Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΓΡΙΛΙΩΤΙΣΣΑΣ

πηγή

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Αγριλίων σε απόσταση τριών περίπου χιλιομέτρων ανατολικά από τη σημερινή  Σάμη της Κεφαλλονιάς.

Η ιερά Μονή Παναγίας Αγριλλιώτισσας
πηγή

Σύμφωνα με την προφορική παράδοση δύο βοσκοί με μία βοηθό τους, έβλεπαν στην περιοχή αυτή, για αρκετά βράδια ένα φώς «ωσάν τση αστροπής» να φέγγει σε συγκεκριμένο σημείο του λόγγου και αποφάσισαν να πάνε να δούνε τι συμβαίνει. 

Στην ρίζα μια αγριλίδας βρήκανε ένα μικρό εικόνισμα με τις μορφές του Χριστού, της Παναγίας και του Αη Γιάννη του Πρόδρομου, καλυμμένο στην πρόσοψη με εγχάρακτη χρυσή επένδυση.  

Αργότερα το πολύ μικρό αυτό εικόνισμα το ενσωμάτωσαν σε μία υπάρχουσα εικόνα της Θεοτόκου, η οποία επονομάστηκε "Αγριλιώτισσα" και αυτό σύμφωνα με την προφορική παράδοση συνέβηκε στο τέλος του 17ου αιώνα ή στα πρώτα χρόνια του 18ου αιώνα.

Το μικρό θαυματουργό εικόνισμα με τις μορφές
του Χριστού, της Παναγίας και του Αη Γιάννη
του Πρόδρομου (Δέηση)

Ένας από τους βοσκούς το πήρε στο εικονοστάσι του, αλλά το πρωί το εικόνισμα έλειπε από τη θέση του και την επόμενη νύκτα διαπίστωσε ότι αυτό κείτονταν και πάλι στη ρίζα της αγριλίδας. Το έφερε ξανά σπίτι του, αλλά όταν για τρίτη φορά το εικόνισμα επέστρεψε με ανεξιχνίαστο τρόπο στο ίδιο δένδρο, δεν το μετακίνησε, κατάλαβε πως άλλο ήταν το θέλημα του Θεού!

Εστησε σε εκείνον τον τόπο ένα προσκυνητάρι και άναψε ένα καντήλι, ενώ λίγο αργότερα έγινε μοναχός και ιερέας, λαμβάνοντας το όνομα Συμεών ενώ τον μοναστικό βίο ακολούθησαν και οι άλλοι δύο βοσκοί, ο Γαβριήλ και η Πελαγία. 

Αργότερα, οι Γιακουμής Ζερβός και παπά Συμεών Δευτεραίος, από το χωριό Καταποδάτα, ανήγειραν εκκλησιά επάνω στα ερείπια μιάς παλιότερης εντός της οποίας σωζόταν το εικόνισμα της Παναγίας.

Η επίσημη σύσταση του Μοναστηριού έγινε το 1721 από τους Νικόδημο, Άνθιμο, Μακάριο Ζερβούς που μαζί με τους Δευτεραίους ανοικοδόμησαν και επεξέτειναν κτηριακά το Μοναστήρι κατά το β’ μισό του 18ου αιώνα, για αυτόν τον λόγο τους συναντάμε ως Γιουσπατροναρίους και κτήτορες. 

Η εικόνα της Παναγίας Αγριλιώτισσας χωρίς το
πουκάμισο και μετά την συντήρησή της
πηγή

Η εικόνα φέρει φύλλο χρυσού, το Μαφόριο της Παναγίας είναι διακοσμημένο με φυτικά διακοσμητικά στοιχεία και φύλλο ασημιού, ενώ φέρει και επιγραφές, καθώς και την υποδοχή στο κέντρο, εντός της οποίας υπάρχει το θαυματουργό  μικρό εικονίδιο της Δέησης.

Η εικόνα ανήκει στο   σπανιότατο εικονογραφικό τύπο της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, σπανιότατο λόγω του ανοικτού πλουμιδάτου μαφόριου που φορεί η Παναγία και που αναπαραγάγει τα εκκλησιαστικά Επτανησιακά - Κεφαλονίτικα άμφια του 18ου αιώνα, όπως τα βλέπουμε στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Μηλαπιδιάς στην Κεφαλονιά. 

 

Η εξαιρετικά επιμελημένη ζωγραφική, και όχι απλά σχεδιαστική, απόδοση των χεριών, των προσώπων, καθώς και οι εικονογραφικές λεπτομέρειες της παράστασης καθιστούν εύλογη την χρονολόγηση της εικόνας τον 18ο αιώνα.

Η εικόνα κατά τον 19ο αιώνα δυστυχώς καλύφθηκε με ασημένιο πουκάμισο το οποίο της προξένησε σημαντική φθορά λόγω της συσσώρευσης ρύπων, σκόνης, καπνιάς, υγρασίας και της οξείδωσης του μετάλλου, οι βλάβες άλλωστε είναι ιδιαιτέρως ορατές στο ζωγραφισμένο μαφόριο της Παναγίας. 

Μετά την συντήρηση της εικόνας, το πουκάμισο αφαιρέθηκε και σήμερα το πουκάμισο κοσμεί το αντίγραφο της πρωτότυπης εικόνας.