Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΑΜΑΣΤΑΣ.

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου Δαμάστας.

Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση, η Εικόνα ήρθε στὴν Ελλάδα από τὴν πόλη τής Δαμασκού τής Συρίας, γενέτειρα τού μεγάλου πατέρα καὶ Αγίου τής Εκκλησίας μας Ιωάννου τού Δαμασκηνού κατά των περίοδο τής Εικονομαχίας, τον 8ο - 9ο αιώνα.

Η μονή της Δαμάστας
πηγή

Την περίοδο αυτή, οι φοβεροί διωγμοί των εικονομάχων ανάγκασαν αρκετούς ορθοδόξους να ζητήσουν καταφύγιο σε ασφαλή μέρη στην Ελλάδα και μαζί τους έφεραν και τις ιερές εικόνες τους πού τόσο τιμούσαν και ευλαβούνταν.

Μία από αυτές τις εικόνες ήτανε και η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας πού φιλοξενήθηκε στις πλαγιές τού όρους Καλλιδρόμου.

Υπάρχουν δύο εκδοχές όσον αφορά την ονομασία της εικόνας. Αρχικά ονομάστηκε «Παναγία η Δαμάσκα», αλλά με την πάροδο τού χρόνου και των παραφθορά τής λέξης προέκυψε η λέξη «Δαμάστα».

Το μαρμάρινο προσκυνητάρι της θαυματουργής

εικόνας της Παναγίας Δαμάστας, στην Μονή

πηγή

Η δεύτερη πιθανή εκδοχή θέλει την ονομασία να σχετίζεται με το ετυμολογικό της περιεχόμενο: Η λέξη «Δαμάστα» παρήχθη από τὸ ρήμα «δαμάζω», εξαιτίας της θαυματουργικής αιτιότητας τής Εικόνας της Θεοτόκου να «δαμάζει» τον ανθρώπινο πόνο και τις ποικίλες ασθένειες των ανθρώπων πού κατέφευγαν σε αυτήν. Έτσι, η εικόνα, και συνεκδοχικά και η Μονή, προσέλαβε την ιδιαίτερη προσωνυμία «Δαμάστρα», που με την πάροδο τού χρόνου έγινε «Δαμάστα».

Τα θαύματα της εικόνας τής Παναγίας Δαμάστας είναι πολλά, αξίζει όμως να αναφερθούν δύο χαρακτηριστικά.

Α) Το 1958 η κα Βασιλικὴ Μαλισσόβα από την Μενδενίτσα διηγήθηκε σὲ μί Μοναχὴ την εξής μαρτυρία τής γιαγιάς της:

Η περιοχὴ ζούσε μεγάλες στιγμὲς τής Επανάστασης. Η γιαγιά μου ήταν δεκάχρονο κοριτσάκι και είχε καταφύγει μαζὶ μὲ τοὺς γονείς της καὶ άλλους συγχωριανούς, ποὺ φοβόντουσαν τοὺς Τούρκους, στὸ μοναστήρι τής Δαμάστας.

Μια μέρα οι Τουρκαλβανοί ανέβηκαν στο μοναστήρι για να εκδικηθούν τον άμαχο πληθυσμό πού βοηθούσε τούς αγωνιστές. Όταν οι συγκεντρωθέντες Έλληνες είδαν τα στρατεύματα τού Ομέρ Βρυώνη νὰ πλησιάζουν, εγκατέλειψαν το μοναστήρι καὶ ζήτησαν καταφύγιο στις απόκρημνες περιοχὲς τού Καλλιδρόμου.

Λεπτομέρεια της εικόνας
Διακρίνονται τα πρόσωπα της Παναγίας και του Χριστού

Ο καθένας έπαιρνε και ένα σκεύος από τα πιο χρήσιμα και προπαντὸς από τα ιερά σκεύη τού Καθολικού. 

Κάποιος πήρε το Άγιο Ποτήρι για να το διασώσει από την βεβήλωση, αλλά πάνω στην μεγάλη σύγχυση το σκεύος ξεχάστηκε στον πρόναο τού Καθολικού. Όταν κρύφτηκαν ψηλὰ στ0 Καλλίδρομο, θυμήθηκαν το ξεχασμένο Άγιο Ποτήριο. 

Οι Τούρκοι όμως ήταν ήδη στὸ μοναστήρι. Μιὰ μικρὴ τότε φώναξε: «Παναγιά μου Δαμάστα, εγώ θὰ πάω νὰ πάρω τὸ Άγιο Ποτήριο. Εσύ, σὲ παρακαλώ, κρύψε με από τὰ μάτια των Τούρκων».

Η μικρὴ κατέβηκε στὸ μοναστήρι καὶ σὰν νὰ ήταν αόρατη πέρασε μπροστὰ από τοὺς Τούρκους, πήρε τὸ Άγιο Ποτήρι καὶ ανενόχλητη ανέβηκε στὸ βουνό. Η Παναγία είχε κάνει τὸ θαύμα της καὶ τὸ Άγιο Ποτήριο διασώθηκε από σίγουρη βεβήλωση των Τούρκων».

Το εσωτερικό του εντυπωσιακού Καθολικού της Μονής Δαμάστας

Β) Στὴν Ιτέα, τὸ 1985, μια γιαγιὰ σήκωνε τὸ δικό της σταυρό: Ο γιος της μαζί με τη σύζυγό του είχαν φύγει και ζούσαν στὴν Αθήνα, έχοντας εγκαταλείψει τὸ μικρό τους αγοράκι στὴ γιαγιά του και ταυτόχρονα αρνούνταν πεισματικά νὰ επιτρέψουν τὴ βάπτισή του.

Τὸ αγοράκι στὰ πέντε του χρόνια αρρώστησε πολὺ βαριά. 

Τὸ πήγαν στὸ νοσοκομείο τῆς Άμφισσας, αλλά εκεί οι γιατροὶ είπαν πὼς ήταν ήδη πολύ αργά, τὸ παιδὶ είχε πεθάνει.

Η γερόντισσα επέμενε νὰ πραγματοποιηθεί νεκροψία για να μάθει από τι πέθανε ὁ εγγονός της, αλλά οι γιατροί τής είπαν πως νεκροψία μπορούσε νὰ γίνει μόνο στὸ νοσοκομείο τής Λαμίας. 

Πήρε λοιπόν η γιαγιά τὴν απόφαση νὰ μεταφέρει τη σωρό του άτυχου παιδιού στὴ Λαμία.

Μόλις έφτασαν στὴν διασταύρωση τού δρόμου τής Μονής Δαμάστας, η γερόντισσα θυμήθηκε πὼς ήταν 8 Σεπτεμβρίου καὶ τὸ μοναστήρι πανηγύριζε.

Το καθολικό της Μονής Δαμάστας

Είπε τότε στὸν οδηγό νὰ κάνουν μιὰ παράκαμψη καὶ νὰ ανέβουν στὸ μοναστήρι γιὰ νὰ προσκυνήσουν.

Ανεβαίνοντας, οι αστυνομικοί σταμάτησαν τὸ ταξί καὶ δὲν τού επέτρεπαν νὰ συνεχίσει λόγω τής μεγάλης πολυκοσμίας.

Η γιαγιὰ τότε βγήκε από τὸ όχημα, γονάτισε καὶ μὲ δακρυσμένα μάτια παρακάλεσε τὴν Παναγία νὰ κάνει καὶ σὲ αυτή τὸ θαύμα της.

Αφού τελείωσε τὴν προσευχή της, μπήκε πάλι στὸ ταξί και ξεκίνησαν γιὰ τὴ Λαμία. Δὲν είχαν προχωρήσει διακόσια μέτρα όταν τὸ αγοράκι, κατά θαυμαστό τρόπο, σηκώθηκε όρθιο καὶ φώναξε: «Γιαγιά, ἡ Παναγιά, η Παναγία μὲ κρατάει από τὸ χέρι».

Τὸ αγοράκι είχε επανέλθει στὴ ζωή! Οι γονείς του παιδιού μόλις πληροφορήθηκαν τα θαυμαστὰ γεγονότα, επέστρεψαν στὸ σπίτι και βάπτισαν τὸ παιδὶ στὴν Ιερὰ Μονὴ Δαμάστας.

Η μονή Δαμάστας βρίσκεται στις βορινές πλαγιές του Καλλίδρομου όρους σε υψόμετρο 740 μέτρων και σε απόσταση 23 χιλιόμετρα από την Λαμία.