ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΔΕΞΙ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΤΗ.

Βρίσκεται στην Ιερά Μονή Cetinje στο Μαυροβούνιο.

Το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και Βαπτιστή, είναι άφθαρτο και διακρίνονται καθαρά το δέρμα αλλά και τα νεύρα. 

Η Μονή που είναι αφιερωμένη στην Γέννηση της Θεοτόκου, ιδρύθηκε το 1484 από τον Πρίγκιπα Ιβάν Κρνόγιεβιτς της Ζέτας και ορίστηκε ως το καθεδρικό μοναστήρι της Επαρχίας της Ζέτας. Καταστράφηκε το 1692, κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Μορέα, και ξαναχτίστηκε μεταξύ 1701 και 1704 από τον Μητροπολίτη Danilo Petrović-Njegoš.

Στην Μονή φυλάσσονται μεταξύ άλλων: λείψανα του Αγίου Πέτρου του Cetinje, τμήματα του Τιμίου Σταυρού, η εικόνα της Θεοτόκου Φιλέρμου, λείψανα του Petar II Petrović-Njegoš, το βασιλικό στέμμα του Σέρβου βασιλιά Stephen Uroš III Dečanski κ.α.

Η ΑΦΘΑΡΤΗ ΔΕΞΙΑ ΧΕΙΡ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΑΡΙΝΗΣ.

 Φυλάσσεται στον Ιερό Ναό των Αγίων Μαρίνης και Αντωνίου Σερρών.

Ο Ιερός Ναός των αγίων Μαρίνης και Αντωνίου Σερρών

Πρόκειται για  άφθαρτο τμήμα της δεξιάς χειρός  της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης που βρίσκεται μέσα σε αργυρή θήκη με ένδειξη το 1787 η οποία δωρήθηκε στον Ιερό Ναό από τον Μητροπολίτη Βοδενών (Εδέσσης) Τιμόθεο, σύμφωνα με εγχάρακτη επιγραφή που υπάρχει στην παλαιά λειψανοθήκη. 

Ο Ναός των αγίων Μαρίνης & Αντωνίου είναι μία τρίκλιτη Βασιλική με γυναικωνίτη που καλύπτεται με δίκλινη ξυλόστεγη στέγη. 

Το παρόν κτίσμα είναι του 1826 όπως μαρτυρούν ανάγλυφες επιγραφές στην εξωτερική πλευρά των κογχών του Ιερού και αλλού ενώ είναι κτισμένος πάνω σε παλαιότερο Ναό της Αγίας Μαρίνης που μαρτυρείται ήδη από το 1321 και έχει ανακηρυχθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική προστασία με την υπ αριθ: Φ37/28566/661/16-8-90 αποφασή του.

Το 1977 οι ξύλινοι κίονες του αντικαταστάθηκαν από κίονες με οπλισμένο σκυρόδερμα, το 1995 έγινε ανύψωση και στερέωση της Αγίας Τραπέζης, το 2001 έγιναν εργασίες αναπαλαιώσεως, καθαίρεση επιχρισμάτων, άνοιγμα φρεατίων περιμετρικά του Ναού για των αερισμό των τοίχων. 

Ο Ναός έχει παλιές εικόνες στο τέμπλο οι περισσότερες των οποίων είναι των αρχών του 19ου αιώνα και συντηρήθηκαν το 2005, δεν διαθέτει παλαιές αγιογραφίες, διαθέτει όμως αξιόλογο πετρόκτιστο καμπαναριό του 1868.

Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνης και Αντωνίου Σερρών: Εθνικής Αντιστάσεως & Αγίου Αντωνίου, τηλ. 23210 23078.

ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΛΕΙΨΑΝΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΙΑΣ.

Φυλάσσεται άφθαρτο, πλην της Τιμίας Κάρας, η οποία έχει χαθεί, στον Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Εικόνα της Αγίας Φιλοθέης, που ανήκει στον Σύλλογο των Αθηναίων.

Έχει διαστάσεις 54,5 εκ. Χ 44,1 εκ. και πιστευόταν ότι είναι έργο του 

19ου αιώνα. Κατά την τελευταία συντήρησή της όμως αποκαλύφθηκε

 ότι η Αγία εικονίζονταν αρχικά ολόσωμη και οι διαστάσεις της εικόνας

ήταν 120 εκ. Χ 60 εκ. Η εικόνα χρονολογείται στα τέλη του 17ου με

αρχές 18ου αιώνα και συγκαταλέγεται στις παλαιότερες γνωστές 

απεικονίσεις της Αγίας.

πηγή

Η Αγία Φιλοθέη γεννήθηκε το 1522, καταγόμενη από την αθηναϊκή αρχοντική οικογένεια γαιοκτημόνων, των Μπενιζέλων. 

Η Ρηγούλα ή Ρεβούλα (Παρασκευούλα), όπως ήταν το κοσμικό της όνομα, ήταν κόρη του Αγγέλου Μπενιζέλου και της Σηρίγης Παλαιολογίνας, γόνου της ιστορικής βυζαντινής οικογένειας και το πατρικό σπίτι της Ρεβούλας βρισκόταν εκεί που σήμερα υψώνεται το μέγαρο Aρχιεπισκοπής Αθηνών, γι’ αυτό άλλωστε, η οδός αυτή ονομάζεται οδός Αγίας Φιλοθέης.

Η αγία ήταν ολιγογράμματη κατά το έθος της εποχής και σε ηλικία 14 ετών οι γονείς της αποφάσισαν να την παντρέψουν με τον κατά πολύ μεγαλύτερό της Ανδρέα Χειλά, ο οποίος ανήκε σε αρχοντική οικογένεια της Αθήνας. Ήταν ένας γάμος ενάντια στη θέλησή της, που διήρκεσε τρία χρόνια, έπειτα η Ρεβούλα έμεινε χήρα.

Στα 17 της χρόνια ήταν όμορφη, πάμπλουτη, καταγόμενη από δύο αρχοντικές και σημαντικές οικογένειες, μορφωμένη και ελεύθερη. Οι γονείς της την πίεζαν έντονα να συνάψει δεύτερο γάμο, όμως αυτή τη φορά η Ρεβούλα δεν εισάκουσε την επιθυμία τους και επιδόθηκε σε φιλανθρωπικό έργο και δέκα χρόνια μετά το θάνατο των γονιών της εκάρη μοναχή με το όνομα Φιλοθέη. 

Η παλαιότερη σωζόμενη εικόνα της Αγίας Φιλοθέης,
στις αρχές του 1700.

Η Φιλοθέη, το 1571, ανακαίνισε το ναΐσκο του Αγίου Ανδρέα, που βρισκόταν στον περίβολο του πατρικού της αρχοντικού, μετατρέποντάς τον σε κοινόβιο. Το Καθολικό του Αγίου Ανδρέα και το πηγάδι της μονής της σώζονται μέχρι σήμερα στον περίβολο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. 

Το κοινόβιο, έφτασε να έχει περίπου 150 μοναχές, ανάμεσά τους εκχριστιανισμένες μουσουλμάνες, αλλά και Κύπριοι σκλάβοι μετά την πτώση της Κύπρου  στους Τούρκους την ίδια περίοδο.

Στο φιλανθρωπικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό και εθνικό έργο της, η Φιλοθέη, αφιέρωσε την πατρική και προσωπική της περιουσία. 

Ιδρύει σχολεία, βιοτεχνικά και χειροτεχνικά εργαστήρια, νοσοκομεία, ξενοδοχεία, ορφανοτροφεία, διδάσκει στοιχειώδη οικοκυρική στις «μοναστηρίσιες» με το συγκρότημα αυτό να ονομάζεται «Παρθενώνας» που εκεί βρίσκουν καταφύγιο και περίθαλψη, Έλληνες αλλά και Τούρκοι. 

Προσφέρει μεγάλα ποσά για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων, φροντίζει για τη φυγάδευση των γυναικών στα νησιά, ιδρύει παραρτήματα στο Χαλάνδρι, τα Πατήσια, το Ψυχικό, την Καλογρέζα ενώ στην περιοχή του Ψυχικού άνοιξε ένα πηγάδι για να ξεκουράζονται οι αγρότες που δούλευαν ώρες κάτω από το ζεστό ήλιο και το νερό ήταν λιγοστό στην αττική γη. 

Τo μεγαλύτερο, σημαντικότερο από τα μετόχια που ίδρυσε
η Αγία Φιλοθέη, είναι της Καλογρέζας. Σήμερα σώζεται 
μόνο το αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου Καθολικό, 
μέρος της τείχισης και ερείπια κελιών. Σύμφωνα με 
τον Καμπούρογλου το μετόχι εκτείνονταν παλιότερα 

σε μεγάλη έκταση ως τον Ναό Αγίας Φιλοθέης του 
ομωνύμου Δήμου, που βρίσκεται και η κρύπτη της Αγίας.

πηγή

Λέγεται ότι από το ψυχικό αυτό της Φιλοθέης πήρε η περιοχή το όνομά της ή επειδή έγραψε επάνω στο μαρμάρινο χείλος του πηγαδιού την λέξη «ψυχικόν» δηλωτικό της ψυχικής ωφέλειας. 

Η περιοχή της Καλογρέζας οφείλει το όνομά της στην μονή που ίδρυσε εκεί η Φιλοθέη, τη μονή της Καλογραίας, όπως την αποκαλούσαν οι Αθηναίοι (και από παραφθορά της λέξης, Μονή της Καλογρέζας, σύμφωνα με άλλη ετυμολογία, "καλογρέζα" σημαίνει "μοναχή" στην αρβανίτικη διάλεκτο).

Επιδίωξη της Φιλοθέης ήταν η τόνωση του ορθόδοξου ιδεώδους και η διατήρηση της ελληνικής συνείδησης με το έργο της να ξεπερνά τα όρια της Αθήνας και να γίνεται γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Σε επιστολή της Αγίας που βρέθηκε από τον ιστοριοδίφη  Μέρτζιο Κωνσταντίνο σε βιβλιοθήκη της Βενετίας με παραλήπτη την Βενετική Γερουσία, και ημερομηνία 22 Φεβρουαρίου του 1583, ζητείται χρηματική βοήθεια για να ξεπληρώσει χρέη που είχαν προκύψει, με την Βενετική Γερουσία να συνδράμει με 200 τσεκίνια (χρυσά νομίσματα). 

Το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέου Πατησίων ανεγέρθηκε από
την Αγία Φιλοθέη, ως μικρό Καθολικό του κοινοβίου του Αγίου 

Ανδρέα, που σύστησε στην Αθήνα και αγιογραφήθηκε

τον προηγούμενο αιώνα από τον μεγάλο Φώτη Κόντογλου.
Στον περίβολο του ναού σώζεται έως σήμερα η κολόνα, 
όπου η Αγία βασανίστηκε βάναυσα από τους Τούρκους.
πηγή

Επομένως οι διώξεις της αγίας ήταν πολύ προγενέστερες του 1588 - 1589. 

Τη νύχτα της 2ας προς 3ης Οκτωβρίου 1588, κατά τη διάρκεια ιερής ολονυχτίας που έκαναν οι μοναχές προς τιμή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου (πολιούχου αγίου της Αθήνας) στο Εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, οι Τούρκοι εφορμούν, συλλαμβάνουν τη Φιλοθέη και έπειτα από βασανιστήρια την εγκαταλείπουν ημιθανή έξω από τη μονή της.

Έξω από το ναό μάλιστα, στα δεξιά της εισόδου του, σώζεται η κολόνα, όπου η Φιλοθέη δέθηκε και μαστιγώθηκε. 

Οι μοναχές της την μετέφεραν στην κρύπτη της στην Καλογρέζα και εκεί η Φιλοθέη υποκύπτει στα τραύματά της στις 19 Φεβρουαρίου του 1589. 

Ενταφιάστηκε στο δεξιό μέρος του ιερού βήματος του Αγίου Ανδρέα, ενώ αιώνες αργότερα το σκήνωμα της μεταφέρθηκε στη Μητρόπολη Αθηνών, όπου φυλάσσεται σε ασημένια λάρνακα μέχρι σήμερα.

Η είσοδος της Κρύπτης της Αγίας Φιλοθέης
πηγή

Είκοσι ημέρες μετά από την κοίμηση της Αγίας, ο τάφος της ευωδίαζε και ακόμη όταν μετά από ένα έτος έγινε η ανακομιδή, το τίμιο λείψανό της βρέθηκε σώο και ακέραιο ενώ ήτανε γεμάτο με ευωδιαστό μύρο.

Στο μέρος όπου παρέδωσε το πνεύμα της, στην περιοχή της Καλογρέζας, υψώνεται ο Ναός της Αγίας Φιλοθέης, ενώ η Κρύπτη της Αγίας Φιλοθέης ανακαλύφθηκε τυχαία το 1934 κατά τη διαδικασία εξόρυξης της κοκκινόπετρας που προοριζόταν για το κτίσιμο των σπιτιών της περιοχής. 

Ιστορικά όμως αποδεικνύεται  ότι η Κρύπτη ήταν γνωστή στις επίσημες αρχές από τα χρόνια του Όθωνα ακόμη, χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Βαυαρού γεωμέτρη Βάουερ, ο οποίος ανέλαβε να χαρτογραφήσει επισήμως την περιοχή προκειμένου να περάσει στα χέρια ιδιώτη. 

Η Κρύπτη της Αγίας Φιλοθέης σε φωτογραφία του 1920.

(φωτογραφικό αρχείο «Τα Αθηναϊκα»)

πηγή

Στο πολύτιμο «Σχέδιό» του καταγράφει με σαφήνεια την τοποθεσία που βρισκόταν ο «Άγιος Τάφος», όπως τον ονομάζει, καθώς και τη θέση του Μοναστηριού, υπολείμματα του οποίου σώζονται επίσης εγκαταλελειμμένα. 

Αυτός όμως που φρόντισε να αναδείξει την Κρύπτη ήταν ο πολυγραφέστατος και αδικημένος από τους ιστορικούς, περιηγητής, Δημήτριος Χατζόπουλος. 

Όχι μόνον θα παρουσιάσει την «Καλογρέζα» του, το 1922, αλλά θα φωτογραφίσει την περιοχή και τον Τάφο της Αγίας, παραδίδοντας στην αιωνιότητα την προηγούμενη μορφή του, όταν είχε ακόμα τη μορφή σπηλιάς, και σιγά – σιγά διαμορφώθηκε στο σημερινό εκκλησάκι που όλοι γνωρίζουμε και ήτανε η αιτία να μετονομαστεί ο τότε οικισμός της Νέας Αλεξάνδρειας, σε Φιλοθέη ενώ έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας όλο το λόφο, που ορίζεται από τις οδούς Μάλεμε, Μακεδονίας, Αγίας Φιλοθέης και Βορείου Ηπείρου.

Το εσωτερικό της Κρύπτης της Αγίας Φιλοθέης.

πηγή

Η κρύπτη επικοινωνούσε, μέσω υπόγειας σήραγγας, με το μετόχι της Καλογρέζας, που βρισκόταν κοντά στην οδό Καποδιστρίου (απέναντι από το σημερινό Τένις Φιλοθέης) και το ίδρυσε η ίδια η Αγία Φιλοθέη σε κτήμα που της ανήκε, όπως και τον Λόφος της Κρύπτης. 

Στο μετόχι της Καλογρέζας, που ήταν αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου και βρισκόταν στην άλλη άκρη της Κρύπτης, κατέφευγε η Αγία Φιλοθέη για να προσευχηθεί απερίσπαστη από τις απειλές των Τούρκων. 

Εικάζεται πως η Κρύπτη ήταν μία φυσική σπηλιά, που η Αγία Φιλοθέη είχε διαμορφώσει σε παρεκκλήσι ενώ έναν στενό και μικρό διάδρομο είναι αυτό που βλέπει ο σημερινός επισκέπτης, κατόπιν ο χώρος διαμορφώθηκε και τελικά πήρε τη σημερινή του μορφή ενώ πριν τα έργα υπήρχε μία καθοδική είσοδος - σπηλιά μέσα σε αυτήν που οδηγούσε προς τα κάτω.

Το σπίτι της Αγίας Φιλοθέης.

Πρόκειται για το αρχοντικό της οικογένειας των Μπενιζέλων - 

- Παλαιολόγων κάτω από την Ακρόπολη και που σήμερα

λειτουργεί ως μουσείο με την ευθύνη της φιλανθρωπικής 

εταιρείας της Αρχιεπισκοπής «Αποστολή».

πηγή

Σε μια πολύβουη γειτονιά της Πλάκας, στην οδό Αδριανού 96, βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα σωζόμενα κτίρια της Αθήνας.  

Πρόκειται για το αρχοντικό της οικογένειας των Μπενιζέλων - Παλαιολόγων, ένα κτίριο με συνεχή ζωή από τον 16ο αιώνα που είναι απολύτως συνδεδεμένο με στιγμές του βίου της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας. 

Μέσα στο «Σπίτι της Αγίας Φιλοθέης»,  όπως είναι γνωστό το κτίριο στους ανθρώπους της περιοχής, φαίνεται πως βρισκόταν καλά κρυμμένο το σκήνωμα της Αγίας μέχρι να παραδοθεί στις αρχές του 20ου αιώνα στους ιερείς της Αρχιεπισκοπής. 

Το κτιριακό συγκρότημα στο διάβα των αιώνων υπέστη πολλές αλλαγές, τόσο στη μορφή, όσο και στη χρήση του, για παράδειγμα, για κάποια περίοδο φιλοξένησε ακόμη και ταβέρνα. 

Στα τέλη της δεκαετίας του '90 με πρωτοβουλία του πατρός Θωμά Συνοδινού - τότε πρωτοσύγκελου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και στενού συνεργάτη του μακαριστού αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου - το κτίριο παραχωρήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών, η οποία και ανέλαβε να προχωρήσει με την αποφασιστική συνδρομή μιας ομάδας ειδικών από το ΕΜΠ στην αποκατάστασή του. 

Επικεφαλής της ομάδας ανέλαβε ο αρχιτέκτων καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Γιάννης Κίζης και στην ομάδα του έργου συμμετείχαν η πολιτικός μηχανικός Ελευθερία Τσακανίκα (λέκτορας στο ΕΜΠ) και οι αρχιτέκτονες Κλήμης Ασλανίδης και Χριστίνα Πινάτση.

Εξωτερική άποψη από το σπίτι της Αγίας Φιλοθέης.

Πρόκειται για το αρχοντικό της οικογένειας των Μπενιζέλων 

- Παλαιολόγων κάτω από την Ακρόπολη που σήμερα

λειτουργεί ως μουσείο με την ευθύνη της φιλανθρωπικής 

εταιρείας της Αρχιεπισκοπής «Αποστολή».

πηγή

Το φθινόπωρο του 2006, όταν η μελέτη αναστήλωσης εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) και οι μηχανικοί ανέλαβαν το έργο, το αρχοντικό ήταν  ερειπωμένο και βαθιά πληγωμένο από τον χρόνο και τις πολλαπλές αλλοιώσεις. 

Σκοπός τους ήταν - και αυτό τελικά έγινε - το κτιριακό συγκρότημα να αποκτήσει τη μορφή που είχε τον 17ο αιώνα.

Σήμερα, το βασικό έργο της αναστήλωσης και της αποκατάστασης του κτιρίου έχει ολοκληρωθεί και απομένει η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, έτσι ώστε ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα να καταστεί επισκέψιμο για το κοινό. 

Μάλιστα, οι μελλοντικοί επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν και να διαπιστώσουν τη σχέση αυτού του κτιρίου με την ιστορική διαδρομή της ίδιας της πόλης, στα έγκατά του - σε βάθος περίπου 4,5 μέτρων - βρίσκονται για παράδειγμα τα υπολείμματα του ρωμαϊκού τείχους. 

Άποψη του εσωτερικού του σπιτιού της Αγίας Φιλοθέης.

πηγή

Στο ισόγειο μπορεί κανείς να βρει ίχνη από παλαιότερα κτίσματα του 16ου αιώνα - εποχή κατά την οποία έζησε εκεί η Αγία Φιλοθέη. 

Στον επάνω όροφο που προστέθηκε πολύ αργότερα συναντάμε την αρχιτεκτονική ενός τυπικού αθηναϊκού αρχοντικού της οθωμανικής περιόδου με τους οντάδες κλπ.  

Το κτίριο μετά την αποκατάστασή του διατηρεί τα στοιχεία που χαρακτήριζαν τα αρχοντικά της εποχής: την κομψή μαρμάρινη τοξωτή στοά στο ισόγειο, το ανοικτό ευρύχωρο ξύλινο χαγιάτι σε σχήμα Τ στον όροφο, τον κλειστό εξώστη (σαχνισί) στη νότια πλευρά του που βλέπει στην Ακρόπολη, τους οντάδες με τα τζάκια, τα περιμετρικά μεντέρια και τους περίτεχνους φεγγίτες. 

Σήμερα το σπίτι της Αγίας Φιλοθέης λειτουργεί ως μουσείο με την γενική ευθύνη της λειτουργίας του να έχει η φιλανθρωπική εταιρεία της Αρχιεπισκοπής «Αποστολή». 

H Φιλοθέη ανακηρύχθηκε αγία επί Oικουμενικού Πατριάρχου Mατθαίου B΄ (1595 - 1600) και την Aκολουθία της την έγραψε κάποιος σοφός και ευλαβής άνθρωπος που ονομαζόταν Iέραξ και ανάμεσα στα ωραία εγκώμια είναι και αυτό: «Δαυΐδ γαρ το πράον έσχες και Σολομώντος, σεμνή, την σοφίαν, Σαμψών την ανδρείαν, και Aβραάμ το φιλόξενον, υπομονήν τε Iώβ, του Προδρόμου δε θείαν άσκησιν...».

Η μνήμη της τιμάται από την Εκκλησία μας στις 19 Φεβρουαρίου ενώ με την με αριθμ. 22/30 Σεπτεμβρίου 1999 εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, συμπεριλήφθηκε να τιμάται επιπρόσθετα και στις 12 Οκτωβρίου όπου και ορίσθηκε να τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων.

ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ.

Φυλάσσεται  στο Σκευοφυλάκειο του Ναού της Αναστάσεως, στα Ιεροσόλυμα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Στο Σκευοφυλάκειο του Ιερού Ναού της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα αποθησαυρίζεται και το αδιάφθορο (αριστερό;) χέρι του Μεγάλου Βασιλείου, Πατέρα της Εκκλησίας, κορυφαίου θεολόγου του 4ου αιώνα και ενός από τους Τρεις Ιεράρχες, που θεωρούνται προστάτες της παιδείας.

Το αδιάφθορο χέρι του Μεγάλου Βασιλείου βρίσκεται μέσα σε ένα ασημένιο μεταβυζαντινό κιβωτίδιο, εντός επίχρυσης ειδικής λειψανοθήκης που επιτρέπει τη θέα στο σεπτό λείψανο. Η λειψανοθήκη φέρει στην πάνω πλευρά της παράσταση του Μεγάλου Βασιλείου με την επιγραφή Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ και περιμετρικά αφιερωτική επιγραφή, η οποία όσο επιτρέπουν οι φωτογραφίες διαβάζεται στη μία πλευρά της λειψανοθήκης ως εξής: + ΧΕΙΡ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΦΙΕΡΩΘΕΙΣΑ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΕΝ ΕΤΕΙ ...

+ ΧΕΙΡ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΦΙΕΡΩΘΕΙΣΑ
Μέρος της αφιερωτικής επιγραφής της λειψανοθήκης με το αδιάφθορο χέρι του Μεγάλου Βασιλείου.
 Σκευοφυλάκειο του Ιερού Ναού της Αναστάσεως, Ιεροσόλυμα.

ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΕΝ ΕΤΕΙ ... 
Μέρος της αφιερωτικής επιγραφής της λειψανοθήκης με το αδιάφθορο χέρι του Μεγάλου Βασιλείου.
 Σκευοφυλάκειο του Ιερού Ναού της Αναστάσεως, Ιεροσόλυμα.

Το ασημένιο μεταβυζαντινό κιβωτίδιο που περιέχει το λείψανο του Μεγάλου Βασιλείου.
Σκευοφυλάκειο του Ιερού Ναού της Αναστάσεως, Ιεροσόλυμα.

Οι υψηλής ανάλυσης παραπάνω φωτογραφίες παραχωρήθηκαν στη λειψανοθήκη (από όπου και αναδημοσιεύουμε) από την Daria Segal, φωτογράφο και μεταπτυχιακή φοιτήτρια της ιστορίας της τέχνης στην Ακαδημία Τέχνης και Σχεδίου Bezalel στα Ιεροσόλυμα, η οποία ετοιμάζει εργασία σχετικά με το σεπτό λείψανο (κάρα) της Αγίας Παρασκευής, τετάρτης αδελφής της Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος, το οποίο επίσης αποθησαυρίζεται στο Σκευοφυλάκειο του Ιερού Ναού της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ
(ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΠΟΔΙ ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ ΜΑΚΡΙΝΑΣ.

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Η οσία Μακρίνα ήτανε η μεγαλύτερη αδελφή του Μεγάλου Βασιλείου και του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, σε μια οικογένεια με εννέα παιδιά, που έδωκε στην Εκκλησία τρεις επισκόπους.

Πατρίδα της είναι η Καππαδοκία, πατρίδα πολλών αγίων και μεγάλων ιεραρχών και η οικογένεια της οσίας Μακρίνας ήτανε από τις πιο ξεχωριστές οικογένειες της Καππαδοκίας, με προγόνους αγίους μάρτυρες στα χρόνια των διωγμών και με διδάσκαλο τον άγιο Γρηγόριο το θαυματουργό.

Ανατράφηκε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου, από την ευσεβέστατη μητέρα της Εμμέλεια. Όταν μεγάλωσε, αφοσιώθηκε στην αγαθοεργία και στην ανατροφή των αδελφών της, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα πνευματική τους πορεία. 

Η Μακρινά ήταν μνηστευμένη, αλλά ο μνηστήρας της πέθανε, τότε, μαζί με τη μητέρα της, αποσύρθηκε σε γυναικεία μονή στον Πόντο, κοντά στον ποταμό Ίρη.

Εκεί κοντά μόναζε και ο αδελφός της Μέγας Βασίλειος. Στη μονή πέρασε τη ζωή της με τη μελέτη των Γραφών, την προσευχή, και προπάντων με αγαθοεργίες. Διότι πάντα είχε στο μυαλό της το λόγο του Θεού, που προτρέπει στους ανθρώπους, «ἀγαθοεργείν, πλουτεὶν ἐν ἔργοις καλοίς, εὐμεταδότους εἶναι, κοινωνικούς, ἀποθησαυρίζοντας ἑαυτοὺς θεμέλιον καλὸν εἰς τὸ μέλλον, ἶνα ἐπιλάβωνται τῆς αἰωνίου ζωῆς». ( Α' προς Τιμόθεον, στ' 18,19).

Ο άγιος Γρηγόριος ο επίσκοπος Νύσσης, αδελφός της οσίας Μακρίνας, έγραψε το βίο της, αλλά και ο άλλος αδελφός της, ο Μέγας Βασίλειος, μας δίνει πληροφορίες, ώστε να γνωρίζουμε πολλά και με ακρίβεια για την Αγία.

Αρχίζοντας τη βιογραφία της αδελφής του, ο άγιος Γρηγόριος γράφει: «Αυτά που γράφω είναι αξιόπιστα, γιατί δεν τα διάβασα, αλλά μου τα δίδαξε η πείρα, και σε όσα με ακρίβεια έχω να σας πω δεν θα επικαλεσθώ ξένη μαρτυρία».

Ο πατέρας της σε μικρή ακόμα ηλικία την αρραβώνιασε με κάποιον καλό νέο, αλλά ο νέος αυτός πέθανε πριν να έλθει ο καιρός για το γάμο τους. 

Αυτό ήταν αρκετό για την Μακρίνα, σαν και να είχε γίνει ο γάμος, έμεινε πιστή στη γνώμη του πατέρα της κι αφοσιώθηκε να βοηθήσει τη μητέρα της στην ανατροφή των υπόλοιπων αδελφών της. 

Όλα τα αδέλφια της στο σπίτι την σέβονταν σαν δεύτερη μητέρα τους, και είναι αυτή που κατόρθωσε να πείσει το Μέγα Βασίλειο να αφήσει τη δικηγορική και να γίνει μοναχός. 

Ο τάφος της αγίας Μακρίνας, βρίσκεται σε μικρό
παρεκκλήσι στον Ναό της, στον Αξό της Καππαδοκίας.

Όταν μάλιστα πέθανε ο πατέρας της, η Μακρίνα ανέλαβε να αναθρέψει και να διδάξει τον ένατο αδελφό της Πέτρο, τον μετέπειτα επίσκοπο της Σεβάστειας «επί πάσαν την υψηλοτέραν ήγαγε παίδευσιν».

Όταν μεγάλωσαν οι αδελφοί της και πήραν ο καθένας το δικό του δρόμο του, η Μακρίνα αποτραβήχθηκε στα οικογενειακά τους κτήματα στον Πόντο κι εκεί ίδρυσε μεγάλο και υποδειγματικό γυναικείο κοινόβιο μοναστήρι. 

Να τι γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο επίσκοπος Νύσσης για το φροντιστήριο αυτό της αρετής, όπως το χαρακτηρίζει «Χορός ην περί αυτήν παρθένων πολύς, ας αυτή διά των πνευματικών ωδίνων γεννήσασα, και εις τελείωσιν διά πάσης επιμελείας προάγουσα, την των αγγέλων εμιμείτο ζωήν εν ανθρωπίνω σώματι». Άγιες γυναίκες, που έδωσαν το βίο τους για να κερδίσουν τη ζωή.

 Ο Ναός της Αγίας Μακρίνας, 

στον Αξό της Καππαδοκίας

Η οσία Μακρίνα πέθανε ένα χρόνο μετά το θάνατο του αδελφού της Μεγάλου Βασιλείου, δηλαδή το 380. 

Ο άγιος Γρηγόριος, που βρέθηκε παρών στο θάνατο της και της έκλεισε τα μάτια, μας περιγράφει συγκινητικά τις τελευταίες στιγμές της. 

Μας απομνημονεύει και την προσευχή της οσίας πριν παραδώσει το πνεύμα. 

Mια προσευχή γεμάτη πίστη και ελπίδα, που αρχίζει με αυτά τα λόγια: «Συ έλυσας ημίν, Κύριε, του θανάτου τον φόβον συ ζωής αληθινής αρχήν ημίν εποίησας το τέλος της ενταύθα ζωής» ενώ η οσία Μακρίνα προσευχόταν με πολύ σιγανή φωνή κι έκανε το σταυρό της: «επετίθει την σφραγίδα τοις οφθαλμοίς και τω στόματι και τη καρδία».

Η μνήμη της τιμάται στις 19 Ιουλίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΧΕΡΙ ΤΗΣ 
ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΙΝΑΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΟ ΔΕΞΙ ΑΦΘΑΡΤΟ ΧΕΡΙ ΤΗΣ 
ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΙΝΑΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΧΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΦΕΒΡΩΝΙΑΣ.

πηγή

Φυλάσσεται στο μοναστήρι Hurezi – Horezu στην Ρουμανία.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Το μαρτύριο της Αγίας Φεβρωνίας.

Βυζαντινό Μηνολόγιο του 14ου αιώνα, βρίσκεται στην Οξφόρδη

της Αγγλίας, Bodleian Βιβλιοθήκη (Bodleian Library)

πηγή

Η Αγία Φεβρωνία, ήταν περιζήτητη νύμφη για την σωματική της ομορφιά, το ίδιο όμως έλαμπε και η αγνή ψυχή της. 

Για το λόγο αυτό και σε ηλικία μόλις 17 ετών, επέλεξε το δρόμο της άσκησης και της εγκράτειας στο μοναστήρι όπου ηγουμένη ήταν η θεία της, Βρυένη και βρισκόταν στην Μεσοποταμία (στην πόλη της Νισίβεως, που λέγεται Αντιόχεια της Μυγδονίας και βρισκόταν στα σύνορα του Βυζαντινού και Περσικού κράτους).

Γρήγορα, παρά το νεαρό της ηλικίας της, προσαρμόσθηκε στους δύσκολους κανόνες της μοναχικής ζωής βρίσκοντας παράλληλα και χρόνο για να μελετά και να εμβαθύνει έτσι στις Θείες Γραφές.

Έγινε δε υπόδειγμα ανάμεσα στις άλλες μοναχές για τη σύνεσή της, το ζήλο της, την προθυμία της καθώς και το ταπεινό της φρόνημα.

Κάποια ημέρα όμως, ένα στρατιωτικό σώμα το οποίο καταδίωκε κάποιους χριστιανούς, με επικεφαλής μάλιστα τον ηγεμόνα Σελήνο, το 288, έφθασε και στο μοναστήρι της Φεβρωνίας.

Εικόνα του 4ου αιώνα του μαρτυρίου της Αγίας Φεβρωνίας 

από τη Μονή της Γκρατσάνιτσα του Κοσσυφοπεδίου.

πηγή

Οι άλλες μοναχές της Μονής κατόρθωσαν να διαφύγουν, η Αγία όμως η οποία ήτανε και  άρρωστη δεν κατόρθωσε να μετακινηθεί και κοντά της παρέμειναν η ηγουμένη Βρυένη αλλά και η αδελφή Θωμαΐδα.

Οι στρατιώτες, μόλις αντίκρυσαν τη Φεβρωνία, έμειναν έκπληκτοι από την ομορφιά της. 

Άφησαν, λοιπόν, τρεις άνδρες να την φρουρούν και οι υπόλοιποι γύρισαν και το ανέφεραν στον αρχηγό τους Σελήνο. 

Αυτός αμέσως διέταξε και την έφεραν μπροστά του, και με κάθε τρόπο την πίεσε να αλλαξοπιστήσει.

Πρότεινε στη Φεβρωνία να τη δώσει σύζυγο στον ανεψιό του Λυσίμαχο, που κοντά του θα γνώριζε μεγάλη δόξα. 

Η Φεβρωνία, όμως, προτίμησε να γίνει «της μελλούσης αποκαλύπτεσθαι δόξης κοινωνός» (Α' Έπιστολή Πέτρου, ε' 1). 

Προτίμησε, δηλαδή, να είναι συμμέτοχος της δόξας που θα αποκαλυφθεί κατά τη δευτέρα παρουσία, και με περίσσιο θάρρος περιφρόνησε τις προτάσεις του Σελήνου, ο όποιος, αφού τη βασάνισε φριχτά, τελικά τη σκότωσε με αποκεφαλισμό δια ξίφους.

Η μνήμη της τιμάται από την Εκκλησία μας στις 25 Ιουνίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΗΝ ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΗΣ
ΑΓΙΑΣ ΦΕΒΡΩΝΙΑΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)