Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ.

πηγή

Φυλάσσεται μαζί με τα υπόλοιπα λείψανά του στην Ομώνυμη Μονή του Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο της Κύπρο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Τοιχογραφία του Οσίου Νεοφύτου του έγκλειστου.
 Ομώνυμη μονή στην Κύπρο, 1193. 
πηγή

Ο Όσιος Νεόφυτος γεννήθηκε στην κωμόπολη Λεύκαρα της Κύπρου το 1134. 

Σε νεαρή ηλικία, παρά τη θέληση των γονέων του, Αθανασίου και Ευδοξίας, ακολούθησε το μοναχικό βίο και κατέφυγε αρχικά στη μονή του Αγίου Χρυσοστόμου, στο όρος Κουτσοβέντη, όπου ζήτησε να μείνει και να ασκητέψει.

Μετά από πέντε χρόνια στο διακόνημα της καλλιέργειας αμπελώνων της μονής, στη θέση «Γούπαις», με την ευλογία του Ηγουμένου, επισκέπτεται για προσκύνημα τους Αγίους Τόπους όπου παρέμεινε για σύντομο χρονικό διάστημα και όταν επέστρεψε πάλι στην Κύπρο μόνασε στην μονή του Χρυσοστόμου (1152 - 1158) από τον Ηγούμενο της οποίας ζήτησε να γίνει ερημίτης, χωρίς όμως επιτυχία και η άρνηση του Ηγουμένου οδηγεί τον Όσιο να εγκαταλείψει τη μονή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, για να πάει στο όρος Λάτρος της Μικράς Ασίας, που ήταν μεγάλο μοναστικό κέντρο.

Φορητή εικόνα του Αγίου Νεοφύτου του Εγκλειστου
Μουσείο της ομώνυμης Μονής στην Κύπρο
πηγή

Για αυτό τον σκοπό πήγε στην Πάφο με την ελπίδα να βρει πλοίο να τον μεταφέρει εκεί αλλά στο ναύσταθμο της Πάφου συνελήφθη ως φυγάς και φυλακίσθηκε αλλά με την μεσιτεία ευσεβών ανθρώπων, αποφυλακίζεται την επομένη ημέρα και αναζητά ερημητήριο στα ενδότερα της Μεγαλονήσου.

Τον Σεπτέμβριο του 1159, επέλεξε να λαξεύσει την εγκλείστρα του στη Πάφο, γνωρίζοντας ότι «ουδέν πλέον τούτου καθέξει, κάν και του όλου κόσμου φθάση κρατήσαι» στην οποία ο Όσιος παρέμεινε κλεισμένος εκεί μέσα επί σαράντα χρόνια.

Η φήμη του διαδόθηκε ευρύτατα και πλήθος Χριστιανών συνέρρεε, για να λάβει την ευχή και την ευλογία του, έτσι για να αποφύγει τον κόσμο λάξευσε μέσα στα βράχια νέα εγκλείστρα και επικοινωνούσε με τον κόσμο μόνο κάθε Κυριακή και στην απόφαση αυτή συνετέλεσε και η χειροτονία του σε πρεσβύτερο, το 1170, από τον Επίσκοπο Πάφου Βασίλειο Κίνναμο και η σύσταση της πρώτης αδελφότητος προς το τέλος του 1170ή αρχές του 1171.

Η ύπαρξη και άλλων μοναχών διευκόλυνε τον Άγιο να εντείνει τον εγκλεισμό, καθόσον οι υποτακτικοί του θα ανελάμβαναν τις ποικίλες εξωτερικές εργασίες της μονής.

Εν τω μεταξύ είχαν συμβεί διάφορα δραματικά γεγονότα στην Κύπρο, τα οποία την απέκοψαν από το Βυζάντιο και έφεραν τη δυστυχία στην Εκκλησία και το λαό και αυτό οδήγησε πολλούς να ζητήσουν τροφή στα μοναστήρια, ένα από τα οποία ήταν και η εγκλείστρα του Οσίου Νεοφύτου.

Φορητή εικόνα του Αγίου Νεοφύτου του Εγκλειστου
Μουσείο της ομώνυμης Μονής στην Κύπρο
πηγή

Η πτώση της Κωνσταντινουπόλεως στα χέρια των Φράγκων τον Απρίλιο του 1204 ήταν ένα συνταρακτικό γεγονός και για τον Όσιο Νεόφυτο, θεωρώντας την Αλωση της Πόλεως, της προστάτιδος των Ορθοδόξων, «αποκαλυπτικό» γεγονός και γι αυτό επιχειρεί την ερμηνεία της Αποκαλύψεως, καταβάλλοντας προσπάθεια να εξηγήσει γιατί κυριάρχησαν οι δυνάμεις του Αντιχρίστου σε βάρος της Εκκλησίας του Χριστού.

Ο Όσιος κοιμήθηκε σε βαθύτατο γήρας στις 12 Απριλίου του 1219, ενταφιάσθηκε στον τάφο που είχε ετοιμάσει ο ίδιος, σε ξύλινο φέρετρο από ξύλο πεύκου, κέδρου και κυπαρρίση ενώ το άγιο του λείψανο έμεινε, κατά την επιθυμία του, κρυμμένο και άγνωστο. 

Πέρασαν εκατοντάδες χρόνια και κανένας δεν γνώριζε τον τόπο του τάφου ώσπου στις 27 Σεπτεμβρίου τού 1750, κάποιος μοναχός αντιλήφθηκε στον τοίχο της εκγλείστρας ένα κούφιο μέρος το οποίο έσκαψε και βρήκε εκεί την πλάκα του τάφου. 

Ο ηγούμενος μαζί με τους άλλους μοναχούς πήγαν και όταν σήκωσαν την πλάκα ο τόπος πλημμύρισε από άρρητη ευωδία και αντίκρισαν τα αγιασμένα λείψανα του Οσίου τα οποία μετέφεραν με λιτανεία στο ναό, όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα ευωδιάζοντα και θαυματουργούντα. 

Το συγγραφικό του έργο του Οσίου Νεοφύτου είναι μεγάλο, άρχισε να γράφει στην ηλικία των 36 ετών και γρήγορα απέκτησε τη φήμη θεόπνευστου συγγραφέα πανηγυρικών λόγων σε Δεσποτικές εορτές, γλυκύτατου εγκωμιαστή των Αγίων και Οσίων.

Όπως ο ίδιος αναφέρει συνέγραψε 16 έργα: «Σύντομη ερμηνεία των Εντολών του Κυρίου», «Ερμηνεία στο Άσμα των Ασμάτων», τρεις «Πανηγυρικές», τρεις τόμους με λόγους σε διάφορες Εορτές, δύο βιβλία με επιστολές και ασκητικά κεφάλαια, «Κατανυκτικά στιχηρά», τη «Θεοσημία», «Ερμηνεία της Εξαημέρου», 12 λόγους «ερμηνείας των Ψαλμών», «Ερμηνεία των κανόνων των 12 Δεσποτικών εορτών» στο οποίο περιέχεται εγκώμιο στην Υπεραγία Θεοτόκο, «Βίβλος των Κατηχήσεων» και η «Τυπική Διαθήκη», ήταν δε γραμμένα, κατά τους μετριότερους υπολογισμούς, πάνω σε 2200 τουλάχιστον φύλλα περγαμηνής, δηλαδή αποτελούνταν από περισσότερες από 4400 σελίδες.

Η μνήμη του Αγίου τιμάται τρεις φορές το χρόνο. Στις 12 Απριλίου η μνήμη του, στις 24 Ιανουαρίου, ημέρα της διασώσεώς του από την πτώση στον κρημνό, και στις 28 Σεπτεμβρίου, ημέρα της ευρέσεως των Αγίων Λειψάνων, λόγω μεταθέσεως της μνήμης της κοιμήσεως του, που συμπίπτει με την Αγία Τεσσαρακοστή.