πηγή |
Φυλάσσεται
στην Ιερά Μονή Ιβήρων του Αγίου Ορους.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).
Φορητή εικόνα της Αγίας Φωτεινής. Ιστορήθηκε το 1876 και αποτελεί κειμήλιο του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Αγίου Στεφάνου Αττικής. |
Είναι η Σαμαρείτιδα που συνομίλησε με τον Χριστό στο πηγάδι του Ιακώβ και που η συνάντηση και η συνομιλία τους αναφέρεται με σαφήνεια και κάθε λεπτομέρεια στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (4, 5 - 42).
Σύμφωνα με την ευαγγελική αυτή περικοπή ο Χριστός φεύγοντας από την Ιουδαία κατευθύνθηκε προς τη Γαλιλαία και κατά την πορεία Του αυτή έπρεπε να περάσει από τη Σαμάρεια.
Φτάνοντας σε μία πόλη που ονομαζόταν Συχάρ, όπου βρισκόταν το πηγάδι του Ιακώβ, το οποίο είχε αφήσει ως κληρονομιά στον γιο του, τον Ιωσήφ, κάθισε ο το μεσημέρι κουρασμένος από την πεζοπορία και εκείνη τη στιγμή ήρθε η Σαμαρείτιδα για να βγάλει με τη στάμνα νερό από το πηγάδι.
Ο Χριστός της ζήτησε νερό για να πιει όμως η Σαμαρείτιδα ξαφνιάστηκε, διότι δεν ήταν δυνατόν ένας Ιουδαίος να ζητά από μία γυναίκα της Σαμάρειας να πιει νερό, αφού ως γνωστόν οι Ιουδαίοι δεν συναναστρέφονταν με τους Σαμαρείτες.
Ο Χριστός της είπε ότι εάν ήξερε τί δώρο ετοιμάζει ο Θεός για τους ανθρώπους και ποιος είναι Αυτός που της ζητάει να πιει νερό, τότε θα Του ζητούσε να πιει, όταν μάλιστα Εκείνος θα της έδινε να πιει το «ὕδωρ τό ζῶν».
Εκείνη απευθυνόμενη στον Κύριο Του είπε ότι εκείνος δεν έχει κουβά και το πηγάδι είναι βαθύ, από πού λοιπόν θα προέλθει το «ὕδωρ τό ζῶν», όταν από αυτό το πηγάδι ήπιε νερό όχι μόνο ο Ιακώβ, αλλά και τα παιδιά και τα ζώα του ρωτώντας τον μήπως νομίζει ότι είναι ανώτερος από τον Ιακώβ.
Τότε ο Κύριος της είπε: «πᾶς ὁ πίνων ἐκ τοῦ ὕδατος τούτου διψήσει πάλιν˙ὅς δ’ ἄν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγώ δώσω αὐτῷ, γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον», δηλαδή όποιος πίνει από αυτό το νερό, θα ξαναδιψάσει, αλλά όποιος θα πιει από το νερό που εγώ θα του δώσω, δεν θα διψάσει ποτέ, αλλά θα γίνει η πηγή που θα αναβλύζει νερό αιωνίου ζωής.
Φτάνοντας σε μία πόλη που ονομαζόταν Συχάρ, όπου βρισκόταν το πηγάδι του Ιακώβ, το οποίο είχε αφήσει ως κληρονομιά στον γιο του, τον Ιωσήφ, κάθισε ο το μεσημέρι κουρασμένος από την πεζοπορία και εκείνη τη στιγμή ήρθε η Σαμαρείτιδα για να βγάλει με τη στάμνα νερό από το πηγάδι.
Ο Χριστός της ζήτησε νερό για να πιει όμως η Σαμαρείτιδα ξαφνιάστηκε, διότι δεν ήταν δυνατόν ένας Ιουδαίος να ζητά από μία γυναίκα της Σαμάρειας να πιει νερό, αφού ως γνωστόν οι Ιουδαίοι δεν συναναστρέφονταν με τους Σαμαρείτες.
Ο Χριστός της είπε ότι εάν ήξερε τί δώρο ετοιμάζει ο Θεός για τους ανθρώπους και ποιος είναι Αυτός που της ζητάει να πιει νερό, τότε θα Του ζητούσε να πιει, όταν μάλιστα Εκείνος θα της έδινε να πιει το «ὕδωρ τό ζῶν».
Η Αγία Φωτεινή και η Αγία Κυριακή. Φορητή εικόνα στο Αγίασμα της Παναγίας Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολη. |
Τότε ο Κύριος της είπε: «πᾶς ὁ πίνων ἐκ τοῦ ὕδατος τούτου διψήσει πάλιν˙ὅς δ’ ἄν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγώ δώσω αὐτῷ, γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον», δηλαδή όποιος πίνει από αυτό το νερό, θα ξαναδιψάσει, αλλά όποιος θα πιει από το νερό που εγώ θα του δώσω, δεν θα διψάσει ποτέ, αλλά θα γίνει η πηγή που θα αναβλύζει νερό αιωνίου ζωής.
Τότε η Σαμαρείτιδα ζήτησε από τον Κύριο να της δώσει να πιει από αυτό το νερό για να μην διψάει και αναγκάζεται και έρχεται στο πηγάδι για να βγάζει νερό.
Μόλις ο Κύριος άκουσε αυτά, της είπε να πάει να φωνάξει τον άνδρα της, αλλά εκείνη Του δήλωσε ότι δεν έχει άνδρα και τότε ο Κύριος της είπε ότι πράγματι δεν υπάρχει σύζυγος, διότι έχει ήδη συναναστραφεί με πέντε άνδρες και αυτόν τον οποίο έχει τώρα, δεν είναι νόμιμος σύζυγος.
Έκπληκτη η Σαμαρείτιδα ομολόγησε ότι αυτό είναι αλήθεια και ότι Αυτός, με τον Οποίο συνομιλεί τώρα, είναι ένας προφήτης.
Κατόπιν Του είπε ότι οι Σαμαρείτες λάτρεψαν τον Θεό σε αυτό το βουνό, ενώ οι Ιουδαίοι ισχυρίζονται ότι στα Ιεροσόλυμα βρίσκεται ο τόπος, όπου πρέπει κανείς να Τον λατρεύει.
Τότε ο Κύριος της είπε ότι πλησιάζει ο καιρός που ο Θεός δεν θα λατρεύεται ούτε σε αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα και ότι οι Σαμαρείτες λατρεύουν κάτι που δεν γνωρίζουν, οι δε Ιουδαίοι γνωρίζουν αυτό που λατρεύουν, διότι η σωτηρία έρχεται από αυτούς.
Ήρθε ο καιρός που αυτοί που θα λατρεύουν τον Θεό αληθινά, θα Τον λατρεύουν με τη δύναμη του Πνεύματος και με την επίγνωση της αλήθειας και ο Ιησούς Χριστός τόνισε: «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν».
Τότε η Σαμαρείτιδα Του είπε ότι γνωρίζει ότι θα έρθει ο Μεσσίας που λέγεται Χριστός και εκείνη τη στιγμή ο Κύριος της αποκάλυψε την ιδιότητά Του ως Μεσσίας, λέγοντάς της: «Ἐγώ εἰμι ὁ λαλῶν σοι», δηλαδή ότι ο Χριστός είναι Εκείνος που της μιλάει αυτή τη στιγμή.
Μόλις ο Κύριος άκουσε αυτά, της είπε να πάει να φωνάξει τον άνδρα της, αλλά εκείνη Του δήλωσε ότι δεν έχει άνδρα και τότε ο Κύριος της είπε ότι πράγματι δεν υπάρχει σύζυγος, διότι έχει ήδη συναναστραφεί με πέντε άνδρες και αυτόν τον οποίο έχει τώρα, δεν είναι νόμιμος σύζυγος.
Ο Χριστός και η Σαμαρείτιδα,
Αρμενικό Ευαγγέλιο, 13ος αιώνας.
|
Κατόπιν Του είπε ότι οι Σαμαρείτες λάτρεψαν τον Θεό σε αυτό το βουνό, ενώ οι Ιουδαίοι ισχυρίζονται ότι στα Ιεροσόλυμα βρίσκεται ο τόπος, όπου πρέπει κανείς να Τον λατρεύει.
Τότε ο Κύριος της είπε ότι πλησιάζει ο καιρός που ο Θεός δεν θα λατρεύεται ούτε σε αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα και ότι οι Σαμαρείτες λατρεύουν κάτι που δεν γνωρίζουν, οι δε Ιουδαίοι γνωρίζουν αυτό που λατρεύουν, διότι η σωτηρία έρχεται από αυτούς.
Ήρθε ο καιρός που αυτοί που θα λατρεύουν τον Θεό αληθινά, θα Τον λατρεύουν με τη δύναμη του Πνεύματος και με την επίγνωση της αλήθειας και ο Ιησούς Χριστός τόνισε: «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν».
Τότε η Σαμαρείτιδα Του είπε ότι γνωρίζει ότι θα έρθει ο Μεσσίας που λέγεται Χριστός και εκείνη τη στιγμή ο Κύριος της αποκάλυψε την ιδιότητά Του ως Μεσσίας, λέγοντάς της: «Ἐγώ εἰμι ὁ λαλῶν σοι», δηλαδή ότι ο Χριστός είναι Εκείνος που της μιλάει αυτή τη στιγμή.
Φορητή εικόνα της Αγ. Φωτεινής στο εξαίσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο του ομωνύμου Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Νέας Σμύρνης Αττικής. |
Τότε επέστρεψαν οι μαθητές Του που είχαν πάει στην πόλη να αγοράσουν τρόφιμα και ξαφνιάστηκαν όταν είδαν τον Δάσκαλό τους να ομιλεί με γυναίκα, αφού κάτι τέτοιο δεν συνηθιζόταν από τις παραδόσεις των Ραββίνων.
Η Σαμαρείτιδα άφησε τη στάμνα της και αφού πήγε στην πόλη, άρχισε να καλεί τον κόσμο να έρθει να γνωρίσει έναν άνθρωπο που της αποκάλυψε όλα όσα είχε κάνει και μάλιστα αναρωτήθηκε μήπως Αυτός είναι ο Χριστός.
Στο μεταξύ οι μαθητές άρχισαν να παρακαλούν τον Κύριο να φάει κάτι, εκείνος όμως τους είπε ότι έλαβε τροφή, την οποία οι μαθητές δεν γνωρίζουν και ότι η τροφή Του είναι να εκτελεί το θέλημα Εκείνου που Τον έστειλε στον κόσμο για να ολοκληρώσει το έργο Του.
Βασιζόμενος δε στην παροιμία «άλλος είναι αυτός που σπέρνει και άλλος είναι αυτός που θερίζει», είπε στους μαθητές Του να κοιτάξουν στα χωράφια τα στάχυα που είναι έτοιμα για θερισμό, υπονοώντας τους λαούς και τα έθνη που δεν έχουν γνωρίσει ακόμη τη χριστιανική αλήθεια και σωτηρία.
Κατόπιν τους είπε ότι όποιος μεν θερίζει, λαμβάνει μισθό και μαζεύει καρπό για την αιώνια ζωή, όποιος δε σπέρνει, χαίρεται μαζί με εκείνον που θερίζει τους τόνισε ότι ενώ τους έστειλε για να θερίσουν καρπό, για τον οποίον όμως δεν κοπίασαν, αφού άλλοι μόχθησαν, εκείνοι μπήκαν για να θερίσουν τον δικό τους καρπό.
Στο μεταξύ πολλοί Σαμαρείτες ότι είναι ο Μεσσίας, αφού αποκάλυψε στην αμαρτωλή Σαμαρείτιδα όλα όσα είχε πράξει.
Όταν μάλιστα οι Σαμαρείτες ήρθαν κοντά Του, Τον παρακάλεσαν να μείνει μαζί τους και όταν Εκείνος έμεινε εκεί δύο ημέρες, πίστεψαν ακόμη περισσότερο στη διδασκαλία Του, ομολογώντας ότι είναι ο αληθινός Σωτήρας του κόσμου.
Η Σαμαρείτιδα άφησε τη στάμνα της και αφού πήγε στην πόλη, άρχισε να καλεί τον κόσμο να έρθει να γνωρίσει έναν άνθρωπο που της αποκάλυψε όλα όσα είχε κάνει και μάλιστα αναρωτήθηκε μήπως Αυτός είναι ο Χριστός.
Στο μεταξύ οι μαθητές άρχισαν να παρακαλούν τον Κύριο να φάει κάτι, εκείνος όμως τους είπε ότι έλαβε τροφή, την οποία οι μαθητές δεν γνωρίζουν και ότι η τροφή Του είναι να εκτελεί το θέλημα Εκείνου που Τον έστειλε στον κόσμο για να ολοκληρώσει το έργο Του.
Βασιζόμενος δε στην παροιμία «άλλος είναι αυτός που σπέρνει και άλλος είναι αυτός που θερίζει», είπε στους μαθητές Του να κοιτάξουν στα χωράφια τα στάχυα που είναι έτοιμα για θερισμό, υπονοώντας τους λαούς και τα έθνη που δεν έχουν γνωρίσει ακόμη τη χριστιανική αλήθεια και σωτηρία.
Κατόπιν τους είπε ότι όποιος μεν θερίζει, λαμβάνει μισθό και μαζεύει καρπό για την αιώνια ζωή, όποιος δε σπέρνει, χαίρεται μαζί με εκείνον που θερίζει τους τόνισε ότι ενώ τους έστειλε για να θερίσουν καρπό, για τον οποίον όμως δεν κοπίασαν, αφού άλλοι μόχθησαν, εκείνοι μπήκαν για να θερίσουν τον δικό τους καρπό.
Νωπογραφία αρχών του 3ου αιώνα, στην Κατακόμβη του Praetextatus στη Ρώμη, απεικονίζεται η συνομιλία του Κυρίου με τη Σαμαρείτιδα. |
Όταν μάλιστα οι Σαμαρείτες ήρθαν κοντά Του, Τον παρακάλεσαν να μείνει μαζί τους και όταν Εκείνος έμεινε εκεί δύο ημέρες, πίστεψαν ακόμη περισσότερο στη διδασκαλία Του, ομολογώντας ότι είναι ο αληθινός Σωτήρας του κόσμου.
Από εκείνη τη στιγμή αφιέρωσε όλη τη ζωή της στη διάδοση του Ευαγγελίου του Χριστού, περιοδεύοντας σε διάφορες πόλεις και καταλήγοντας στη Ρώμη επί των ημερών του Νέρωνα (54 - 68).
Πιστοί συναθλητές και φλογεροί συνοδοιπόροι της υπήρξαν οι πέντε αδελφές της, η Ανατολή, η Φωτώ, η Φωτίδα, η Παρασκευή και η Κυριακή και οι δύο γιοι της, ο Βίκτωρας που μετονομάσθηκε Φωτεινός και ο Ιωσής.
Παλαιά φωτογραφία του Φρέατος του Ιακώβ στη Συχέμ που έγινε η συνάντηση - συνομιλία του Κυρίου με τη Σαμαρείτιδα. |
Μετά το μαρτύριο των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου αναζητούνταν οι μαθητές του ενώ η Αγία Φωτεινή μαζί με τον μικρότερο γιο της, τον Ιωσή, βρισκόταν στην Καρθαγένη της Αφρικής και κήρυττε το Ευαγγέλιο του Χριστού.
Τον άλλο γιο της Αγίας, τον Βίκτωρα, ο Νέρων τον διόρισε αρχιστράτηγο, επειδή είχε νικήσει στον πόλεμο εναντίον των Αράβων και τον έστειλε στην Ιταλία για να εξοντώσει τους εκεί χριστιανούς, αγνοώντας ότι ήταν χριστιανός.
Ο δούκας της Ιταλίας Σεβαστιανός γνωρίζοντας τη χριστιανική ιδιότητα του Βίκτωρα, της μητέρας του και του αδελφού του, τον συμβούλεψε να εκτελέσει την εντολή του βασιλιά για να μην κινδυνεύσει η ζωή του.
Ο Βίκτωρας είπε ότι επιθυμεί να κάνει το θέλημα του Χριστού περιφρονώντας την προσταγή του βασιλιά και τότε ο Σεβαστιανός του είπε να δεί το συμφέρον του που είναι να τιμωρήσει τους χριστιανούς και να κερδίσει και χρήματα από την αρπαγή των περιουσιών τους.
Το Φρέαρ του Ιακώβ σήμερα. |
Παράλληλα του πρότεινε ότι μπορούν κρυφά να πιστεύουν στον Χριστό, ο Βίκτωρας όμως απέρριψε τις συμβουλές και τις προτάσεις του δούκα και δήλωσε ότι και εκείνος θα κηρύττει το όνομα του Χριστού.
Εκείνη τη στιγμή ο δούκας έξαφνα τυφλώθηκε και έπεσε στη γη από τους αφόρητους πόνους στα μάτια, οι παρευρισκόμενοι τον σήκωσαν και αφού έμεινε άφωνος τρεις ημέρες, την τέταρτη ημέρα φώναξε δυνατά ότι Ένας είναι ο Θεός και Αυτός είναι ο Θεός των χριστιανών.
Ο διάλογος του Ιησού Χριστού με τη Σαμαρείτιδα. Χρονολογείται τον 16ο αιώνα, συλλογή του Μουσείου Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου. |
Στη συνέχεια ο Σεβαστιανός κατηχήθηκε στη χριστιανική πίστη από τον Βίκτωρα και μόλις βαπτίσθηκε, επανέκτησε το φως του και δόξασε το όνομα του Θεού.
Βλέποντας οι ειδωλολάτρες το θαύμα, φοβήθηκαν μήπως πάθουν τα ίδια που υπέστη ο δούκας και προσέτρεξαν στον Βίκτωρα και αφού κατηχήθηκαν από αυτόν, βαπτίσθηκαν χριστιανοί.
Σε σύντομο όμως χρονικό διάστημα ο βασιλιάς της Ρώμης Νέρων πληροφορήθηκε ότι ο στρατηλάτης Βίκτωρας και ο δούκας της Σεβαστιανός όσο και η μητέρα του Βίκτωρα, η Φωτεινή, μαζί με τον γιο της, τον Ιωσή, κηρύττουν τον Χριστό και οδηγούν τους ειδωλολάτρες στη χριστιανική πίστη.
Το γεγονός εξαγρίωσε τον Νέρωνα και έστειλε στρατιώτες στην Ιταλία για να φέρουν στη Ρώμη όλους τους χριστιανούς.
Στην κρίσιμη αυτή στιγμή παρουσιάσθηκε ο Κύριος στους χριστιανούς για να τους ενθαρρύνει στον αγώνα τους.
Απευθυνόμενος στον Βίκτωρα του είπε ότι από τώρα και στο εξής το όνομά του θα είναι Φωτεινός, διότι σε πολλούς θα μεταδώσει το φως και θα πιστέψουν στο όνομα του Κυρίου.
Τον συμβούλεψε επίσης να στηρίξει με τους λόγους του τον Σεβαστιανό, όταν θα έρθει η ώρα του μαρτυρίου του, ενώ ευχήθηκε ότι θα είναι μακάριος και καλότυχος εκείνος που θα αγωνισθεί μέχρι τέλους, στο μεταξύ η Αγία Φωτεινή, στην οποία αποκαλύφθηκαν όλα όσα θα της συνέβαιναν, έφυγε από την Καρθαγένη και έφθασε στη Ρώμη, συνοδευόμενη από πλήθος χριστιανών.
Ο ιερός ναός της Αγίας Φωτεινής στο Φρέαρ του Ιακώβ |
Στην κρίσιμη αυτή στιγμή παρουσιάσθηκε ο Κύριος στους χριστιανούς για να τους ενθαρρύνει στον αγώνα τους.
Απευθυνόμενος στον Βίκτωρα του είπε ότι από τώρα και στο εξής το όνομά του θα είναι Φωτεινός, διότι σε πολλούς θα μεταδώσει το φως και θα πιστέψουν στο όνομα του Κυρίου.
Τον συμβούλεψε επίσης να στηρίξει με τους λόγους του τον Σεβαστιανό, όταν θα έρθει η ώρα του μαρτυρίου του, ενώ ευχήθηκε ότι θα είναι μακάριος και καλότυχος εκείνος που θα αγωνισθεί μέχρι τέλους, στο μεταξύ η Αγία Φωτεινή, στην οποία αποκαλύφθηκαν όλα όσα θα της συνέβαιναν, έφυγε από την Καρθαγένη και έφθασε στη Ρώμη, συνοδευόμενη από πλήθος χριστιανών.
Τοιχογραφία της γυναίκας της Σαμαριάς με τον Χριστό
μεταξύ τών ετών 1310-1320, στον Ιερό Ναό του
Αγίου Νικολάου Ορφανού, Θεσσαλονίκη
|
Εκείνη τη στιγμή είχαν έρθει ο Σεβαστιανός και ο Βίκτωρας που ομολόγησαν την Πίστη τους και ότι δεν πρόκειται ποτέ να αποχωρισθούν από την πίστη και την αγάπη του Χριστού.
Ο Νέρων ρώτησε τα ονόματά τους και η Αγία Φωτεινή παρουσίασε τις πέντε αδελφές και τους δύο γιους της, ενώ του δήλωσε ότι όλοι είναι σύμφωνοι και έτοιμοι να θυσιαστούν για τον Χριστό και στο άκουσμα αυτών ο εξαγριωμένος βασιλιάς διέταξε να συντριβούν οι αρμοί των χεριών τους με σιδερένιες σφαίρες.
Η ιστορική Σμύρνη της Μικράς Ασίας καυχόταν για τον Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Φωτεινής με το εντυπωσιακό κωδωνοστάσιο. |
Αμέσως άρπαξαν την Αγία Φωτεινή και αφού έδεσαν τα χέρια της, τα έβαλαν πάνω στο αμόνι αλλά παρά τα χτυπήματα με μαχαίρια, δεν κατόρθωσαν τίποτα, απεναντίας οι δήμιοι παρέλυσαν και έπεσαν κάτω σαν να ήταν νεκροί.
Ο Νέρων διέταξε τους άνδρες να τους κλείσουν σε σκοτεινή φυλακή και την Αγία Φωτεινή μαζί με τις πέντε αδελφές της να τις οδηγήσουν μέσα σε ένα χρυσό κουβούκλιο.
Αυτό ήτανε γεμάτο με χρυσά στολίδια, ενδύματα και ζώνες ενώ διέταξε και την κόρη του, τη Δομνίνα, να πάει μαζί με όλες τις υπηρέτριές της στο χρυσό κουβούκλιο για να δελεάσει τη Φωτεινή και τις αδελφές της να εγκαταλείψουν τη χριστιανική πίστη.
Τους υποσχέθηκε επίσης ότι εάν αρνηθούν τον Χριστό θα έχουν πάντα την εύνοια και τη φροντίδα του και πολύ περισσότερα πλούτη και τιμές.
Ομως οι άγιες γυναίκες απέρριψαν τις προτάσεις του και όταν η Αγία Φωτεινή είδε τη Δομνίνα, της είπε: «Χαῖρε, ἡ νύμφη τοῦ Κυρίου μου», η δε κόρη του Νέρωνα της απάντησε: «Χαίροις καί σύ, κυρία μου, ἡ λαμπάς τοῦ Χριστοῦ».
Το περίφημο μαρμάρινο κωδωνοστάσιο του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Αγίας Φωτεινής Σμύρνης. |
Στη Δομνίνα δόθηκε το όνομα Ανθούσα, η οποία διένειμε στους φτωχούς όλα τα χρυσά στολίδια και τα χρήματα που βρίσκονταν μέσα στο χρυσό κουβούκλιο.
Ο Νέρων διέταξε εξοργισμένος να τους βάλουν όλους μέσα σε ένα πυρακτωμένο καμίνι που έκαιγε επί επτά ημέρες και να τους αφήσουν εκεί τρεις ημέρες, όμως όταν άνοιξαν το καμίνι τους βρήκαν όλους σώους και αβλαβείς, γεγονός που διαδόθηκε αμέσως στη Ρώμη.
Κατόπιν διέταξε να τους δώσουν θανατηφόρα δηλητήρια και προσκλήθηκε ο διαβόητος μάγος Λαμπάδιος, αλλά όλοι όσοι ήπιαν το δηλητήριο, έμειναν αβλαβείς και ο μάγος εκστατικός είπε στην Αγία ότι έχει και άλλο πολύ ισχυρότερο δηλητήριο και εάν και με αυτό δεν βρουν ακαριαίο θάνατο, τότε θα πιστέψει και εκείνος στον Κύριο.
Όμως και αυτό το δηλητήριο δεν είχε απολύτως καμία επίπτωση, ο μάγος έμεινε άναυδος και αφού μάζεψε τα μαγικά του βιβλία, τα έριξε στη φωτιά ενώ κατόπιν βαπτίσθηκε χριστιανός, λαμβάνοντας το όνομα Θεόκλητος.
Η οικογένεια της Αγίας Φωτεινής |
Μετά τη θανάτωση του Θεοκλήτου ο Νέρων πρόσταξε να κόψουν τα νεύρα των αγίων, αρχίζοντας από την Αγία Φωτεινή και μετά ανακάτεψαν θειάφι με λιωμένο μολύβι και το έχυσαν στο στόμα της και μέσα στα αυτιά των υπολοίπων, όμως και πάλι έμειναν αβλαβείς.
Ο Νέρων έμεινε άναυδος, όμως διέταξε να τους κρεμάσουν, να ξύσουν όλο τους το σώμα, να τους κάψουν με αναμμένες λαμπάδες, ενώ μέσα στα ρουθούνια τους έχυσαν ξίδι αναμεμειγμένο με στάχτη, να τους τυφλώσουν και να τους κλείσουν φυλακή με δηλητηριώδη φίδια.
Όμως τα φίδια απονεκρώθηκαν και μέσα από ένα υπέρλαμπρο φως ο Κύριος παρουσιάσθηκε, λέγοντάς τους: «Εἰρήνη ὑμῖν» και αφού πήρε την Αγία Φωτεινή από το χέρι, τη σήκωσε και της είπε: «Ἐγώ εἰμι μεθ’ ὑμῶν πάντοτε, ὅθεν μή φοβεῖσθε, ἀλλά μᾶλλον πάντοτε χαίρετε».
Με αυτό τον λόγο του Κυρίου ανέβλεψαν τα μάτια των τυφλωθέντων αγίων, που μόλις Τον είδαν, Τον προσκύνησαν και ο Κύριος, αφού τους ευλόγησε, λέγοντάς τους: «Ἀνδρίζεσθε καί ἐνδυναμοῦσθε», ανέβηκε στους ουρανούς.
Ο Νέρων βλέποντας τα γενόμενα, πρόσταξε εξαγριωμένος να μείνουν οι άγιοι μέσα στη φυλακή τρία χρόνια.
Ο Νέρων έμεινε άναυδος, όμως διέταξε να τους κρεμάσουν, να ξύσουν όλο τους το σώμα, να τους κάψουν με αναμμένες λαμπάδες, ενώ μέσα στα ρουθούνια τους έχυσαν ξίδι αναμεμειγμένο με στάχτη, να τους τυφλώσουν και να τους κλείσουν φυλακή με δηλητηριώδη φίδια.
Όμως τα φίδια απονεκρώθηκαν και μέσα από ένα υπέρλαμπρο φως ο Κύριος παρουσιάσθηκε, λέγοντάς τους: «Εἰρήνη ὑμῖν» και αφού πήρε την Αγία Φωτεινή από το χέρι, τη σήκωσε και της είπε: «Ἐγώ εἰμι μεθ’ ὑμῶν πάντοτε, ὅθεν μή φοβεῖσθε, ἀλλά μᾶλλον πάντοτε χαίρετε».
Με αυτό τον λόγο του Κυρίου ανέβλεψαν τα μάτια των τυφλωθέντων αγίων, που μόλις Τον είδαν, Τον προσκύνησαν και ο Κύριος, αφού τους ευλόγησε, λέγοντάς τους: «Ἀνδρίζεσθε καί ἐνδυναμοῦσθε», ανέβηκε στους ουρανούς.
Τμήμα της τιμίας κάρας της Αγίας (ινιακόν οστούν) στην παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Παύλου της Ρώμης. |
Μετά από τρία χρόνια έστειλε ανθρώπους και είδανε την Αγία Φωτεινή και τους συνακολούθους της να χαίρουν άκρας υγείας, να έχουν ανακτήσει την όρασή τους και ο χώρος της φυλακής να είχε πλημμυρίσει άπλετο φως και άρρητη ευωδία.
Ο Νέρων διέταξε και οδηγήθηκαν ενώπιόν του και τους απείλησε με νέα φρικτά βασανιστήρια, όμως εκείνοι του δήλωσαν: «Ἐκεῖνο ὅπερ θέλεις ποίησον, διότι ἡμεῖς δέν θέλομεν παύσει κηρύττοντες τόν Χριστόν, ὅστις εἶναι Θεός ἀληθινός καί ποιητής τοῦ παντός».
Αμέσως ο Νέρων πρόσταξε να τους σταυρώσουν κατακέφαλα και να ξύσουν τις σάρκες τους επί τρεις ημέρες μέχρι να διαλυθούν και τους άφησαν κρεμασμένους για άλλες τέσσερις ημέρες όμως Άγγελος Κυρίου αφού τύφλωσε τους δήμιούς τους έλυσε τους μάρτυρες και θεράπευσε όλες τις πληγές τους.
Εικόνα της Κυριακής της Σαμαρείτιδος Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής, Λαρίσης |
Όταν πληροφορήθηκε το γεγονός ο Νέρων, διέταξε εξοργισμένος να γδάρουν το δέρμα της Αγίας Φωτεινής, το οποίο έριξαν στο ποτάμι, ενώ την ίδια την έριξαν σε ένα πηγάδι.
Ο Σεβαστιανός, ο Φωτεινός και ο Ιωσής είχαν την ίδια τύχη, αφού και τους τρεις τους έγδαραν, ενώ τους έκοψαν ακόμα και τα γεννητικά τους όργανα, τα οποία έριξαν στα σκυλιά.
Στις πέντε αδελφές της Αγίας Φωτεινής έκοψαν πρώτα τους μαστούς τους και κατόπιν έγδαραν το δέρμα τους.
Αξιοθαύμαστη υπήρξε η γενναιότητα της Αγίας Φωτίδος, μία από τις πέντε αδελφές της Αγίας Φωτεινής, που όταν πήγαν να την γδάρουν, υπέμενε το μαρτύριό καρτερικά και με παρρησία, εξαγριώνοντας ακόμη περισσότερο τον Νέρωνα, που διέταξε να την δέσουν στις λυγισμένες κορυφές δύο δένδρων που είχαν ενώσει με τη βία και κατόπιν να τις αφήσουν, με αποτέλεσμα να διαμελισθεί σε δύο μέρη.
Κατόπιν αποκεφαλίσθηκαν δια ξίφους οι υπόλοιποι μάρτυρες εκτός της Αγίας Φωτεινής, την οποία ανέσυραν από το πηγάδι και την έκλεισαν στη φυλακή.
Όμως η Αγία αισθανόταν λύπη, διότι δεν είχε αξιωθεί ακόμη του στεφάνου του μαρτυρίου, όπως οι υπόλοιποι και άρχισε να προσεύχεται στον Θεό, ο Οποίος της παρουσιάσθηκε.
Αφού την σφράγισε τρεις φορές με το σημείο του Σταυρού, θεράπευσε όλες τις πληγές της και μετά από πολλές ημέρες, αφού η αγία δόξασε το όνομα του Θεού, κοιμήθηκε.
Ο Σεβαστιανός, ο Φωτεινός και ο Ιωσής είχαν την ίδια τύχη, αφού και τους τρεις τους έγδαραν, ενώ τους έκοψαν ακόμα και τα γεννητικά τους όργανα, τα οποία έριξαν στα σκυλιά.
Στις πέντε αδελφές της Αγίας Φωτεινής έκοψαν πρώτα τους μαστούς τους και κατόπιν έγδαραν το δέρμα τους.
Αξιοθαύμαστη υπήρξε η γενναιότητα της Αγίας Φωτίδος, μία από τις πέντε αδελφές της Αγίας Φωτεινής, που όταν πήγαν να την γδάρουν, υπέμενε το μαρτύριό καρτερικά και με παρρησία, εξαγριώνοντας ακόμη περισσότερο τον Νέρωνα, που διέταξε να την δέσουν στις λυγισμένες κορυφές δύο δένδρων που είχαν ενώσει με τη βία και κατόπιν να τις αφήσουν, με αποτέλεσμα να διαμελισθεί σε δύο μέρη.
Η κλήση τού Σωτήρος προς Σαμαρείτιδα
Χειρόγραφο 11ου αιώνα,Μονή Διονυσίου, Άγιον Όρος
|
Όμως η Αγία αισθανόταν λύπη, διότι δεν είχε αξιωθεί ακόμη του στεφάνου του μαρτυρίου, όπως οι υπόλοιποι και άρχισε να προσεύχεται στον Θεό, ο Οποίος της παρουσιάσθηκε.
Αφού την σφράγισε τρεις φορές με το σημείο του Σταυρού, θεράπευσε όλες τις πληγές της και μετά από πολλές ημέρες, αφού η αγία δόξασε το όνομα του Θεού, κοιμήθηκε.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία ονόμασε την Αγία Φωτεινή μεγαλομάρτυρα και ισαπόστολο και καθιέρωσε να εορτάζει τη μνήμη της στις 26 Φεβρουαρίου, ενώ της έχει αφιερώσει και την Ε΄ Κυριακή από του Πάσχα, τη γνωστή ως «Κυριακή της Σαμαρείτιδος», κατά την οποία τιμούμε τον διάλογο του Ιησού Χριστού με την αμαρτωλή Σαμαρείτιδα, τη μετέπειτα μεγαλομάρτυρα και ισαπόστολο Αγία Φωτεινή.
Από τα ιερά λείψανα της Αγίας Φωτεινής σώζονται σε Μονές του Αγίου Όρους, τμήμα της τιμίας κάρας της στην Ιερά Μονή Γρηγορίου, μία ωλένη με άφθαρτη σάρκα στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος, μία ωμοπλάτη και ένας εκ των ποδών της στην Ιερά Μονή Ιβήρων, ενώ αποτμήματα λειψάνων της φυλάσσονται στις Μονές Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, Κοιμήσεως Θεοτόκου Γηρομερίου Θεσπρωτίας και Κύκκου Κύπρου.
Επίσης τμήμα της τιμίας κάρας της φυλάσσεται και στην παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Παύλου στη Ρώμη.
Επίσης τμήμα της τιμίας κάρας της φυλάσσεται και στην παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Παύλου στη Ρώμη.