Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΚΑΣΤΡΟΥ.

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο Μικρόκαστρο της Κοζάνης. 

Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ελεούσας, τοποθετείται χρονολογικά σύμφωνα με νεώτερες μετρήσεις κατά τον 12ο αιώνα και αγιογραφείται ως Βρεφοκρατούσα.

Αν και η φθορά του χρόνου αφαίρεσε κάθε χρωστική ουσία από τα πρόσωπα της Εικόνας, η οποία φέρει ασημένια επένδυση, παρ’ όλα αυτά είναι έντονα εκφραστική, η δε ιλαρότητα των προσώπων τόσο της Παναγίας Μητέρας όσο και του παιδιού Ιησού ελκύει παραμυθητικά τον κάθε προσκυνητή. 

Η μεγάλη ευλάβεια στην Εικόνα αυτή οφείλεται στην ανεξάντλητη χάρη που φανερά ή μυστικά ο πιστός λαός αποκομίζει και για το λόγο αυτό τηρεί τα θρησκευτικά του έθιμα με μεγάλη αφοσίωση.

Οι πιστοί της περιοχής και ειδικότερα της Σιάτιστας, ακολουθώντας προαιώνια έθιμα, μεταφέρουν την Εικόνα στα γύρω χωριά σε έκτακτες περιπτώσεις, σε ανομβρίες, επιδημίες ή άλλες συμφορές, αλλά και σε τακτές ημερομηνίες προς αγισμό και ευλογία του τόπου.

Η Εικόνα της Παναγίας Ελεούσας, από την Κυριακή της Ορθοδοξίας, έως και το Σάββατο του Λαζάρου, ευλογεί την Ενορία του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου στη Σιάτιστα και την Κυριακή των Βαϊων μετά το πέρας της πανηγυρικής αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, οι πιστοί την συνοδεύουν και πάλι στη Μονή όπου ανήκει.

 "Προσκυνητές καβαλάρηδες" από την Σιάτιστα

Ιδιαίτερο και ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναβίωση του εθίμου των "προσκυνητών καβαλάρηδων" από την Σιάτιστα, οι οποίοι με τα εντυπωσιακά στολισμένα άλογα τους πηγαίνουν να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ελεούσας, στο μοναστήρι της Παναγίας στο Μικρόκαστρο. 

Οι «καβαλάρηδες της Σιάτιστας» είναι το έθιμο που προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες καθώς και ιππείς από την Σιάτιστα αλλά και την γύρω περιοχή, που επισκέπτονται το Μοναστήρι πάνω στα καταστόλιστα άλογά τους. 

Το πανηγύρι αυτό έχει τις ρίζες του στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και έχει χαρακτηριστεί ως πανηγύρι λεβεντιάς και τόλμης.

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου,
στο Μικροκάστρο της Κοζάνης.

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου,
στο Μικροκάστρο της Κοζάνης.

Το περίτεχνο ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο της Μονής Μικροκάστρου στο οποίο ακολουθείται
η τέχνη του «τρυπητού» δηλαδή με διαμπερή κενά ανάμεσα στα θέματα.

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου,
στο Μικροκάστρο της Κοζάνης.
πηγή

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μικροκάστρου, υπολογίζεται ότι κτίσθηκε ανάμεσα στο 1603 και 1753.

Ο ναός της Παναγίας ήταν αρχικά ξωκλήσι ενώ αργότερα με την προσθήκη και άλλων οικοδομημάτων έλαβε μοναστηριακή μορφή. Το 1824, οπότε και έχουμε την πρώτη γραπτή μαρτυρία, το μοναστήρι ήταν τόπος συνάντησης των σκλαβωμένων δυτικομακεδόνων.

Το Καθολικό της Μονής, τρίκλιτη βασιλική, ξυλόστεγη με τρούλο, εικονογραφήθηκε το 1797, το τέμπλο του είναι ξυλόγλυπτο και σε αυτό δεσπόζει η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ελεούσας.

Η τιμή στο πρόσωπο της Παναγίας κορυφώνεται κατά την Πανήγυρη της Μονής στις 15 Αυγούστου.