Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Καραισκάκη, Μουζάκι Καρδίτσας.

πηγή

Βρίσκεται σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από την κωμόπολη του Μουζακίου, στις ανατολικές υπώρειες των Αγράφων, πάνω από την έξοδο του Πορταϊκού ποταμιού, προς τον Θεσσαλικό κάμπο.

Η σπηλιά όπου κατά την παράδοση γεννήθηκε ο 
Γεώργιος Καραϊσκάκης, το 1782

Κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, 2.5 χιλιόμετρα νοτιότερα, βρίσκεται το σπήλαιο όπου γεννήθηκε ο Γεώργιος Καραϊσκάκης εξού και το προσωνύμιο "Μονή Καραισκάκη".

Σύμφωνα με την ιστορία, στη σπηλιά αυτή το 1782 γεννήθηκε η ηρωικότερη, ίσως μορφή της Ελληνικής Επανάστασης ο Γεώργιος Καραϊσκάκης από την Ζωή Διμισκή ή Ντιμισκή, μιας γυναίκας που ζούσε μέν στη μονή, φορούσε ράσα, χωρίς όμως να είναι μοναχή, καταγόταν δε από τη Σκουληκαριά και ήταν πρώτη εξαδέλφη του αρματολού των Ραδοβυζίων Γώγου Μπακόλα. 

Η μητέρα του, μετά τον θάνατο του Ιωάννη Μαυρομματιώτη, που ήταν ο πρώτος σύζυγός της, έγινε καλόγρια (γι' αυτό και του έμεινε η προσωνυμία «ο γιος της καλογριάς») ενώ για την ταυτότητα του πατέρα του δεν υπάρχει βεβαιότητα. 

Σπάνια φωτογραφία της Μονής, του 1940
πηγή

Θεωρείται πιθανότερο ότι ήταν ο αρματολός του Βάλτου Δημήτριος Ίσκος ή Καραΐσκος, από φημισμένη οικογένεια σαρακατσάνικης καταγωγής που ανέδειξε πολλούς στρατιωτικούς και πολιτικούς.

Η πρόσβαση σήμερα, στη σπηλιά που γεννήθηκε ο Καραϊσκάκης γίνεται μέσα από ένα χωμάτινο μονοπάτι όμως είναι μία πολύ άνετη διαδρομή, πανέμορφη και με εντυπωσιακή θέα. 

Η Μονή ιδρύθηκε το 1000, το 1150 - 1200 καταστράφηκε ολοσχερώς από τις πυρκαγιές που έβαλαν οι σταυροφόροι επί Φραγκοκρατίας και το 1590 χτίστηκε εκ νέου με χρήματα που δώρισαν Μαυρομματιανοί έμποροι που δραστηριοποιούνταν με μεγάλη επιτυχία στις παραδουνάβιες χώρες καθώς όμως και την Ρωσία. 

Παλαιότερες φωτογραφίες της Μονής, πριν την κατεδάφιση όλων των κτιρίων εκτός του Καθολικού

Το τέμπλο της Μονής
πηγή

Το Καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο.

Είναι του τύπου, μονόκλιτος, καμαροσκέπαστος, πολύ μικρών διαστάσεων, αθωνικού τύπου, σταυροειδής χωρίς τρούλο, στη θέση του οποίου υπάρχει ένα ημισφαίριο, επάνω στο οποίο είναι αγιογραφημένος, ο πανέμορφος, Παντοκράτωρας. 

Το τέμπλο του Ναού είναι βέβαια ξυλόγλυπτο, χρυσοποίκιλτο, με δύο σειρές μη φορητών εικόνων και ο Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος είναι αγιογραφημένος όρθιος ολόκληρος με την στρατιωτική του στολή και κάτω από το άλογό του, εφόσον επικράτησε να αγιογραφείται έφιππος από τον 18ο αιώνα και μετέπειτα.

Άποψη των τοιχογραφιών στο Καθολικό

Άποψη των τοιχογραφιών της Μονής
πηγή

Πίσω από τις δεσποτικές εικόνες του Τέμπλου, του Χριστού, της Θεοτόκου, του Τιμίου Προδρόμου και του Αγίου Γεωργίου, αναγράφεται το έτος 1602. 

Σε άλλο σημείο του τέμπλου, αναγράφεται το έτος 1599 ενώ στην πρόθεση, εντός του Ιερού Βήματος, αναγράφονται τα ονόματα των κτητόρων της Μονής, Ευθυμίου και Καλλίστου των Αρχιερέων και Δαμιανού, Ιακώβου, Ραφαήλ, Γαβριήλ και Νικηφόρου των Ιερομονάχων.

Το Καθολικό διαθέτει τοιχογραφίες, που σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει επάνω από τη νότια πύλη, ιστορήθηκαν από τους Ιερομονάχους Σεραφείμ από τη Χίο και Δημήτριο Αναγνώστου από το Μέτσοβο το 1719 ενώ αντίθετα, ο μικρός Νάρθηκας που κτίσθηκε αργότερα δεν διαθέτει τοιχογραφίες.

Άποψη των τοιχογραφιών στο Καθολικό

Το Καθολικό της Μονής

Στο ανατολικό και δυτικό τμήμα, ο Ναός καλύπτεται με κυλινδρικές καμάρες που εσωτερικά καταλήγουν σε μικρά τόξα, που χρησιμεύουν ως τοξωτά πλαίσια των αγιογραφημένων παραστάσεων.

Το ρυθμό αυτό βρίσκουμε και στα Καθολικά άλλων Μονών του Νομού Καρδίτσας (Σπηλιάς, Βραγκιανών, Κατουσίου), ενώ συχνά συναντάμε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και σε άλλες Βαλκανικές χώρες, όπως η Ρουμανία, στοιχείο που αποδεικνύει τις στενές σχέσεις των Αγράφων με τη Ρουμανία, στην οποία κατέφευγαν πολλοί Αγραφιώτες.

Το μοναστήρι παλαιότερα είχε πολύ μεγάλη περιουσία, από χωράφια μέχρι ζώα, όπως αγελάδες, γίδια, πρόβατα και μελίσσια και στην ιδιοκτησία του ήταν ακόμη και το δάσος στο οποίο έβοσκαν τα κοπάδια. 

Την πιο μεγάλη ανάπτυξη το μοναστήρι την γνώρισε όταν είχε ηγούμενο τον Δαμασκηνό Κοσμά, λέγεται ότι ήταν πολύ εργατικός: ζύμωνε, χτυπούσε ξινόγαλο, έφτιαχνε πίτες, ύφαινε τον αργαλειό και φρόντιζε να τα έχει όλα σε τάξη. 

Τα νεώτερα κτίρια της Μονής

Ο ηγούμενος Δαμασκηνός έχτισε και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, πέρα όμως από τον χώρο της μονής φρόντιζε και τα χωράφια που ανήκαν στα περιουσιακά στοιχεία του μοναστηριού, δυστυχώς μετά τον θάνατό του δεν έμεινε τίποτα στο μοναστήρι, καθώς όλα πουλήθηκαν.

Η Μονή, δυστυχώς, τελείως ξαφνικά κατεδαφίστηκε το 1989 με απόφαση του τότε Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Κλεόπα (1913 - 1999) και κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει βρει απάντηση για την πράξη αυτή αφού τα κελιά που χρησιμοποιούνταν από τους μοναχούς ήταν σε καλή κατάσταση και δεν είχε αναφερθεί κάποιο στατικό πρόβλημα στο σύνολο του κτιρίου.

Η επιγραφή στον νάρθηκα του Καθολικού

Η απόφαση αυτή προκάλεσε την αντίδραση αλλά και τις έντονες διαμαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι προσέφυγαν στα δικαστήρια, αλλά φάνηκαν αδύναμοι να αποτρέψουν αυτό το πολιτιστικό έγκλημα. 

Λέγεται ότι για να συγκαλυφθούν οι όποιες ευθύνες αρμοδίων κυκλοφόρησε το ευφάνταστο σενάριο ότι οι μπουλντόζες δούλεψαν για να αποκαλύψουν τον θρυλούμενο κρυμμένο θησαυρό του «Αλή Πασά» από την εποχή της Τουρκοκρατίας. 

Ωστόσο θησαυρός ποτέ δεν βρέθηκε, το ωραίο παραμύθι έκανε εντύπωση και μετατόπισε την κουβέντα στα θρυλούμενα και όχι στα θλιβερά πεπραγμένα των καταστροφέων, η λαϊκή αρχιτεκτονική όμως χάθηκε και αντικαταστήθηκε από το μπετόν με τις τυποποιημένες καμάρες.

Η είσοδος στο Καθολικό

Μετά την κατεδάφιση το μοναστήρι ξαναχτίστηκε και πήρε την σημερινή του μορφή. 

Δεν θυμίζει καθόλου το παλιό πετρόκτιστο οίκημα και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική ενώ από το μοναστηριακό αυτό συγκρότημα σώζεται σήμερα μόνο το καθολικό.

Αρχές της δεκαετίας του εβδομήντα χτίστηκε στα γρήγορα μια ιερατική σχολή, που έμεινε στη συνέχεια πολλά χρόνια άδεια. 

Το 2003 ήρθαν μοναχές από τη Θήβα, απεσταλμένες από τον τότε Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας Θεόκλητο, για να γεμίσουν τη μονή του Αγίου Γεωργίου και πάλι με ζωή. 

Σήμερα ζουν εδώ περίπου 30 μοναχές μεταξύ 20 και 80 ετών ενώ η νεότερη από τις τρεις πιο μικρές στην ηλικία οπαδούς του μοναστηριού είναι μόλις δεκατριών ετών και πηγαίνει ακόμα στο σχολείο.

Οι μοναχές έρχονται από όλο τον κόσμο, από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, το Ισραήλ, τη Νορβηγία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, από το Μπαγκλαντές και την Ουκρανία, την Ελλάδα φυσικά, και τη Γερμανία – όπως η ηγουμένη Γερόντισσα Διοδώρα, που κρατά τα ηνία της μονής.

Ο Παντοκράτορας στον τρούλο του Καθολικού

Το μοναστήρι προσκαλεί έφηβες και νεαρές ενήλικες που θέλουν να βοηθήσουν από τον Μάρτιο μέχρι τον Νοέμβριο, στα πλαίσια εθελοντικής υπηρεσίας ή περιόδου προσωπικού προσανατολισμού, αλλά και ενήλικες που ενδιαφέρονται για τη μοναστική ζωή και θέλουν να συμβάλλουν με τα ταλέντα τους είναι ευπρόσδεκτοι.

Γλώσσες επικοινωνίας είναι κυρίως τα ελληνικά, αλλά και αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά και ρωσικά και όλοι οι επισκέπτες μπορούν να αναλάβουν ευθύνες συμμετέχοντας ενεργά σε ένα κοινωφελές έργο χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα.

Οι δυνατότητες είναι πολλές και ποικίλες, όπως συμμετοχή στις καθημερινές εργασίες στο κτήριο της μονής και στην κουζίνα, στον στάβλο των αιγοπροβάτων, στο γαλακτοκομείο, στη συλλογή και τεμαχισμό ξύλων για τη θέρμανση, στο ξυλουργείο, στον κήπο, στη φύτευση δέντρων. 

Άποψη των τοιχογραφιών στο Καθολικό

Άποψη των τοιχογραφιών στο Καθολικό

Από τις δραστηριότητες στην Μονή
πηγή

Επίσης στην κατασκευή φρακτών, στην γηροκόμηση ηλικιωμένων και την φροντίδα κατάκοιτων ασθενών που ζουν στο μοναστήρι – εργασίες που επιτρέπουν μιαν αυθεντική προσωπική ματιά στην καθημερινή ζωή ενός ορθόδοξου μοναστηριού.

Γιορτές, αργίες και κάθε Κυριακή καλωσορίζονται οι – κυρίως Έλληνες – επισκέπτες της μονής, μια καλή ευκαιρία για τη γνωριμία καινούργιων ανθρώπων και τη διεύρυνση του προσωπικού ορίζοντα. 

Η μονή καταβάλλει προσπάθεια να γίνει κατά το δυνατόν αυτάρκης και το 2011 - 12 εγκαταστάθηκε ένα νέο σύστημα θέρμανσης, με βασική ιδέα να είναι η ανεξαρτητοποίηση από το ακριβό πετρέλαιο με δεδομένο ότι το μονή διαθέτει δασώδεις περιοχές, να αποτελεί η θέρμανση με ξύλο μια οικονομική λύση που λειτουργεί απολύτως ικανοποιητικά και αποδοτικά. 

Άποψη των τοιχογραφιών στο Καθολικό

O καυστήρας της Μονής
πηγή

Οι ηλιακοί συλλέκτες στο κεντρικό κτήριο της Μονής, θα μπορούσε να επεκταθούν, έτσι ώστε να παράγουν ζεστό νερό όλον τον χρόνο. 

Οι κήποι λαχανικών, φρούτων, μούρων και βοτάνων είναι βιολογικής καλλιέργειας ενώ πολλά και διάφορα βότανα επεξεργάζονται σε αλοιφές και βάμματα.

Στο πολύ σύγχρονα εξοπλισμένο και με όλες τις απαραίτητες προδιαγραφές,γαλακτοκομείο της Μονής, παράγονται διάφορα τυροκομικά προϊόντα υψηλής ποιότητας, κυρίως δε τυρί φέτα, γιαούρτι και κεφίρ. 

Το γάλα προέρχεται από τα αιγοπρόβατα του μοναστηριού, που σαλαγούν οι μοναχές στα λιβάδια κάτω από τα άγρυπνα μάτια ικανών τσοπανόσκυλων ενώ επιπλέον υπάρχουν πουλερικά ελευθέρας βοσκής, πάπιες, χήνες και μερικά γουρούνια.

Άποψη της Μονής

Στη μονή επίσης ράβονται και κεντιούνται ιερατικά υφάσματα και άμφια, ενώ στο εργαστήριο εικονογραφίας διατηρείται ζωντανή η τέχνη της αγιογραφίας και στο ξυλουργείο γίνονται παντός είδους επισκευές και συντηρήσεις, ενώ δημιουργούνται και νέα έπιπλα για τη μοναστηριακή χρήση.

Όλοι αυτοί οι τομείς είναι ωστόσο αναβαθμίσιμοι και ευπρόσδεκτο είναι κάθε χέρι βοηθείας και οι επισκέπτες φιλοξενούνται σε απλούς κοιτώνες με τα γεύματα να λαμβάνονται από κοινού στην τραπεζαρία.

Μοναχές, δόκιμες και επισκέπτες περνούν επίσης ένα μέρος του ελεύθερου χρόνου τους μαζί: γίνονται κοινές εκδρομές στα περίφημα μοναστήρια των Μετεώρων και στο φράγμα της μεγάλης τεχνητής λίμνης Πλαστήρα καθώς και πεζοπορίες - περιηγήσεις στη συναρπαστική φύση των γύρω βουνών.

Η Μονή πανηγυρίζει στις 23 Απριλίου ή τη Δευτέρα του Πάσχα και στις 3 Νοεμβρίου στην Ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου Μεγαλομάρτυρος.

Τηλέφωνο επικοινωνίας: (+30) 24450 41495, Fax: (+30) 24450 49138