλο Καβάλας" και από τον Ιστορικό Θρησκευτικό Σύλλογο Αγίων 5 Μαρτύρων Πολυστύλου Καβάλας.

Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τον κο Σωτήριο Αποστολακάκη για την πολύτιμη βοήθειά του.

Απολυτίκιο

Αγίων 5 Μαρτύρων

ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΣΚΗΝΩΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Γ' ΤΟΥ ΠΑΤΕΛΑΡΟΥ.

πηγή

Το Λείψανο του Αγίου βρίσκεται αδιάφθορο στον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Άγιος Αθανάσιος Γ' ο Πατελάρος

Αγιογραφία από τη Σκήτη αγίου Ανδρέα Αγίου Όρους

πηγή

Ο Αθανάσιος Γ΄ (κατά κόσμον Αλέξιος Πατελάρος) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως για μικρά χρονικά διαστήματα, το 1634 και το 1652.

Γεννήθηκε στο χωριό Αξός του Μυλοποτάμου του Ρεθύμνου της Κρήτης μεταξύ του 1580 και 1597, σπούδασε Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, Φιλοσοφία και Θεολογία, ήξερε ελληνικά και λατινικά και διακρινόταν για τη γενικότερη μόρφωσή του, το κήρυγμά του και την ποίηση που έγραφε.

Μελετούσε την Αγία Γραφή, και μάλιστα μετέφρασε μέρος της στα νέα ελληνικά και στη Μονή Ιβήρων σώζεται σήμερα και μετάφραση του Ψαλτηρίου που έκανε ο ίδιος.

Εκάρη μοναχός στο Σιναϊτικό Μετόχι του Χάνδακα, κατόπιν μετέβη στο Άγιο Όρος, όπου εγκαταστάθηκε σε κελί που έκτισε ο ίδιος στην περιοχή της Μονής Παντοκράτορος.

Χειροτονήθηκε διάκονος, ιερέας και επίσκοπος στη Θεσσαλονίκη και το 1631 εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ενώ τον Μάρτιο του 1634 εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως με τη βοήθεια του Σουλτάνου, λατινοφρόνων και Ιησουϊτών με την διάρκεια όμως της πρώτης του Πατριαρχίας να είναι συντομότατη (ίσως και εντός έτους) και έτσι επέστρεψε στο Άγιο Όρος όπου διέμεινε στο αρχαίο μονύδριο του Ξύστρου, το οποίο βρισκόταν κοντά στις Καρυές, το οποίο και μεγάλωσε με προσωπική εργασία και που είναι η σημερινή Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, της οποίας θεωρείται Κτήτωρας. 

Το άφθαρτο Σκήνωμα του Αγ. Αθανασίου Γ' Πατελάρου
βρίσκεται καθήμενο στον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού 
της Θεοτόκου στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.
πηγή: πηγή

Από εκεί επεδίωξε τη βοήθεια του Πάπα, για να επανέλθει στο Θρόνο του και το 1635 βρέθηκε στη Βενετία, από όπου κατηγορούσε όμως τον Πατριάρχη Κύριλλο Λούκαρι ως αιρετικό, αλλά και τον Πάπα που δεν τον βοηθούσε.

Το 1639 ο Πατριάρχης Παρθένιος Α΄ του παραχώρησε τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και τη Μονή Βλατάδων και το 1643 ο Αθανάσιος μετέβη στη Μολδαβία και στη Βλαχία, όπου κέρδισε τη συμπαράσταση του τοπικού ηγεμόνα Βαλείου και αναρριχήθηκε εκ νέου στον Πατριαρχικό Θρόνο το 1652 για δεκαπέντε ημέρες.

Την ημέρα της εκθρόνισής του έβγαλε κήρυγμα με βάση το χωρίο «Σῦ εἰ Πέτρος καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν» και αντέκρουσε τα επιχειρήματα που συνιστούν το παπικό πρωτείο με ιδιαίτερη οξύτητα, μάλιστα το κήρυγμά του αυτό προκάλεσε την μήνη των λατινοφρόνων, με προεξάρχοντα τον Αθανάσιο τον Κύπριο, ο οποίος το 1655 κυκλοφόρησε πραγματεία με τον τίτλο «Ἀντιπατελλάριον». 

Μετά τη νέα έκπτωσή του από το Θρόνο, ο Αθανάσιος μετέβη στη Ρωσία και αργότερα στο Ιάσιο της Ρουμανίας. 

Στη Ρωσία άσκησε σημαντικό ιεραποστολικό έργο και αντιλατινική δράση, πράγμα που δικαιολογεί και την ιδιαίτερη τιμή των Ρώσων στο πρόσωπό του ενώ απεβίωσε στις 5 Απριλίου 1654 στη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του Λούμπνι, στο Χάρκοβο της Ουκρανίας, όπου ενταφιάστηκε καθήμενος, κατά το τυπικό της Ανατολικής Εκκλησίας και ο τάφος του υπήρξε πηγή αγιάσματος και ιαμάτων.

Άγιος Αθανάσιος Γ' ο Πατελάρος, λιθογραφία.

πηγή

Ο Μητροπολίτης Γάζης Παΐσιος σε επίσκεψή του σε αυτήν την Μονή, 8 χρόνια αργότερα, είπε στους μοναχούς ότι τον επισκέφθηκε στον ύπνο του ο Άγιος, και ζήτησε να ανοιχθεί ο τάφος του. 

Οι Μοναχοί άνοιξαν τον τάφο και βρήκαν το σκήνωμα του Αγίου άφθαρτο και ευωδιάζον, έτσι δόθηκε άδεια την ίδια χρονιά το 1662, από τον Μητροπολίτη Κιέβου να τοποθετηθεί επίσημα το σκήνωμα στο Καθολικό της Μονής για προσκύνημα.

Η Ρωσική Εκκλησία αναγνώρισε την αγιότητά του την 1η Φεβρουαρίου του 1662, οπότε έγινε ανακομιδή των λειψάνων του και όρισε σαν ημερομηνία εορτής την 2α Μαΐου.

Εξαιτίας ποικίλων περιπετειών της Μονής το Σκήνωμα γνώρισε διάφορες μετακινήσεις, και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού καθεστώτος, η Μονή μετατράπηκε σε φυλακή το 1917 και σε στρατόπεδο το 1937 όμως το σκήνωμα του Αθανασίου Πατελάρου διασώθηκε στην αποθήκη ενός μουσείου και το 1990 αποδόθηκε και πάλι στη Ρωσική Εκκλησία και διατηρείται στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.

Ο Ι.Ν. του Αγίου Αθανασίου Πατελάρου 
στον Αξό της Κρήτης,

πηγή

Στις 21 Αυγούστου 1993, η Αξός υπεδέχθη μικρό τεμάχιο του λειψάνου του που έφερε από το Χάρκοβο ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος (τότε επίσκοπος Κυρήνης) και από τότε η μνήμη του Αγίου Αθανασίου Πατελάρου τιμάται στις 21 Αυγούστου ενώ το 1995, αντιπροσωπεία της εκκλησίας της Κρήτης πήγε στην Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Λούμπνι και την πόλη του Χάρκοβο.

Ο Μητροπολίτης Χαρκόβου κ.κ. Νικόδημος, έδωσε στην αντιπροσωπεία, μικρό τεμάχιο του λειψάνου και μία αρχιερατική στολή του Αγίου, που μεταφέρθηκαν στην γενέτειρα του και φυλάσσονται στον ομώνυμο Ναό του Αγίου στην Αξο.

Τα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» σε ρεπορτάζ αναφέρουν ότι τα λείψανα του Αγίου εκλάπησαν μετά από τη διάρρηξη του ναού τον Φεβρουάριο του 2010 και καταβάλλονται προσπάθειες για την ανεύρεση τους.

Οι ιερόσυλοι παραβίασαν την κλειδωμένη πόρτα, πήραν εκατό ευρώ από το παγκάρι και στη συνέχεια άρπαξαν την λειψανοθήκη που είχε μέρος του ιερού λειψάνου του Αγίου Αθανασίου και εξαφανίστηκαν.

ΛΕΙΨΑΝΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑ ΜΥΡΩΝΑ.

πηγή

Φυλάσσεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό του Αγίου Μύρωνα στο νησί των Αντικυθήρων, στο μοναδικό μέρος του Ορθόδοξου κόσμου όπου ο Άγιος Μύρων ο Ιερομάρτυς τιμάται πανδήμως ως πολιούχος, προστάτης και έφορος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Ο Άγιος Ιερομάρτυρας Μύρωνας

Τοιχογραφία τού  1318 στον Ι.Ν.Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου

τής Ιεράς Μονής Γρατσάνιτσα, Κοσσυφοπέδιο, Σερβία

πηγή

Ο άγιος Μύρων ήταν ένας πλούσιος άνδρας που ζούσε στην Αχαΐα όταν Αυτοκράτορας των Ρωμαίων ήταν ο Δέκιος (249 - 251), που έμεινε στην ιστορία για τους διωγμούς του κατά των Χριστιανών.

Ο άγιος Μύρων καταγόταν από την περιοχή της Κορίνθου, από πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια και σε νεαρή ηλικία έγινε ιερέας στην Αχαία. 

Στην περιοχή που ζούσε, στρατιωτικός διοικητής των Ρωμαίων (Ανθύπατος) ήταν ένας φανατικός εχθρός των Χριστιανών, ο Αντίπατρος, ο οποίος εισέβαλε στο ναό των Χριστιανών κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας των Χριστουγέννων, με σκοπό να τους συλλάβει και να τους θανατώσει. 

Ο Άγιος Μύρων που ιερουργούσε δεν πτοήθηκε από την παρουσία της ρωμαϊκής φρουράς και εξύβρισε τον Αντίπατρο αποκαλώντας τον «λύκον άρπαγα». 

Ο Αντίπατρος τον συνέλαβε, τον οδήγησε στη φυλακή και τον κρέμασε ψηλά από τα χέρια, ενώ οι Ρωμαίοι στρατιώτες τον εξύβριζαν, κατόπιν εστάλη στην πόλη Κύζικο της Μικράς Ασίας όπου ο εκεί Ανθύπατος τον αποκεφάλισε.

Ο αποκεφαλισμός του αγίου Ιερομάρτυρα Μύρωνα.

Βυζαντινό Μηνολόγιο 14 - 17  Αυγούστου τού 14ου αιώνα 

Βρίσκεται στην Οξφόρδη της Αγγλίας, Bodleian Βιβλιοθήκη.

πηγή

Οι κάτοικοι των Αντικυθήρων, αλλά και οι εκατοντάδες απόδημοι Αντικυθήριοι, ευλαβούνται και τιμούν ιδιαιτέρως τον Άγιο Μύρωνα, έναν Άγιο όχι τόσο γνωστό για τον πολύ κόσμο, Πολιούχο όμως και Προστάτη των Αντικυθήρων.

Η σχέση του Αγίου με το νησί ανάγεται στο μακρινό παρελθόν, γνωρίζουμε ότι για σχεδόν 3 αιώνες, από το 1420 περίπου μέχρι το 1780 - 1782, το νησί ήταν ακατοίκητο. 

Σε αντίποινα κάποιας ληστρικής επιδρομής των κατοίκων του ενάντια σε ένα πλοίο της Βενετίας, που έπλεε ανοικτά του νησιού, η βενετσιάνικη φρουρά σκότωσε όλους τους κατοίκους και έτσι το νησί ερήμωσε, μέχρι περίπου τα τέλη του 18ου αιώνα.

Ωστόσο, κατά την περίοδο αυτή, κυνηγοί από την Κρήτη μετέβαιναν στα Αντικύθηρα, με σκοπό να κυνηγήσουν αιγοπρόβατα που τότε, όπως και σήμερα, αφθονούσαν στο νησί και η σχετική διήγηση που υπάρχει αναφέρει το πώς βρέθηκε στα Αντικύθηρα η εικόνα του Αγίου Μύρωνος.

Σύμφωνα λοιπόν με την τοπική παράδοση, Κρητικοί κυνηγοί είχαν πάει στο έρημο, τότε, Τσιριγότο όπως λεγόταν τα Αντικύθηρα στην Ενετοκρατία, για να κυνηγήσουν κατσίκια.

Το θαυματουργό εικόνισμα του Αγίου Ιερομάρτυρα Μύρωνα,

βρίσκεται στον ομώνυμο ιερό ναό του Αγίου στα Αντικύθηρα

πηγή

Εκεί βρήκαν τυχαία σε μικρό σπήλαιο ένα εικόνισμα του αγίου, το πήραν και το έστησαν πιο πέρα, φτιάχνοντας ένα πρόχειρο εικονοστάσι και όταν ξαναγύρισαν για να χτίσουν εκκλησάκι, βρήκαν το εικόνισμα αλλού και αποφάσισαν να οικοδομήσουν εκεί το ναό. Αυτά έγιναν μεταξύ 1450 και 1780, άγνωστο όμως πότε ακριβώς και το χτίσιμο του ναού του Αγίου στάθηκε η αφορμή να εποικιστεί το νησί από Κρήτες, απόγονοι των οποίων είναι και οι σημερινοί κάτοικοι.

Ο αρχικά εκείνος μικρός ναός επεκτάθηκε, προστέθηκαν κελιά και βοηθητικοί χώροι και για μια μεγάλη περίοδο φιλοξένησε και μοναχές. 

Οι κάτοικοι των Αντικυθήρων ψάχνανε πάντοτε ένα μικρό τεμάχιο λειψάνου του Αγίου Ιερομάρτυρα Μύρωνα, πολιούχου του νησιού τους και τελικά, μετά από αναζήτηση μερικών χρόνων και αγώνες, ο Άγιος Μύρων ευδόκησε, και η Ιερά Μητρόπολις Κυθήρων και Αντικυθήρων απέκτησε τον Ιανουάριο του 2014 απότμημα λειψάνου του Αγίου Μύρωνος, προστάτου και πολιούχου των Αντικυθήρων.

Η εκκλησία του Αγίου Μύρωνα στα Αντικύθηρα

πηγή

Το απότμημα δωρήθηκε στην Ιερά Μητρόπολη Κυθήρων και Αντικυθήρων από το Κέντρο Αγιολογικών Μελετών «Ο Όσιος Συμεών ο Μεταφραστής» και τον Διευθυντή του, Καθηγητή κ. Αντώνιο Μάρκου ενώ ευπρεπίστηκε από τις αδελφές της Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων Σπετσών.

Η εορτή του Αγίου, κάθε χρόνο στις 17 Αυγούστου, αποτελεί έκτοτε τη σημαντικότερη μέρα του χρόνου για το νησί. 

Την ημέρα αυτή, οι Αντικυθήριοι τιμούν τον Προστάτη τους με Ιερές Ακολουθίες και με παραδοσιακή κρητική ψυχαγωγία, σε υπόμνηση της σχέσης που έχει ο χώρος με τους Κρήτες και επειδή η αφορμή για την εύρεση της εικόνας ήταν το κυνήγι των αιγοπροβάτων, προσφέρονται στους προσκυνητές βραστά αιγοπρόβατα, που προετοιμάζονται στο Μοναστήρι, από τους κατοίκους.

Η μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρα Μύρωνα τιμάται από την Εκκλησία μας στις 17 Αυγούστου.