 |
| πηγή |
Φυλάσσεται στη ομώνυμη Ιερά Μονή της Παναγίας Ροβέλιστας στην Άρτα.
 |
| Λεπτομέρεια της Εικόνας |
Η εικόνα της Παναγίας της Ροβέλιστας, γνωστής και ως Μοσχοβίτισσας, προέρχεται από τη Μόσχα, είναι του Θεομητορικού τύπου της Βρεφοκρατούσας, τοποθετημένη σε ένα ασημένιο πλαίσιο με μορφή τριπτύχου φτιαγμένο από Αρτινούς ντόπιους αργυροχρυσοχόους το 1802.
Η προσωνυμία της προήλθε από το λαϊκό ρήμα ροβολάω που σημαίνει κατηφορίζω και έχει σχέση -πάντα σύμφωνα με την παραπάνω προφορική παράδοση - με την ίδρυση της μονής.
Σύμφωνα με το Σεραφείμ Ξενόπουλο η ίδρυση της Μονής Ροβέλιστας ανάγεται κατά τον 10ο αιώνα, και χαρακτηριστικά αναφέρει το 1884: "Ενταυθα υπαρχει και η εν τω Γενεθλιω της Θεοτοκου σεμνυνομενη Μονη Ροβελιστα καλουμενη εικοδομηθεισα περι τα μεσα του 10 αιωνος και καταστραφεισα υπο των Οθωμανικων στιφων τω 1854 ετει εκ θεμελιων αλλα τω 1856 δαπανη ιδια και συνδρομη των ευσεβων ανηγερθη εκ νεου και αρκουντως εκαλλωπιθη.
Εν αυτη σωζεται αρχαια και θαυματουργος εικων της Θεοτοκου μετριου μεγεθους κεκοσμημενη πασα δι αργυρου καθαρου. Ταυτην οι εγχωριοι καλουσαν Μοσχοβισσαν πιστευοντες οτι απεσταλη εκ της Μοσχας προ 800 ετων".
 |
Η σημερινή Ιερά Μονής Παναγίας Ροβέλιστας
στην περιοχή του Βελετζικού, 30 χιλιόμετρα
ανατολικά της Άρτας.
|
Το 1096 σε κοντινή απόσταση από το σημείο που σήμερα δεσπόζει η επιβλητική μονή, ο Γεώργιος Κωστούλας, κάτοικος του χωριού Βελεντζικό, ίδρυσε έναν μικρό ιδιωτικό ναό, βυζαντινού ρυθμού, αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου και δίπλα έκτισε δύο μικρά κελιά για να φιλοξενούν τους ιερείς που πήγαιναν εκεί για να λειτουργήσουν.
Την ίδια περίπου εποχή πέρασε από την περιοχή κάποιος Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος ο οποίος φιλοξενήθηκε στο ναό.
Ο Αμβρόσιος είχε μαζί του και μια εικόνα της Παναγίας, μετρίου μεγέθους, 0.27 Χ 0.32 εκατοστά, ενώ η εικόνα λέγεται ότι προερχόταν από τη Μόσχα και ανέδιδε μόνιμα μια απίστευτη ευωδία και έτσι την αποκαλούν έως και σήμερα «Παναγία Μοσχοβίτισσα».
 |
| Το προσκυνητάρι της Θαυματουργής εικόνας της Παναγίας Ροβέλιστας πηγή |
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του Αμβρόσιου εκεί, η εικόνα τοποθετήθηκε σε θρόνο στο εσωτερικό του μικρού ναού.
Ένα πρωινό όμως ο Αμβρόσιος, μπαίνοντας στο ναό για την καθιερωμένη προσευχή του, αντιλήφθηκε πως η εικόνα έλειπε.
Για τα επόμενα βράδια, βοσκοί της περιοχής έβλεπαν φως να έρχεται από το σημείο που σήμερα βρίσκεται το μοναστήρι, αλλά επειδή η περιοχή καλύπτεται από πυκνότατο δάσος, δεν μπορούσαν να το εντοπίσουν.
Ένα βράδυ κάποιος από τους βοσκούς παρατήρησε προσεκτικά το φως και τοποθέτησε την γκλίτσα του με τέτοιο τρόπο πάνω σε ένα δέντρο ώστε να δείχνει προς το σημείο απ’ όπου ερχόταν το φως.
Το επόμενο πρωί κατευθύνθηκε προς τα εκεί και βρήκε την εικόνα μέσα στα βάτα ενώ ειδοποίησε τον πατέρα Αμβρόσιο και έτσι η εικόνα επέστρεψε στο θρόνο της.
Την επόμενη μέρα, όμως, η εικόνα έλειπε ξανά και ο Αμβρόσιος, σίγουρος πως η εικόνα με θαυματουργό τρόπο είχε μεταβεί ξανά στο ίδιο σημείο, πήγε να την παραλάβει και πράγματι έτσι ήταν και καθώς γυρνούσε στο ναό κρατώντας την εικόνα, συνάντησε έναν χωρικό που του είπε τα εξής: «Τι θέλει, πάτερ, η εικόνα και ροβολάει εκεί κάτω;» και έτσι από τη φράση αυτή η αγία εικόνα ονομάστηκε «Ροβέλιστα».
Σύμφωνα, όμως, με μία άλλη εκδοχή ονομάστηκε έτσι από το όνομα «Ρόβελ» του νεαρού βοσκού που πρώτος εντόπισε το σημείο στο οποίο είχε μεταβεί η εικόνα ενώ στο σημείο, όπου κατέφευγε η εικόνα της Παναγίας, ιδρύθηκε μικρός ναός με κελιά και εκεί εγκαταστάθηκε η θαυματουργή εικόνα, καθώς και ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος, μέχρι και τον θάνατό του.