Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΥ.

Φυλάσσεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό της Κοίμησης της Παναγίας στη Φολέγανδρο.

Η εικόνα της Παναγίας είναι ασημοστόλιστη και χρονολογείται από τους Βυζαντινούς χρόνους και σύμφωνα με τις ντόπιες προφορικές παραδόσεις, είναι θαυματουργή και συνδέεται με πολλές ιστορίες με επιδρομές πειρατών αλλά και άλλους θρύλους.

Κάθε χρόνο, ανήμερα της Λαμπρής, η εικόνα της Παναγίας κατεβαίνει από το μοναστήρι της και με μια μεγαλειώδη - τόσο από προσέλευση όσο και από κατάνυξη - πομπή, περνάει από τη Χώρα κι από τα στενά του Κάστρου και για ένα τριήμερο γυρίζει όλο το νησί, από σπίτι σε σπίτι, από τους άλλους οικισμούς, από την Άνω Μεριά και τις αγροικίες, από τον Καραβοστάση και τα σπίτια, τα καΐκια και τις βάρκες, για να ευλογηθούν όλοι και στο τέλος να επιστρέψει πάλι στο μοναστήρι μέχρι το επόμενο Πάσχα. 

Μέσα σ' αυτό το γιορτινό κλίμα, οι - πάντα φιλόξενοι - κάτοικοι, ανοίγουν σπίτια και αυλές, ανταλλάσσουν επισκέψεις , φιλεύουν με κρασί, ρακή και γλυκά τους επισκέπτες και προσμένουν την ευλογία της Παναγίας.

Ο Ιερός Ναός της Κοίμησης της Παναγίας στη Φολέγανδρο

Ο Ιερός Ναός της Κοίμησης της Παναγίας στη Φολέγανδρο

Η Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας
στο μαρμάρινο τέμπλο του ναού

Συνταρακτική είναι μια προφορική παράδοση που διηγούνται οι γεροντότεροι που την έχουν ακούσει και αυτοί με την σειρά τους από τους παππούδες τους. 

Η παράδοση αυτή λέει ότι κάποτε, τα παλιά χρόνια, την Πρωτομαγιά του 1790 και λίγο πριν τον ξεσηκωμό του Αιγαίου από τον Λάμπρο Κατσώνη, εμφανίστηκαν απειλητικά 18 φούστες με Αλγερινούς πειρατές, τους φοβερότερους πειρατές της εποχής που λυμαίνονταν το Αιγαίο.

Οι κατατρομαγμένοι φιλειρηνικοί κάτοικοι του νησιού έτρεξαν ψηλά στην εκκλησία της Παναγίας για να τους προστατεύσει και αφού προσευχήθηκαν ευλαβικά και με κλάματα απελπισίας, αλλά και ελπίδας για την βοήθεια της Παναγίας, πήραν την εικόνα της και την μετέφεραν στην άκρη του γκρεμού παρακαλώντας την να τους σώσει.

Τότε ένας φοβερός βοριάς άρχισε να φυσά μανιασμένα και παρέσυρε τα πειρατικά πλοία και τα βούλιαξε πνίγοντας όλους τους φοβερούς πειρατές.

Σώθηκε μόνο ένας χριστιανός αιχμάλωτος που κολύμπησε προς την στεριά και όταν έφτασε σώος κοντά στους πιστούς, με ξέπνοη φωνή τους είπε, ότι πριν βουλιάξουν τα καράβια, είδε μια μεγάλη αστραπή να κατεβαίνει από ψηλά από τον βράχο και να κτυπάει τα καράβια.

Όλοι με δάκρυα στα μάτια τους ευχαρίστησαν την Παναγία και απέδωσαν το γεγονός σε θαύμα Της ενώ από έκτοτε οι ντόπιοι θεωρούν την Πρωτομαγιά πολύ μεγάλη γιορτή για τον τόπο τους και την Παναγία της Φολέγανδρου λόγο του θαύματος που έσωσε τους ίδιους από τους πειρατές.