Ιερά Μονή Κοίμησης της Θεοτόκου, Μεσόπυργο Άρτας.

πηγή

Βρίσκεται στην κορυφή ενός δασώδους λοφίσκου που δεσπόζει στο κέντρο του χωριού, όπου σώζονται και ίχνη μιας αρχαίας οχύρωσης και διαθέτει μία εξαιρετική και εντυπωσιακή θέα προς την Κοιλάδα του Αχελώου. 

Άποψη του Καθολικού
πηγή

Σύμφωνα με στοιχεία που μας δίνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων της Άρτας, το σημείο στο οποίο βρίσκεται χτισμένη η Μονή, είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο και αυτό μας το πιστοποιεί άλλωστε και η ύπαρξη μιας μικρής οχύρωσης που χρονολογείται από την αρχαιότητα.

Το Καθολικό της Μονής που είναι και το μοναδικό κτίσμα που διασώζεται από αυτήν, είναι κτισμένο πιθανότατα κατά τον 18ο αιώνα ωστόσο όμως, κάποια στοιχεία μας δηλώνουν ότι πιθανότατα στην ίδια αυτή θέση να υπήρχε ίσως και κάποιο παλαιότερο κτίσμα. 

Το Καθολικό της Μονής, είναι κτισμένο κατά τα πρότυπα του αρχιτεκτονικού Αθωνίτικου ή Αγιορείτικου τύπου, είναι πλακοσκέπαστη αλλά και ξυλόστεγη βασιλική με χορούς καθώς όμως και έναν ξεχωριστό νάρθηκα.

Η κτητορική επιγραφή στον νάρθηκα του Καθολικού
πηγή

Οι τοιχογραφίες στο Καθολικό, σύμφωνα και με μία επιγραφή που διασώζεται στον νάρθηκα, χρονολογούνται το 1781 και έχουν ένα ιδιαίτερο και εξαιρετικά ενδιαφέρον εικονογραφικό πρόγραμμα το οποίο όμως χρήζει κάποιας συντήρησης ενώ ο νάρθηκας έχει τοιχογραφίες μόνο στην ανατολική πλευρά του.

Στο ξυλόγλυπτο υπέροχο τέμπλο του Ναού, υπάρχουν αρκετά στοιχεία που υποδηλώνουν μια προγενέστερη εκκλησία η οποία πιθανότατα να υπήρχε στον ίδιο χώρο, αυτό έχει να κάνει με κάποια σημεία του Τέμπλου τα οποία προέρχονται από μία παλαιότερη εκκλησία, πιθανότατα του 17ου αιώνα, και τα οποία προσαρμόστηκαν στο ήδη υπάρχον τέμπλο, του 19ου αιώνα. 

Άποψη των τοιχογραφιών του Καθολικού
πηγή

Άποψη των τοιχογραφιών του Καθολικού
πηγή

Άποψη των τοιχογραφιών του Καθολικού
πηγή

Άποψη των τοιχογραφιών του Καθολικού
πηγή

Πολύ σημαντικές είναι οι τοιχογραφίες στο Καθολικό, στις οποίες φέρνουν ανάγλυφα φωτοστέφανα οι ολόσωμοι Άγγελοι με σταμπωτό φυτικό διάκοσμο.

Γενικά το εικονογραφικό πρόγραμμα έχει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θεματολογία η οποία σχετίζεται βέβαια με το βίο της Παναγίας αφού το Καθολικό είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Τον Σεπτέμβριο του 2018 ανακοινώθηκε από την Περιφέρεια της Ηπείρου η έγκριση συγκεκριμένης χρηματοδότησης με το ποσό των 220.000 ευρώ για τα Μοναστήρια της Μεγαλόχαρης αλλά και του Μεσοπύργου της Άρτας, στην Κοιλάδα του Αχελώου.

Άποψη του τέμπλου του Καθολικού
πηγή

Τα έργα για τα δύο αυτά μοναστήρια του Αχελώου, εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Συντήρηση και αποκατάσταση πολιτιστικών Μνημείων Ηπείρου» και αφορούν διάφορες εργασίες αποκατάστασης, στερέωσης, ανάδειξης και συντήρησης των τοιχογραφιών των ναών Γενεσίου Θεοτόκου Μεγαλόχαρης Άρτας, Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Μεσόπυργο Άρτας, καθώς επίσης και την αναμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και των μονοπατιών που οδηγούν στα μνημεία αυτά.

Φτάνοντας κανείς στο Μεσόπυργο της Άρτας αντικρύζει μπροστά του την πλατεία με τους καφενέδες γύρω – γύρω και τα επτά τεράστια αιωνόβια πλατάνια ενώ στις ταβέρνες υπάρχουν εκλεκτά τοπικά προϊόντα, κρεατικά, χειροποίητα αλλαντικά και τυριά από ντόπιους παραγωγούς.

Άποψη του Καθολικού
πηγή

Ακριβώς κάτω από τον Μεσόπυργο απλώνεται ο ποταμός Αχελώος, η Κοιλάδα του οποίου είναι μια περιοχή πλούσια σε πολιτιστική, θρησκευτική και φυσική κληρονομιά.

Ο Αχελώος, γνωστός κι ως Ασπροπόταμος, είναι ο δεύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας, πηγάζει νότια - νοτιοδυτικά του Μετσόβου και μετά από μια διαδρομή 220 χιλιομέτρων εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος.

Στην διαδρομή του περνά από τους νομούς Τρικάλων, τα όρια των νομών Καρδίτσας και Άρτας, τα όρια των νομών Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας ενώ δέχεται νερά των παραποτάμων του Αγραφιώτη, Ταυρωπού, Τρικεριώτη και Ινάχου και θεωρείται ο πλουσιότερος σε νερά, γηγενής ποταμός της Ελλάδας.

Η Περαταριά του Μεσόπυργου
πηγή

Εντυπωσιακό είναι το μοναδικό στη χώρα μας χειροκίνητο τελεφερίκ - βαγονάκι με τροχαλία και συρματόσχοινο, που χρησιμοποιούνταν από το 1960, για να διασχίζουν οι ντόπιοι και οι επισκέπτες τον Αχελώο, ενώνοντας έτσι το Μεσόπυργο Άρτας με την Πράβα της Καρδίτσας.

Η "Περαταριά", για τους κατοίκους της περιοχής αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητάς τους. 

Είναι το πιο προσιτό μέσο σύνδεσης της Θεσσαλίας με την Ήπειρο αλλά και εξυπηρέτησης των αναγκών τους (μεταφορά αγαθών και προϊόντων), με την μοναδική γέφυρα να βρίσκεται σε απόσταση 20 χιλιομέτρων και παλαιότερα η Νομαρχία Καρδίτσας ανέθετε σε έναν κάτοικο, τον «οδηγό του πορθμείου», την ευθύνη για τη λειτουργία της Περαταριάς ενώ σε περίπτωση απουσίας του οδηγού το πορθμείο κλειδωνόταν, για να μην τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια των κατοίκων.

Δυστυχώς, εδώ και αρκετά χρόνια δεν υπάρχει οδηγός, κι έτσι οι κάτοικοι χειρίζονταν μόνοι τους το τελεφερίκ, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή τους και τελικά, από τις αρχές του 2018 η Περαταριά σταμάτησε να λειτουργεί, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να ζητήσουν οι κάτοικοι από την πολιτεία τη συντήρηση και την επισκευή της.

Φωτογραφίες: Ανδρέας Κουτσοθανάσης.