ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΔΕΞΙ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΤΗ.

Βρίσκεται στην Ιερά Μονή Cetinje στο Μαυροβούνιο.

Το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και Βαπτιστή, είναι άφθαρτο και διακρίνονται καθαρά το δέρμα αλλά και τα νεύρα. 

Η Μονή που είναι αφιερωμένη στην Γέννηση της Θεοτόκου, ιδρύθηκε το 1484 από τον Πρίγκιπα Ιβάν Κρνόγιεβιτς της Ζέτας και ορίστηκε ως το καθεδρικό μοναστήρι της Επαρχίας της Ζέτας. Καταστράφηκε το 1692, κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Μορέα, και ξαναχτίστηκε μεταξύ 1701 και 1704 από τον Μητροπολίτη Danilo Petrović-Njegoš.

Στην Μονή φυλάσσονται μεταξύ άλλων: λείψανα του Αγίου Πέτρου του Cetinje, τμήματα του Τιμίου Σταυρού, η εικόνα της Θεοτόκου Φιλέρμου, λείψανα του Petar II Petrović-Njegoš, το βασιλικό στέμμα του Σέρβου βασιλιά Stephen Uroš III Dečanski κ.α.

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΟΛΕΟΝΤΟΣ, ΣΥΝΑΘΛΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΝ ΒΟΥΝΕΝΟΙΣ.

 Φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών και Αγίου Δημητρίου, στο Μήλεσι Ωρωπού, στην Αττική.

Ο Άγιος Μάρτυς του Χριστού Παντολέον ήν εις εκ των δώδεκα συνάθλων του Δουκὸς της Λαρίσης Νικολάου, του ειτα ασκήσαντος καὶ αθλήσαντος εν τοῖς Βουνένοις εν έτει 902. 

Ήθλησεν εν Τυρνάβω, εν ω κατέφυγε κατὰ προτροπὴν του αρχηγέτου αυτου Νικολάου, μετὰ Χριστοφόρου, Αρμοδίου, Ακινδύνου, Αιμιλιανού, Γρηγορίου, Δημητρίου, Ευωδίου, Θεοδώρου, Ιωάννου, Μιχαὴλ καὶ Παγκρατίου κατὰ τὴν επί της Θετταλίας επιδρομὴν των στυγνών Αράβων, ως Άγγελος Κυρίου αυτοίς προείπε.

Τὰ ιερὰ αυτού λείψανα μετ’ εκείνα των αυτού συνάθλων μετήνεγκεν εκ Τυρνάβου εἰς Λάρισαν ο λαοφιλὴς Επίσκοπος της πόλεως Φίλιππος.

Εν τοις εσχάτοις χρόνοις θαυμαστώς ευρέθη η σορὸς των χαριτοβρύτων του Άγίου Παντολέοντος λειψάνων υποκάτω της Αγίας Τραπέζης του Ναού τού Αγίου Παντελεήμονος εν τη περιοικίδι του Μηλεσίου Ωρωπού καὶ επεβεβαιώθησαν υπὸ του ιδίου του Αγίου εμφανισθέντος εις ευσεβή γυναίκα οσφρανθείσαν τὴν των ιερών λειψάνων ευωδίαν. Νυν θησαυρίζονται εν τω Ναό του Αγίου Δημητρίου Μηλεσίου.

ΑΠΟΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΑΓΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΑ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ.

 Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Σκήτης Βεροίας.

Ο Άγιος Τρύφωνας  είναι ο Προστάτης Αγιος 

των αμπελουργών και των γεωργών.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Τοιχογραφία στο ναό του Προδρόμου, 
στο Απόζαρι Καστοριάς,  1728.
πηγή

Ο Άγιος Τρύφων καταγόταν από τη Λάμψακο της Φρυγίας και έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Γορδιανού Γ΄ (238 - 244), Φιλίππου (244 - 249) και Δεκίου (249 - 251). 

Προερχόταν από φτωχή οικογένεια και στη παιδική του ηλικία, έβοσκε χήνες για να ζήσει. 

Συγχρόνως όμως μελετούσε με ζήλο την Αγία Γραφή και εκτελούσε με ευλάβεια τα θρησκευτικά του καθήκοντα. 

Έτσι, σιγά - σιγά ο Τρύφων με την ευσεβή φιλομάθεια του, κατόρθωσε όχι μόνο να διδαχθεί ο ίδιος, αλλά και να διδάσκει τις αιώνιες αλήθειες της πίστεως του.

Γρήγορα η ευσεβής ψυχή του δέχθηκε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και ο Θεός αξίωσε τον Τρύφωνα να θαυματουργεί.

Όμως ο Άγιος θεράπευε όχι μόνο κάθε ασθένεια, αλλά και εξάγνιζε τις μολυσμένες από τα δαιμόνια ψυχές.

Όταν ο αυτοκράτορας Γορδιανός Γ', πληροφορήθηκε για τις θαυματουργικές ικανότητες τού Τρύφωνα, τον παρακάλεσε να θεραπεύσει την άρρωστη κόρη του. Ο αυτοκράτορας προσπάθησε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του, προσφέροντας στον Άγιο αξιώματα και χρήματα, τα οποία όμως ο Τρύφων ευγενικά αρνήθηκε.

Τοιχογραφία του αγίου Τρύφωνα
στο Βογατσικό, 18ου αιώνα.
πηγή

Όταν αυτοκράτορας έγινε ο Δέκιος, εξαπέλυσε έναν άγριο και ανηλεή διωγμό κατά των Χριστιανών. 

Το 250 ο Άγιος, επειδή δεν λάτρευε τους θεούς της ειδωλολατρικής θρησκείας και ήταν Χριστιανός, συνελήφθη από κάποιον στρατιωτικό που ονομαζόταν Φρόντων (ή Φόρτων) και οδηγήθηκε ενώπιον των επάρχων της Ανατολής, Τιβέριου Γράγχου και Κλαυδίου Ακυλίνου στη Νίκαια της Βιθυνίας. 

Ο μάντης Πομπηϊανός τον παρουσίασε στους ηγεμόνες αυτούς και ο  Άγιος Τρύφων αφού ομολόγησε με θάρρος την πίστη του στον Θεό, τότε υποβλήθηκε σε φρικτά και άγρια βασανιστήρια. 

Του κατατρύπησαν με σπαθιά όλο του το σώμα, έπειτα τον έδεσαν από τα πόδια σε άλογα και τον έσυραν με αγριότητα, σε ώρες φοβερού ψύχους, σε δύσβατες αλλά και πετρώδεις τοποθεσίες. 

Εκείνος προσευχόταν συνεχώς και έλεγε: «Κύριε, μην τους καταλογίσεις αυτή την αμαρτία» ενώ μετά το φρικτό μαρτύριο τον ρώτησαν αν σωφρονίστηκε και ήθελε να θυσιάσει στα είδωλα.

Ο Μάρτυρας του Χριστού, Τρύφωνας απάντησε τότε στον έπαρχο Ακυλίνο: «Ανόσιε και κακών αρχηγέ, είναι δυνατόν να είσαι σωφρονισμένος, όταν είσαι μεθυσμένος από τον διάβολο; Εγώ πάντοτε περνάω τον βίο μου με σωφροσύνη, γιατί έχω τον Χριστό βοηθό της ελπίδας μου». 

Τοιχογραφία του Αγίου Τρύφωνα, του 1751, προερχόμενη
από το κατεδαφισμένο σήμερα Kαθολικό της Μονής
Κοίμησης Θεοτόκου στους Δελφούς.
Βρίσκεται αποτοιχισμένη στο Βυζαντινό και
Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας.
πηγή

Ύστερα από αυτή την γενναία ομολογία του Τρύφωνα, τον έκλεισαν στο δεσμωτήριο με σκοπό να του δώσουν μία χρονική διορία, έτσι ώστε να απαλλαγεί από την «άνοια» αυτού και να αρνηθεί με αυτόν τον τρόπο την μεγάλη πίστη του πρός τον Χριστό. 

Αφού όμως πέρασαν κάποιες ημέρες, μετά, ο έπαρχος κάλεσε τον Άγιο και τον ρώτησε εάν κατά το διάστημα του χρόνου που πέρασε στο δεσμωτήριο και τα βασανιστήρια που τον επέβαλαν, τον έπεισαν τελικά να θυσιάσει στους θεούς. 

Ο Άγιος όμως και πάλι ομολόγησε με πνευματική ανδρεία το Όνομα του Θεού και τότε τον έσυραν γυμνό επάνω σε σιδερένια καρφιά, κατόπιν τον μαστίγωσαν ανελέητα και στη συνέχεια του έκαψαν με λαμπάδες τα πλευρά. 

Στο τέλος, μόλις ο Μάρτυρας Άγιος Τρύφωνας παρέδωσε την ψυχή του στον Θεό λέγοντας το «Κύριε Ιησού Χριστέ, δέξαι το πνεύμα μου», απέκοψαν τελικά την τίμια κεφαλή αυτού.

Τοιχογραφία στο βράχο, έξω από το 
καθολικό της Μονής του Προδρόμου
στη χαράδρα του Λούσιου, Αρκαδία.
πηγή

Οι Χριστιανοί παρέλαβαν το τίμιο λείψανο του Μάρτυρος και αφού το έχρισαν με πολύτιμα μύρα και το τύλιξαν σε ένα σινδόνιον, το κατέθεσαν σε κάποια λάρνακα και το απέστειλαν στην πόλη της Λαμψάκου κατά την επιθυμία του Αγίου.

Η Σύναξη του Αγίου Μάρτυρος Τρύφωνος ετελείτο στο Μαρτύριό του, το οποίο βρισκόταν μέσα στο σεπτό Αποστολείο του Ιωάννου του Θεολόγου, πλησίον της Μεγάλης Εκκλησίας.

Ιερό Ναό αφιερωμένο στον Άγιο Τρύφωνα έκτισε ο Μέγας Ιουστινιανός (527 - 565) στην τοποθεσία του Πελαργού Κωνσταντινουπόλεως.

Επίσης, Ιερά Μονή του Αγίου Τρύφωνος αναφέρεται και περίπου μετά τα μέσα του 9ου αιώνος, παρακείμενη στη Μητρόπολη της Χαλκηδόνος, στην οποία εκείνη την Μονή εκάρη και μοναχός ο μετέπειτα Πατριάρχης Νικόλαος ο Μυστικός (901 - 907, 912 - 925).

Την Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Τρύφωνα του θαυματουργού, η εκκλησία μας την Τιμάει στις 1 Φεβρουαρίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΑ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΧΑΜΑΚΙΩΤΗ.

Φυλάσσεται στο Ιερό Ησυχαστήριο της Παναγίας Φανερωμένης που ο ίδιος ίδρυσε, στην Ροδόπολη της Αττικής.

Εξωτερική άποψη του Ιερού Ησυχαστηρίου της Παναγίας
Φανερωμένης στην Ροδόπολη Αττικής
πηγή

Ο π. Αθανάσιος, κατά κόσμον Γεώργιος Χαμακιώτης, γεννήθηκε το 1891 σε ένα ορεινό χωριό των Καλαβρύτων, την Τουρλάδα και του άρεσε από  μικρός να επισκέπτεται τα εξωκκλήσια του χωριού του, ν’ ανάβει τα καντήλια και να προσεύχεται. 

Στις 20 Ιουλίου 1906 με την συγκατάθεση των γονιών του αφιερώθηκε στο Μοναστήρι της Αγίας Λαύρας και τον Οκτώβριο του 1913 εκάρη Μοναχός με το όνομα Αθανάσιος.

Το 1916 ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Τιμόθεος, τον χειροτόνησε διάκονο και την ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού το 1926, σε ηλικία 30 ετών, τον χειροτόνησε πρεσβύτερο. Χωρίς να μειώσει καθόλου τον πνευματικό του αγώνα, για δέκα ολόκληρα χρόνια επιτελεί τα ιερατικά του καθήκοντα, προσφέροντας παράλληλα και τις υπηρεσίες του ως ηγουμενοσυμβούλου της Μονής.

Το κελάκι του Αγίου στο Ησυχαστήριο

Στις 18 Ιανουαρίου 1930 χειροθετείται Πνευματικός και έπειτα από 25 χρόνια διακονίας στη Μονή Αγίας Λαύρας, για λόγους υγείας (είχε πλευρίτιδα) πηγαίνει στην Αθήνα, για καλύτερο κλίμα. 

Αρχικά υπηρετεί στο Ναό της Αναλήψεως του Σωτήρος, στον Βύρωνα και γνωρίζεται με τον Γέροντα Ιερώνυμο, με τον οποίο συνδέεται πνευματικά ενώ τον Φεβρουάριο του 1933, τοποθετείται στο Βιλλιαρί, κοντά στην Μάνδρα Αττικής στον Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, όπου μένει για 3 χρόνια.

Έχοντας θεραπευθεί από την βρογχοπνευμονία, επιδόθηκε με ζήλο στα λειτουργικά, κηρυκτικά και εξομολογητικά του καθήκοντα. Τον Οκτώβριο του 1936,  τοποθετείτε  εφημέριος στο μικρό εκκλησάκι της Παναγίας Νερατζιωτίσσης του Αμαρουσίου, χτισμένο στα τέλη του 16ου αιώνος, το οποίο ανήκει σήμερα στο Ταμείο Ασφαλίσεως Κληρικών Ελλάδος και εκεί υπηρετεί επί 27 συνεχή έτη.

Ο Άγιος Αθανάσιος Χαμακιώτης σε φωτογραφία
εν ζωή

Εκεί έζησε μέχρι το 1963 και ανεπανάληπτες έχουν μείνει οι Θείες Λειτουργίες και οι Ακολουθίες που τελούσε, η φιλανθρωπία του καθώς και αμέτρητο είναι το πλήθος των ανθρώπων που ανεπαύθησαν στο πετραχήλι του. 

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια της αγίας του ζωής έζησε σε ένα μικρό μοναστηράκι, την «Παναγία τη Φανερωμένη», που το έφτιαξε ο ίδιος στη σημερινή Ροδόπολη (Μπάλα) Αττικής, εκεί βρίσκεται, το κελάκι του με τα προσωπικά του αντικείμενα, η Κάρα του, τα λείψανά του αλλά και ο τάφος του. 

Τον βίο του Γέροντα Αθανάσιου Χαμακιώτη έγραψε ο Μητροπολίτης Αργολίδος Νεκτάριος, μερικά αποσπάσματα είναι τα εξής: 

1) Κοντά στην «Νερατζιώτισσα», σ’ ένα φτωχικό σπίτι, κατοικούσε μια ηλικιωμένη γυναίκα, παράλυτη. Δεν είχε άνθρωπο να την περιποιείται, όμως, όσοι την επισκέπτονταν έβλεπαν το σπίτι της καθαρό, περιποιημένο, τα ρούχα της, πλυμένα και σιδερωμένα, το φαγητό της, έτοιμο. Δεν μπορούσαν να το εξηγήσουν αυτό, ούτε και η ίδια έλεγε κάτι. Η περιέργεια, οδήγησε κάποιους να παραφυλάξουν και να δουν. Αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι ο Γέροντας π. Αθανάσιος, όταν βράδυαζε, έπαιρνε το ραβδί του και ξεκινούσε για το σπίτι της παράλυτης. Σκούπιζε, καθάριζε, τακτοποιούσε το σπίτι, μαγείρευε και όταν τελείωνε, επέστρεφε στο κελλί του έχοντας μαζί και τα άπλυτα ρούχα. Τα έπλενε, τα σιδέρωνε και, την επόμενη μέρα, τα επέστρεφε. 

Ο Άγιος Αθανάσιος Χαμακιώτης εν ζωή σε φωτογραφία
έξω απο την Παναγία Νεραντζιώτισσα.
πηγή

2) Τον χειμώνα του 1942, ο κόσμος, πέθαινε στους δρόμους από την πείνα και τις αρρώστιες. Μια πνευματική θυγατέρα του Γέροντα Αθανασίου, άρρωστη και εξαντλημένη, έπνεε τα λοίσθια, καταλάβαινε ότι πλησιάζει το τέλος της και έλεγε στους δικούς της να ετοιμάσουν το σάβανό της. Η μόνη παρηγοριά της, ήταν ένα μικρό ευαγγέλιο, διάβαζε λίγο, μετά ζαλιζόταν και το άφηνε δίπλα στο μαξιλάρι της. Πάνω στη ζαλάδα της, γύρισε το είδε και της φάνηκε σαν ψωμί. Μονολόγησε: Αχ, Χριστέ μου! Να είχα λίγο ψωμάκι! 

Όσοι ήταν μέσα στο δωμάτιο, χαμογέλασαν. Τότε, όχι ψωμί δεν υπήρχε, αλλά έδιναν με το δελτίο δώδεκα γραμμάρια λούπινα και, αυτήν ακόμη την ευτελή τροφή, είχαν πάνω από δέκα μέρες να την μοιράσουν. Σκεφτόταν η άρρωστη: Πειρασμός, είναι!. Έξω, τα πάντα είχαν καλυφθεί από χιόνι, οι Μαρουσιώτες δεν θυμούνται ποτέ άλλοτε τόσο χιόνι και το κρύο ήταν τσουχτερό. 

Ο π. Αθανάσιος βρισκόταν στην άλλη άκρη της πόλης, στην Πεύκη, όπου έκανε έναν αγιασμό σ’ ένα σπίτι και ο άνθρωποι του σπιτιού, αντί για χρήματα, του πρόσφεραν δύο κομμάτια άσπρο ψωμί. Ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσαν να δώσουν. 

Άποψη απο την Ανακομιδή των Λειψάνων του Αγίου
γέροντα Αθανάσιου Χαμακιώτη
πηγή

Ο Γέροντας Αθανάσιος, δεν το κράτησε ούτε έβαλε μπουκιά στο στόμα του, αναλογίστηκε τα πνευματικά του παιδιά.

Θυμήθηκε δύο από αυτά που είχαν την μεγαλύτερη ανάγκη, το ένα, ήταν η άρρωστη που αναφέραμεκαι ξεκίνησε για το σπίτι της. 

Ο δρόμος μακρύς και με τόσο χιόνι, εξαιρετικά δύσκολος, όμως έφτασε στο σπίτι της και πήγε κατευθείαν στο δωμάτιό της. Τί κάνεις, παιδί; – Δεν μπορώ, πάτερ μου, δεν είμαι καλά! 

Ο Γέροντας π. Αθανάσιος Χαμακιώτης, έβγαλε το ένα κομμάτι άσπρο ψωμί: Παιδί, πήγα κι έκανα αγιασμό σ’ ένα σπίτι, μου έδωσαν λίγο ψωμί και σου το έφερα! Η άρρωστη, έμεινε άναυδη, άρχισε να κλαίει και μέσα στους λυγμούς της, του διηγήθηκε τον «πειρασμό» που βίωσε πριν από λίγο. 

Ο Γέροντας, χαμογέλασε: Είδες, παιδί, πόσο μας αγαπάει ο Θεός;, κάθισε, της είπε λόγους παρηγοριάς, στήριξε το καταρρακωμένο της ηθικό και την ευλόγησε ενώ η ετοιμοθάνατη σιγά – σιγά συνήλθε, επέζησε και διηγείται με δάκρυα μέχρι σήμερα το περιστατικό αυτό. 

Ο Τάφος του αγίου Αθανάσιου Χαμακιώτη
στον περίβολο του Ιερού Ησυχαστηρίου
της Παναγίας Φανερωμένης στην Ροδόπολη

Ο π. Αθανάσιος, όμως, δεν τελείωσε την αποστολή του, συνέχισε μέσα στα χιόνια την πορεία του, είχε ακόμη και ένα ακόμη κομμάτι ψωμιού στον κόρφο του, μια ακόμη φτωχή νέα κοπέλα, άρρωστη από αδενοπάθεια, πεινούσε και υπέφερε. 

Ο Γέροντας έφτασε και σ’ αυτό το σπίτι, πρόσφερε το δεύτερο ψωμί, παρηγόρησε και την εκεί άρρωστη κι έφυγε. Κατάκοπος, παγωμένος, πεινασμένος, μόνος, έφτασε πίσω στο αγαπημένο του Ησυχαστήριο στην Παναγία την «Νερατζιώτισσα».

Ο π. Αθανάσιος, εκοιμήθη εν Κυρίω 76 ετών, στις 17 Αυγούστου του 1967.

Στίς 23 Οκτωβρίου του 2014, 47 χρόνια μετά τήν οσιακή κοίμησή του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κηφισίας, Αμαρουσίου καί Ωρωπού κ. Κύριλλος, τέλεσε τή Θεία Λειτουργία στό Καθολικό του Ησυχαστηρίου, συμπαραστατούμενος υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Νεκταρίου καί του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Επιδαύρου κ. Καλλινίκου.

Μετά τήν Θεία Λειτουργία έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του οσίου Γέροντος, τά ιερά λείψανα ετοιμάστηκαν από τούς πατέρες καί μετεφέρθησαν στό Καθολικό καί εν συνεχεία στό κελί του Γέροντα ενώ ύστερα από λίγες ώρες έγινε αισθητή η παρουσία του αφού μιά άρρητη ευωδία πλημμύρισε τό κελί του καί ολο τό χώρο του Ησυχαστηρίου.

Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Θρόνου της Κωνσταντινουπόλεως, υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, κατά την Συνεδρία της 16ης Νοεμβρίου 2023, αποφάσισε την κατάταξη εν τω Αγιολογίω της Ορθοδόξου Εκκλησίας του Ιερομονάχου Αθανασίου (Χαμακιώτου), ιδρυτού του Ιερού Ησυχαστηρίου Παναγίας Φανερωμένης Ροδοπόλεως Αττικής και εφημερίου επί πολλά έτη του ιστορικού Ιερού Ναού Παναγίας Νεραντζιωτίσσης Αμαρουσίου.

Ο εορτασμός της μνήμης του ορίστηκε στις 17 Αυγούστου, ημέρα της οσιακής κοιμήσεως του και στις 23 Οκτωβρίου, ημέρα ανακομιδής των ιερών λειψάνων του.

Ιερά Μονή Γεννήσεως της Θεοτόκου Ασπραγγέλων, Ιωάννινα.

Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του όρους Μιτσικέλι, 23 χιλιόμετρα Βόρεια των Ιωαννίνων, σε υψόμετρο 880 μέτρων με πανοραμική θέα στον κάμπο της Ζίτσας.

 

Άποψη του Καθολικού της Μονής

Η ονομασία της τοποθεσίας προέρχεται από τη σλάβικη λέξη dobr - bra - bro που μεταφράζεται ως «ο καλός», άλλωστε το ομώνυμο χωριό έλαβε την ονομασία που έχει σήμερα, το 1926, από την Ιερά Μονή ενώ παλαιότερα λεγότανε Ντοβρά ή και Δοβρά.

Η ανέγερση της Μονής έγινε το 1470, όμως πιθανότατα προυπήρχε από το 1600. 

Στις 15 Ιουλίου του 1943 το μοναστήρι καταστράφηκε ολοκληρωτικά από την περιβόητη 1η μεραρχία καταδρομών των Γερμανών, αφήνοντας μέχρι και σήμερα σημάδια στο εσωτερικό του, που μαρτυρούν την καταστροφή ενώ επίσης την ίδια ημέρα καταστράφηκαν ακόμη, πλήρως, το χωριό Ασπράγγελοι, η Ελάτη, το Μονοδένδρι, η Άνω και η Κάτω Βίτσα.

Άποψη του Καθολικού της Μονής

Τα επόμενα όμως χρόνια, οι κάτοικοι της περιοχής ξεκίνησαν σταδιακά με πολύ κόπο και πίστη, την αναστήλωση και επαναφορά της Ιεράς Μονής.

Δυστυχώς όμως, όπως αναφέρει και η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, του Υπουργείου Πολιτισμού, με έγγραφο της το 2011, από το μοναστήρι, πιθανά οι Γερμανοί να έχουν αφαιρέσει εικόνες, χειρόγραφα και εκκλησιαστικά κειμήλια.

Οι επισκέπτες κατά τη διάρκεια της παραμονής τους αξίζει να ενημερωθούν για τα κομμάτια του παρελθόντος που συνετέλεσαν στη δημιουργία αυτού του ιστορικού μοναστηριού, αλλά και να περάσουν και από το σημείο όπου έχει ενταφιασθεί ο τελευταίος Ηγούμενος της Ιεράς Μονής, ο π. Εφραίμ, όπου μόνασε για 47 χρόνια (1926 – 1973). 

Άποψη της εισόδου της Μονής

Ο τάφος βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού και είναι απόλυτα εναρμονισμένος με το περιβάλλον και το λιτό σκηνικό της ιερής αυτής περιοχής.

Στο χώρο του μοναστηριού θησαυρίζονται ιερά λείψανα διαφόρων αγίων και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας (Ασπραγγελιώτισσας), που βρέθηκε μετά από σεισμό το 2016 στην κόγχη του Ιερού βήματος και από τότε δεν έχει παύσει να ιατρεύει πλήθος καρκινοπαθών, ενώ ακόμη έχει φέρει στη ζωή παιδιά από στείρες οικογένειες.

Η Μονή παραμένει ανοιχτή καθημερινά , από την ανατολή έως  και τη Δύση του Ηλίου σε όλη τη διάρκεια του έτους και ακολουθεί απόλυτα το μοναστηριακό τυπικό με πλήρεις ακολουθίες του νυχθημέρου.

Η Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας των Ασπραγγέλων

Η θεία λειτουργία στην Ιερά Μονή Ασπραγγέλων, τελείται τις Κυριακές, τις μεγάλες δεσποτικές, τις θεομητορικές εορτές και των Αγίων. 

Η Παράκληση στην Υπεραγία Θεοτόκο τελείται καθημερινά στις 17.00 μ.μ. ενώ κάθε Παρασκευή στις 20.00 μ.μ. τελείται Ιερά Αγρυπνία.

Στο μοναστήρι ασκούνται σήμερα τρείς πατέρες με γέροντα της συνοδείας τους τον πατέρα Θεωνά Σαρρέα, κάτω από την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ.κ. Μαξίμου. 

Οι μοναχοί, εκτός των πνευματικών τους καθηκόντων, παράγουν μια σειρά από χειροποίητα προϊόντα, όπως: χειροποίητο θυμίαμα, γλυκά του κουταλιού, λικέρ, μύρο, κομποσχοίνια που η δημιουργία τους έχει σκοπό τη συντήρηση και την κάλυψη των αναγκών της Ιεράς Μονής, καθώς αποτελούν το μοναδικό της έσοδο.

Η Ιερά Μονή Ασπραγγέλων, εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.

Διεύθυνση: Επαρ. Οδ. Ασφάκας - Βρυσοχωρίου, Ασπράγγελοι, Τ.Κ. 440 07

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6986755303

Email: k.founths12360@yahoo.com

www.img-theotokou-aspraggelon-kzagori.gr

Ιερά Μονή Παναγίας Ελεούσας Κλεισούρας, Μεσσολόγι.

πηγή

Η Ιερά Μονή Παναγίας Ελεούσας Κλεισούρας Μεσολογγίου, βρίσκεται στο 20ο χιλιόμετρο τής εθνικής οδού Μεσολογγίου – Αγρινίου, είναι κτισμένη στη βόρεια πλευρά τού φαραγγιού, τού βουνού Αράκυνθος ή Ζυγός και χρονολογείται από τούς βυζαντινούς χρόνους.

Άποψη της Μονής
πηγή

Σημαντικό έγγραφο για την Ιστορία της Μονής αποτελεί ένα «σιγίλλιον» του Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιωάννου Αποκαύκου προς τον ευνούχον Γεώργιον Τζιμισκή, στον οποίον ανατίθεται η εφορεία του μοναστηρίου. 

Το έγγραφο αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το μοναστήρι είναι βυζαντινό αφού το «σιγίλλιον» ανήκει στην περίοδο Απριλίου - Μαΐου 1229 έως 9 Μαρτίου 1230, όταν μετά την ήττα του Θεόδωρου Κομνηνού Δούκα καταρρέει η αυτοκρατορία της Θεσσαλονίκης.

Η Μονή αποτελείται από τὰ κελιά (παραπλεύρως τής εθνικής οδού), τὸ παρεκκλήσιο τού Τιμίου Σταυρού και τον Ιερό Ναό τής Ζωοδόχου Πηγής “Παναγία Ελεούσα”, όπου φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου. 

Ο Ναός 

Άποψη της Μονής
πηγή

βρίσκεται μέσα σέ μία κόγχη τού βράχου σέ υψόμετρο 150 μέτρων, ενώ στο μέσον τής διαδρομής που οδηγεί στον Ιερό Ναό, βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής λευκός Σταυρός ύψους 16 μέτρων.

Συνδεδεμένη μὲ ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα τής νεότερης ιστορίας,η Μονή αποτελούσε ανέκαθεν σπουδαίο Προσκυνηματικό κέντρο και σημείο αναφοράς τής θρησκευτικής ζωής τού τόπου.

Η προφορική παράδοση αναφέρει, ότι στο παλαιό χωριό Χρυσοβέργι, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται τὸ εκκλησάκι τής Αγίας Παρασκευής (σέ απόσταση 1,5 χλμ ΒΔ τής Μονής), περίπου το 1700, την ώρα τής Ανάστασης, κάποιος Τούρκος μέλος στρατιωτικού αποσπάσματος, χλεύασε τούς χριστιανούς, μὲ αποτέλεσμα ένας Έλληνας ονόματι Κουμπούρας να παρεξηγηθεί, συνεπλάκει μαζί του και τελικά τον σκότωσε. 

Άποψη του περιβάλλοντα χώρου της Μονής
πηγή

Οι συγχωριανοί του κατέβασαν τὸν Κουμπούρα με σχοινιά σὲ κοντινό σπήλαιο, πιὸ πάνω από τὸ σημερινό μοναστήρι, γιὰ να κρυφτεί και έμεινε εκεί ένα χρόνο κρυμμένος, τρεφόμενος από τοὺς χωριανούς, πού τού έδιναν τὰ απαραίτητα, μέσα σὲ αιωρούμενο καλάθι.

Όταν τὸ γεγονός λησμονήθηκε ο Κουμπούρας μὲ την βοήθεια σχοινιών επανήλθε και τότε διηγήθηκε ότι στο σημείο όπου σήμερα είναι χτισμένος ο ναός έβλεπε κάθε βράδυ ένα ζωηρό φως. Οι χωριανοί με μεγάλες δυσκολίες έφθασαν στὸ σημείο πού τούς υπέδειξε και έκθαμβοι αντίκρισαν την εικόνα της Παναγιάς και δίπλα της μία πηγή με νερό, που σήμερα είναι αγίασμα, έτσι στὸ σημείο εκείνο ανήγειραν από ευλάβεια τὸ πρώτο εκκλησάκι.

Η Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ελεούσας
πηγή

Κατά την παράδοση επίσης, σε αυτό φιλοξενήθηκε και ο εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, σε μία από τις περιοδείες του και μάλιστα είπε ότι μία ήμερα θὰ γίνει ένα μεγάλο προσκύνημα, έτσι σέ ανάμνηση τής φιλοξενίας τού Αγίου στη Μονή, ο μακαριστός μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας Θεόκλητος πρωτοστάτησε στο στήσιμο ανδριάντα του στην είσοδο τής Μονής.

Μετά την πρώτη πολιορκία τού Μεσολογγίου (25 Οκτωβρίου - 31 Δεκεμβρίου 1822) από τούς Τούρκους, στην Άγια Ελεούσα βρήκε καταφύγιο ο Γιάννης Γούναρης (ονομάστηκε έτσι γιατί κυνηγούσε γουνοφόρα αγρίμια και αλεπούδες, το πραγματικό του όνομα ήταν Κώστας Ζούκας και καταγόταν από τὰ Γιάννενα), ο οποίος λόγω τής σκοπευτικής δεινότητας, υπηρετούσε τον Ομέρ Βρυώνη ως κυνηγός, ενώ την οικογένεια του την κρατούσε σε ομηρεία ο πασάς στην Άρτα. 

Λόγω τής ιδιότητας του πληροφορήθηκε ότι ο Ομέρ Βρυώνης και ο Κιουταχής σχεδίαζαν αιφνιδιαστική επίθεση κατὰ τού Μεσολογγίου την νύχτα 24/25 Δεκεμβρίου τού 1822, όταν οι χριστιανοί θὰ κατέκλυζαν τὶς εκκλησιές γιὰ την Χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία, και αποκάλυψε τὰ σχέδια των Τούρκων στους Έλληνες, αψηφώντας την τύχη τής οικογένειάς του.

Η προτομή του Γιάννη Γούναρη στην Ιερά Μονή
πηγή

Οι κάτοικοι τού Μεσολογγίου σώθηκαν, αλλά σφαγιάστηκαν όλα τα μέλη της οικογένειας τού Γούναρη από τον Ομέρ Βρυώνη, ενώ ο ίδιος για να ξεφύγει από τὴν μανία του, βρήκε καταφύγιο στο μικρό σπήλαιο στην Κλεισούρα, τρεφόμενος από τους βοσκούς και κατοίκους τής περιοχής ενώ μετά την απελευθέρωση έγινε καλόγερος, με τον αβάσταχτο πόνο της απώλειας των δικών του να τον συντροφεύει διαρκώς.

Όταν το 1837, διερχόμενος ο βασιλιάς της Ελλάδας, Όθων με την Βασίλισσα Αμαλία και την συνοδεία τους από την Μονή, οι αξιωματούχοι πού συνόδευαν το Βασιλικό Ζεύγος, τους εξιστόρησαν τα τραγικά γεγονότα της ζωής του καλόγερου τής Κλεισούρας.

Ο Όθωνας συγκινήθηκε τόσο ώστε θέλησε να τόν ανταμείψει. 

Όμως ο Γιάννης Γούναρης τὸ μόνο που ζήτησε ήταν να παραχωρήσει το κράτος τὴν περιοχή από τὴν είσοδο μέχρι τὴν έξοδο της Κλεισούρας στὸ μοναστήρι, όπως και έγινε. 

Ο Γούναρης άφησε στην Μονή την τελευταία του πνοή (περίπου τὸ 1840), ενώ τὰ οστά του βρέθηκαν στα θεμέλια τού Ναού κατά την ανακαίνιση τού 1997 και τοποθετήθηκαν στη βάση τής προτομής του και κάθε χρόνο η Συνομοσπονδία Κυνηγών Ελλάδος τιμά αυτόν τὸν αγωνιστή τὴν τρίτη Κυριακή τού Ιουνίου.

Άποψη του μεγαλοπρεπή λευκού Σταυρού
ύψους 16 μέτρων
πηγή

Από την Ελεούσα εμπνεύσθηκε και ο ποιητής Κωνσταντίνος Κρυστάλλης που συνέθεσε το ποίημα με τίτλο «Ο καλόγερος της Κλεισούρας».

Το 1870 ένας άλλος καλόγερος έζησε στην Ιερά Μονή Αγίας Ελεούσης, ο Πανάρετος Παλαμάς - προερχόμενος από την γνωστή Μεσολογγίτικη οικογένεια – μία μορφή επιβλητική, δυναμική και αρκετά δραστήρια. 

Ο Πανάρετος Παλαμάς είναι ο κτήτορας τού πρώτου ξενώνα, το 1878, στον οποίο έβρισκαν φιλοξενία πολλοί επώνυμοι αλλά και απλοί διαβάτες ή προσκυνητές, κατασκεύασε ακόμη την σκάλα πρός τον Ιερό Ναό και απαγόρευσε την βοσκή στους χώρους τής Μονής. 

Το φαράγγι όπως ήταν πριν δεκαετίες

πηγή

Εκείνη την περίοδο πέρασε από την Παναγία Ελεούσα και προσκύνησε την Θαυματουργή εικόνα τής Παναγιάς ο βασιλέας Γεώργιος ο Α΄ αλλά και ο Χαρίλαος Τρικούπης, που χρηματοδότησε την κατασκευή τής στέρνας, όπου συγκεντρώνονταν τὸ βρόχινο νερό και λειτουργούσε μέχρι το 1990. 

Ο Πανάρετος Παλαμάς συνέχισε την εξωραϊστική του προσπάθεια στην Ιερά Μονή της Αγίας Αγάθης, όπου πέθανε στις 22 Αύγουστου του 1891 σέ ηλικία 57 ετών και ενταφιάστηκε στον περίβολό της.

Το 1900 έρχεται στην Άγια Ελεούσα ο μοναχός Αλέξιος από τα Ιωάννινα, ο οποίος χτίζει ναύδριο αφιερωμένο στην Παναγία καὶ παραπλεύρως ένα μικρό κελί, όπου διέμεινε. Χαμηλότερα από εκείνο τὸ εκκλησάκι υπήρχε δεξαμενή όπου συγκεντρώνονταν τὸ βρόχινο νερό και εκεί ανεγέρθηκε το 1997 το παρεκκλήσιο τού Τιμίου Σταυρού. Τὸ μόνο πού έχει απομείνει σήμερα είναι κάποια σημάδια στο βράχο, από εκείνο το μικρό κελί τού Αλεξίου που θεωρείται, μετά τὸν Πανάρετο Παλαμά, ο δεύτερος κτήτορας τής Μονής.

Άποψη του Ναού της Μονής Ελεούσας
πηγή

Από το 1950 μέχρι τὸ 1953, μονάζει στην Ιερά Μονή ο Ιερομόναχος Αγάπιος από το Άνω Κεράσοβο ενώ το 1954 ήρθε στη Μονή ο Ιερομόναχος π. Ιερόθεος Σπανομήτσος από τὸ χωριό Λημέρι τής Ευρυτανίας, πρώην τελωνειακός υπάλληλος, που ηγουμένευσε 64 χρόνια. 

Το 1956, η τότε βασίλισσα Φρειδερίκη ήρθε και προσκύνησε στην Παναγία Ελεούσα και ενήργησε νὰ γίνει η άρση τού ενοικιοστασίου βοσκής αιγοπροβάτων και την προώθηση τής αναδάσωσης. 

Το 1973 κατόπιν ενεργειών τού π. Ιεροθέου ανακηρύχθηκε όλη η περιοχή τής Κλεισούρας προστατευόμενη, ιστορική, μὲ φυσικό κάλλος, φρόντισε επίσης για την δενδροφύτευση, την ηλεκτροδότηση και την ύδρευση τής Μονής ενώ πρωτοστάτησε στη δημιουργία τηλεφωνικού κέντρου της Μονής, οργάνωσε τὸ αρχείο τής Μονής και προσέφερε σημαντικό πνευματικό και ποιμαντικό έργο.

Ο π. Ιερόθεος κοιμήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 2018 και ετάφη στὸν περίβολο τής Μονής παραπλεύρως τού μακαριστού Επισκόπου Θεοκλήτου και απο τὸν Οκτώβριο του 2019 η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας ανέθεσε τὴ διοίκηση της Μονής σέ Διαχειριστική Επιτροπή που φροντίζει για τὸν εξωραϊσμό των εγκαταστάσεων αλλά και για την λατρευτική – μυστηριακή ζωή τής Μονής.

Άποψη της Μονής Ελεούσας
πηγή

Το φαράγγι τής Κλεισούρας τέμνει εγκάρσια το βουνό Αράκυνθος ή Ζυγός, έχει μήκος 3 χιλιόμετρα πλαισιώνεται από κάθετα βράχια μὲ τὸ μεγαλύτερο υψόμετρο στα 462 μέτρα στη βόρεια πλευρά τού φαραγγιού. 

Είναι δημιούργημα τής διαβρωτικής ενέργειας τού Αχελώου ποταμού, που ύστερα από γεωλογικές ανακατατάξεις στην περιοχή, βρήκε προσφορότερο πέρασμα πρὸς δυσμάς και άλλαξε ροή, όπως τὸν βλέπουμε μέχρι σήμερα. 

Αποτέλεσμα αυτών των ανακατατάξεων είναι τὸ φαράγγι τής Κλεισούρας να παραμείνει μιὰ ξερή κοίτη, δημιουργήθηκαν με αυτό τον τρόπο οι λίμνες Τριχωνίδα και Λυσιμαχία ενώ το φαράγγι τής Κλεισούρας και ο Αράκυνθος λόγω τής μεγάλης οικολογικής σημασίας, έχουν ενταχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.

Απο τον Αύγουστο του 1962 μέχρι τον Μάρτιο τού 1963, διεξήχθησαν έρευνες στὸ φαράγγι για την ύπαρξη πετρελαίου από την «Αιτωλική Εταιρεία Πετρελαίων», στην οποία συμμετείχαν η «ΒΡ» καὶ ἡ «Εθνική Τράπεζα». Η γεώτρηση έφτασε σὲ βάθος 3.980 μέτρα όπου διαπιστώθηκε πράγματι η ύπαρξη πετρελαίου καὶ αερίων, αλλά κρίθηκε ασύμφορη ἡ εξόρυξη ενώ σήμερα στη θέση τής γεώτρησης υπάρχει ένα μεγάλο κοίλωμα στα νότια του δρόμου.

Επικοινωνία: Ιερά Μονή Παναγίας Ελεούσης, 20ο χλμ Ε.Ο. Μεσολογγίου – Αγρινίου, ΤΚ: 30400, Τηλ. 26320-22386. e-mail: imagiaeleousa@gmail.com

Μέρες Πανηγύρεων – Εορτών: Ζωοδόχου Πηγής (Παρασκευή τής Διακαινησίμου), Ύψωση τού Τιμίου Σταυρού († 14 Σεπτεμβρίου), Τρίτη Κυριακή Ιουνίου (μνημόσυνο τού Γιάννη Γούναρη).