Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΕΞ ΕΥΡΥΧΟΥ ΚΥΠΡΟΥ.

Φυλάσσεται στον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γεωργίου στην Ευρύχου, στην Κύπρο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς».Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Οι βιογραφικές πληροφορίες για τον όσιο Κυριακό είναι πενιχρές. 

Η παρουσία του ως αγίου στη ζωή της Εκκλησίας επικυρώνεται ουσιαστικά από την ανέγερση του επ’ ονόματί του ναού, την αγιογράφηση εικόνων με τη μορφή του, την τιμή στα λείψανά του και την σύνταξη Ακολουθίας του, δηλαδή από τη ζωντανή μαρτυρία της τοπικής εκκλησίας και από την Παράδοση.

Πότε ακριβώς έζησε, ποια ήταν η καταγωγή του, πότε κοιμήθηκε, μας είναι άγνωστο. Φαίνεται πως τελεύτησε ειρηνικά, μετά από μια ασκητική ζωή που θεωρήθηκε από τους συγχρόνους του οσιακή, άξια απότισης τιμής αγίου. Ο ναός είναι κτίσμα ηλικίας πέραν των πεντακοσίων χρόνων, και καμιά ένδειξη δε μας οδηγεί σε υποψία ότι ήταν κτισμένος πριν την ταφή του οσίου. Οι αγιογραφίες που σώζονται δίπλα στο κουβούκλιο του τάφου του είναι του 16ου, ενδεχομένως και του 15ου αιώνα. 

Ο όσιος Κυριακός ασκήτεψε και άγιασε οπωσδήποτε πριν η Κύπρος καταστεί ναύσταθμος των Βενετών, είναι, όμως, άγνωστο προς το παρόν το χρονικό σημείο ante quem, δηλαδή πόσο νωρίς μπορεί να τοποθετηθεί το πέρασμά του από τον κόσμο. 

Ο ναός του Οσίου Κυριακού

Ίσως υπήρξε κάποτε κατάγραφο, αλλά σήμερα σώζονται μόνο λίγες φθαρμένες ολόσωμες τοιχογραφίες Αγίων, και η Θεοτόκος του Ευαγγελισμού στο βόρειο τοίχο. Υπήρχε, σύμφωνα με παλαιούς περιηγητές, εξαιρετικής τέχνης εικονοστάσι που δε σώζεται σήμερα ενώ εικόνες του σημερινού τέμπλου ενδεχομένως να ανήκουν στο παλαιό.

Η αρχαιότερη σωζόμενη προσκυνηματική εικόνα του Αγίου είναι του 1807 και αγιογραφήθηκε από τον ιερομόναχο Χρύσανθο, ικανό αγιογράφο της εποχής, και αφιερώθηκε από τον αρχιδιάκονο Λαυρέντιο ενώ μία παλαιότερη εικόνα, του 1743, που αναφέρουν, μάλιστα, παλαιοί αρχαιολόγοι, είναι εντελώς φθαρμένη.

Ο Τάφος του Οσίου Κυριακού

Η Ακολουθία του Αγίου αντιγράφτηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από ένα δάσκαλο της βόρειας Πιτσιλιάς σε δύο αντίγραφα που σώζονται, αλλά η πηγή του δεν έχει ακόμα βρεθεί. Πρόκειται πάντως για ποιητικό κείμενο εμπνευσμένο, που στοιχείται στην υμνογραφική παράδοση της καθ’ ημάς Ανατολής και δεν υστερεί καθόλου παρόμοιων δημιουργημάτων ενώ νέα Ακολουθία του Οσίου Κυριακού συνέθεσε το 2000 ο υμνογράφος Χ. Μπούσιας.

Η κάρα του Αγίου είναι περίκλειστη σε αργυρή ναόσχημη θήκη που φέρει ανάγλυφες παραστάσεις του Όντος και των Αγίων Κυριακού, Ιωάννη του Λαμπαδιστή και Πρωτοδιακόνου Στεφάνου ανάμεσα σε φυτικές γιρλάντες. Πότε έγινε η ανακομιδή είναι και πάλι άγνωστο. Η θήκη, όμως, κατασκευάστηκε το 1835, αφιέρωμα Μιχαήλ προσκυνητή, και υποβάλλει ότι η ανακομιδή έγινε οπωσδήποτε νωρίτερα.

Η θήκη των υπολοίπων λειψάνων του Αγίου Κυριάκου της Ευρύχου βρίσκεται στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας στην Ευρύχου και το πότε έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του είναι άγνωστο ενώ η επίσημη γιορτή του εγκαινιάστηκε από τον αείμνηστο μητροπολίτη Χρύσανθο, της Μόρφου.

Η μνήμη του τιμάται στις 24 Μαΐου.