ΤΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ TOY ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΥ.

πηγή

Φυλάσσεται στην Βασιλική του Αγίου Κλήμεντος στην Ρώμη, της Ιταλίας, όπου στην Κρύπτη κάτω από το Καθολικό βρίσκεται και ο τάφος του.

"Ο Κύριλλος και αδελφός του Μεθόδιος χαρακτηρίστηκαν ως Ισαπόστολοι 
και είναι οι Φωτιστές των Σλάβικων φυλών.."

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Αγιοι Ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος.
Φορητή εικόνα του βούλγαρου αγιογράφου Zahari Zograf
Ιερά Μονή Troyan, 1848.

Ο Αγιος Κύριλλος κατά κόσμο Κωνσταντίνος, μαζί με τον αδελφό του Μεθόδιο ( Μιχαήλ κατά κόσμο) ήταν παιδιά του δρουγγάριου στρατιωτικού διοικητού Λέοντος και γεννήθηκαν στην Θεσσαλονίκη.

Ο Κωνσταντίνος γεννήθηκε περί το 827, ο μεγαλύτερος αδελφός του, Μιχαήλ το 815 ενώ είχαν και άλλα πέντε αδέλφια. 

Ο Κωνσταντίνος ήταν ο μικρότερος και είχε μεγάλη επιμέλεια στα γράμματα και τα χαρίσματά του τα πρόσεξε ο λογοθέτης Θεόκτιστος και τον έστειλε στην σχολή της Μαγναύρας, όπου με την καθοδήγηση του Λέοντος του Μαθηματικού και του ιερού Φωτίου σπούδασε βασικά φιλοσοφία. 

Διέπρεψε στις σπουδές του και αρχικά διορίσθηκε χαρτοφύλακας, στην ουσία δηλαδή, αρχιγραμματέας του Πατριαρχείου και αργότερα καθηγητής της φιλοσοφίας στη σχολή της Μαγναύρας.

Ο Μιχαήλ ακολούθησε την σταδιοδρομία του πατέρα τους, έγινε στρατιωτικός και ανέλαβε την διοίκηση της περιοχής των πηγών του Στρυμόνος, δηλαδή στα σημερινά σύνορα Βουλγαρίας και Σερβίας, όπου και γνώρισε καλά τους Σλάβους.

Η λάρνακα με τα Λείψανα του Αγίου Κυρίλλου

Παρά την επιτυχημένη σταδιοδρομία και των δύο αδελφών, βαθιά τους συγκλόνιζε ο ζήλος για την πνευματική ζωή που ενώ είχαν μοναστική κλίση, πίστευαν στη μαρτυρική διακονία της κλίσεώς τους αυτής, για να σωθούν και άλλες ψυχές.

Τα δύο αδέλφια μιλούσαν την ελληνική, ενώ είχαν σπουδάσει, ιδιαίτερα ο Κύριλλος, τη σλαβική, την εβραϊκή, τη συριακή και την αραβική γλώσσα.

Ο 9ος αιώνας, όταν και έλαμψαν οι Άγιοι, είναι μια μεγάλη εποχή του Βυζαντίου που χαρακτηρίζεται από ακμή στην πολιτική και στρατιωτική δύναμη και από άνθηση στην οικονομία, στα γράμματα, στις τέχνες.

Τα λείψανα του Αγίου Κυρίλλου.

Η Εκκλησία της Ανατολής ανασυγκροτείται μετά την τρικυμία της εικονομαχίας αλλά τα ρήγματα από τις εκκλησιαστικές και πολιτικές συγκρούσεις μεταξύ Δύσεως και Ανατολής γίνονται βαθύτερα. 

Τα εγκόσμια συμφέροντα, οι ανταγωνισμοί για την πνευματική και πολιτική εξουσία διασπούν την μέχρι τότε ενιαία Χριστιανική Οικουμένη σε δύο παράλληλους κόσμους, το Βυζαντινό και το Φραγκικό με τις διαφορές να είναι ορατές στα μέσα του 9ου αιώνα, όταν ανέκυψε το θέμα του εκχριστιανισμού των Σλάβων της Δύσεως και σε αυτήν την αντιδικία μπλέκονται οι δύο Θεσσαλονικείς αδελφοί.

Αρχικά ο Κωνσταντίνος αναπτύσσει ιεραποστολικό έργο μεταξύ της Τουρκικής φυλής των Χαζάρων αλλά η μεγάλη ευκαιρία του δίνεται το καλοκαίρι του 862, όταν φθάνει στην Κωνσταντινούπολη πρεσβεία του ηγεμόνος των Μοραβών Ραστισλάβου, που το έθνος του κατοικούσε από τη Βοημία μέχρι τα Καρπάθια και το Δούναβη.

Ο Αγ. Δημήτριος με τα παιδιά Κύριλλο και
Μεθόδιο παρακαλεί για αυτά το Θεό.
Ψηφιδωτό στον Αγ. Δημήτριο Θεσσαλονίκης,
 7ος αιώνας.

Ο Ραστισλάβος ζητά από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ έναν Επίσκοπο και δάσκαλο, για να τους διδάξει στη γλώσσα τους την αληθινή πίστη και να προσέλθουν και άλλοι στον Χριστό. Είχαν βαπτισθεί πολλοί, αλλά και οι βαπτισμένοι από τους Λατίνους ιεραποστόλους αγνοούσαν τον Χριστιανισμό, όσο και οι αβάπτιστοι, αφού οι Λατίνοι, συνεπείς στην παράδοσή τους, τους επέβαλαν την γνώση του Ευαγγελίου στα λατινικά και την λατρεία πάλι στα λατινικά, δηλαδή σε μία γλώσσα που αγνοούσαν.

Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ προσκαλεί τον φιλόσοφο Κωνσταντίνο να αναλάβει αυτήν την αποστολή προς τους Μοραβούς και το έργο το δέχεται ο Κωνσταντίνος υπό την προϋπόθεση της δημιουργίας μας γραφής στη γλώσσα των Μοραβών όπου μετά από μελέτες φτιάχνει το λεγόμενο γλαγολιτικό (όχι το κυριλλικό) αλφάβητο και αρχίζει την μετάφραση του Ευαγγελίου και της Βυζαντινής Λειτουργίας, καθώς και άλλων βιβλίων.

Την άνοιξη του 863, ο Κωνσταντίνος παίρνει τον αδελφό του Μιχαήλ, που είχε γίνει μοναχός με το όνομα Μεθόδιος, και φθάνει στην αυλή του Ραστισλάβου με την εργασία τους εκεί να διαρκεί τρία χρόνια. Έκαναν σπουδαίες μεταφράσεις, εισήγαγαν την βυζαντινή παράδοση της Μεγάλης Εκκλησίας στη Μοραβία, άνοιξαν τους πολιτιστικούς ορίζοντες του ευαγγελιζόμενου λαού και στην ουσία έγιναν οι πραγματικοί φωτιστές του.

Με αφετηρία την αρχή ότι κάθε λαός έχει το δικαίωμα να λατρεύει τον Θεό στη μητρική του γλώσσα, οι άγιοι αδελφοί συγκρότησαν γραπτή σλαβική γλώσσα, μετέφρασαν τα λειτουργικά βιβλία στη γλώσσα αυτή, καθιέρωσαν την σλαβική ως λειτουργική γλώσσα, έγραψαν και πρωτότυπα έργα και κατέστησαν διδάσκαλοι δεκάδων μαθητών για την επάνδρωση της τοπικής Εκκλησίας με διακόνους και πρεσβυτέρους, άριστους γνώστες της λειτουργικής παλαιοσλαβικής γλώσσας.

Γραμματόσημο του 1991 με τον Αγιο Κύριλλο
Πρώην Σοβιετική Ενωση

Η διείσδυση όμως αυτή ενόχλησε τους Φράγκους και τη Ρώμη που άρχισαν να υποσκάπτουν αδιάκοπα την ιεραποστολική εργασία τους. 

Η θέση τους, και των συνεργατών τους μοναχών, έγινε δύσκολη, όταν στην Πόλη την εξουσία κατέλαβε ο Βασίλειος ο Β', που ξανάφερε στον θρόνο ως Πατριάρχη τον Ιγνάτιο και επανασύνδεσε το Βυζάντιο με την Εκκλησία της Ρώμης ενώ παράλληλα το 866 οι Βούλγαροι είχαν συνδεθεί στενά με την Ρώμη και έτσι η ιεραποστολή απομονώθηκε από τις ρίζες της και αναγκάσθηκε να έλθει σε συνδιαλλαγή με τους Λατίνους.

Στις αρχές του 868, ο Κωνσταντίνος και ο Μεθόδιος φθάνουν στη Ρώμη κομίζοντας τα ιερά λείψανα του ιεραποστόλου Κλήμεντος, που είχε μαρτυρήσει στη χώρα των Χαζάρων, προσπαθώντας να τακτοποιήσουν τις διαφορές τους με τους Λατίνους ιεραποστόλους ενώπιον του Πάπα Ανδριανού Β'.

Η μόρφωση και η ευσέβεια των δύο αδελφών κατέπληξε τους Ρωμαίους κληρικούς και ο Πάπας αναγνώρισε το έργο τους πανηγυρικά, αλλά επεδίωξε να το αποσυνδέσει από την Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και να το προσεταιρισθεί η Ρώμη. 

Λεπτομέρεια από πίνακα του Jan Matejko (1838 – 1893)
«Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος», 1885.
Υπουργείο Οικονομικών της Βασιλικής της Κοιμήσεως της
Θεοτόκου στην Velehrad, Νότια Μοραβία.

Έτσι ο Πάπας Ανδριανός παρέλαβε από τους ιεραποστόλους τα σλαβικά βιβλία και αφού τα ευλόγησε, τα απέθεσε στο ναό της Αγίας Μαρίας, τον αποκαλούμενο και ναό “Φάτνη” και τέλεσε με αυτά την Θεία Λειτουργία στην Σλαβική Γλώσσα. 

Στο διάστημα όμως της παραμονής τους στη Ρώμη, ο Κωνσταντίνος δυστυχώς αρρωσταίνει πολύ βαριά, και προαισθανόμενος να πλησιάζει το τέλος του, ζητά να πεθάνει ως μοναχός όπως νεαρός ήθελε να εξελιχθεί επιθυμία του που υλοποιείται και ονομάζεται στο εξής ως Κύριλλος.

Στις 4 Φεβρουαρίου του 869 ο πύρινος αυτός ιεραπόστολος, που άναψε την φωτιά της πίστεως αλλά και του πολιτισμού στο Σλαβικό κόσμο, κοιμήθηκε τελικά με ειρήνη.

Επετειακό κέρμα των 2 euro από την Δημοκρατία της
Σλοβακίας που απεικονίζει τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο,
κοπής του 2013 σε ενα εκατομμύρια κέρματα.

Ο Μεθόδιος θέλει να μεταφέρει το σκήνωμά του στη Θεσσαλονίκη, αλλά ο Πάπας Ανδριανός δεν το επιτρέπει και τον θάβει αρχικά με τιμές στον προσωπικό τάφο του Πάπα Aδριαvού Β', ενώ αργότερα μετακινήθηκε στη Βασιλική του Αγίου Κλήμεντος στη Ρώμη, όπου και σήμερα φυλάσσονται τα λείψανά του.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τους Aγίους Κύριλλο και Μεθόδιο στις 11 Μαΐου (αν και για τις Ορθόδοξες Εκκλησίες που χρησιμοποιούν το παλαιό ημερολόγιο αυτό είναι 24 Μαΐου του νέου ημερολογίου) ενώ η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία τους τιμά στις 14 Φεβρουαρίου για να συμπέσει με την ημερομηνία του θανάτου του Αγίου Κυρίλλου.

Το 1980 ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ κήρυξε τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο συμπροστάτες της Ευρώπης μαζί με τον Άγιο Βενέδικτο ενώ οι Κύριλλος και Μεθόδιος θεωρούνται επίσης άγιοι και από την Λουθηρανική και την Αγγλικανική εκκλησία.