Ιερά Μονή Οσίου Παταπίου, Λουτράκι

πηγή

Βρίσκεται σε υψόμετρο 650 - 700 μέτρων σε τοποθεσία με υπέροχη θέα, σε μια απότομη πλαγιά στα Γεράνεια Όρη, πάνω από το Λουτράκι και κοντά στην Κόρινθο. Απέχει 14 χιλιόμετρα από τη γνωστή λουτρόπολη του Λουτρακίου και περίπου 85 χιλιόμετρα από την Αθήνα. 

Το σκήνωμα του Οσίου Παταπίου κατά
την στιγμή της εύρεσής του το 1904

Η μονή βρίσκεται σε κτιριακό συγκρότημα, που αποτελεί επέκταση του αρχαίου ασκητηρίου του 12ου αιώνα. 

Το σπήλαιο με το λείψανο του αγίου Παταπίου ανακαλύφθηκε το 1904 από τον τεχνίτη Βασίλη Πρωτόπαπα με εντολή του ιερέα από το Λουτράκι Αναστάσιου Σουσάνη, στην προσπάθεια του να αυξήσει τον χώρο σε ένα εκκλησάκι που ήτανε μέσα σε μία σπηλιά.

Στο σπήλαιο βρέθηκε και η κάρα της Αγίας Υπομονής. 

Ορισμένοι επισκέπτες από το σπήλαιο πήραν κομμάτια των λειψάνων του Αγίου ως φυλαχτό, κατά μαρτυρία της γερόντισσας Παταπίας. 

Στη συνέχεια, ο ιερέας α Αναστάσιος Σουσάνης, πήρε το λείψανο του Αγίου Παταπίου και το κράτησε στο σπίτι του με την άδεια της εκκλησίας, προκειμένου να το κρατήσει μακριά από τους βάνδαλους. Αρχικά στο σπήλαιο βρέθηκε και ξύλινος σταυρός, μεμβάνη και νομίσματα τα οποία παραδόθηκαν στον τότε βασιλικό επίτροπο της Ιεράς Συνόδου.

Άποψη του τέμπλου στο σπήλαιο της Μονής - Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή

Γενική άποψη του καθολικού του νεόδμητου ναού της Μονής - Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή

Βυζαντινή αγιογραφία του Οσίου Παταπίου.
Βρέθηκε στο σπήλαιό του στο Λουτράκι, 15ος αιώνας

Αργότερα το 1952 ο Πατέρας Νεκτάριος (κοσμικό όνομα Κυριάκος) Μαρμαρινός, ένας ιερέας από τον Συνοικισμό της Κορίνθου (και αργότερα πρωτοσύγκελος στη μητρόπολη Κορίνθου) - με καταγωγή από την Αίγινα (ήταν υποτακτικός του Αγίου Ιερωνύμου), ίδρυσε μοναστήρι στον τόπο του σπηλαίου και το λείψανο επέστρεψε στο σπήλαιο όπου βρέθηκε. 

Η επίσημη ίδρυση της μονής έγινε στις 1 Αυγούστου 1952 από τον μητροπολίτη Κορινθίας Προκόπιο Τζαβάρα. 

Η πρώτη ηγουμένη στη μονή, το 1952, ήτανε η γερόντισσα Συγκλητική. 

Η γερόντισσα Παταπία βοήθησε σε σημαντικό βαθμό στην δημιουργία και την οικοδόμηση της μονής και ήταν ηγουμένη από το 1963 ως το 1970, οπότε παραιτήθηκε λόγω προβλημάτων υγείας.

Ο μακαριστός πατέρας Νεκτάριος, ο κτήτορας της μονής, έχει πλούσιο χριστιανικό έργο και έχει ιδρύσει και άλλα μοναστήρια όπως το ανδρικό μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών κοντά στην Περαχώρα, την καλοκαιρινή κατασκήνωση για παιδιά που ονομάζεται Βηθλεέμ καθώς επίσης και το γυναικείο γηροκομείο στο Λουτράκι. 

Η είσοδος της Μονής

Είχε λάβει πολλά βραβεία από την εκκλησία της Κορίνθου στην οποία διετέλεσε και πρωτοσύγκελος. 

Τα πρώτα χρόνια υπήρχανε τεράστιες δυσκολίες για να μπορέσει να οικοδομηθεί το μοναστήρι. 

Υπήρχαν μόνο πολύ μικρά κάποια δωμάτια – κελιά στα οποία ζούσαν οι μοναχές. 

Οι καλόγριες τα πρώτα χρόνια είχαν τεράστια δυσκολία στο να μπορέσουν να καταφέρουν να μεταφέρουν τα απαραίτητα οικοδομικά υλικά κατασκευής στο μοναστήρι. 

Αρχικά δεν υπήρχε καθόλου βατός δρόμος για να περάσουν αυτοκίνητα, παρά μόνο υπήρχε ένα μονοπάτι, και οι μοναχές χρησιμοποιούσαν ένα γαϊδουράκι για να μεταφέρουν τα απαραίτητα αυτά υλικά κατασκευής στην νεοαναγειρόμενη μονή καθώς επίσης και για να κουβαλήσουν νερό, από μια πηγή χιλιόμετρα μακριά, και τρόφιμα από την πόλη του Λουτρακίου. Συχνά οι καλόγριες κουβαλούσαν οικοδομικά υλικά για την κατασκευή της μονής ή στάμνες με νερό και τρόφιμα στην πλάτη τους.

Η πανοραμική θέα της Μονής, προς το Λουτράκι
Αρχείο ιΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή

Με πολύ κόπο η ανοικοδόμηση της μονής του Οσίου τελικά ολοκληρώθηκε.

Οι ξενώνες, τα δωμάτια - κελιά για τις 40 καλόγριες, η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγίας), το νεκροταφείο όπου υπάρχει ο ναός της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας, η εκκλησία μέσα στο άβατο, η Αγία Τριάδα. 

Τέλος υπάρχει και ένας χώρος έκθεσης για τους επισκέπτες με χριστιανικά αντικείμενα λατρείας, αναμνηστικά και βιβλία. 

Σήμερα υπάρχει πλέον αρκετά καλή και βατή πρόσβαση στη μονή του Οσίου Παταπίου με ασφαλτόστρωτο δρόμο που κατασκεύασε ο Ελληνικός στρατός αλλά και μεγάλο πάρκινγκ, ενώ η Ιερά μονή έχει εδώ και χρόνια δημιουργήσει το αυτόνομο, το δικό της δίκτυο ύδρευσης αλλά και ηλεκτροδότησης των εγκαταστάσεων.

Το ιερό λείψανο του Οσίου Παταπίου
Αρχείο ιΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή

Η σημαντικότερη ανταμοιβή του προσκυνητή της Μονής, είναι το ιερό και άφθαρτο Λείψανο του Οσίου Παταπίου του Θηβαίδος, του θαυματουργού που γεμάτο ευωδία και θαυματουργική χάρη, κοσμεί και προστατεύει την Μονή. 

Πλήθη ευλαβών προσκυνητών από όλη την Ελλάδα αλλά και τις ομόδοξες χώρες, επισκέπτονται τη μονή για να προσκυνήσουν τον Άγιο. 

Εκτεθειμένο ευλαβικά το Λείψανό του μέσα σε απλή ξύλινη λάρνακα, στο βάθος ενός απέριττου σπηλαίου, δείχνει στον προσκυνητή τον αληθινό προορισμό της υπάρξεώς του. Το σπήλαιο του Αγίου Παταπίου είναι δίπλα από την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου και βρίσκεται η εικόνα της Παναγίας Ελεούσας.

Το άφθαρτο Σκήνωμα του Οσίου Παταπίου  
πηγή

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 από τους Οθωμανούς, ο συγγενής των αυτοκρατόρων της δυναστείας των Παλαιολόγων και ανιψιός της Αγίας Υπομονής, Αγγελής Νοταράς, προκειμένου να προστατεύσει το άφθαρτο Σκήνωμα του Αγίου Παταπίου, το μετέφερε με ασφάλεια στο Λουτράκι της Πελοποννήσου.

Εκεί το τοποθέτησε σε ένα σπήλαιο - ασκητήριο, το οποίο αργότερα με το πέρασμα του χρόνου ερήμωσε και έτσι για αιώνες το ιερό άφθαρτο Λείψανο του Οσίου Παταπίου έμεινε στην αφάνεια, μέχρι που η πρόνοια του Θεού οδήγησε στην ανεύρεση του πριν 100 περίπου χρόνια. Ο Οσιος Πατάπιος γεννήθηκε τον 4ο αιώνα στην Θήβα της Αιγύπτου από γονείς που ήταν ευσεβείς χριστιανοί, κοντά στους οποίους με πολλή φροντίδα αγάπη και επιμέλεια ανατράφηκε κι έμαθε τα ιερά γράμματα ενώ εκείνη η εποχή τότε, ήτανε που ο αναχωρητισμός και ο μοναχικός βίος στην περιοχή εκείνη της Αιγύπτου βρισκόταν σε μεγάλη ακμή και ανάπτυξη.

Η είσοδος του σπηλαίου του Οσίου Παταπίου

Γρήγορα λοιπόν ο Άγιος Πατάπιος ξεχώρισε κι έγινε πολύ γνωστός για τη μεγάλη του άσκηση και αρετή, τόσο, που πολλοί έτρεχαν κοντά του, για να ωφεληθούν πνευματικά από τη γνωριμία του και την αναστροφή μαζί του.

Ο Άγιος Πατάπιος τόσο πολύ αγάπησε την ησυχία της ερήμου, ώστε άρχισε να στενοχωρείται, βλέποντας τους ανθρώπους να τρέχουν κοντά του ολοένα και περισσότερο, να τον επαινούν αλλά και να τον θαυμάζουν για την ασκητική του ζωή και για την αγιότητα του βίου του. 

Οι άγιοι ποτέ δεν αφήνουν τον εαυτό τους να πιστέψει εκείνα που ο κόσμος πιστεύει για αυτούς αν το πάθουν αυτό, τότε τα έχασαν όλα. 

Για αυτό ο Άγιος Πατάπιος, αφού έμεινε χρόνια στην έρημο της Θηβαΐδας, ύστερα για να χαθούν τα ίχνη του, έφυγε και πήγε στην Κωνσταντινούπολη. 

Στην Κωνσταντινούπολη ο Άγιος Πατάπιος έμεινε για ένα χρονικό διάστημα στο σημαντικό τότε προσκύνημα της Παναγίας των Βλαχερνών και εκεί έζησε άγνωστος και φτωχός, με μεγάλη σκληραγωγία αλλά και πνευματική περισυλλογή, όπως και στην έρημο, φθάνοντας σε σημείο να θαυματουργεί. 

Η Τίμια Κάρα της Αγίας Υπομονής

Βυζαντινή αγιογραφία της Οσίας Υπομονής.
Βρέθηκε στο σπήλαιο του Οσίου Παταπίου στο Λουτράκι,
μαζί με την Τιμία Κάρα της, 15ος αιώνας.

Έπειτα ίδρυσε στην Κωνσταντινούπολη την περίφημη Μονή των Αιγυπτίων στην οποία και εκεί κοιμήθηκε, Οσιακά.

Στο σπήλαιο του Οσίου Παταπίου στο Λουτράκι υπάρχουν και Βυζαντινές αγιογραφίες, συμπεριλαμβανομένων του Αγίου Παταπίου αλλά και της Αγίας Υπομονής, από άγνωστους δυστυχώς σε εμάς σήμερα αγιογράφους και οι οποίες έχουνε ζωγραφιστεί πιθανότατα τον 15ο αιώνα. 

Πολλοί επισκέπτες της μονής παίρνουν ως φυλακτό από το σπήλαιο του Οσίου Παταπίου ένα μικρό κομματάκι από βαμβάκι ποτισμένο με το λάδι του αγίου από την καντήλα του που καίει στο σπήλαιο του και επίσης παίρνουν και αγίασμα από μία παρακείμενη στο σπήλαιο, πηγή.

Στο μοναστήρι του Οσίου Παταπίου επίσης, φυλάσσεται και η Τίμια Κάρα της Αγίας Υπομονής. 

Η Αγία Υπομονή, πριν γίνει μοναχή ήταν η αυτοκράτειρα Ελένη, η μητέρα του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. 

Έγινε αυτοκράτειρα ως σύζυγος του Εμμανουήλ Β' του Παλαιολόγου και είχε θέσει υπό την προστασία της το Λείψανο του Οσίου Παταπίου.

Η μνήμη του Αγίου Παταπίου εορτάζεται στις 8 Δεκεμβρίου και επίσης την Τρίτη της Διακαινησίμου (Τρίτη του Πάσχα) ως ανάμνηση της ημέρας εύρεσης του λειψάνου του.

Σήμερα στην Μονή υπάρχει γυναικεία αδελφότητα με 40 μοναχές και ηγουμένη την μοναχή Χρυσοβαλάντη Γλυκοφρύδου.

Τηλέφωνο Μονής: (+30) 27440 22496, 27440 22493