Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΦΥΛΛΙΟΥ, ΠΡΩΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΛΗΔΡΑΣ.

πηγή

Φυλάσσεται στην Ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή του Κύκκου στην Κύπρο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς».Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Άγιος Τριφύλλιος Επίσκοπος Λήδρας.

Τοιχογραφία τού 1192 που βρίσκεται στην Μονή τής 

Παναγίας του Άρακα  κοντά στα Λαγουδερά Λευκωσίας.

πηγή

Είναι ο πρώτος και ο μόνος γνωστός στην ιστορία επίσκοπος Λήδρας η Λεδρών όπως ονομαζόταν η Λευκωσία.

Γεννήθηκε στην Κύπρο πιθανώς στα τέλη του 3ου αιώνα και ως πατρίδα του θεωρείται η Τριμυθούντα αλλά και η Λευκωσία. 

Ο Estienne de Lusignan (Εστιέν ντε Λουζινιάν) γράφει ότι ο Άγιος Τριφύλλιος είχε ανέλθει στον επισκοπικό θρόνο των Λεδρών κατά τα μέσα του 4ου αιώνα και ο Λεόντιος Μαχαιράς τον μνημονεύει επίσης στο Χρονικόν του, γράφοντας: Τριφυλλίου του Φωτολάμπους, επισκόπου Λευκωσίας.

Σε χειρόγραφο Συναξάρι αναφέρεται ότι είχε πατέρα έναν από τους δώδεκα περιφανείς άνδρες που ο Μέγας Κωνσταντίνος είχε μεταφέρει από τη Ρώμη στη Κωνσταντινούπολη από την οποία ο Τριφύλλιος με τη μητέρα του Δομνίκη πήγαν να προσκυνήσουν στα Ιεροσόλυμα και στην επιστροφή τους πήγανε στην Κύπρο όπου συνδέθηκε με τον Άγιο Σπυρίδωνα και η μητέρα του αργότερα έγινε μοναχή. 

Άγιος Τριφύλλιος Επίσκοπος Λήδρας.

Τοιχογραφία τού 12ου αιώνα στον Ναό τής Παναγίας τής

Ασίνου, νότια του χωριού Nικητάρι στους πρόποδες του Tροόδους.  

Ο Ιερός Ναός είναι ό,τι απέμεινε από το Μοναστήρι της Παναγίας 

των Φορβίων, γι’ αυτό και το όνομά της: Φορβιώτισσα. 

πηγή

Ως επίσκοπος ίδρυσε γυναικείο μοναστήρι στη Λευκωσία (κάποιοι ερευνητές θεωρούν ότι βρισκόταν εκεί που είναι σήμερα το μοναστήρι των Καλογραιών στο Καϊμακλί), στο οποίο τάφηκε η μητέρα του και έκτισε τον καθολικό (κύριο) ναό της πόλης, στον οποίο φυλάχτηκαν τα λείψανά του.

Ο Άγιος σπούδασε νομικά στην σχολή της Βηρυτού και μάλιστα ο Νικηφόρος Κάλλιστος γράφει: Τον Τριφύλλιον εκείνον των Λεδρών επίσκοπον, λόγου τε αρκούντως πεπειραμένον, και δια νόμων άσκησιν, πλείστον εν τη εις Βηρυτόν διατρίψαντα πόλει… 

Ο ιστορικός Σωζομενός στην Εκκλησιαστική Ιστορία, ονομάζει τον Τριφύλλιον: επίσκοπον, άνδρα άλλως τε ελλόγιμον και δια νόμων άσκησιν πολύν χρόνον εν τη Βηρυτίων πόλει διατρίψαντα…και οι δυο αυτοί εκκλησιαστικοί συγγραφείς θεωρούν ότι ο Τριφύλλιος ήταν πολύ μορφωμένος και λόγιος. 

Στην Βηρυτό παρέμεινε για μεγάλο διάστημα, σπουδάζοντας τους νόμους και στο τέλος δέχθηκε το άγιο βάπτισμα ενώ γυρνώντας στην Κύπρο χειροτονήθηκε διάκονος από του Άγιο Σπυρίδωνα, Επισκόπου Τριμυθούντος, και διακρίθηκε για τη ρητορική δεινότητά του και το χάρισμα του λόγου.

Άγιος Τριφύλλιος Επίσκοπος Λήδρας.

Μηναίο - Ιούνιος (τεμάχιο). 

Εικονίδιο τού 17ου αιώνα στην Εκκλησία και το 

Αρχαιολογικό Μουσείο τής Θεολογικής 

Ακαδημίας τής Μόσχας.

πηγή

Ο ιστορικός Ιερώνυμος αναφέρει ότι ο Άγιος Τριφύλλιος υπήρξε πολυγραφότατος συγγραφέας κι ότι ο ίδιος ο Ιερώνυμος είχε διαβάσει ένα έργο του, που ονομαζόταν Υπόμνημα εις το Άσμα Ασμάτων του Σολομώντος ενώ ο Βυζαντινός λεξικογράφος Σουίδας αναφέρει πάλι ότι ο Άγιος Τριφύλλιος είχε γράψει σε ιαμβικό ποιητικό μέτρο τον Βίο και τα θαύματα του Αγίου Σπυρίδωνος. 

Γνωρίζουμε έτσι δυο από τα έργα του Τριφυλλίου, από τα οποία, πάντως, δεν σώθηκε κανένα.  

Στον Βίο του Αγίου Σπυρίδωνος απαντώνται αρκετές αναφορές στον Άγιο Τριφύλλιο, ο οποίος επανειλημμένα είχε συνοδεύσει τον Σπυρίδωνα σε περιοδείες του στην Κύπρο όσο και αποστολές στο εξωτερικό. 

Δυστυχώς και από τα γραπτά έργα του αν και συνέγραψε πολλά, δεν έχει διασωθεί παρά μονάχα μεταγλωττισμένος σε απλούστερη γλώσσα ο βίος του αγίου Σπυρίδωνος, τον οποίο είχε αρχικά συγγράψει όπως είπαμε ο ίδιος σε ιάμβους. Το έργο αυτό βρίσκεται σε πολλούς κώδικες όπως της Εθνικής Βιβλιοθήκης των Παρισίων, του Βελγίου, του Βατικανού, της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και αλλαχού. 

Κοντά στον θαυματουργό Σπυρίδωνα ο Τριφύλλιος μυείται καθημερινά στα μυστήρια του χριστιανισμού και από τη θέση αυτή ο νεαρός μαθητής άρχισε να δείχνει όλες τις ικανότητες και τα χαρίσματα με τα οποία τον προίκισε ο Θεός.

Ενώ ήταν ακόμη διάκονος ο άγιος Τριφύλλιος, ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος, γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου, είχε αρρωστήσει βαριά και πολλοί και ονομαστοί ιατροί έσπευσαν να παράσχουν θεραπεία στον ασθενή αυτοκράτορα, όμως δυστυχώς η κατάσταση της υγείας του επιδεινωνόταν συνεχώς. 

Άγιος Τριφύλλιος Επίσκοπος Λήδρας

πηγή

Ο αυτοκράτορας είδε σε όραμα δύο αρχιερείς που θα έρχονταν στο παλάτι, θα τον ευλογούσαν και θα του χάριζαν και την ίαση, έτσι κάλεσε όλους τους τότε αρχιερείς στο παλάτι, μέσα σε αυτούς και τον Άγιο Σπυρίδωνα. 

Ο Άγιος Σπυρίδων ως θεοφόρος, διέβλεψε ότι ο άλλος αρχιερέας που εμφανίστηκε στο όνειρο του αυτοκράτορα ήταν ο μέχρι τότε διάκονός του Τριφύλλιος και πήρε έτσι μαζί του τον νεαρό τότε Τριφύλλιο. 

Ο Τριφύλλιος ήταν απλός στο χαρακτήρα, ακτήμονας, αυστηρός ασκητής και φιλάνθρωπος ενώ αξιώθηκε από τον Θεό του χαρίσματος της θαυματουργίας.

Ωστόσο (όπως αναφέρει ο Σωζόμενος), σε μια περίπτωση προκάλεσε την αγανάκτηση και αντίδραση του Αγίου Σπυρίδωνος επειδή σε ομιλία του για τον παράλυτο της Καπερναούμ, ο Τριφύλλιος αντήλλαξε τη λέξη κράββατον, με την αρχαιοπρεπή λέξη «σκίμποδα». 

Δηλαδή τροποποίησε τη γνωστή ρήση του Χριστού «άρον σου τον κράββατον και περιπάτει» και αντί κράββατον είχε χρησιμοποιήσει την λέξη σκίμποδα, που θεώρησε καλύτερη, οπότε ο Σπυρίδων αγανακτισμένος του είπε: Δεν είσαι, βέβαια, ανώτερος εσύ από εκείνον [τον Χριστό] που είπε κράββατον, γιατί ντρέπεσαι να χρησιμοποιήσεις την ίδια λέξη;

Σε μια άλλη περίπτωση Τριφύλλιος και Σπυρίδων έκαναν μια δύσκολη οδοιπορία στα βουνά του Πενταδάκτυλου, για να πάνε στην Κερύνεια, την οποία οδοιπορία περιέγραψε ο Τριφύλλιος σε ιαμβικό μέτρο, δυστυχώς όμως χάθηκε και το μόνο που αναφέρεται, είναι ότι οι ομορφιές της περιοχής τόσο εμάγευσαν την ποιητική και συναισθηματική ψυχή του Τριφυλλίου, ώστε ο γηραιός δάσκαλος του να αναγκασθεί να τον παρατηρήσει.

Άγιος Τριφύλλιος Επίσκοπος Λήδρας

πηγή

Εξελέγη Επίσκοπος Λήδρας (Λευκωσίας) και πήρε μέρος στη Σύνοδο της Σαρδικής, που έγινε το 343. 

Εκεί υπήρξε σφοδρός πολέμιος των αιρετικών οπαδών του Αρείου και φίλος και υπερασπιστής του Μεγάλου Αθανασίου.

Ο Άγιος κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη, το 369 και είναι πολιούχος της Λευκωσίας.

Ο Λεόντιος Μαχαιράς στο Χρονικόν του, αφηγείται και μια ιστορία, – που την τοποθετεί σε άγνωστο χρόνο – περί της κάρας του Αγίου Τριφυλλίου και την σχετίζει με τον Άγιο Διομήδιο τον οποίο ονομάζει μαθητή του Τριφυλλίου. 

Γράφει συγκεκριμένα ότι μια φορά, όταν οι Σαρακηνοί κατέλαβαν την Κύπρο, βρήκαν στην εκκλησία της Παναγίας Οδηγήτριας (προφανώς στη Λευκωσία) τον τάφο του Αγίου Τριφυλλίου, τον άνοιξαν και βρήκαν ακέραιο το λείψανο του Αγίου, οπότε έκοψαν την κάρα και το πήραν για να το κάψουν. 

Ο μοναδικός ναός, σήμερα, σε όλη την Κύπρο που είναι 

αφιερωμένος στον πολιούχο και πρώτο Επίσκοπο της 

Λευκωσίας, είναι το μικρό παρεκκλήσι στην αυλή 

του Δημοτικού Σχολείου Ελένειον.

πηγή

Ο νεαρός Διομήδιος όμως, έκλεψε από αυτούς το κεφάλι του Αγίου κι έφυγε και όταν οι εισβολείς τον κυνήγησαν, από θαύμα διογκώθηκαν και δεν μπόρεσαν να τον προλάβουν.

Το λείψανο του Αγίου ετάφη ξανά στον Λευκομιάτη (προάστιο τότε της Λευκωσίας) όπου κτίστηκε Ναός που υφίστατο κατά τον 15ον αιώνα όμως καταστράφηκε αργότερα, άγνωστο πότε και εξαφανίστηκε και το λείψανό του.

Ο Άγιος Νεόφυτος θεωρεί τον Άγιο Διομήδη μαθητή του Αγίου Τριφυλλίου, ωστόσο φαίνεται από τα γεγονότα ότι ο Άγιος Διομήδης ήταν αρκετά μεταγενέστερος του Τριφυλλίου, συνεπώς δεν μπορούσε να ήταν μαθητής του. 

Εις ανάμνηση του γεγονότος της προσβολής των Ιερών λειψάνων του αγίου Τριφυλλίου από τους Σαρακηνούς, γινόταν κάθε χρόνο γιορτή στον ναό του Αγίου στις 3 Μαΐου όπου προβάλλονταν τα μισοκαμένα λείψανα του σε προσκύνημα. 

Ο μοναδικός ναός, σήμερα, σε όλη την Κύπρο, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον πρώτο Επίσκοπο της Λευκωσίας, είναι το μικρό παρεκκλήσι στην αυλή του Δημοτικού Σχολείου Ελένειον που εγκαινιάστηκε στις 13 Ιουνίου του 1992.

Η μνήμη του Αγίου Τριφυλλίου εορτάζεται στις 13 Ιουνίου.

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΚ ΕΦΕΣΟΥ.

πηγή

Φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Σάμου, Ικαρίας και Κορσεών.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς».Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Ο Άγιος Νεομάρτυρας Γεώργιος Διζλάλογλου γεννήθηκε από Σάμιο πατέρα ονόματι Νικόλαο της Λάγλους, στη Νέα Έφεσο το της Μικράς Ασίας, το 1756, ακολούθησε τον έγγαμο βίο και απέκτησε τέκνα. 

Τον Ιούλιο του 1798, σε ηλικία σαράντα δύο ετών και σε κατάσταση μέθης, παρασύρθηκε στον Ισλαμισμό και αρνήθηκε τον Χριστό, όμως επειδή για την πράξη του αυτή ένιωσε ντροπή, αφού αποκήρυξε τον Ισλαμισμό, έφυγε από την Νέα Έφεσο και πήγε στην Χώρα της Σάμου. 

Κατά το διάστημα της απουσίας του οι Χριστιανοί άρχισαν να χτίζουν ναό στην Έφεσο, αφού πρώτα έλαβαν και την σχετική άδεια από την Κωνσταντινούπολη. 

Οι Τούρκοι, φέροντες βαρέως ότι ανεγειρόταν ναός των Ορθοδόξων και μάλιστα με βασιλική άδεια, διέβαλαν τους Χριστιανούς ότι φόνευσαν τον Γεώργιο ως αποστάτη της πίστεώς τους και έκρυψαν το λείψανό του στα θεμέλια του ανεγειρόμενου ναού. 

Η διάδοση αυτής της συκοφαντικής κατηγορίας, με την οποία δικαιολογούνταν η εξαφάνιση του Γεωργίου στη Νέα Έφεσο, θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατεδάφιση του ναού και στην παραδειγματική τιμωρία των χριστιανών. 

Φορητή εικόνα του Αγίου νεομάρτυρος Γεωργίου του εν
Νέου Εφέσου αθλήσαντος δια χειρός Μαξίμου ιερομονάχου
πηγή

Για να αποφευχθεί μια τέτοια δραματική εξέλιξη, οι χριστιανοί έστειλαν τους δημογέροντες στον Τούρκο κριτή και στους διοικητές της περιοχής και τους διαβεβαίωσαν ότι ο Γεώργιος βρίσκεται στη Σάμο και μάλιστα μπορούν να στείλουν ανθρώπους για να το εξακριβώσουν. 

Έτσι μετά τη σύλληψη του Γεωργίου και τον εγκλεισμό του στη φυλακή επί τρεις ημέρες, υποβλήθηκε με τη βία σε περιτομή και στη συνέχεια τον διόρισαν επιστάτη και φύλακα σε ένα τζαμί, όπου έμεινε εκεί δέκα μήνες. 

Μέσα στο μουσουλμανικό τέμενος επιδόθηκε με τέτοια μανία στο πάθος της μέθης, ώστε κόντεψε να μετατρέψει τον χώρο σε οινοπωλείο.

Όμως η επιθυμία του να εξομολογηθεί και να μετανοήσει να δραπετεύσει και κρυφά πάει στη Σάμο και περνά τον καιρό του άλλοτε εκεί και άλλοτε στην Πάτμο, ενώ παράλληλα εξομολογείται το θανάσιμο αμάρτημά . 

Λαμβάνει τότε την απόφαση να ομολογήσει και παρουσιάσθηκε στον Βοεβόδα της Σάμου όπου ομολόγησε με ξεχωριστή γενναιότητα τον Χριστό ως τον μόνο και αληθινό Θεό και η τόσο ακλόνητη αλλά και σταθερή πίστη του Γεωργίου εξαγρίωσε τον Βοεβόδα που διέταξε τον βασανισμό του. 

Ο ομώνυμος Ιερός Ναός του Αγίου στη Χώρα της Σάμου
πηγή

Όταν πληροφορήθηκαν οι δημογέροντες της Σάμου τα βασανιστήρια και τον εγκλεισμό του Γεωργίου στη φυλακή, πήγαν στον Βοεβόδα και αφού τον δωροδόκησαν με ένα σεβαστό χρηματικό ποσό, αφέθηκε ελεύθερος ο Γεώργιος, το γεγονός όμως αυτό τον λύπησε γιατί δεν είχε πετύχει τον σκοπό του, ο οποίος ήταν να μαρτυρήσει για τον Χριστό. 

Για αυτό και φεύγει από τη Σάμο την 1 Μαρτίου 1801 και επιστρέφει στη γενέτειρά του, τη Νέα Έφεσο, αποφασισμένος να λάβει τον στέφανο του μαρτυρίου για την αγάπη του Χριστού.

Για να δοθεί η αφορμή να μαρτυρήσει για τη χριστιανική του πίστη, πήγε σε ένα καφενείο και προσπάθησε να προκαλέσει επεισόδιο μάταια όμως και αποφάσισε να παρουσιασθεί στον Τούρκο Κριτή στις 3 Απριλίου του 1801, ημέρα Τετάρτη και ώρα τρεις το μεσημέρι και πέταξε κάτω το σαρίκι του. 

Οι Τούρκοι άρχισαν τις κολακείες και τις απειλές όμως όταν είδαν την σταθερότητα του Αγίου στον Χριστιανισμό, τον αποκεφάλισαν την Παρασκευή 5 Απριλίου του 1801 και ώρα 3 το μεσημέρι ενώ οι Χριστιανοί παρέλαβαν το ιερό του λείψανο και το ενταφίασαν με ευλάβεια στον τάφο του Αγίου Νεομάρτυρος Πολυδώρου, στην Νέα Έφεσο.

Στις 17 Μαΐου του 1970 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος της ανέγερσης ομωνύμου Ιερού Ναού του Αγίου στη Χώρα της Σάμου  και από το 1996 με απόφαση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσεβίου ορίστηκε να εορτάζεται κατ’ έτος πανηγυρικά η μνήμη του την Κυριακή της Σαμαρείτιδος (Ε΄ Κυριακή από του Πάσχα). 

Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής, Αλιστράτη Σερρών.

Είναι από τα παλαιότερα Μοναστήρια της Μακεδονίας, βρίσκεται στο Νομό Σερρών 2 χιλιόμετρα δυτικά από την Αλιστράτη, σε ένα τοπίο πλούσιο σε βλάστηση και νερά. 

Η είσοδος στην Μονή, που βρίσκεται μέσα σε ένα τοπίο
πλούσιο σε βλάστηση και νερά. 

Στον παλιό οικισμό της Κρυοπηγής, νοτιοδυτικά του Δήμου Αλιστράτης ανάμεσα στους πρόλοφους του Μενοίκιου όρους και στα πανύψηλα δέντρα προβάλλει η μονή της Αγίας Κυριακής. 

Σύμφωνα με αφηγήσεις παλιότερων κατοίκων της περιοχής, πρέπει να έχει χτιστεί κατά τις αρχές του 20ου αιώνα. 

Σύμφωνα όμως με πληροφορίες υπάρχει έγγραφο βάσει του οποίου μετά την άλωση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το Μοναστήρι έγινε έδρα και κατοικία του Τούρκου μπέη (τοπάρχη - διοικητή), η διοικητική εξουσία του οποίου επεκτεινόταν ως το Κάτω Νευροκόπι με τελευταίο τοπάρχης - διοικητής να ήταν τοποθετημένος το 1855. 

Άποψη του Καθολικού της Μονής

Οι μαρτυρίες αυτές φανερώνουν ότι και πριν το 1453 υπήρχε μία εκκλησία της Αγίας Κυριακής, αλλά πιθανόν από άγνωστα γεωλογικά φαινόμενα ή ακόμα από καταστροφές των διαφόρων επιδρομέων, να έχει εξαφανιστεί. 

Στο Μοναστήρι τότε υπηρετούσε ως κηπουρός ο Κυριαζής καταγόμενος από την Κρυοπηγή της Αλιστράτης. 

Σύμφωνα με τις αφηγήσεις του Αθ. Π. Πετρίδη λέγεται ότι ο Κυριαζής, οραματίστηκε την Αγία Κυριακή που τον προέτρεψε να πάει στη Μητρόπολη της Αλιστράτης, να ενημερώσει το Μητροπολίτη και να προχωρήσουν στην ανασκαφή, σε σημείο που του υπέδειξε, για να βγάλουν την εικόνα της και τα ιερά κειμήλια, αλλά ο Κυριαζής αδιαφόρησε. 

Άποψη του Καθολικού της Μονής

Μετά από λίγες μέρες οραματίστηκε ξανά την αγία Κυριακή που τον ρώτησε γιατί δεν προχώρησαν ακόμη στην ανασκαφή και τότε ενημέρωσε το Μητροπολίτη και αμέσως μετά άρχισαν οι ανασκαφές στο σημείο ακριβώς που του υπέδειξε η Αγία, όπου βρήκαν την εικόνα ανέπαφη καθώς και πάρα πολλά εκκλησιαστικά κειμήλια τα οποία μαζί με την εικόνα με μια πανηγυρική τελετή - λιτάνευση το 1855, μεταφέρθηκαν στο παρακείμενο Μοναστήρι της αγίας Κυριακής. 

Σύμφωνα πάντα με μαρτυρίες αρχικά η Μονή είχε περιμετρικά πανύψηλους τοίχους για την προστασία της και έμοιαζε με απόρθητο φρούριο, στο εσωτερικό είχε διώροφους κοιτώνες και πολλούς μοναχούς ενώ το Καθολικό είχε τρεις τρούλους.

Στο πέρασμα των χρόνων λόγω γεωλογικών φαινομένων η εκκλησία υπέστη σοβαρές ζημιές που δεν ήταν δυνατόν να επιδιορθωθούν και έτσι κατεδαφίστηκε για να χτιστεί στη θέση της μια νέα από τον μηχανικό Κωνσταντίνο Μαλαγάνη.

Το Αγίασμα της Αγίας Κυριακής

Την εποχή εκείνη η Μονή είχε στην ιδιοκτησία της μεγάλες εκτάσεις με αμπελώνες, διέθετε αξιόλογη κτηνοτροφία και λόγω της οικονομικής του ευμάρειας είχε αποκτήσει μεγάλη αίγλη, στην ευρύτερη περιοχή ενώ παράλληλα φημιζόταν και για το μεγάλο φιλανθρωπικό έργο. 

Με την ανταλλαγή του πληθυσμού το 1922 προσέφερε αμέριστη συμπαράσταση στους κατατρεγμένους πρόσφυγες, κάποιοι εκ των οποίων βρήκαν στέγη στη Μονή μέχρι να ορθοποδήσουν. 

Στους Βουλγαρικούς πολέμους τα βουλγαρικά στρατεύματα κατά την υποχώρηση τους σύλησαν και λεηλάτησαν το Μοναστήρι παίρνοντας μαζί τους ιερά σκεύη, εικόνες και αντικείμενα μεγάλης αξίας ενώ μετά από πολλά χρόνια εγκατάλειψης, το 1953 μετατράπηκε από ανδρικό σε γυναικείο μοναστήρι. 

Όπως όλες οι εκκλησίες και τα μοναστήρια της κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ελληνορθόδοξης χριστιανικής πίστης, όσο και στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και του πατριωτικού φρονήματος, έτσι και το μοναστήρι της Αγίας Κυριακής συνέβαλε στη θρησκευτική και εθνική υπόθεση της πατρίδας. 

Για την ιστορική δράση της Μονής σε σημείωμα του με ημερομηνία 30 Μαρτίου του 1976, ο τότε πρόεδρος της Κοινότητας της Αλιστράτης Δημήτριος Χατζησταύρος αναφέρει τα εξής: 

«Η Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής καθ’ όλους τους δύσκολους χρόνους της δουλείας διεδραμάτισεν σπουδαλιον ρόλον εις την διατήρησιν του φρονήματος των Ελλήνων, κυρίως δε εις την προετοιμασίαν του Μακεδονικού Αγώνος και μετέπειτα συνέβαλεν εις την εξάπλωσιν του Μακεδονικού Αγώνα εις ολόκληρον την περιοχήν. Ήτο η συνισταμένη του αγώνος. Αναλυτικώτερον η δράσις της Ιεράς Μονής είναι η κάτωθι; Ο Ιερεύς Στέφος Πετρίδης εφημέριος Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου Καβάλας κατόπιν εντολής του αοιδήμου Μητροπολίτου Φιλίππων Δράμας και Ζιχνών αφίχθη και πάλιν εις Αλιστράτην και εγκατασταθείς εις Ιεράν Μονήν Αγίας Κυριακής εν έτει 1898 με την συνεχή συνεργασία του ως άνω Μητροπολίτου ήρχισε η διοργάνωσις του μακεδονικού Αγώνος Αλιστράτης και Περιχώρων αυτής. Αρχικώς εκηφθη μέριμνα δι’ ασφαλή φύλαξιν των επισκεπτομένων Ελλήνων των μυημένων εις τον Μακεδονικόν Αγώνα. Προς τούτοις κατασκευάσθησαν κρυψώναι κάτωθι των κοιτώνων του Μοναστηριού και παραπλεύρως του Νάρθηκος της Εκκλησίας ένθα φυλλάσονται τα όπλα και πολλάκις εκρύπτοντο οι καταζητούμενοι οπλαρχηγοί οίτινες καταδιώκοντο ή καταζητούντο υπό της τότε Τουρκικής Αρχής όταν εγένετο συμπλοκαί μετά των κομητατζίδων. Η Ιερά Μονη Αγίας Κυριακής ήτο το προπύργιον του Μακεδονικού Αγώνος. Εκεί εγένετο συναντήσεις των Ελληνικών Προξένων, εδίδοντο αι οδηγίαι και εντολαί δια την περαιτέρω διοργάνωσι και δράσι του Μακεδονικού Αγώνος. Αργότερον εγκαταστάθηκαν ειδικώς εκπαιδευμένοι εις τα όπλα όπου εγύμναζαν τους Μακεδονομάχους μετά δε την εκγυμνασίν των κατατάσσοντο εις το Σώμα του Καπετάν Δούκα, ο οποίος Δούκας έπαιρνε εντολές από τους Προξένους. Η Ιερά Μονή ήτο απόρθητος της εποχή εκείνη λόγω θέσεως και κατασκευής της. Ήτο περιτοιχισμένη με πανύψηλα τείχη και ειδικάς πολεμίστρας εις αυτά, εφρορούντο δε υπό του ιερέως και των μελών της οικογενείας του, ανδρών και γυναικών και των υπηρετούντων εις την Ιεράν Μονήν ετέρων πιστών των περιχώρων κυρίως εκ Βόλακος, Μικροπόλεως, Καλής Βρύσης Δράμας κλπ οι οποίοι αργότερα κατετάγησαν εις το Σώμα του Καπετάν Δούκα, μερικοί των οποίων εγένοντο και οπλαρχηγοί.  Κατά τους Βουλγαρικούς πολέμους τα στρατεύματα κατά την υποχώρηση τους σύλησαν και λεηλάτησαν το Μοναστήρι παίρνοντας μαζί τους ιερά σκεύη, εικόνες και αντικείμενα μεγάλης αξίας.»

Άποψη του εσωτερικού του Καθολικού της Μονής

Τα τελευταία χρόνια, η Μονή έκλεισε και εγκαταλείφθηκε για αρκετά χρόνια.

Από τον Μάρτιο του 2014, υπό την ηγουμένη μοναχή Νικοδήμη η Μονή αναγεννιέται και γίνεται από τότε μεγάλος αγώνας να αποκατασταθεί στη θέση που ιστορικά απολάμβανε στην ευρύτερη περιοχή. 

Η Αγία Κυριακή εορτάζει στις 7 Ιουλίου, όπου γίνεται διήμερο πανηγύρι, με συμμετοχή πολύ κόσμου από όλη την περιοχή των Σερρών και της Δράμας. 

Επίσης στα μέσα Οκτωβρίου πανηγυρίζει και την εικόνα της Παναγίας Κεχαριτωμένης, που κρατά αγκαλιά την Ιερά Μονή.

Τηλέφωνο μονής: 23240 31499, ιστοσελίδα: agiakuriakh.wordpress.com.

Η Ιερά Μονή παραμένει ανοιχτή 9:00 π.μ μέχρι 3:00 μ.μ ενώ την Τετάρτη παραμένει κλειστή. 

πηγή: agiakuriakh.wordpress.com

ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΒΑΡΒΑΡΟΥ ΤΟΥ ΜΥΡΟΒΛΗΤΗ.

Πρόκειται για τμήμα από τον κρόταφο του Αγίου και φυλάσσεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό του Αγίου Βαρβάρου στον Ποταμό της Κέρκυρας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

O Άγιος Βάρβαρος ο Πενταπολίτης και Μυροβλύτης
πηγή

Ο Αγιος Βάρβαρος γεννήθηκε το 800 στην Πεντάπολη της Αιγύπτου, από όπου πήρε το προσωνύμιο Πενταπολίτης και έζησε στα χρόνια της βασιλείας του Μιχαήλ Τραυλού Β'.

Σύμφωνα με τον εγκωμιαστή του Κωνσταντίνο Ακροπολίτη και το Συναξάρι ήταν μέλος αραβικής πειρατικής συμμορίας που έφτασε στην Ακαρνανία σφάζοντας, λεηλατώντας και ερημώνοντας σχεδόν όλη την περιοχή του Ξηρόμερου.

Η μάχη με τους πειρατές ήταν σκληρή, έγινε στο χωριό Δραγαμέστο - το σημερινό Καραϊσκάκη - Αστακού, στην οποία οι Ακαρνάνες νίκησαν τους πειρατές, από τους οποίους σώθηκε μόνο ο Βάρβαρος που κρύφτηκε μέσα σε θάμνους ή κατά την παράδοση μέσα σε ένα αμπέλι.

Για χρόνια ζούσε σε μέρη δύσβατα, μακριά από ανθρώπους, έτρωγε καρπούς, ρίζες δέντρων και νερό έπινε από τις ιαματικές πηγές των Ακαρνανικών βουνών, κοντά στο χωριό Τρύφου Ξηρομέρου.

Ο πειρατής Βάρβαρος έγινε ο φόβος και ο τρόμος στα γύρω χωριών, οι κάτοικοι προσπάθησαν πολλές φορές να τον συλλάβουν χωρίς επιτυχία και κάποια ημέρα μπήκε σε ναό που ήταν αφιερωμένος στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, σε τόπο που ονομαζόταν Νήσα, όπου λειτουργούσε ο ιερέας Ιωάννης. 

Η λειψανοθήκη κλειστή

O Άγιος Βάρβαρος ο Πενταπολίτης και Μυροβλύτης
πηγή

Την ώρα της υψώσεως των Τιμίων Δώρων ο ιερέας τον είδε και προσευχήθηκε μετά φόβου στον Θεό και τότε, ο Κύριος άνοιξε τους οφθαλμούς του ληστή, που είδε τους Αγγέλους να συλλειτουργούν με τον ιερέα. 

Όταν ο ιερέας τελείωσε την Λειτουργία, ο Βάρβαρος τον ρώτησε: «Που είναι αυτοί που ήταν μαζί σου;» και ο ιερέας του εξήγησε ότι ο Θεός τον αξίωσε να δει αυτά που δεν μπορούν να δουν τα ανθρώπινα μάτια, για να οδηγηθεί σε μετάνοια. 

Ο Βάρβαρος, μετανόησε, βαπτίσθηκε οι χωριανοί, του είπαν να μείνει στο χωριό όμως αυτός παρέμεινε στο σπήλαιο κάνοντας ασκητική ζωή και έζησε αλυσοδεμένος, στερούμενος τα πάντα, επί 18 χρόνια σερνόταν στο χώμα: «Η άλυσις είναι ο χρυσός στολισμός μου, με αυτήν έδεσα τη σάρκα και την υπέταξα στο πνεύμα» έλεγε, τιμωρώντας έτσι τον εαυτό του.

Κάποιο απόγευμα βρέθηκαν κοντά στη σπηλιά του κυνηγοί που ήρθαν από τη Νικόπολη, τη σημερινή Πρέβεζα, για κυνήγι και δεν γνώριζαν την ύπαρξη του ανθρώπου στη σπηλιά και άθελά τους τον τραυμάτισαν θανάσιμα.

O Άγιος Βάρβαρος ο Πενταπολίτης και Μυροβλύτης
πηγή

Όταν ο θάνατός του έγινε γνωστός, μοναχοί, ετοίμασαν το λείψανο και το ενταφίασαν στις 23 Ιουνίου, μόλις εναπόθεσαν το λείψανο στον τάφο μια τυφλή που βασανιζόταν επί 7 χρόνια βρήκε το φως της, αλλά και άλλοι χριστιανοί θεραπεύτηκαν.

Ο τάφος του Αγίου ανέδυε μύρο και για το μύρο του Αγίου υπάρχουν πολλές μαρτυρίες όπως από τον Ιωσήφ Βρυέννιος, στα 1400, τον Πατριάρχη Κων/πόλεως Κάλλιστο το 1355, ο οποίος μας πληροφορεί ότι οι Βούλγαροι έχριζαν με το μύρο του Αγίου τους βαπτιζόμενους ενώ ο Κωνσταντίνος Ακροπολίτης αναφέρει τη θεραπεία της κόρης του από λέπρα. 

Δίκαια λοιπόν ο Άγιος Βάρβαρος ονομάζεται και Μυροβλήτης καθώς επίσης και δίπλα στον τάφο του Αγίου υπάρχουν ιαματικά λουτρά που οι κάτοικοι του Ξηρομέρου τα ονομάζουν "Αγιονέρι", το πίνουν και αγιάζονται.

O Τάφος του Αγίου Βαρβάρου του Θαυματουργού,
Πενταπολίτη και Μυροβλύτη, στο Τρύφο της
Αιτωλοακαρνανίας.
πηγή

Τα ιερά λείψανα του αγίου έμειναν στον Τρύφο περίπου 700 χρόνια και το 1571, ένας Βενετός αξιωματικός ονόματι Σκλαβούνος, αφού προσκύνησε στον τάφο του και ήπιε από το αγιονέρι, θεραπεύτηκε από την αρρώστια του. 

Θέλοντας να τιμήσει τον Αγιο Βάρβαρο, πήρε τα λείψανά του στην Ιταλία, στο χωριό San Barbaro και ύστερα από πολλά χρόνια, τα άγια λείψανά του βρέθηκαν στην πόλη Vodnjan της Κροατίας και στις 9 Ιουνίου 2013 απότμημα της Αγίας Κάρας του Αγίου Βαρβάρου δόθηκε στον Ιερό Ναό του αγίου στο χωριό Ποταμός της Κέρκυρας.

Κατά την μεταφορά των ιερών λειψάνων από την Τρύφου με προορισμό την Ιταλία, το πλοίο αγκυροβόλησε στο θαλάσσιο τμήμα της περιοχής του Ποταμού όπου ο Άγιος θεράπευσε ένα παραλυτικό  νέο και έτσι χτίστηκε η εκκλησία πρός τιμή του Αγίου Βαρβάρου. 

Η παράδοση λέει ότι η αλυσίδα που έφερε στο σώμα του για άσκηση ο άγιος το 1688, όταν οι Τούρκοι κυριάρχησαν στην περιοχή, χάθηκε ενώ το 1776 επισκέπτεται και προσκυνά τον τάφο του Αγίου Βαρβάρου ο Αγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και ήπιε από το αγιονέρι.

Ο Όσιος αναφέρεται στην τοπική αγιολογία της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας, Ακαρνανίας και Κέρκυρας ως Όσιος Βάρβαρος ο Πενταπολίτης, η οποία τιμά την μνήμη του στις 23 Ιουνίου.

Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη του στις 15 Μαίου.

ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑ ΠΑΥΛΟΥ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΥ.

Φυλάσσονται μαζί με λείψανα του Αγίου Δημητρίου του Πελοποννήσιου που τιμούνται ως πολιούχοι και προστάτες άγιοι της Τρίπολης, στη Μονή Βαρσών Αρκαδίας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Φορητή εικόνα του Οσιομάρτυρα Παύλου του Πελοποννήσιου
με σκηνές από τον Βίο του.

Ο Άγιος Παύλος γεννήθηκε στο χωριό Σοποτό της Επαρχίας Καλαβρύτων από γονείς φτωχούς μεν, αλλά ενάρετους ορθόδοξους χριστιανούς και το πρώτο του όνομα ήτανε Παναγιώτης.

Σε μικρή ηλικία πήγε στην Πάτρα, όπου έμαθε την τέχνη του σανδαλοποιού, εργάστηκε εκεί για 14 χρόνια και κατόπιν πήγε στα Καλάβρυτα, όπου νοίκιασε ένα εργαστήριο. 

Οι ιδιοκτήτες του εργαστηρίου, απαίτησαν από τον Παναγιώτη περισσότερο νοίκι απ' ότι συμφώνησαν και τον έκλεισαν στη φυλακή, όπου πιεζόμενος και επάνω στον θυμό του είπε: «Τούρκος να γίνω αν δώσω περισσότερα». Τελικά τους έδωσε το νοίκι που ζητούσαν και αφού βγήκε από τη φυλακή, πήγε στην Τρίπολη, όπου διασκέδαζε στα περίχωρα της με δύο άλλους φίλους του, λέγοντας ότι ήταν Τούρκος.

Νιώθοντας τύψεις πήγε στην Ιερά Λαύρα του Αγίου Αθανασίου, στο Αγιο Όρος κοντά στον Πελοποννήσιο γέροντα τον Τιμόθεο, στον όποιο εξομολογήθηκε, αργότερα έγινε μοναχός με το όνομα Παύλος και μετά με τον γέροντα του πήγε σε Ρώσικο κοινόβιο του Αγίου Όρους, όπου έμεινε τρία χρόνια και εκεί άναψε ο πόθος του μαρτυρίου μέσα του.

Φορητή εικόνα του Οσιομάρτυρα Παύλου του Πελοποννήσιου
στον Ναό της Καπνικαρέας στην Αθήνα.

Σε ηλικία 25 ετών πήγε στη Σκήτη της Αγίας Άννας και υποτάχθηκε στον πνευματικό πατέρα Ιερομόναχο Ανανία, στον όποιο εξομολογήθηκε τον πόθο του για το μαρτύριο. Δοκιμάστηκε για 40 ήμερες πήρε την ευλογία των Πατέρων και αναχώρησε για το μαρτύριο. Έφθασε στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, όπου αγωνίστηκε με νηστεία και προσευχή για 40 ολόκληρες ήμερες και κατόπιν αναχώρησε για τα Καλάβρυτα και από εκεί πήγε στην Τρίπολη.

Πληροφορήθηκε ότι στο Ναύπλιο βρισκόταν ένας εξάδελφος του εξωμότης και έτσι πήγε εκεί, προκειμένου να διορθώσει τον εξάδελφο του. 

Παρέλαβε τον εξωμότη σαν συνοδίτη, επανήλθε στην Τρίπολη και παρουσιάστηκε στον Μουφτή της πόλης, από τον όποιο έλαβε έγγραφη διαταγή να παραστεί μπροστά στον κριτή, την ήμερα μεγάλης σύναξης πολλών προκρίτων χριστιανών και Αρχιερέων.

Στή σύναξη ο Παύλος κήρυξε τη Θεότητα του Χριστού κάνοντας δριμύτατο έλεγχο του μουσουλμανισμού και ο κριτής τον καταδίκασε να καεί ζωντανός όμως κάποιοι Τούρκοι είπαν ότι ίσως οι χριστιανοί να πάρουν την στάχτη και τα λείψανα του μάρτυρα και έτσι τον αποκεφάλισαν στις 22 Μαΐου του 1818 στην Τρίπολη σε ηλικία είκοσι οκτώ ετών. 

Η ιερά Μονή Βαρσών στην Αρκαδία
πηγή

Το λείψανο του το πέταξαν στο χώρο ακαθαρσιών του σπιτιού ενός Τούρκου ηγεμόνα, το παρέλαβαν όμως κρυφά οι χριστιανοί και αφού το καθάρισαν στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών, το ενταφίασαν εκεί.

Το μαρτύριο του συνέγραψε ο Ιερομόναχος Ιάκωβος Βερτσάγιας ο Ζακυνθινός, Αγιορείτης του Ρώσικου κοινοβίου. 

Ορισμένοι Συναξαριστές, αυτή τη μέρα και μαζί με τη μνήμη του νέου οσιομάρτυρα Παύλου, αναφέρουν και τη μνήμη του αγίου νεομάρτυρα Μήτρου ή Δημητρίου του Πελοποννήσιου, που η κυρίως μνήμη του είναι την 28η Μαΐου, όπου και η ήμερα του μαρτυρίου του και αυτό γίνεται, προφανώς διότι και οι δύο τιμώνται στην ίδια πόλη, την Τρίπολη της Αρκαδίας, όπου βρίσκονται και τα Ιερά λείψανα τους.

Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη του στις 22 Μαΐου.

ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΣΚΗΝΩΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ.

πηγή

Φυλάσσεται στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου στη Μυτιλήνη.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Φορητή εικόνα του Αγίου Θεοδώρου του Βυζάντιου
με σκηνές από τον βίο του
πηγή

Ο άγιος Θεόδωρος γεννήθηκε το 1774 στο Νεοχώριο της Κωνσταντινούπολης εξ ου και το επώνυμο «Βυζάντιος». 

Oι γονείς του ονομάζονταν Αναστάσιος και Σμαραγδή και είχε τουλάχιστον άλλα δυο αδέρφια, τον Αντώνιο και τον Γεώργιο ο οποίος έγινε μητροπολίτης Αδριανουπόλεως με το όνομα Γρηγόριος.

Από πολύ νέος μαθήτευσε ζωγράφος στο πλευρό ενός χριστιανού ζωγράφου που εργαζόταν στα ανάκτορα του Σουλτάνου και εκεί επηρεάστηκε κι έγινε μουσουλμάνος. 

Τρία χρόνια αργότερα, όταν μια επιδημία πανώλης θέριζε τον πληθυσμό της Πόλης, μεταμελήθηκε και επιχείρησε να φύγει κρυφά από τα ανάκτορα πηδώντας τον ψηλό τοίχο, όμως έγινε αντιληπτός και έκτοτε τελούσε υπό την προσοχή των φρουρών. 

Με τη βοήθεια ενός φίλου του, γουναρά, ντυμένος ναύτης και προσποιούμενος ότι μεταφέρει σταμνιά βγήκε από την πύλη, πήγε στην παραλία και με πλοιάριο μετέβη στο σπίτι κάποιας θείας του και εκεί εξομολογήθηκε σε κάποιον ιερέα και έλαβε ξανά το χρίσμα με το άγιο μύρο.  

Εικόνα του Αγίου Θεοδώρου του Βυζάντιου με σκηνές από
τον βίο του, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου
Αθανασίου στη Μυτιλήνη
πηγή

Κατόπιν, δραπέτευσε στη Χίο, όπου βρήκε καταφύγιο σε ένα μοναστήρι κοντά στο Βροντάδο και εκεί γνωρίστηκε με τον πρώην επίσκοπο Κορίνθου Μακάριο και το μοναχό Νεόφυτο, τους αποκαλούμενους «κολλυβάδες». 

Έχοντας τύψεις για την αρνησιθρησκία του αποφάσισε να πάει στη Μυτιλήνη και να ομολογήσει στους Τούρκους ότι ξανάγινε Χριστιανός.

Κοινώνησε, ντύθηκε με τούρκικα ρούχα και παρουσιάστηκε στον κριτή, αποκήρυξε τον μουσουλμανισμό, συνελήφθη, βασανίστηκε φρικτά και απαγχονίστηκε στις 17 Φεβρουαρίου του 1795.

Το λείψανο του έμεινε τρεις ημέρες κρεμασμένο και κατόπιν με άδεια των Τούρκων το παρέλαβαν πενήντα πρόκριτοι Μυτιληναίοι, το έθαψαν στο προαύλιο της Παναγίας Χρυσομαλλούσης και μετά από τρία χρόνια, όταν θέλησαν να κάνουν την ανακομιδή των λειψάνων του, αυτό είχε διατηρηθεί ακέραιο.

Το παρέλαβαν με πολλή ευλάβεια και το έκρυψαν στην κρύπτη του Μητροπολιτικού ναού, όπου βρισκότανε μέχρι το 1832 όταν έγινε το θαύμα της διάσωσης της πόλης από τη θανατηφόρο πανώλη που μάστιζε τον πληθυσμό της Μυτιλήνης. 

Η Τιμία Κάρα του Αγίου Θεοδώρου του Βυζάντιου
πηγή

Οι θάνατοι κάθε μέρα γινότανε και περισσότεροι, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να σκορπιστούν στους γύρω λόφους ελπίζοντας ότι έτσι θα αποφύγουν τη μετάδοση της αρρώστιας. 

Οι αρχές της πόλεως αφήκαν τα γραφεία τους στην πόλη και κατέφυγαν και αυτές στα βουνά, όλα τα μέτρα που έπαιρναν, ήταν ανίσχυρα να σταματήσουν την αρρώστια και το θάνατο και η κυβέρνηση έστειλε συνεργεία γιατρών από την Κωνσταντινούπολη και φάρμακα, που πάλι δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα.

Ότι δεν κατόρθωσαν οι ανθρώπινες προσπάθειες, το έκαμε η χάρη του Θεού με τις προσευχές του άγιου Θεοδώρου.

Την νύχτα της Παρασκευής της α΄ εβδομάδας των Νηστειών, φανερώθηκε ο άγιος στον τότε Πρωτοσύγκελλο Καλλίνικο, τον μετέπειτα Μητροπολίτη Μυτιλήνης και αργότερα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, και του παρήγγειλε να πεί στο Μητροπολίτη να μαζέψει τους χριστιανούς από τις εξοχές, όπου είχαν καταφύγει, να κάνουν αγρυπνία στο Μητροπολιτικό ναό και να βγάλουν και το λείψανο του από την κρύπτη του ναού. 

Ο Πρωτοσύγκελλος δεν έδωσε σημασία στο όνειρο, αλλά μετά από μια εβδομάδα, και πάλι νύκτα της Παρασκευής, βλέπει το ίδιο όνειρο ζωηρότερα, και αυστηρότερον τον άγιο και αμέσως έτρεξε και ανακοίνωσε στο Μητροπολίτη την εντολή του αγίου.

28η Απριλίου του 2018, στο Νιχώρι του Βοσπόρου, 

προεστώτος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ

Βαρθολομαίου έγιναν τα Θυρανοίξια Παρεκκλησίου 

Αγίου Νεομάρτυρος Θεοδώρου. Το κομψό Παρεκκλήσιο 

δημιουργήθηκε στον πάλαι ποτέ γυναικωνίτη του

περικαλλούς Ναού της Κουμαριώτισσας.

Ο Μητροπολίτης συνάντησε τον Τούρκο Διοικητή και του ζήτησε την αδεία να επιτρέψει να ειδοποιήσει με κάθε μέσο τους χριστιανούς, να έλθουν στο ναό και να παρακαλέσουν όλοι τον Θεό να σωθούν από την αρρώστια. 

Οι Τούρκοι γιατροί, που ήρθαν από την Κωνσταντινούπολη, αντέδρασαν, δεν ήθελαν να γίνει συγκέντρωση για να μη μεταδοθεί η αρρώστια περισσότερο, όμως ο Διοικητής έδωσε την άδεια για συγκέντρωση και αγρυπνία.

Όλοι οι χριστιανοί έτρεξαν στο ναό, που γέμισε μέσα, έξω και τους γύρω δρόμους, έκλαψαν, παρακάλεσαν το Θεό, ζήτησαν τη βοήθεια του αγίου και το πρωί ο Μητροπολίτης και ο Πρωτοσύγκελλος κατέβηκαν στην κρύπτη του ναού, έβγαλαν με ευλάβεια το λείψανο του Αγίου Θεοδώρου και έκαμαν μια σύντομη λιτανεία γύρω στο ναό.

Από εκείνη την ώρα δεν πέθανε κανείς Χριστιανός ή Τούρκος από την πανώλη και η πόλη ονόμασε τον άγιο Θεόδωρο «Πολιούχο» ενώ Τούρκοι και Έλληνες με κάθε τρόπο ομολογούσαν το θαύμα και φανέρωναν την ευγνωμοσύνη τους στο Θεό και τον προστάτη άγιο.

Στιγμιότυπο από την Λιτανεία του Αγίου Νεομάρτυρα
Θεοδώρου του Βυζάντιου, στην Μυτιλήνη

Από τότε, το 1832, το  λείψανο του αγίου δεν το ξαναέβαλαν στην κρύπτη του ναού αλλά το έβαλαν φανερά και για τους Τούρκους στη θέση του Μητροπολιτικού ναού, που βρίσκεται σήμερα και είναι, όπως λέει το απολυτίκιο του αγίου, «θησαυρόν τιμαλφή» για την Μυτιλήνη.

Σαν πολιούχος ο άγιος Θεόδωρος προστάτεψε το νησί, στον πόλεμο του 1940, που ενώ οι Ιταλοί βομβάρδιζαν διαφόρους στόχους, καμιά βόμβα δεν πέτυχε το στόχο της και πολλές απ’ αυτές έπεσαν στο έδαφος χωρίς να εκραγούν.

Σε ανάμνηση του θαύματος της διασώσεως του νησιού από την πανώλη, από το 1936, με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη Μυτιλήνης Ιακώβου του από Δυρραχίου, καθιερώθηκε νέα γιορτή στη Μυτιλήνη την Δ' Κυριακή από το Πάσχα.

 

Στην γιορτή αυτή, γίνεται με μεγάλη λαμπρότητα και με συμμετοχή χιλιάδων πιστών η λιτάνευση του σεπτού λειψάνου του Αγίου.

Ο νεομάρτυρας Θεόδωρος ο Βυζάντιος είναι ο πολιούχος της Μυτιλήνης και η μνήμη του εορτάζεται από την Εκκλησία μας στις 17 Φεβρουαρίου και η ανακομιδή των λειψάνων του την Κυριακή του Παραλύτου.