ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΣΚΗΝΩΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Γ' ΤΟΥ ΠΑΤΕΛΑΡΟΥ.

πηγή

Το Λείψανο του Αγίου βρίσκεται αδιάφθορο στον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Άγιος Αθανάσιος Γ' ο Πατελάρος

Αγιογραφία από τη Σκήτη αγίου Ανδρέα Αγίου Όρους

πηγή

Ο Αθανάσιος Γ΄ (κατά κόσμον Αλέξιος Πατελάρος) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως για μικρά χρονικά διαστήματα, το 1634 και το 1652.

Γεννήθηκε στο χωριό Αξός του Μυλοποτάμου του Ρεθύμνου της Κρήτης μεταξύ του 1580 και 1597, σπούδασε Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, Φιλοσοφία και Θεολογία, ήξερε ελληνικά και λατινικά και διακρινόταν για τη γενικότερη μόρφωσή του, το κήρυγμά του και την ποίηση που έγραφε.

Μελετούσε την Αγία Γραφή, και μάλιστα μετέφρασε μέρος της στα νέα ελληνικά και στη Μονή Ιβήρων σώζεται σήμερα και μετάφραση του Ψαλτηρίου που έκανε ο ίδιος.

Εκάρη μοναχός στο Σιναϊτικό Μετόχι του Χάνδακα, κατόπιν μετέβη στο Άγιο Όρος, όπου εγκαταστάθηκε σε κελί που έκτισε ο ίδιος στην περιοχή της Μονής Παντοκράτορος.

Χειροτονήθηκε διάκονος, ιερέας και επίσκοπος στη Θεσσαλονίκη και το 1631 εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ενώ τον Μάρτιο του 1634 εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως με τη βοήθεια του Σουλτάνου, λατινοφρόνων και Ιησουϊτών με την διάρκεια όμως της πρώτης του Πατριαρχίας να είναι συντομότατη (ίσως και εντός έτους) και έτσι επέστρεψε στο Άγιο Όρος όπου διέμεινε στο αρχαίο μονύδριο του Ξύστρου, το οποίο βρισκόταν κοντά στις Καρυές, το οποίο και μεγάλωσε με προσωπική εργασία και που είναι η σημερινή Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, της οποίας θεωρείται Κτήτωρας. 

Το άφθαρτο Σκήνωμα του Αγ. Αθανασίου Γ' Πατελάρου
βρίσκεται καθήμενο στον Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού 
της Θεοτόκου στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.
πηγή: πηγή

Από εκεί επεδίωξε τη βοήθεια του Πάπα, για να επανέλθει στο Θρόνο του και το 1635 βρέθηκε στη Βενετία, από όπου κατηγορούσε όμως τον Πατριάρχη Κύριλλο Λούκαρι ως αιρετικό, αλλά και τον Πάπα που δεν τον βοηθούσε.

Το 1639 ο Πατριάρχης Παρθένιος Α΄ του παραχώρησε τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και τη Μονή Βλατάδων και το 1643 ο Αθανάσιος μετέβη στη Μολδαβία και στη Βλαχία, όπου κέρδισε τη συμπαράσταση του τοπικού ηγεμόνα Βαλείου και αναρριχήθηκε εκ νέου στον Πατριαρχικό Θρόνο το 1652 για δεκαπέντε ημέρες.

Την ημέρα της εκθρόνισής του έβγαλε κήρυγμα με βάση το χωρίο «Σῦ εἰ Πέτρος καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν» και αντέκρουσε τα επιχειρήματα που συνιστούν το παπικό πρωτείο με ιδιαίτερη οξύτητα, μάλιστα το κήρυγμά του αυτό προκάλεσε την μήνη των λατινοφρόνων, με προεξάρχοντα τον Αθανάσιο τον Κύπριο, ο οποίος το 1655 κυκλοφόρησε πραγματεία με τον τίτλο «Ἀντιπατελλάριον». 

Μετά τη νέα έκπτωσή του από το Θρόνο, ο Αθανάσιος μετέβη στη Ρωσία και αργότερα στο Ιάσιο της Ρουμανίας. 

Στη Ρωσία άσκησε σημαντικό ιεραποστολικό έργο και αντιλατινική δράση, πράγμα που δικαιολογεί και την ιδιαίτερη τιμή των Ρώσων στο πρόσωπό του ενώ απεβίωσε στις 5 Απριλίου 1654 στη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του Λούμπνι, στο Χάρκοβο της Ουκρανίας, όπου ενταφιάστηκε καθήμενος, κατά το τυπικό της Ανατολικής Εκκλησίας και ο τάφος του υπήρξε πηγή αγιάσματος και ιαμάτων.

Άγιος Αθανάσιος Γ' ο Πατελάρος, λιθογραφία.

πηγή

Ο Μητροπολίτης Γάζης Παΐσιος σε επίσκεψή του σε αυτήν την Μονή, 8 χρόνια αργότερα, είπε στους μοναχούς ότι τον επισκέφθηκε στον ύπνο του ο Άγιος, και ζήτησε να ανοιχθεί ο τάφος του. 

Οι Μοναχοί άνοιξαν τον τάφο και βρήκαν το σκήνωμα του Αγίου άφθαρτο και ευωδιάζον, έτσι δόθηκε άδεια την ίδια χρονιά το 1662, από τον Μητροπολίτη Κιέβου να τοποθετηθεί επίσημα το σκήνωμα στο Καθολικό της Μονής για προσκύνημα.

Η Ρωσική Εκκλησία αναγνώρισε την αγιότητά του την 1η Φεβρουαρίου του 1662, οπότε έγινε ανακομιδή των λειψάνων του και όρισε σαν ημερομηνία εορτής την 2α Μαΐου.

Εξαιτίας ποικίλων περιπετειών της Μονής το Σκήνωμα γνώρισε διάφορες μετακινήσεις, και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού καθεστώτος, η Μονή μετατράπηκε σε φυλακή το 1917 και σε στρατόπεδο το 1937 όμως το σκήνωμα του Αθανασίου Πατελάρου διασώθηκε στην αποθήκη ενός μουσείου και το 1990 αποδόθηκε και πάλι στη Ρωσική Εκκλησία και διατηρείται στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.

Ο Ι.Ν. του Αγίου Αθανασίου Πατελάρου 
στον Αξό της Κρήτης,

πηγή

Στις 21 Αυγούστου 1993, η Αξός υπεδέχθη μικρό τεμάχιο του λειψάνου του που έφερε από το Χάρκοβο ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος (τότε επίσκοπος Κυρήνης) και από τότε η μνήμη του Αγίου Αθανασίου Πατελάρου τιμάται στις 21 Αυγούστου ενώ το 1995, αντιπροσωπεία της εκκλησίας της Κρήτης πήγε στην Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Λούμπνι και την πόλη του Χάρκοβο.

Ο Μητροπολίτης Χαρκόβου κ.κ. Νικόδημος, έδωσε στην αντιπροσωπεία, μικρό τεμάχιο του λειψάνου και μία αρχιερατική στολή του Αγίου, που μεταφέρθηκαν στην γενέτειρα του και φυλάσσονται στον ομώνυμο Ναό του Αγίου στην Αξο.

Τα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» σε ρεπορτάζ αναφέρουν ότι τα λείψανα του Αγίου εκλάπησαν μετά από τη διάρρηξη του ναού τον Φεβρουάριο του 2010 και καταβάλλονται προσπάθειες για την ανεύρεση τους.

Οι ιερόσυλοι παραβίασαν την κλειδωμένη πόρτα, πήραν εκατό ευρώ από το παγκάρι και στη συνέχεια άρπαξαν την λειψανοθήκη που είχε μέρος του ιερού λειψάνου του Αγίου Αθανασίου και εξαφανίστηκαν.