Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΚ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ.

πηγή

Φυλάσσεται στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Ο Άγιος νεομάρτυρας Δημήτριος ο Πελοποννήσιος. 
Εικόνα του 1831 στην Μονή Αγ. Νικολάου Βαρσών Μαντινείας.
πηγή

Ο Άγιος νεομάρτυρας Δημήτριος ο Πελοποννήσιος γεννήθηκε το 1779 στη συνοικία Κάτω Ρούγα του τότε χωριού Λιγούδιστα, η σημερινή κωμόπολη της Χώρας Τριφυλίας στην Μεσσηνία. 

Σύμφωνα με τον βιογράφο του, Όσιο Νικηφόρο τον Χίο, ο Δημήτριος ήταν ο δευτερότοκος υιός του ευσεβούς Ηλία Καψαρίδη και η μητέρα του απεβίωσε όταν ο Δημήτριος ήταν ακόμη βρέφος. 

Ο πατέρας του παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, αλλά η μητριά του συμπεριφέρθηκε στα δύο παιδιά με κακία και έτσι αναγκάστηκαν πάνε στην Τρίπολη αναζητώντας εργασία. 

Ο μεγαλύτερος αδελφός του πήγε πρώτος και έγινε υπηρέτης σε μία τουρκική οικογένεια, ενώ ο Δημήτριος γνωρίστηκε με κάποιους κτίστες που ταξίδευαν από τόπο σε τόπο και έκτιζαν οικοδομές. 

Κάποια στιγμή πήγε στην Τρίπολη και άρχισε να συναναστρέφεται με παιδιά τουρκικών οικογενειών όμως η προστριβή του με το συνεργείο των κτιστών, που εργαζόταν, τον ανάγκασε να καταφύγει στην τουρκική οικογένεια του Βελή Μπαρμπέρη, που είχε κουρείο μαθαίνοντας την τέχνη του κουρέα, ενώ ταυτόχρονα αρνήθηκε τη χριστιανική του πίστη και ασπάσθηκε τον μουσουλμανισμό. 

Ο Άγιος νεομάρτυρας Δημήτριος ο Πελοποννήσιος.
Εικόνα του Αγίου με οκτώ σκηνές του βίου του στον Ναό
του Αγίου Δημητρίου Αρκάδων Καλαμάτας.
πηγή

Υποβλήθηκε σε περιτομή, φόρεσε τουρκικά ρούχα,  σαρίκι στο κεφάλι και μετονομάσθηκε Μεχμέ.

Ο μεγαλύτερος αδελφός του, που δεν είχε τουρκέψει ακόμη, έτρεξε να τον συναντήσει, ζήλεψε την απατηλή ευτυχία του και ασπάσθηκε και εκείνος τον μουσουλμανισμό. 

Ο πατέρας τους έμαθε ότι και τα δύο του παιδιά έγιναν εξωμότες και πήγε αμέσως στην Τρίπολη να τα συναντήσει και να τα συνετίσει. Δεν γνωρίζουμε αν συνάντησε τον μεγαλύτερο γιο του όμως ο Δημήτριος όταν έμαθε ότι τον αναζητά ο πατέρας του, κρύφτηκε από ντροπή και φόβο μήπως και εξοργισθεί μαζί του ο Τούρκος αφέντης του. 

Ο πατέρας του πήρε τον δρόμο της επιστροφής για τη Λιγούδιστα όμως η απεγνωσμένη, και άκαρπη προσπάθεια του, δεν πήγε χαμένη. 

Ο Δημήτριος αισθάνθηκε άσχημα για την προδοσία του και την άρνησή να συναντήσει τον πατέρα του και έφυγε από την Τρίπολη  για να πάει στην πατρίδα του να τον συναντήσει όμως πήρε λάθος δρόμο και έφτασε στο χωριό Στεμνίτσα της Αρκαδίας, όπου και φιλοξενήθηκε στο σπίτι μιας χριστιανής. 

Επέστρεψε στην Τρίπολη, όπου γνωρίσθηκε με κάποιους χριστιανούς που θα ταξίδευαν στη Σμύρνη, τους ακολούθησε και όταν έφτασε εκεί, πέταξε τα τουρκικά ενδύματα, φόρεσε χριστιανικό χιτώνα και άρχισε να συναναστρέφεται μόνο με χριστιανούς, από τους οποίους έμαθε πολλά για τους αγίους της χριστιανικής πίστεως και τα μαρτύρια που υπέστησαν για την αγάπη του Χριστού. 

Η ανθοστόλιστη εικόνα του Αγίου στον ομώνυμο Ιερό Ναό
στο Μερκοβούνι Αρκαδίας.
πηγή

Οι διηγήσεις αυτές τον έκαναν να συνειδητοποιήσει το αμάρτημα της αρνησιθρησκείας του και αναχώρησε για τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, έπειτα στις Κυδωνίες (σημερινό Αϊβαλί) και από εκεί επισκέφθηκε την περίφημη Μονή του Τιμίου Προδρόμου που βρισκόταν στο Μοσχονήσι για να εξομολογηθεί στον Ηγούμενο της Μονής. 

Η ειλικρινής εξομολόγησή του τον ηρέμησε ψυχικά και ανακουφίσθηκε, όμως πίστευε ότι μόνο με το αίμα του θα μπορούσε να ξεπλύνει τη προδοσία του και ζήτησε από τον Τίμιο Πρόδρομο να τον ενισχύσει, τάζοντάς του ένα ασημένιο καντήλι, τάμα που πραγματοποίησε αφού κέρδισε αρκετά χρήματα εξασκώντας για ένα χρόνο το επάγγελμα του κουρέα.

Επίσης παρακάλεσε τον Ηγούμενο της Μονής Τιμίου Πορδρόμου να τον συμβουλεύσει τι να πράξει για να ξεπλύνει το αμάρτημά του και ο Ηγούμενος τον έστειλε στη Χίο να τον καθοδηγήσει πνευματικά ο Άγιος Μακάριος ο Νοταράς Αρχιεπίσκοπος Κορίνθου (1731 – 1805), που εφησύχαζε την εποχή εκείνη στο Μονύδριο των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλο, πάνω από την κωμόπολη του Βροντάδου.

Η ανθοστόλιστη εικόνα του Αγίου κατά τον ετήσιο εορτασμό
της μνήμης του από τον Σύλλογο των εν Αττική Χωραϊτών
πηγή

Όταν ο Δημήτριος έφτασε στη Χίο, ο Άγιος Μακάριος, τον υποδέχθηκε εγκάρδια και τον συμβούλεψε να εγκαταλείψει την ιδέα του μαρτυρίου, γιατί εξαιτίας του νεαρού της ηλικίας του μπορεί να μην αντέξει τα βασανιστήρια και έτσι να υποπέσει για δεύτερη φορά στο αμάρτημα της αρνησιθρησκείας. 

Σύμφωνα με τον βιογράφο του, Όσιο Νικηφόρο τον Χίο, ενισχύθηκε τόσο πολύ στην ψυχή του η φλόγα της αγάπης του στον Θεό, ώστε άρχισε να κάνει σκληρούς πνευματικούς αγώνες σε ένα σπήλαιο στο οποίο επικρατούσε πολύ χαμηλή θερμοκρασία εξαιτίας του χειμώνα, και υπήρχε πολύ μεγάλη υγρασία.

Στο μεταξύ ο Άγιος Μακάριος είχε γίνει μεγαλόσχημος μοναχός και με βάση τους κανόνες του μοναχισμού δεν επιτρεπόταν πλέον να ιερουργεί ούτε και να εξομολογεί και καθ’ υπόδειξή του κατέφυγε ο Δημήτριος στον Όσιο Νικηφόρο τον Χίο για να καθοδηγηθεί πνευματικά που και αυτός τον συμβούλεψε να εξαλείψει το αμάρτημά του με τη συνεχή μετάνοια και όχι με το μαρτύριο. 

Κανείς όμως δεν μπορούσε πλέον να τον εμποδίσει από την απόφασή του να μαρτυρήσει για την αγάπη του Χριστού και ζήτησε την άδεια και την ευλογία του πνευματικού του να επιστρέψει στην Τρίπολη για να ομολογήσει τον Κύριο ενώπιον των Τούρκων και να συναντήσει τον αδελφό του, ώστε να τον παρακινήσει να ομολογήσει και εκείνος το όνομα του Χριστού.

Η φορητή εικόνα του Αγίου νεομάρτυρος Δημητρίου στο
τέμπλο του ομωνύμου Ιερού Ναού της Τριπόλεως.
πηγή

Βλέποντας ο Όσιος Νικηφόρος ο Χίος τη σταθερή και αμετάβλητη απόφαση του Δημητρίου, του έδωσε μία συστατική επιστολή και τον έστειλε στην Πελοπόννησο να συναντήσει τον Ιεροκήρυκα Αγάπιο τον εκ Δημητσάνης καταγόμενο και εν Άργει διατρίβοντα.

Φτάνοντας ο Δημήτριος στο Άργος δεν κατόρθωσε να βρει τον Αγάπιο και έμεινε στο σπίτι κάποιου χριστιανού ολόκληρη τη Μεγάλη Εβδομάδα, καθώς και την εβδομάδα της Διακαινησίμου, αλλά εξαιτίας της μη εμφανίσεως του ιεροκήρυκος Αγαπίου αναγκάσθηκε να φύγει και να πάει στην Τρίπολη για να ομολογήσει τον Χριστό και να μαρτυρήσει. 

Στην πορεία του πέρασε από το όρος Αρτεμίσιο και επισκέφθηκε την Ιερά Μονή της Παναγίας Γοργοεπηκόου και την άλλη ημέρα ξεκίνησε την πορεία του για την Τρίπολη κάνοντας μία στάση στο χωριό Μερκοβούνι όπου κάθισε κάτω από ένα δένδρο για να ξεκουρασθεί και τελικά έφτασε στην Τρίπολη τη Δευτέρα της εβδομάδος του Θωμά. 

Αμέσως πήγε στο σπίτι κάποιου χριστιανού που ήταν γνωστός του πρώην Τούρκου αφέντη του, ενώ σε όλους απευθυνόταν με τον γνωστό αναστάσιμο χαιρετισμό «Χριστός Ἀνέστη» και το ίδιο βράδυ συνάντησε μερικούς κληρικούς και ενάρετους χριστιανούς που τους ανακοίνωσε την απόφασή του να ομολογήσει το όνομα του Χριστού και να μαρτυρήσει για Εκείνον. 

Στο Μερκοβούνι Αρκαδίας ο Ενοριακός Ναός
είναι αφιερωμένος στον Άγιο νεομάρτυρα
Δημήτριο τον Πελοποννήσιο.
πηγή

Όλοι προσπάθησαν να τον αποτρέψουν και εξέφρασαν τον φόβο ότι οι Τούρκοι θα εξαπολύσουν διωγμό εναντίον των χριστιανών.

 

Ο Δημήτριος όμως τους απάντησε με παρρησία: «Θαρσεῖτε, ἀδελφοί μου, διότι ὅλες μου τίς ἐλπίδες τίς ἔχω στόν Θεό. Ἐκεῖνος καθώς ἐνδυνάμωσε ὅλους τούς Ἁγίους Μάρτυρες, θά ἐνδυναμώσει καί ἐμέ τόν ἄθλιο νά ἐξαλείψω τήν ἀμαρτία μου μέ τό αἷμα μου».

Μεταξύ αυτών ήταν ο π. Αντώνιος, που προσπάθησε να τον εμποδίσει, βλέποντας όμως την αδιαλλαξία του, πρότεινε να προσευχηθούν στον Θεό και ότι τους αποκαλύψει, αυτό και να πράξουν.

Ο Δημήτριος διανυκτέρευσε στον ναό του Αγίου Νικολάου μένοντας άγρυπνος και προσευχόταν όλη τη νύχτα, ενώ ο ιερεύς Αντώνιος πήγε στη Μητρόπολη, όπου κάποια στιγμή μετά από θερμή προσευχή αποκοιμήθηκε και στον ύπνο του είδε τότε ένα μεγάλο στράτευμα με πολλούς στρατιώτες. 

 Φορητή εικόνα του Αγίου στο τέμπλο του Ιερού
Ναού Αγίου Δημητρίου Αρκάδων Καλαμάτας.
πηγή

Στη μέση υπήρχε ένα χρυσοστολισμένο άρμα που έσερναν δύο άσπρα άλογα και ο αμαξηλάτης ήταν ένας ωραιότατος ξανθός άνθρωπος με λίγα γένια και με ενδύματα άσπρα και πράσινα, ενώ στη μέση του έφερε ένα μεγάλο σπαθί. 

Πίσω από την άμαξα ακολουθούσε ο Δημήτριος έχοντας στο κεφάλι του λευκό σεντόνι και πλησιάζοντας τον π. Αντώνιο, του είπε δύο φορές να σηκωθεί. 

Ο ιερέας όμως συνέχισε να κοιμάται και τότε ο Δημήτριος του έπιασε το χέρι και του φώναξε δυνατά να σηκωθεί, διότι τώρα είναι καιρός και μόλις ο π. Αντώνιος ξύπνησε από το όνειρο, έτρεξε να συναντήσει τον Δημήτριο, ο οποίος έτρεξε και αυτός για να συναντήσει τον ιερέα. 

Στην ερώτηση του π. Αντωνίου εάν είδε κάποιο σημείο από τον Θεό, εκείνος απάντησε αρνητικά αλλά στην επιμονή του ιερέα ο Δημήτριος του αποκάλυψε τη θεόσταλτη οπτασία που είχε δει: κατά την τέταρτη ώρα της νύχτας και αφού είχε προσευχηθεί, είδε μία θαυμαστή λάμψη και ένα ουράνιο φως, το οποίο τον περικύκλωσε. Μέσα σ’ αυτό το φως είδε έναν άνδρα με λευκά ενδύματα, ο οποίος του είπε να μην φοβάται και να συνεχίσει τον αγώνα του με θάρρος, αφού θα βρίσκεται δίπλα του. Παρόλο βέβαια που ο Δημήτριος φοβήθηκε από τη θαυμαστή αυτή αποκάλυψη, ένιωσε ενισχυμένος και χαρούμενος και γι’ αυτό έπεσε στη γη και προσευχόταν. Μάλιστα τη σκηνή με τον λευκοφορεμένο άνδρα την είδε τρεις φορές, αλλά κατόπιν εξαφανίσθηκε από μπροστά του ο θαυμαστός αυτός άνθρωπος και το ουράνιο φως. 

Φορητή εικόνα του Αγίου νεομάρτυρα 

Δημήτριου του Πελοποννήσιου.

πηγή

Μετά την εξιστόρηση των γεγονότων αυτών ο Δημήτριος εξομολογήθηκε στον π. Αντώνιο και αφού κοινώνησε, το πρωί κατευθύνθηκε στο κέντρο της Τριπόλεως για να τον αναγνωρίσουν οι Τούρκοι, παρόλο όμως που περιήλθε την πόλη τρεις φορές, κανείς δεν τον αναγνώρισε και έτσι επέστρεψε στον ναό του Αγίου Νικολάου κατ’ εντολήν του π. Αντωνίου. 

Ο ιερέας τον παρότρυνε να εγκαταλείψει την ιδέα του μαρτυρίου, διότι ήταν ήδη μάρτυς και μάλιστα του πρότεινε να πάει να ζήσει σε χριστιανικό τόπο αλλά ο Δημήτριος του απάντησε ότι πρέπει να θυσιασθεί για τον Ιησού Χριστό και να ομολογήσει το όνομά Του ενώπιον των απίστων. 

Ο Δημήτριος πήγε στο κουρείο του πρώην Τούρκου αφέντη του και χαιρέτησε τους παριστάμενους με το «Χριστός Ἀνέστη» και είπε ότι είναι ο Δημήτριος, που μέσα σε αυτό το κατάστημα αρνήθηκε τον Θεό του και ήρθε να ομολογήσει εκεί που Τον αρνήθηκε. 

Ενας νεαρός Τούρκος που ήταν γνωστός του Δημητρίου του είπε να σταματήσει να λέει τέτοιες κουβέντες και να λυπηθεί τη ζωή του, διότι εάν τα μάθουν αυτά οι Τούρκοι, θα τον θανατώσουν.

Ο Δημήτριος του είπε ότι θέλει να ξεπλύνει με το αίμα του το αμάρτημά του και στο άκουσμα αυτών ο νεαρός Τούρκος του είπε να έρθει στην αυλή για να του κόψει με ξυράφι τον λαιμό του και αμέσως ο Δημήτριος έσκυψε το κεφάλι του όμως ο Τούρκος φοβήθηκε και έφυγε, λέγοντάς του: «Νά τό εὕρης αὐτό ἀπό κάποιον ἄλλο». 

Στον τόπο του μαρτυρίου του Αγίου ανεγέρθηκε το 

1904 Ιερός Ναός επ' ονόματί του

πηγή

Ο Δημήτριος κάθισε έξω από το κουρείο του Βελή Μπαρμπέρη που ήταν το πρώην αφεντικό του και μόλις τον είδε ο Βελής, προσπάθησε να τον μεταπείσει, εκείνος όμως του δήλωσε με παρρησία τη χριστιανική του ιδιότητα, ο Βελής του υποσχέθηκε ασημένια νομίσματα να φύγει από την Τρίπολη.

Ενας Τούρκος τον άρπαξε για να τον οδηγήσει στον Τούρκο ηγεμόνα της Τριπόλεως που και αυτός προσπάθησε να τον επαναφέρει στη μουσουλμανική θρησκεία, ο Δημήτριος όμως έμεινε σταθερός και ακλόνητος στην πίστη του και τον οδήγησαν στον δικαστή. 

Στον δικαστή ο Δημήτριος είπε στα ελληνικά ότι ήταν και είναι χριστιανός, ο δικαστής όμως δεν γνώριζε ελληνικά και ζήτησε από κάποιον Τούρκο να του μεταφράσει και ο διερμηνέας Αγαρηνός ψευδώς είπε ο Δημήτριος είπε ότι ήταν και εξακολουθεί να είναι Τούρκος όμως ο Δημήτριος διαμαρτυρήθηκε λέγοντας στα τουρκικά ότι είναι χριστιανός και θέλει να πεθάνει με τη χριστιανική του ιδιότητα. 

Ο Ιερός Ναός του Αγίου μεγαλομάρτυρα

Δημητρίου του Μυροβλήτου στην Τρίπολη, που εντός 

του Αγίου Βήματος ετάφη η τιμία κάρα του Δημητρίου.

πηγή

Ο δικαστής τον έστειλε στον Τούρκο ηγεμόνα Μουσταφά στον οποίο Δημήτριος έμεινε σταθερός και ακλόνητος στην πίστη του και έτσι ο ηγεμόνας αποφάσισε τη δι’ αποκεφαλισμού θανάτωσή του.

Ο Δημήτριος οδηγήθηκε στην ψαραγορά να αποκεφαλιστεί και καθ’ οδόν ζητούσε συγχώρηση από τους χριστιανούς και όταν έφτασε στο μέσο της αγοράς έστρεψε το κεφάλι του στον ουρανό και με δυνατή φωνή δόξασε τον Ιησού Χριστό, ο Οποίος τον αξίωσε να φθάσει σ’ αυτή την ευλογημένη στιγμή και να δώσει το αίμα του για το όνομά Του. 

Ο δήμιος με τρία χτυπήματα τον αποκεφάλισε στις 14 Απριλίου του 1803, ημέρα Τρίτη της εβδομάδος του Θωμά και ώρα εβδόμη που αντιστοιχεί στις 1 το μεσημέρι.

Πανοραμική άποψη της Μονής Παναγίας Γοργοεπηκόου 

Νεστάνης, όπου ο νεομάρτυς Δημήτριος διανυκτέρευσε 

στην πορεία του από το Άργος στην Τρίπολη.

πηγή

Το λείψανο του νεομάρτυρα έμεινε άταφο στον τόπο του μαρτυρίου επί τρεις ημέρες και πολλοί χριστιανοί, έτρεξαν να λάβουν ευλογία από τον μάρτυρα, είτε αίμα, είτε τεμάχιο από τα ρούχα του είτε τρίχες από το κεφάλι του ή μέρος του σώματός του. 

Ο ιερέας Αντώνιος πήρε κρυφά την τιμία κεφαλή του και την ενταφίασε εντός του Ιερού Βήματος του ενοριακού ναού του Αγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου στην Τρίπολη και μάλιστα κάτω από την Αγία Τράπεζα. 

Σήμερα η τιμία και πανσεβάσμια κάρα του νεομάρτυρος Δημητρίου φυλάσσεται στον ιστορικό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως, που θεμελιώθηκε το 1855 και εγκαινιάσθηκε το 1884, όμως το ακέφαλο σώμα του Αγίου κινδύνευε να ριχθεί στην πυρά από τους Τούρκους και ο π. Αντώνιος συγκέντρωσε χρήματα, τα οποία και τους τα έδωσε. 

Πανοραμική άποψη της Μονής Αγ.Νικολάου Βαρσών, 

όπου φυλάσσονται τα ιερά λείψανα του Αγίου 

νεομάρτυρα Δημητρίου του Πελοποννήσιου

πηγή

Το τίμιο λείψανό του πετάχτηκε έξω από τα τείχη της πόλης σε μέρος, όπου κρεμούσαν οι Τούρκοι τους Έλληνες καταδίκους και κατόπιν σύμφωνα με τον διάκονο Ιωσήφ, που αργότερα εξελέγη Επίσκοπος Ανδρούσης (1770 - 1844), οι υπηρέτες του πολιτικού Σωτηρίου Κουγιά, αδελφού του Επισκόπου Τριπόλεως και Αμυκλών Νικηφόρου, παρέλαβαν το ακέφαλο σώμα του νεομάρτυρος Δημητρίου και το ενταφίασαν στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών Μαντινείας.

Το 1908 τα λείψανα του Αγίου ήρθαν «ὁσιακαῖς χερσίν» στην επιφάνεια από τον τόπο που βρίσκονταν και τοποθετήθηκαν σε ξύλινη λειψανοθήκη, που το 1920 έγινε αργυρή με δωρεά της ευσεβούς οικογένειας Μακρή και έκτοτε φυλάσσονται στην Ιερά Μονή Βαρσών, μαζί και με τμήμα του εν Τριπόλει μαρτυρήσαντος στις 22 Μαΐου 1818 Αγίου οσιομάρτυρα Παύλου. 

Η φυλασσόμενη στην Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών 

αργυρή λειψανοθήκη με τα ιερά λείψανα του Αγίου 

νεομάρτυρα Δημητρίου και τμήμα του ιερού λειψάνου 

του Αγίου οσιομάρτυρα Παύλου

πηγή

Η ιερά αυτή λειψανοθήκη μεταφέρεται κάθε χρόνο στην Τρίπολη για τον κοινό εορτασμό της μνήμης των Αγίων νεομαρτύρων Δημητρίου και Παύλου στις 22 Μαΐου, οι οποίοι  τιμούνται ως πολιούχοι και προστάτες άγιοι της Τρίπολης. 

Οι ιερές ακολουθίες τους τελούνται στον ιερό ναό του Προφήτου Ηλιού και Νεομαρτύρων της Τρίπολης, ενώ η μνήμη του νεομάρτυρα Αγίου Δημητρίου στις 14 Απριλίου τιμάται και στον ομώνυμο ιερό ναό της Τριπόλεως, που ανεγέρθηκε στον τόπο του μαρτυρίου του το 1904 με δαπάνη του Αλεξάνδρου Παπαλεξανδρή και της συζύγου του, Δήμητρας. 

Το 1804 εκδόθηκε στη Βενετία η υπό του Διακόνου Ιωσήφ (του και μετέπειτα Επισκόπου Ανδρούσης) Ακολουθία του Αγίου, η οποία επανεκδόθηκε το 1888 στην Τρίπολη και κατά τα έτη 1909 και 1927 στην Καλαμάτα. 

Ακολουθία του Αγίου εποίησε επίσης και ο Όσιος Νικηφόρος ο Χίος, ο οποίος εξέδωσε και το Μαρτύριο του νεομάρτυρα στο Νέο Λειμωνάριο που εκδόθηκε το 1819 στη Βενετία.

Η μνήμη του τιμάται στις 14 Απριλίου.