Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ Β' ΠΑΛΛΑΔΑ, ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ.

πηγή

Φυλάσσεται στο άγιο βήμα του Καθολικού της Μεγίστης μονής Βατοπεδίου Αγίου όρους.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Ο Άγιος Γεράσιμος Β' ο Παλλαδάς γεννήθηκε το 1633 στο χωριό Σκιλλούς της Πεδιάδος Κρήτης από ευγενείς και ευσεβείς γονείς. Ο πατέρας του Θεόδωρος υπήρξε πρωτοπαπάς και ιεροκήρυκας στον Χάνδακα από τον οποίο διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα. Κατόπιν μετέβη για σπουδές στην Κέρκυρα και την Βενετία. Γνώριζε ελληνικά, λατινικά και εβραϊκά.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα δεν κατάφερε να μεταβεί στην Κρήτη λόγω της αλώσεως της από τους Τούρκους και έτσι δίδασκε και κήρυττε στην Πελοπόννησο, τα Ιωάννινα, την Άρτα και την Παραμυθία. Άγνωστο πότε, εξελέγη μητροπολίτης Καστορίας, στην οποία χρημάτισε διδάσκαλος, παρέχοντας δείγματα της σοφίας και της αγιότητός του. Τον Μάϊο του 1686 του δόθηκε επιτροπικώς η μητρόπολη Αδριανουπόλεως.

Στις 25 Ιουλίου 1688 εξελέγη πατριάρχης Αλεξανδρείας, διαδεχθείς τον αποθανόντα στο σεισμό της Σμύρνης Πατριάρχη Παρθένιο (1678 - 1688) τον από Βηθλεέμ. Κύριο μέλημά του ήταν η διάδοση του θείου λόγου. Σώζονται πολλές χειρόγραφες ομιλίες του. Λόγω μεγάλων χρεών του πατριαρχείου αναγκάσθηκε να περιέλθει τις ρουμανικές χώρες και τη Ρωσία διενεργώντας εράνους. Οι άρχοντες τον δέχονταν με τιμές και του προσέφεραν πλούσια δώρα, εξασφαλίζοντας τα εκεί μετόχια του πατριαρχείου. 

Η Μονή Βατοπεδίου στο Καθολικό της οποίας
φυλάσσεται η Τιμία Κάρα του Αγίου Γερασίμου Β'
Του Παλλαδά, φωτογραφία του 1929.
πηγή

Εργάσθηκε για την επίλυση του χρονίζοντος σιναϊτικού προβλήματος και συνέταξε κανονισμό για το πτωχοκομείο της μονής Αγίου Γεωργίου Καΐρου. Ανέπτυξε πλούσια αλληλογραφία με προσωπικότητες της εποχής του, όπως τον Μέγα Πέτρο της Ρωσίας, τον πάπα Ρώμης Κλήμεντα ΙΑ΄, την Εκκλησία της Κύπρου και της Κρήτης.

Στις 20 Ιανουαρίου 1710, μετά 22 ετών γόνιμη πατριαρχεία, παραιτείται λόγω ασθενείας, γήρατος και χάριν της ησυχίας υπέρ του Επισκόπου Χίου Σαμουήλ.

Ο πατριάρχης Γεράσιμος παρέμεινε στο Ταμιάθιο ως και τον Μάϊο του 1712 και κατόπιν μετέβη για εφησυχασμό, μελέτη και προσευχή στην ιερά μονή Βατοπεδίου, όπου και ανεπαύθηκε οσιακός τον Ιανουάριο του 1714. Στον τάφο του υπήρχε η επιγραφή: «Εκοιμήθη ο δούλος του θεού και μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας κυρ Γεράσιμος εν έτει αψιδ’΄μηνι Ιανουαρίω ιε’΄ Ινδικτιώνος».

Με αφορμή την συμπλήρωση 300 ετών (1714-2014) από την
κοίμηση του αγίου Γερασίμου Παλλαδά, πατριάρχη Αλεξανδρείας,
 κυκλοφόρησε ο Α' τόμος των «Απάντων» του συγγραφικού του έργου.
Πρόκειται για μία καλαίσθητη έκδοση 300 σελίδων, την οποία ανέλαβαν
από κοινού η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους και ο
«Σύλλογος προς διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων». Την έκδοση επιμελήθηκε
η διδάκτωρ φιλολογίας Ελένη Χατζόγλου – Μπαλτά.
πηγή φωτογραφίας: www.pemptousia.gr

Όσοι αναφέρονται σε αυτόν τον εγκωμιάζουν για τη λογιότητα και την αγιότητά του: Ο μοναχός Καισάριος Δαπόντες ο Ξηροποταμηνός γράφει: «Ανήρ σοφώτατος και αγιώτατος, θεολόγος, φιλόσοφος, ανιχνευτής του βάθους των θείων Γραφών, δαημονέστατος της ελληνικής, εβραϊκής και λατινικής γλώσσης εχρημάτισε…». Ο έξ Απορρήτων Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος έγραφε προς τον ίδιο: «Τον δε λειμώνα των αρετών και των χαρίτων, ώσπερ αυτώ τέθηλε και επανθεί και κοσμεί ποικίλοις καρποίς, και την αθάνατον υμίν ευωδίαν αποπνέει.. διοφρήδην έπεισιν εκείνο γε΄ ότι το της οικουμένης κριτήριον, την θεοφρούρητον ρήσιν καθέδραν των Αλεξανδρέων, εν καιροίς ιδίοις, αξιολογωτάτην ανδρών ουδέποτε κατέλιπιν έρημον η θεία πρόνοια..». Αξιοσημείωτοι είναι και οι λόγοι του Γερασίμου Μαζαράκη: «Ο Γεράσιμος πρέπει να συναριθμηθή μεταξύ των μεγάλων της Ανατολής Πατριαρχών και προμάχων της Ορθοδοξίας, ως δια του λόγου, της γραφίδος και του παραδείγματος καταπολεμήσας επιτυχώς τας προσπαθείας της Δύσεως. Μη δε τις νομίση ότι ο κίνδυνος, ον διέτρεχεν η Ανατολή, ήτο τότε μικρότερος του επί Κυρίλλου. Η Εκκλησία της Ρώμης διδαχθείσα εκ των πραγμάτων ότι ουδέν ηδύνατο να κατορθώση δια της βίας, μετεχειρίζετο νυν πολιτικήν διαλλαγής και δια ιεραποστόλων, συστάσεως σχολείων εν Ανατολή και εκδόσεως συγγραμμάτων, εξηκολούθει να επιδιώκη την πραγματοποίησιν των προαιωνίων πόθων της. Μεγάλως τότε κατερραδιουργούντο ο ημέτεροι, ιδία δε εν Παλαιστίνη και Συρία… Τας ενεργείας ταύτας επολέμησεν ο Γεράσιμος δια τε της προς τους εν Τριπόλει της Συρίας επιστολής του και του μεγάλου σεβασμού, ου παρά τοις εν Συρία και Παλαιστίνη απήλαυε».

Από τα εγκαίνια του Πρώτου Ναού αφιερωμένου
στον Άγιο Γεράσιμο τον Παλλαδά, στην Κρήτη.
πηγή

Έργα του αγίου Γερασίμου σώζονται: θεολογικά, υμνογραφικά, φιλοσοφικά και φιλολογικά. Βιογράφος του είναι ο συνώνυμος και ένας των διαδόχων του Γεράσιμος Γ΄ ο Γηράρης (1783 - 1788), ο όποιος στις 20 Μαΐου 1785 γράφει: «Βίος του εν Αγίοις Πατρός ημών Γερασίμου Πατριάρχου Αλεξανδρείας του Κρητός και Παλλαδά καλουμένου Μητροπολίτου πρότερον Καστορίας». 

Μεταξύ άλλων αναφέρει: «Απήλθεν εις τας αιωνίους και μακαρίους των δικαίων σκηνάς, ίνα κατατρυφά της θείας ελλάμψεως, ελλαμφθείς πρότερον εντεύθεν, ως έμαθε παρ’ αυτού του αγίου Πνεύματος, ως και ημάς εδίδαξεν. Αλλ’ ω πάτερ άγιε και σεβάσμιε, ο ελλαμπόμενος και δεχόμενος τας θείας ελλάμψεις εντελώς, δος και ημίν άπασι τοις αγαπώσι τα σα ένθεα προτερήματα, όπως διά σου χειραγωγούμενοι, φωτισθώμεν και ημείς μη ετέρως σε βλέπειν, μηδ΄εις δεξιά η αριστερά παρεκκλίνειν…».

Τα εγκαίνια του 1ου Ναού αφιερωμένου στον Άγιο Γεράσιμο τον Παλλαδά, στην Κρήτη.
πηγή

Τα εγκαίνια του 1ου Ναού αφιερωμένου στον Άγιο Γεράσιμο τον Παλλαδά, στην Κρήτη.
πηγή

Από τα εγκαίνια του Πρώτου Ναού αφιερωμένου
στον Άγιο Γεράσιμο τον Παλλαδά, στην Κρήτη.
πηγή

Ακολουθία του Αγίου συνέθεσε ο νυν μητροπολίτης Ρόδου Κύριλλος Κογεράκης.

Tο Σάββατο, 11 Ιουλίου 2015, εγκαινιάστηκε με μεγαλοπρέπεια ο Πρώτος Ιερός Ναός του Αγίου Γερασίμου του Παλλαδά, Πατριάρχου Αλεξανδρείας, στη γενέτειρά Του, την Ενορία Καλλονής Μονοφατσίου, της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, από την Α.Θ.Μ. τον Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. ΘΕΟΔΩΡΟ τον Β’ συμπαραστατούμενος από τον Ποιμενάρχη του Τόπου, Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο, τον Σεβ. Μητροπολίτη Ρόδου κ. Κύριλλο, συντάκτη της πλήρους Ασματικής Ακολουθίας του Αγίου Γερασίμου του Παλλαδά καί τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Χριστουπόλεως κ. Μακάριο, συμπροσευχομένου και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέου, οι οποίοι τέλεσαν τα Ιερά Εγκαίνια και την πρώτη Θεία Λειτουργία, σε κλίμα συγκίνησης και χαράς.

Η επίσημη αναγνώριση του έγινε από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας στις 17 Σεπτεμβρίου 2002 και η εκκλησία μας Τιμά την μνήμη του στις 15 Ιανουαρίου.