ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΡΣΕΝΙΟΥ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ ΤΟΥ ΕΚ ΚΑΛΟΓΡΙΑΝΩΝ.

πηγή

 

 Φυλάσσονται στον ομώνυμο Ιερό Ναό στην Ελασσώνα.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ). 

 

Τα λείψανα του Αγίου Αρσενίου, Επισκόπου Ελλασώνος

Ο άγιος Αρσένιος γεννήθηκε στα Καλογριανά της Καρδίτσας το 1550 και σε οικογένεια πού ανέδειξε πολλούς κληρικούς. 

Πατέρας του ήταν ο ιερέας Θεόδωρος και μητέρα του η Χρυσάφη, ανιψιά του Αγίου Βησσαρίωνα, που μετά τον θάνατο   του συζύγου της, έγινε μοναχή ως Χριστοδούλη ενώ αδελφοί του ήταν ο Ιωάσαφ, επίσκοπος Σταγών, ο Μάρκος, επίσκοπος Δημητριάδος και οι ιερομόναχοι, Αθανάσιος και Παχώμιος.

Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε από τον αδελφό του Ιωάσαφ στην Επισκοπή Σταγών και στη συνέχεια πήγε σε σχολείο στα Τρίκαλα που παρακολούθησε μαθήματα «γραμματικά, ποιητικά και ρητορικά, προστάξει και προθυμία του πανιερωτάτου μητροπολίτου Λαρίσης Ιερεμίου».

Στη διάρκεια της εκεί μαθητείας του εκάρη μοναχός και μετά την εκλογή του Ιερεμία ως πατριάρχη και τη διάλυση του σχολείου, έμεινε αρκετά στην Επισκοπή Σταγών και στη συνέχεια μόνασε στη μονή Δουσίκου, όπου και χειροτονήθηκε ιερέας, το 1579.

Ο πατριάρχης Ιερεμίας Β΄ ο Τρανός, ο εκ Λαρίσης, τον κάλεσε στην Κωνσταντινούπολη και τον τοποθέτησε εφημέριο στον Ιερό Ναό της Παμμακαρίστου, εκεί παρακολούθησε μαθήματα στην σχολή του Πατριαρχείου, ενώ στις 21 Φεβρουαρίου του 1584 χειροτονήθηκε επίσκοπος «Ελασσώνος καὶ Δομηνίκου» και μετέβη στην Ελασσόνα, διαδεχθείς τον αποθανόντα Γρηγόριο.

    Λείψανο του Αγίου στον Ιερό Ναό των Καλογριανών

Ο Ιερεμίας είχε απομακρυνθεί από τον θρόνο, στον οποίο ανέβηκε ο Θεόληπτος ενώ μετακλήθηκε και ο άγιος Αρσένιος στην Πόλη με άλλους αρχιερείς που λίγο μετά πήγε στη Μόσχα ως Έξαρχος, επικεφαλής αποστολής προς τον τσάρο της Ρωσίας Θεόδωρο Α΄Ιβάνοβιτς. 

Στην επιστροφή πήγε στη ουκρανική πόλη Λβώφ (Λεόπολη), που είχε μεγάλη ελληνική παροικία και που οι ορθόδοξοι εκεί, είχαν προβλήματα με την δράση των καθολικών και προτεσταντών, την πίεση των βασιλέων της Πολωνίας για ένωση με τον πάπα.

 

Ήταν, μεγάλη λοιπόν η ανάγκη εκεί για ίδρυση σχολείων και τυπογραφείων, έτσι του ζήτησαν να μείνει και έμεινε δύο χρόνια, δίδαξε στο σχολείο της ορθόδοξης αδελφότητος, συνέταξε πρόγραμμα λειτουργίας του σχολείου και εγχειρίδιο Γραμματικής της Ελληνικής, που εκδόθηκε δίγλωσση.

Ύστερα από την αποκατάσταση του Ιερεμία στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, τον συνόδευσε το 1588, σε ταξίδι στη Μόσχα όταν και ιδρύθηκε το πατριαρχείο στις 26 Ιανουαρίου 1589 όπου αναγόρευσαν και εγκατέστησαν τον Μητροπολίτη Ιώβ ως Πατριάρχη Βλαδιμηρίας, Μόσχας και απάσης Ρωσίας και απασών των βορείων Χωρών.

 

Εικόνα του Αγίου Αρσενίου στον Ναό των Καλογριανών.

Ο Αρσένιος έμεινε στην Μόσχα ώς το 1605 και στά χρόνια αυτά υπήρξε αρωγός των Ελλήνων πού έφθαναν εκεί για «ζητεία», δωρητής και ο ίδιος πολλών εικόνων, χειρογράφων και άλλων σε μονές, πατριαρχεία και ναούς.

 

Δώρα του υπάρχουν στην μονή Δουσίκου, στον Ναό του Αγίου Γεωργίου Βενετίας, στην Μονή Τατάρνας, στην Μονή Σινά, στην Μονή Βαρλαάμ, στο Άγιον Όρος, στην Μονή Αγίου Νικολάου Σουσδαλίου κ.α.

Είχε πλούσια υλική υποστήριξη από τον τσάρο και με τα χρήματα αυτά: «ἔκτισεν ἐκκλησίαν τοῦ Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου κατακοσμήσας αὐτὴν… ἔσωθεν καὶ ἔξωθεν, κατακαλύψας σιδήρου λευκώ», άλλες τέσσερις στην Μόσχα, τέσσερις έξω από αυτήν και εξωράισε δύο, όμως το σημαντικότερο, είναι η συμβολή του στην τόνωση των Ελληνορωσικών πολιτιστικών σχέσεων και την ενίσχυση της ορθόδοξης Εκκλησίας.

Τὸ 1599, ο άγιος Αρσένιος ονομάσθηκε Αρχιεπίσκοπος Αρχαγγέλων, του καθεδρικού Ναού της Μόσχας και τον τίτλο αυτό τον κράτησε επί μακρόν, παράλληλα με τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου Ελασσώνος ενώ η περίοδος 1605 - 1613 είναι περίοδος δοκιμασίας, εκδηλώνεται ανταρσία κατά του τσάρου, υποκινούμενη από Λατινόφρονες, ακολουθούν ταραχές και αναρχία.

 

Ο ιερός Ναός του Αγίου Αρσενίου στην Ελασσόνα

Οι Πολωνοί πήραν του αγίου Αρσενίου όλα τα εισοδήματα, κτήματα και χρήματα και στα μέσα Οκτωβρίου του 1612 και αφού είχε φτάσει σὲ έσχατη ένδεια, παρουσιάσθηκε στον ύπνο του ο όσιος Σέργιος που του ανήγγειλε ότι ο Θεός, άκουσε τις προσευχές και δεήσεις των ευσεβών χριστιανών και πράγματι, σε λίγες μέρες οι Πολωνοί συνθηκολόγησαν και παραδόθηκαν στις ρωσικές δυνάμεις.

Τον Μάιο του 1613 τοποθετήθηκε στην Αρχιεπισκοπή Τβέρης και Κασίν και το 1615 έγινε Αρχιεπίσκοπος Σουσδαλίου και Ταρουσίας.

Ο Άγιος Αρσένιος, έλαβε μέρος σε αρκετές συνόδους θρησκευτικών και άλλων ζητημάτων των επαρχιών της Ανατολικής Ευρώπης και κατά την περίοδο της κρίσης και των ταραχών, επανειλημμένα διαδραμάτισε ρόλο μεσολαβητικά για την ειρήνευση ενώ έγραψε Ποίημα με τίτλο «Κόποι και διατριβή», στο οποίο περιγράφεται η ίδρυση του πατριαρχείου της Ρωσίας, Απομνημονεύματα και Ακολουθία του Ρώσου Αγίου Βασιλείου.

Φορητή εικόνα του Αγίου Αρσενίου, επισκόπου Ελασσόνας

Το 1621 έφυγε από την Μόσχα και εγκαταστάθηκε οριστικά στην επισκοπική του έδρα στο Σούσδαλ, όπου έζησε «ἐν φόβω Θεοῦ καὶ εὐλαβείᾳ πολλῇ καὶ θεοφιλεῖ» ενώ κοιμήθηκε τον Απρίλιο του 1626, σε ηλικία 76 ετών, και ενταφιάστηκε μέσα στον καθεδρικό Ναό Σουσδαλίου.

Όσο ζούσε, ο άγιος Αρσένιος γνώρισε την τιμή και την ευλάβεια των Ρώσων ηγετών και του λαού, ενώ η ρωσική Εκκλησία το 1982 τον κατέταξε Άγιο. 

 

Το σκήνωμα του αγίου Αρσενίου ως τις αρχές του 2006 ήταν ενταφιασμένο μέσα στον καθεδρικό Ναό του Σουσδαλίου όμως τον Μάρτιο του 2006, κατόπιν ευλογίας του Μακαριότατου Πατριάρχου Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ.κ. ΑΛΕΞΙΟΥ, ύστερα από σχετικό αίτημα της Ιεράς Μητρόπολης Ελασσόνας, την σύμφωνο γνώμη του Μητροπολίτου της περιοχής κ.κ. ΕΥΛΟΓΙΟΥ και την συγκατάθεση της τοπική αρχαιολογική υπηρεσίας και των τοπικών αρχών, έγινε η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του. 

 

Τα ιερά λείψανα του τοποθετήθηκαν σε λάρνακα εντός του Ναού, ενώ στο Εκκλησιαστικό Μουσείο της πόλης που βρίσκεται εντός της Ιεράς Μονής, μεταφέρθηκαν τμήματα των αμφίων του (επιγονάτιο και πόλοι ωμοφορίου), τα οποία στην ανακομιδή βρέθηκαν σε καλή κατάσταση.

    Η παράδοση αποτμημάτων των ιερών λειψάνων του
Αγίου Αρσενίου απο τον Πατριάρχη Μόσχας Αλέξιο
στον μακαριστό Μητροπολίτη Ελασσώνας κ.κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ.

Στις 8 Ιουνίου του 2006 ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ.κ. ΑΛΕΞΙΟΣ γιόρτασε την επέτειο της ενθρόνισής Του και κατά την πατριαρχική λειτουργία στον ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Μόσχα, παρέδωσε στον μακαριστό Μητροπολίτη Ελασσώνας κ.κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ, τμήματα των ιερών λειψάνων του Αγίου Αρσενίου.

Στις 17 Ιουνίου του 2006 έγινε στην Ελασσώνα η επίσημη υποδοχή των ιερών λειψάνων, με την παρουσία του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρού ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, του εκπροσώπου του Πατριάρχου Μόσχας, Αρχιεπισκόπου Βλαδιμήρ και Σούσδαλ κ.κ. ΕΥΛΟΓΙΟΥ, πλειάδας Ιεραρχών της Ελλαδικής Εκκλησίας, του κλήρου και του λαού της επαρχίας. 

 

Τα ιερά λείψανα τοποθετήθηκαν στον νεόδμητο ιερό Ναό, πού είναι αφιερωμένος στον άγιο Αρσένιο Αρχιεπίσκοπο Ελασσώνος, σε ειδικά διαμορφωμένο προσκυνητάρι ενώ απότμημα λειψάνων του υπάρχει και στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής Τ.Κ. Καλογριανών, γενέτειρα του Αγίου Αρσενίου.

 

Η μνήμη του Αγίου Αρσενίου, Αρχιεπισκόπου Ελασσώνος που είναι και Πολιούχος της πόλης, τιμάται στις 13 Απριλίου ενώ στην Ελασσώνα τιμάται ιδιαίτερα στις 8 Μαίου.