Ναός Αγίας Τριάδος, παλιά Σκαμνιά, Λάρισα.

πηγή

Βρίσκεται χτισμένος στο κέντρο του παλιού οικισμού της παλιάς Σκαμνιάς, και είναι το μοναδικό κτίσμα που διασώθηκε κατά την καταστροφή της παλαιάς Σκαμνιάς από τους Γερμανούς, στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το διώροφο καμπαναριό με την εσωτερική  σκάλα

Χρονολογείται από το 1400 και πρόκειται για μια τρίκλιτη Βασιλική χωρίς τρούλο αλλά με έντονη αγιογράφηση που καταλήγει ανατολικά σε ημικυκλική κόγχη. 

Έχει πετρόκτιστο περίβολο ύψους 2 μέτρων με είσοδο στην νοτιοδυτική πλευρά και φέρει δίρριχτη στέγη, καλυμμένη με λαμαρίνα ενώ παλαιότερα ήταν καλυμμένη με σχιστολιθικές πλάκες. 

Στη δυτική πλευρά, νεότερα προστέθηκε ο νάρθηκας, που αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως γυναικωνίτης και ως κρυφό σχολείο ενώ δίπλα του βρίσκεται ένα καμπαναριό διώροφο με εσωτερική  σκάλα, το οποίο έχει ανακαινισθεί  με πέτρινη επένδυση. 

Στη νότια πλευρά υπάρχει ανοιχτή στοά με κολόνες που εκεί βρίσκεται και η τοξωτή είσοδος με αγιογραφημένο υπέρθυρο  που στο κέντρο βρίσκεται ο Χριστός Παντοκράτωρ και η Αγία Τριάδα. 

Υπάρχουν επίσης  επιγραφές, στο υπέρθυρο της εισόδου του ναού, του καμπαναριού και της νότιας εισόδου που έχει ο νάρθηκας ο οποίος επικοινωνεί εσωτερικά με το ναό με θύρα που βρίσκεται σε υπερυψωμένο επίπεδο από το ναό και εσωτερικά,  δύο ξύλινες τοξοστοιχίες από 4 στύλους η κάθε μία, διαιρούν το ναό σε τρία κλίτη. 

Η  εντυπωσιακή ξύλινη οροφή του ναού

Σήμερα οι ξύλινες κολόνες είναι επικαλυμμένες με τσιμέντο για λόγους συντήρησης και στήριξης του ναού. 

Η οροφή είναι ξύλινη, στον τύπο των αρχοντικών και των ναών του 18ου αιώνα, έχει πλούσιο σκαλιστό διάκοσμο με γεωμετρικά σχήματα, όπως ρόμβους στο κέντρο, και έντονα χρώματα στις αποχρώσεις του κίτρινου και του πράσινου. 

Το τέμπλο είναι ξύλινο, φέρει σκαλιστή διακόσμηση και είναι ζωγραφισμένο με φυτικά σχέδια σε έντονα χρώματα και κυρίως σε σκούρο κόκκινο και πράσινο όμως δυστυχώς πολλές από τις δεσποτικές  εικόνες έχουν κλαπεί και το ξύλινο τέμπλο είναι σχεδόν άδειο από εικόνες. 

Στο Ιερό Βήμα διατηρείται η Αγία Τράπεζα που είναι ξύλινη και ζωγραφισμένη, έχει θόλο και εσωτερικά είναι λιθόκτιστη στο σχήμα του βωμού και σε ύψος 0.30 εκατοστών ενώ επίσης διατηρείται ο ξύλινος άμβωνας, ο "θρόνος", το ψαλτήρι και τα στασίδια της νότιας πλευράς. 

Το δάπεδο είναι πλακόστρωτο από μεγάλες πέτρες και η είσοδος φέρει ξύλινη πόρτα που ασφαλιζόταν εσωτερικά από ένα μεγάλο πάσσαλο και υπάρχουν λίγα μικρά παράθυρα στην νότια πλευρά του ναού και σε μεγάλο ύψος.

ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ.

Η Κτητορική επιγραφή

Η σπάνια μορφή του Αγίου Χριστόφορου 
με τη μορφή "Κυνοκέφαλου’" Αγίου.
πηγή

Ο ναός είναι κατάγραφος, με τοιχογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας και χωρίζεται σε τρεις ζώνες. 

Στην κάτω σειρά συναντούμε ολόσωμους αγίους. Στη μεσαία σειρά και μέσα σε μετάλλια, πλαισιωμένα από έλικες υπάρχουν πορτρέτα αγίων. 

Στην πάνω σειρά συναντούμε σκηνές από τη ζωή του Χριστού στη βόρεια πλευρά και από τη ζωή της Παναγίας στη νότια πλευρά. 

Εντύπωση προκαλούν στην κάτω σειρά τα φωτοστέφανα των ολόσωμων Αγίων που είναι ανάγλυφα και σε χρυσό χρώμα ενώ επίσης συναντούμε και τη σπάνια μορφή του Αγίου Χριστόφορου  με τη μορφή "Κυνοκέφαλου’" Αγίου. 

Στο θόλο του Ιερού Βήματος συναντούμε την τοιχογραφία της Παναγίας  Βρεφοκρατούσας, ενώ στις δύο μικρότερες κόγχες, αριστερά και δεξιά, δεν σώζονται οι τοιχογραφίες γιατί επικαλύφθηκαν από ασβέστη.

Στην εσωτερική πλευρά του δυτικού τοίχους, στο υπέρθυρο υπάρχει επιγραφή που λέει ότι ο ναός αγιογραφήθηκε με συνδρομή και έξοδα του Ιωάννη και Ιωάννη Νικολάου Αλεξανδρή το 1810, διά ζωγράφου  Παναγιώτη Ζαρακηνού αλλά και του ζωγράφου Κωνσταντίνου αγνώστου επωνύμου, ο οποίος καταγόταν από την Καρυά Ελασσόνας.

Αναπαλαιώθηκε και αναπαλαιώνεται χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες του Συλλόγου  των Απανταχού Αποδήμων Σκαμνιωτών, της τοπικής κοινότητα Συκαμινέας και διαφόρων δωρητών ενώ εχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό και διατηρητέο μνημείο. 

Ο ναός πανηγυρίζει κάθε χρόνο την ημέρα του Αγίου Πνεύματος και κάθε χρόνο την Κυριακή της Πεντηκοστής πραγματοποιείται πανηγυρική θεία λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδας, την οποία παρακολουθεί πλήθος Σκαμνιωτών.