Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΕΟΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ.

Φυλάσσεται στην ομώνυμη ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπου, πάνω από το Λιτόχωρο της Πιερίας, στον Όλυμπο και μάλλον πρόκειται για απότμημα της Τιμίας Κάρας του.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

  

Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός
Μικρογραφία από το Μηνολόγιο του αυτοκράτορα Βασιλείου Β΄
κατά το 985. Βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του Βατικανού.
πηγή

Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε περίπου το 210 με 215, αρχικά ονομαζόταν Θεόδωρος, οι γονείς του ήταν Έλληνες ειδωλολάτρες και είχαν μεγάλη κοινωνική θέση στη Νεοκαισάρεια του Πόντου (γνωστή στην αρχαιότητα και ως Καβηρία, Διάσπολις και Σεβαστή, το σημερινό Νικσάρ).

Μετά τη στοιχειώδη εκπαίδευση του, ο Άγιος Γρηγόριος μαζί με τον αδελφό του Γρηγόριο ή σύμφωνα με μερικές αγιολογικές πηγές, Αθηνόδωρο, πήγαν στη Βηρυτό για να σπουδάσουν νομικά. 

Ο Θεός όμως είχε άλλα σχέδια για το Γρηγόριο, όταν περνούσε από την Καισαρεία, άκουσε το δεινό ερμηνευτή των Γραφών, Ωριγένη και τόσο πολύ ενθουσιάστηκε μαζί του, ώστε άφησε τα νομικά και διετέλεσε επί χρόνια μαθητής του. 

Άγιος Γρηγόριος ο Θαυματουργός. 
Μωσαϊκό τού 11ου αιώνα (μετά το 1012) στην Ιερά 
Μονή Οσίου Λουκά Στείρι Βοιωτίας.
πηγή

Ονομαστός είναι ο αποχαιρετιστήριος λόγος του μετά το πέρας των σπουδών του. 

Εκεί φαίνεται η μεγάλη αξία του Ωριγένη, σαν διδασκάλου και η βαθειά ευγνωμοσύνη του Γρηγορίου, σαν μαθητού, «Άπασαν προσήγε την παρ' αυτού τέχνην και επιμέλειαν και κατειργάσατο ημάς», γράφει για το διδάσκαλό του.

Κατόπιν πήγε στην Αλεξάνδρεια, και επέστρεψε στη Νεοκαισάρεια με πλήρη θεολογική μόρφωση και ο Μητροπολίτης Αμασείας Φαίδημος που διέκρινε τα χαρίσματα του, τον έκανε επίσκοπο Νεοκαισαρείας η οποία είχε όμως μόνο 17 χριστιανούς! 

Ο Γρηγόριος δεν το θεώρησε υποτιμητικό, βασιζόταν πολύ στη δύναμη της θείας χάριτος και πάντα είχε στο μυαλό του τα ενθαρρυντικά λόγια του θείου Παύλου: «Ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Β' πρός Τιμόθεον, β' 1), δηλαδή να ενδυναμώνεσαι με τη χάρη που μας δίνεται από τη σχέση και την ένωση μας με τον Ιησού Χριστό. 

Άγιος Γρηγόριος ο Θαυματουργός. 

Τοιχογραφία τού 1547  στην Ι. Μ.  Διονυσίου Αγίου Όρους. 

Έργο τού αγιογράφου Τζώρτζη (Ζώρζη) Φουκά 

πηγή

Πράγματι, με τη χάρη του Θεού, ο Γρηγόριος έκανε καταπληκτικό αγώνα και εκχριστιάνισε σχεδόν όλη την πόλη. 

Και ενώ είχε παραλάβει 17 χριστιανούς, όταν πέθανε ειρηνικά στα τέλη του 27 είχαν απομείνει στην επισκοπική του περιφέρεια μόνο 17 ειδωλολάτρες! 

Υπήρξε δε τόσο εγκρατής στη γλώσσα του, ώστε δεν βγήκε απ' αυτή κανένας κακός, περιττός ή αργός λόγος για αυτό και ο Θεός τον κόσμησε και με το χάρισμα της θαυματουργίας.

Στον Γρηγόριο αποδίδεται η καθιέρωση εορτασμών προς τιμήν των μαρτύρων, των διδασκαλιών σχετικά με τους αγίους και η τήρηση εορτών για τους αγίους, που αποτέλεσε επίσης μέσο για να προσελκύσει ειδωλολάτρες στην εκκλησία.

Τον βίο του Αγίου Γρηγορίου του θαυματουργού συνέγραψε ο Άγιος Γρηγόριος ο Επίσκοπος Νύσσης, αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου, ο οποίος αποτελεί την πιο αξιόπιστη βιογραφική πηγή εν μέσω ασαφειών και θρύλων. Στον εγκωμιαστικό του λόγο προς τον Άγιο, τον ονομάζει Μέγα και θεωρείται ότι ήταν το πρώτο άτομο που είναι γνωστό ότι έλαβε όραμα της Παναγίας (μαζί με τον Ιωάννη τον Βαπτιστή), βάσει του οποίου κατέγραψε μια ομολογία σχετικά με το δόγμα της Αγίας Τριάδας. 

Άγιος Γρηγόριος ο Θαυματουργός. 
Φορητή εικόνα τού 2ου μισού τού 12ου αιώνα στο Μουσείο 
Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.
πηγή

Επίσης, ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης αναφέρει ότι ο ίδιος μεγάλωσε ακούοντας διηγήσεις και περιγραφές περιστατικών της ζωής του Αγίου Γρηγορίου του Θαυματουργού, καθώς και τους θεοπνεύστους λόγους του, από την γιαγιά του Μακρίνα η οποία ήταν μαθήτρια και πνευματικό παιδί του Αγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας.

Αλλά και ο Μέγας Βασίλειος σ' ένα του λόγο λέει για τον Γρηγόριο τον θαυματουργό, ότι για τα πνευματικά του χαρίσματα και την χάρη των θαυμάτων «δεύτερος Μωϋσῆς παρ΄ αὐτῶν τῶν ἐχθρῶν τῆς Ἐκκλησίας ἀνηγορεύετο».

Τα έργα του Γρηγόριου έχουν διασωθεί σε ιδιαίτερα αποσπασματική κατάσταση ενώ ονομαστός παραμένει ο αποχαιρετιστήριος λόγος του "Εις Ωριγένην Προσφωνητικός" μετά το πέρας των σπουδών του, όπου εξυμνείται η διδακτική δεινότητα του Ωριγένη.

Άλλα έργα του που σώζονται είναι η Επιστολή Κανονική Περί των εν τη Καταδρομή των Βαρβάρων Ειδωλόθυτα Φαγόντων ή και Έτερα τινά Πλημμελησάντων, Προς Τατιανόν Περί Ψυχής Λόγος Κεφαλαιώδης, Λόγοι Εις τον Ευαγγελισμόν της Παναγίας Θεοτόκου και Αεί Παρθένου της Μαρίας, Λόγος εις τους Αγίους Πάντας, Ομιλία Εις τον Εκκλησιαστήν, αποσπάσματα από σχολιολόγια στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, στον Ιερεμία και στον Ιώβ.

H μνήμη του τιμάται στις 17 Νοεμβρίου.

Η ΣΙΑΓΟΝΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ.

Φυλάσσεται στην ομώνυμη ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπου, πάνω από το Λιτόχωρο της Πιερίας, στον Όλυμπο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Εικόνα της Αγ. Παρασκευής
τέλη 15ου – αρχές 16ου αιώνα.
  Ι.Ν Αγ. Ιωάννη Θεολόγου, Λάρνακα 

Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίνου και ήτανε κόρη των ευσεβών Χριστιανών, του Αγάθωνα και της Πολιτείας. 

Οι γονείς της φρόντισαν για την χριστιανική αγωγή της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί και επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.

Μετά το θάνατο των γονιών της, η Παρασκευή μοίρασε την περιουσία της στους φτωχούς και ανέπτυξε ιεραποστολική δραστηριότητα στην περιοχή της Ρώμης κάτι που προκάλεσε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Αντωνίνο που την συνέλαβε και της υποσχέθηκε υλικά αγαθά στην περίπτωση που θα θυσίαζε στα είδωλα. 

Η Αγία όμως αρνήθηκε και την υπέβαλε στο βασανιστήριο της πυρακτωμένης περικεφαλαίας και κατόπιν διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα, βλέποντας όμως την Αγία άθικτη, πλησίασε το πρόσωπο του στον λέβητα για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε. 

Η Αγία Παρασκευή, προσευχόμενη έδωσε στον Αντωνίνο το φως του, με αποτέλεσμα να πιστέψει στο Χριστό και να σταματήσει τους διωγμούς εναντίον τους ενώ ελευθέρωσε την Αγία,που συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα και στα Τέμπη της Θεσσαλίας, όπου ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμενε καρτερικά, για να τελειωθεί με δια αποκεφαλισμού θάνατο.

H μνήμη της τιμάται στις 26 Ιουλίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ 

ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ 

ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

Η ΣΙΑΓΟΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΟΛΥΜΠΟΥ.

Φυλάσσεται στην ομώνυμη ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπου, πάνω από το Λιτόχωρο της Πιερίας, στον Όλυμπο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Εικόνα του Αγίου Διονυσίου (τέλη 18ου αιώνα)
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Θεσσαλονίκη.
πηγή

Ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω, προστάτης και πολιούχος της Πιερίας, γεννήθηκε περίπου το 1500 στην Θεσσαλία στο χωριό Σκλάταινα ή Σθλάτενα ή Πλάτινα, η σημερινή Δρακότρυπα, της επαρχίας Φαναρίου στην Καρδίτσα. 

Ο πατέρας του Αγίου ονομαζόταν Νικόλαος και η μητέρα του Θεοδώρα, ήτανε φτωχοί, αλλά πολύ ευσεβείς. 

Ο πατέρας του Αγίου παράλληλα με τις γεωργικές και τις κτηνοτροφικές του εργασίες ήτανε και σφυροκόπος (σπαθοποιός).

Ο Άγιος που το κοσμικό του όνομα ήταν Δημήτριος Καλέτσης ήταν παιδί της προσευχής. 

Σύμφωνα με παράδοση που υπάρχει στη γενέτειρά του, κάθε Τετάρτη και Παρασκευή δεν θήλαζε. 

Επίσης οι γονείς του, όταν ακόμα ήταν βρέφος και κοιμόταν, έβλεπαν από πάνω του ένα φωτεινό Σταυρό που λαμποκοπούσε σαν τον ήλιο. Αυτό, έλεγαν, ότι ήταν σημείο που φανέρωνε την κατά Θεό προκοπή του, όταν θα μεγάλωνε. 

Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω, 1884.
Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής, Λαρίσης 

Σε ηλικία επτά ετών τον έστειλαν στο σχολείο, όπου και φάνηκε πολύ επιμελής.

Κυρίως όμως προσπαθούσε να μελετά και να συμμορφώνεται με τις εντολές της Αγίας Γραφής, την οποία συνεχώς διάβαζε. Επίσης μελετούσε και τους βίους των Αγίων, τη ζωή των οποίων προσπαθούσε να μιμηθεί.

Η τοπική παράδοση της Σκλάταινας αναφέρει ότι στα διαλείμματα, στο σχολείο, ο Άγιος συγκέντρωνε τους ήσυχους και επιμελείς μαθητές και τους μιλούσε για την πίστη μας. 

Ένας μαθητής είπε το γεγονός αυτό στο δάσκαλό τους. 

Ο Άγιος, παρά τις συμβουλές του δασκάλου του να παίζει στα διαλείμματα, συνέχισε τη θεάρεστη ασχολία του. 

Μια μέρα ο δάσκαλός του, επειδή δεν βγήκε στο διάλειμμα, για να τον τιμωρήσει τον πέταξε από το παράθυρο. Στο μέρος που πάτησε ο Άγιος έμεινε αποτύπωμα του ποδιού του, το οποίο κατά τις βεβαιώσεις των κατοίκων σωζόταν μέχρι πριν από λίγα χρόνια.

Οι άγιοι, Διονύσιος ο εν Ολύμπω και Νικάνωρ της Ζάβορδας.
Ι.Ν Αγίου Αθανασίου, Γέρμα Καστοριάς.

Σε πολύ νεαρή ηλικία πήρε τη μεγαλύτερη απόφαση της ζωής του, να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στο Θεό, γινόμενος μοναχός.

Εκείνο τον καιρό πέρασε από το χωριό του ένας μοναχός από τα Μετέωρα, ονομαζόμενος Άνθιμος και μετά από πολύωρη συζήτηση αποφάσισε να τον ακολουθήσει.

Στα Μετέωρα υποτάχθηκε σε έναν πολύ ενάρετο μοναχό ονόματι Σάββα ο οποίος τον ρασοφόρεσε και τον ονόμασε Δανιήλ και εκεί ο Άγιος επιδόθηκε στην προσευχή, τη νηστεία και τη μελέτη, φθάνοντας σε μεγάλο πνευματικό ύψος.

Μια μέρα ο ηγούμενος του μοναστηριού τον έστειλε να ανακατέψει το καζάνι με τον τραχανά. Όταν έφτασε στο μαγειριό είδε το φαγητό να είναι φουσκωμένο κι έτοιμο να χυθεί έξω. Επειδή δεν προλάβαινε να πάρει την κουτάλα, αναγκάστηκε να ανακατέψει το καζάνι με τα χέρια του. Έκπληκτοι οι πατέρες που ήταν εκεί είδαν ότι ο Άγιος δεν έπαθε τίποτα.

Αφ’ ενός το παραπάνω γεγονός το οποίο τον ανέβασε πολύ ψηλά στη συνείδηση των συμμοναστών του, αφ’ ετέρου ο πόθος του να μονάσει στο Άγιο Όρος για περισσότερη άσκηση και ησυχία, τον οδήγησαν μια νύχτα κρυφά να φύγει από το μοναστήρι. Μάλιστα πήδησε από ένα βράχο χωρίς να πάθει το παραμικρό.

Μετά από πολύ κόπο έφθασε στο περιβόλι της Παναγίας μας και συγκεκριμένα στις Καρυές, όπου υποτάχθηκε στο γέροντα Γαβριήλ τον πνευματικό, τον ικανό Πρώτο του Αγίου Όρους (1517 – 1518) ο οποίος έζησε κοντά στον Άγιο Νήφωνα τον Β΄. 

Το σπήλαιο του Αγίου Διονυσίου

Ο Ιερομόναχος Γαβριήλ δεν τον κράτησε στην αρχή κοντά του, εξ’ αιτίας κανόνος που απαγόρευε την παραμονή των "αγενείων" (δίχως γένια) στο Άγιο Όρος. 

Τον έστειλε λοιπόν στη Χαλκιδική, στο χωριό Άγιος Μάμας, όπου έμεινε κοντά στον επίσκοπο Κασσανδρείας Ιάκωβο για ένα χρόνο περίπου. 

Μόλις άρχισαν να φυτρώνουν τα γένια του επέστρεψε στο Άγιο Όρος και στις 12 Ιουλίου, πιθανώς του 1512, εκάρη μεγαλόσχημος μοναχός, από Δανιήλ ονομάστηκε Διονύσιος. 

Λίγο αργότερα χειροτονήθηκε Διάκονος από τον επίσκοπο Ιερισού και Αγίου Όρους ενώ κατά τη διάρκεια της απουσίας του γέροντά του Γαβριήλ στη Βλαχία το 1517, ο Άγιος Διονύσιος έλαβε το δεύτερο βαθμό της Ιερωσύνης, αυτόν του Πρεσβυτέρου.

Η Παλιά Μονή Διονυσίου,βομβαρδίστηκε το 1943.
Φωτ: Θοδωρής Αθανασιάδης/www.viewsofgreece.gr

Επί μία διετία εφημέρευσε στον Ναό του Πρωτάτου και στην Αθωνική πρωτεύουσα ο Άγιος παρέμεινε περίπου δέκα χρόνια. 

Μόλις επέστρεψε ο γέροντας του Γαβριήλ από τη Βλαχία, ζήτησε να απομακρυνθεί από το Πρωτάτο.  

Αφού έλαβε την ευλογία του, πορεύθηκε στη Σκήτη του Καρακάλου όπου έχτισε Ναό αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα και κελί. 

Εκεί επιδόθηκε περισσότερο στην προσευχή, τη νηστεία και την αγρυπνία ενώ τροφή του ήταν η μελέτη της αγίας Γραφής και λίγα κάστανα, χαρακτηριστική επίσης ήταν και η ακτημοσύνη του αφού η πόρτα του δεν είχε κλειδαριά.

Η Παλιά Μονή Διονυσίου.
Σήμερα καταβάλλονται προσπάθειες αναστύλωσις.

Ο Άγιος είχε μεγάλη επιθυμία να επισκεφθεί τους Αγίους Τόπους.

Η επιθυμία του αυτή πραγματοποιήθηκε  και μάλιστα στο ταξίδι του αυτό δέχθηκε δυο τιμητικές προτάσεις για το επισκοπικό αξίωμα. 

Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Δωρόθεος και ο Μητροπολίτης Ικονίου, εκτιμώντας τις αρετές και την πνευματικότητά του, θέλησαν να τον κρατήσουν ο καθένας για διάδοχό του. 

Ο Άγιος Διονύσιος και στους δύο αρνήθηκε ευγνικά και επέστρεψε στο ερημικό ησυχαστήριό του στον Άθωνα όπου στο κελί του πολλά θαυμαστά σημεία συνέβαιναν αφού όταν θέλησε να μεγαλώσει το εκκλησάκι, Άγγελοι τον βοηθούσαν στη μεταφορά των πετρών, άγγελος επίσης τον επισκέφθηκε, παραμονή της Τυροφάγου, και του πρόσφερε φρέσκα ψάρια και τυρί. 

Η Νέα Μονή του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπο.

Κάποτε ένας ληστής θέλησε να τον σκοτώσει, για να του ληστέψει.

Πίστευε ότι στο κελί του θα είχε αρκετά χρήματα.

Του έστησε λοιπόν καρτέρι σε ένα κοντινό χείμαρρο και περίμενε να περάσει ο Άγιος, η ώρα όμως περνούσε και ο Άγιος δεν φαινόταν. 

Πήγε στο κελί του και τον είδε έκπληκτος να είναι μέσα και όταν ο Άγιος, απαντώντας σε ερώτησή του, του είπε πως πέρασε από μπροστά του, εκείνος θαύμασε, διότι τυφλώθηκε και δεν τον είδε ενώ στην συνέχεια μετανόησε, εξομολογήθηκε και, αφού τον συμβούλεψε κατάλληλα ο Άγιος, αποφάσισε ο ληστής να γίνει και μοναχός. 

Μετά από επίμονη παράκληση των πατέρων της Ιεράς Μονής Φιλοθέου, ενθρονίστηκε ηγούμενός της. 

Για την ανόρθωση των οικονομικών της Μονής ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη, από όπου επέστρεψε με αρκετά χρήματα και νέους μοναχούς. 

Στη Μονή επίσης προσπάθησε να επιβάλλει τάξη και ευπρέπεια, από ιδιόρρυθμη την μετέτρεψε σε κοινοβιακή και από Βουλγάρικη σε Ελληνική όμως στην προσπάθειά του αυτή συνάντησε αντιδράσεις και μίσος από του Βούλγαρους και έτσι αποφάσισε να αφήσει το Άγιο Όρος και πήγε στη Σκήτη Βεροίας με μια μικρή συνοδεία Φιλοθεϊτών.

Στη Βέροια εκείνο τον καιρό κοιμήθηκε ο επίσκοπός της Ματθαίος και όλοι οι κάτοικοι και οι άρχοντες τον παρακαλούσαν να γίνει επίσκοπός τους. 

Ο Άγιος για τρίτη φορά αρνήθηκε να χειροτονηθεί Επίσκοπος και πήγε στον Όλυμπο όπου έχτισε μοναστήρι και Ναό, αλλά δεν τον είχε ακόμη αφιερώσει σε κάποιον Άγιο όμως μετά από προσευχή, ένα πρωινό όπως ανέτειλε ο ήλιος φάνηκε πάνω από το Ναό ένας κύκλος και τρεις ηλιακές ακτίνες και αφιέρωσαν το Ναό στην Αγία Τριάδα.

Η οικοδομική δραστηριότητα του Αγίου εξόργισε τον Τούρκο άρχοντα της περιοχής, που έχτιζαν χωρίς την άδειά του και έτσι έφυγαν και πήγαν στο Πήλιο όπου έχτισαν και εκεί Ναό και κελιά.

Από την ημέρα της φυγής του όμως δεν έβρεξε στον Όλυμπο και αφού εν τω μεταξύ συνέβησαν και άλλα σημεία, λόγω της φυγής του, οι πρόκριτοι πήγαν να ξαναφέρουν τον Άγιο πίσω στον Όλυμπο όπου έγινε δεκτός με τιμές και ο Τούρκος άρχοντας τον εφοδίασε με έγγραφη άδεια ανοικοδομήσεως Ναού και κελιών.

Ο Άγιος από μικρός ασκήθηκε στην καλλιγραφία, την Αγιογραφία και την υμνογραφία και σίγουρα ως γέροντας στο μοναστήρι, θα ίδρυσε κάποια σχολή Αγιογραφίας αλλά και αντιγραφής κωδίκων.

Ο Άγιος Διονύσιος για ένα διάστημα ασκήτεψε και στο μέχρι σήμερα σωζόμενο σπήλαιο, παρακάτω από το μοναστήρι της Αγίας Τριάδος, όπου υπάρχει και το Αγίασμα ενώ είχε και την συνήθεια να ονοματίζει τις γύρω από το μοναστήρι περιοχές με ονόματα των Αγίων Τόπων, όπως Γολγοθάς, Όρος των Ελαιών, Άγιος Λάζαρος και άλλα. 

Δύο φορές το χρόνο επίσης, συνήθιζε να ανεβαίνει στην κορυφή του Ολύμπου, στα εορτάζοντα Παρεκκλήσια, του Προφήτου Ηλία στις 20 Ιουλίου και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στις 6 Αυγούστου.

Έφτασε κάποτε και στιγμή που ο Κύριός μας θα τον καλούσε κοντά Του αφού λίγες ημέρες νωρίτερα τον πληροφόρησε, για να ετοιμαστεί. 

Βρισκόταν σε κάποιο μοναστήρι του Πηλίου και εκεί, την ώρα του μεσονυκτικού, είδε όραμα που του απεκάλυψε ο Θεός τον θάνατό του και αυτός αποχαιρέτησε τότε τους πατέρες και αναχώρησε για το αγαπημένο μοναστήρι του στον Όλυμπο. 

Πριν φύγει είπε στους μοναχούς του Πηλίου: "αδελφοί και πατέρες και τέκνα μου, ο καιρός της τελευτής μου έφθασε, όπως με πληροφόρησε ο Θεός. Σας παραγγέλλω, λοιπόν, να μην αμελείτε την ψυχή σας, αλλά να μετανοείτε για τις αμαρτίες σας, έως ότου έχετε καιρό, για να γλιτώσετε την κόλαση και να αξιωθείτε να απολαύσετε την αιώνια αγαλλίαση".

Μόλις έφθασε στον Όλυμπο, δεν κάθισε στο μοναστήρι, αλλά πήγε στον «Γολγοθά», χωρίς θέρμανση και σκεπάσματα και ας ήταν χειμώνας, όπου εκεί μελετούσε μέρα και νύχτα τα ιερά βιβλία και έψαλε ύμνους στο Θεό. Ήταν Ιανουάριος μήνας, χιόνιζε, ο Άγιος ήταν χωρίς ζεστασιά και από το πολύ κρύο, αρρώστησε ενώ μετά από πίεση των αδελφών της Μονής, δέχθηκε να τον μεταφέρουν στο κοινόβιο, αλλά δεν έμεινε μέσα στο μοναστήρι. 

Πήγε στο σπήλαιο του Αγίου Λαζάρου όπου οι πατέρες τον περιποιήθηκαν με αγάπη περισσή κι εκείνος τους έδωσε σαν στοργικός πατέρας τις συμβουλές του. 

Τους συμβούλεψε πως πρέπει να φυλάγουν τους κανόνες της μοναχικής ζωής.

Μαζεύτηκαν τότε κοντά του οι μοναχοί και του είπαν: "Η διαθήκη που μας άφησες, άγιε πατέρα μας, είναι σε μερικά σημεία βαριά".

Τότε ο Άγιος τους αποκρίθηκε: "Όσα είναι καλά και εύλογα, φυλάξτε τα. Όσα όμως είναι βαριά, αφήστε τα. Όμως σας δίνω μία παραγγελία, να βαδίζετε σύμφωνα με το τυπικό του Αγίου Όρους. Να αγωνίζεστε όσο μπορείτε και ο Κύριος θα σας κυβερνήσει αντί εμού. 

 

Να έχετε αγάπη, υπομονή και ταπείνωση. Να φυλάγετε αγόγγυστα τη σιωπή, την προσευχή και τις νηστείες που μας παρέδωσαν οι Άγιοι Πατέρες. Να κάνετε μάλιστα και όσες περισσότερες μπορείτε.

Κανένας σας να μην είναι ανυπότακτος και ιδιόρρυθμος. Αυτό είναι το χειρότερο από όλα τα αμαρτήματα, διότι όποιος κοινοβιάτης έχει ρούχα και χρήματα περισσότερα από τους άλλους, δεν αξιώνεται της Ουρανίου αγαλλιάσεως. Εάν τυχόν βρεθεί κανένας τέτοιος, να τον διώχνετε από το μοναστήρι, για να μην παρασυρθούν και άλλοι.

Nέα Μονή

Να εξομολογείστε συχνά τους λογισμούς σας, για να μην φωλιάζουν στις ψυχές σας οι δαίμονες. Αλλά και εάν δύο ψυχραθούν, να συμφιλιωθούν πριν βασιλέψει ο ήλιος, όπως λέει η Αγία Γραφή.

Να εργάζεστε όλοι εργόχειρο, ο καθένας ό,τι ξέρει και μπορεί. Όποιος όμως μπορεί και δεν εργάζεται, εκείνος να μην τρώει, όπως λέει ο Απόστολος. Όποιος θέλει να φύγει από το μοναστήρι, να το λέει νωρίτερα στον ηγούμενο, ώστε να λαμβάνει συγχώρηση. Εάν όμως φύγει κρυφά, ας είναι το αμάρτημα στην ψυχή του και εγώ θα είμαι αθώος της απωλείας του.

Οι νεώτεροι να υποτάσσονται στους γέροντες και οι γέροντες να τους συμβουλεύουν.Τον ασθενή να τον φροντίζετε σαν μέλος σας. Να μην έχετε φιλία με νεώτερο, ούτε να πηγαίνετε ο ένας στο κελί του άλλου, για να μην τον εμποδίζετε.

Να έχετε αγάπη αναμεταξύ σας. Εάν έτσι πολιτευτείτε, θα αξιωθείτε της Βασιλείας των Ουρανών, για να συνεφραίνεσθε πάντα με το Δεσπότη Χριστό και όλους τους Αγίους. Εάν μάλιστα βρω κι εγώ παρρησία προς Αυτόν, θα παρακαλώ για εσάς πάντοτε. Σαν καλό σημάδι ότι ο Χριστός δέχθηκε τους κόπους μου, θα είναι η αύξηση των μοναστηριών, τα οποία έχτισα με πολλούς κόπους και ιδρώτες και για τα οποία τόσο πολύ βασανίστηκα".

Το Καθολικό της Νέας Μονής του Αγίου Διονυσίου

Ο Άγιος Διονύσιος εν Ολύμπο, κοιμήθηκε στις 23 Ιανουαρίου, του 1541 ή 1542 και ενταφιάστηκε στον νάρθηκα του Ναού που ο ίδιος έχτισε ενώ μετά από λίγα χρόνια όταν άνοιξαν τον τάφο, βρήκαν το Άγιο λείψανο του να ευωδιάζει από άρρητη ευωδία.

Αργότερα οι πατέρες της Μονής έλαβαν από τα Άγια λείψανα την κάρα, την σιαγόνα και την δεξιά χείρα όμως στις 12 Ιουλίου του 1890 στη Νιγρίτα Σερρών κλάπηκε η Κάρα του, όπου είχε μεταφερθεί για προσκύνημα.

Η Μονή της Αγίας Τριάδος Ολύμπου, το 1943 βομβαρδίστηκε και ανατινάχτηκε από τους Γερμανούς, έτσι δυστυχώς καταστράφηκαν και σπάνια κειμήλια, Ιερά σκεύη, άμφια, βιβλία, χειρόγραφα κ.α.

Σήμερα στη θέση του παλαιού μετοχίου (Σκάλας) λειτουργεί η νέα Ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου, ενώ καταβάλλονται προσπάθειες για την αναστήλωση της παλαιάς Μονής.

Η μνήμη του Αγίου Διονυσίου του εν τω Ολύμπω, εορτάζεται στις 23 Ιανουαρίου. 

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΡΜΟΓΕΝΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ.

Πρόκειται για τμήμα της Τιμίας Κάρας και φυλάσσεται στον ιερό Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου στο Βαθύ της Σάμου.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Ο Άγιος Ερμογένης γεννήθηκε τον 4ο αιώνα στην κωμόπολη Φοινικούντα της Αττάλειας της Μικράς Ασίας από ευσεβείς γονείς που τον διαπαιδαγώγησαν χριστιανικά.

Όταν απεβίωσαν οι γονείς του, παραμέρισε τα πλούτη, τη δόξα και τη νεότητά του και αφού διένειμε την περιουσία του στους φτωχούς και τα ορφανά παιδιά, αναχώρησε για την Αίγυπτο για να συναντήσει και να μαθητεύσει κοντά σε μεγάλες ασκητικές μορφές. Από την Αίγυπτο αναχώρησε για την Αθήνα και αφού απέκτησε περισσότερες πνευματικές εμπειρίες, πήγε στην Κωνσταντινούπολη.

Η αρετή και η ταπεινότητά του παρακίνησαν τον Πατριάρχη στο να τον χειροτονήσει διάκονο και στη συνέχεια πρεσβύτερο της Εκκλησίας ενώ ηχαρισματική του προσωπικότητα τον ανέδειξε σύντομα σε Επίσκοπο της Εκκλησίας της Σάμου, η οποία την εποχή αυτή κλυδωνιζόταν από τις αιρέσεις και την πλάνη των ειδώλων.

Ο Ερμογένης αναδείχθηκε σε κήρυκα του λόγου του Θεού, δίδασκε τους ολιγόπιστους και μετέστρεφε στην αληθινή πίστη τους πλανεμένου. Η δυναμική του επισκοπική παρουσία συνδυάστηκε και με τη συγγραφή πολύτιμων συγγραμμάτων, με την πλούσια φιλανθρωπική του δραστηριότητα και με τα πολλά θαύματά του, τα οποία επιτελούσε με τη χάρη του Θεού.

Η πολύπτυχη επισκοπική του δράση και ο διαρκής, επίπονος αγώνας του για τη μεταστροφή των πλανεμένων και τη διάδοση της χριστιανικής πίστης προκάλεσε τον φθόνο και την οργή των ειδωλολατρών, οι οποίοι τον συνέλαβαν ως διδάσκαλο και καθοδηγητή των χριστιανών. 

Κατ’ εντολήν του ηγεμόνα Σατορνίνου οδηγήθηκε ενώπιόν του με την κατηγορία ότι διδάσκει τους κατοίκους να προσκυνούν τον Σταυρωθέντα και Αναστάντα Κύριο και να αποστρέφονται τους αιώνιους θεούς. Ο Ερμογένης ομολόγησε με παρρησία την παντοδυναμία του ενός και αληθινού Θεού και χαρακτήρισε τα είδωλα ως ακάθαρτα βδελήγματα, που οδηγούν στην απώλεια των ανθρώπων. Η θαρραλέα ομολογία του Αγίου προκάλεσε τον θυμό του ηγεμόνα και πρόσταξε να τον μαστιγώσουν μέχρι να διαλυθούν οι σάρκες του. Τον κρέμασαν σε ένα ξύλο και με σιδερένια νύχια κατέσχιζαν τις σάρκες του, ενώ κατέκαιγαν τις μασχάλες του με αναμμένες λαμπάδες. 

Ο Άγιος Ερμογένης συμπεριφερόταν σαν να έπασχε κάποιος άλλος και έδινε την εντύπωση ότι βρισκόταν σε βασιλικό δωμάτιο, αισθανόμενος απερίγραπτη χαρά και αγαλλίαση. 

Αυτό εξόργισε τον ηγεμόνα και διέταξε να τον φυλακίσουν. Στη φυλακή έδεσαν τα πόδια του με ξύλο και στον τράχηλό του έβαλαν βαριά αλυσίδα, ενώ φύλακες τον επέβλεπαν για να μην πάνε χριστιανοί και περιποιηθούν τον Άγιο ενώ τα μεσάνυχτα έγινε μεγάλος σεισμός και η φυλακή πλημμύρισε από υπερκόσμιο φως.

Εμφανίστηκε ο Ιησούς Χριστός με πλήθος από Αγγέλους και αφού απελευθέρωσε τον Άγιο από τα δεσμά και τον θεράπευσε από τις πληγές, τον ενίσχυσε στον αγώνα του λέγοντάς του να μείνει θαρραλέος και σταθερός στην πίστη του και ότι θα βρίσκεται πάντα δίπλα του βοηθός και συμπαραστάτης. Αμέσως μετά ο Κύριος αναλήφθηκε στους Ουρανούς μαζί με τους Αγγέλους και μια άρρητη ευωδία γέμισε τον χώρο της φυλακής. Μόλις γνωστοποιήθηκε το θαύμα, πολλοί ειδωλολάτρες εγκατέλειψαν την πίστη τους στα είδωλα και ασπάσθηκαν τον Ιησού Χριστό ως τον μοναδικό αληθινό Θεό.

Ο ιερός ναός του Αγίου Ερμογένους
στην Επισκοπή της Κύπρου

Την επόμενη ημέρα διέταξε ο Σατορνίνος να φέρουν ενώπιόν του τον Άγιο και τον ρώτησε, άν παραμένει σταθερός στην πίστη του ή άν έχει αλλάξει γνώμη. 

Ο Άγιος του απάντησε ότι εκείνος θα έπρεπε να έχει ήδη εγκαταλείψει τα ψεύτικα είδωλα και να έχει στραφεί στην αλήθεια της χριστιανικής πίστης. 

Στο άκουσμα αυτών των λόγων ο ηγεμόνας εξαγριώθηκε και έδωσε την εντολή να δέσουν τον Άγιο σε άγρια άλογα και να τον σείρουν μέχρι να κατασχισθούν οι σάρκες του, αλλά τα άγρια άλογα ημέρευσαν σαν να ήταν πρόβατα και τότε ο Άγιος άρχισε να αναθεματίζει τα είδωλα και αυτούς που τα προσκυνούν. Μόλις άκουσε αυτά ο ηγεμόνας, πρόσταξε να λιθοβολήσουν τον Άγιο στο στόμα, να του ξεριζώσουν τα δόντια και να τον ρίξουν στον γκρεμό, όμως ο Άγιος Ερμογένης έμεινε σώος και αβλαβής δοξάζοντας το όνομα του Κυρίου. 

Ο τάφος του Αγίου Ερμογένους στην
Επισκοπή της Κύπρου.

Κατόπιν δόθηκε η εντολή να γδάρουν τον Άγιο με κοφτερά ξυράφια και με πυρωμένα σουβλιά να του κάψουν τις μασχάλες, τα αυτιά και την κοιλιά.

Ο Άγιος έμεινε πάλι σώος και αβλαβής και το θαύμα αυτό έκανε πολλούς να αναφωνήσουν «Μέγας ο Θεός των Χριστιανών» και να πιστέψουν στον Ιησού Χριστό. 

Βλέποντας ο ηγεμόνας την αμετάβλητη στάση του Αγίου, αποφάσισε την δι’ αποκεφαλισμού θανάτωσή του. Μόλις ο Άγιος Ερμογένης οδηγήθηκε στον τόπο της καταδίκης, προσευχήθηκε στον Κύριο  και του ζήτησε να απαλλάσσει στο μέλλον από κάθε ασθένεια τους χριστιανούς εκείνους, οι οποίοι θα επικαλούνται το όνομα του Κυρίου και θα εορτάζουν τη μνήμη του Αγίου. Αμέσως ακούσθηκε φωνή σαν να ήταν βροντή που καλούσε τον Άγιο στη χαρά του Παραδείσου και αισθανόμενος απέραντη αγαλλίαση, έκλινε την κεφαλή του και ο δήμιος τον αποκεφάλισε.

Ο Ιερός Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Νικολάου
Βαθέος Σάμου, όπου φυλάσσεται το τεμάχιο της τιμίας
κάρας του Αγίου Ερμογένους.

Η δι’ αποκεφαλισμού μαρτυρική τελείωση του Αγίου ενδόξου ιερομάρτυρος Ερμογένους έγινε στις 5 Οκτωβρίου, ημέρα κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του.

Κάποιοι θαρραλέοι χριστιανοί φοβούμενοι την οργή των ειδωλολατρών, ήρθαν τη νύχτα και αφού πήραν το λείψανο του Αγίου, το τοποθέτησαν μαζί με τα ιερά του άμφια και την τιμία κάρα του μέσα σε κιβώτιο. 

Αφού το σφράγισαν καλά, το έριξαν στη θάλασσα και με τα κύματα έφτασε στην Κύπρο, στην περιοχή του Κουρίου. Μόλις οι χριστιανοί αντίκρισαν τον πνευματικό αυτό θησαυρό, αναγγέλθηκε το χαρμόσυνο γεγονός στις εκκλησιαστικές αρχές και τον ευσεβή λαό. Αμέσως προσήλθαν με ευλάβεια στον τόπο και λαβόντες το ιερό λείψανο, εναποθέτησαν αυτό στο χωριό Επισκοπή, όπου εκεί αργότερα ανεγέρθηκε ναός επ’ ονόματι του θαυματουργού Αγίου. 

Ο ναός αυτός καταστράφηκε αργότερα από τους επιδρομείς και στη θέση του ανεγέρθηκε τον 17ο αιώνα ο σημερινός ναός. Μέχρι σήμερα σώζεται ο τάφος του, ο οποίος αποτελεί πηγή θαυματουργικών ιάσεων γι’ αυτούς που προσέρχονται με πίστη και ευλάβεια.

Το 1772 εκδόθηκε στη Βενετία με δαπάνη του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κιτιαίων Μακαρίου του Κυπρίου η ακολουθία του Αγίου, η οποία το 1963 ανατυπώθηκε με δαπάνη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής του χωριού Επισκοπή της Κύπρου. Το 1991 εκδόθηκε η ακολουθία του Αγίου Ερμογένους, την οποία εποίησε ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Λειμώνος Λέσβου π. Νικόδημος Παυλόπουλος κατόπιν αιτήματος της εκ Καρλοβάσου Σάμου ευσεβούς προσκυνητρίας κ. Ειρήνης Ευγενικού, η οποία είχε επισκεφθεί με τον αείμνηστο Μητροπολίτη Σάμου και Ικαρίας κυρό Παντελεήμονα Μπαρδάκο την Επισκοπή της Κύπρου και είχε προσκυνήσει τα ιερά και χαριτόβρυτα λείψανα του Αγίου Ερμογένους.

Το Σάββατο 10 Ιουλίου 2004 και κατόπιν συντονισμένων ενεργειών του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσεβίου έφθασε στη Σάμο από τη Λεμεσό της Κύπρου τεμάχιο της τιμίας κάρας του Αγίου, το οποίο έκτοτε είναι θησαυρισμένο στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου Βαθέος της Σάμου, όπου φυλάσσεται και η περίτεχνη φορητή εικόνα του Αγίου.  

Η μνήμη του Τιμάται στις 5 Οκτωβρίου.

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ.

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Γρηγορίου, Αγίου Ορους.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Φορητή εικόνα της Αγίας Φωτεινής.
Ιστορήθηκε το 1876 και αποτελεί κειμήλιο του Ιερού
Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Αγίου Στεφάνου Αττικής.

Είναι η Σαμαρείτιδα που συνομίλησε με τον Χριστό στο πηγάδι του Ιακώβ και που η συνάντηση και η συνομιλία τους αναφέρεται με σαφήνεια και κάθε λεπτομέρεια στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (4, 5 - 42).

Σύμφωνα με την ευαγγελική αυτή περικοπή ο Χριστός φεύγοντας από την Ιουδαία κατευθύνθηκε προς τη Γαλιλαία και κατά την πορεία Του αυτή έπρεπε να περάσει από τη Σαμάρεια. 

Φτάνοντας σε μία πόλη που ονομαζόταν Συχάρ, όπου βρισκόταν το πηγάδι του Ιακώβ, το οποίο είχε αφήσει ως κληρονομιά στον γιο του, τον Ιωσήφ, κάθισε ο το μεσημέρι κουρασμένος από την πεζοπορία και εκείνη τη στιγμή ήρθε η Σαμαρείτιδα για να βγάλει με τη στάμνα νερό από το πηγάδι. 

Ο Χριστός της ζήτησε νερό για να πιει όμως η Σαμαρείτιδα ξαφνιάστηκε, διότι δεν ήταν δυνατόν ένας Ιουδαίος να ζητά από μία γυναίκα της Σαμάρειας να πιει νερό, αφού ως γνωστόν οι Ιουδαίοι δεν συναναστρέφονταν με τους Σαμαρείτες. 

Ο Χριστός της είπε ότι εάν ήξερε τί δώρο ετοιμάζει ο Θεός για τους ανθρώπους και ποιος είναι Αυτός που της ζητάει να πιει νερό, τότε θα Του ζητούσε να πιει, όταν μάλιστα Εκείνος θα της έδινε να πιει το «ὕδωρ τό ζῶν». 

Η Αγία Φωτεινή και η Αγία Κυριακή.
Φορητή εικόνα στο Αγίασμα της Παναγίας Βλαχερνών
στην Κωνσταντινούπολη.

Εκείνη απευθυνόμενη στον Κύριο Του είπε ότι εκείνος δεν έχει κουβά και το πηγάδι είναι βαθύ, από πού λοιπόν θα προέλθει το «ὕδωρ τό ζῶν», όταν από αυτό το πηγάδι ήπιε νερό όχι μόνο ο Ιακώβ, αλλά και τα παιδιά και τα ζώα του ρωτώντας τον μήπως νομίζει ότι είναι ανώτερος από τον Ιακώβ.

Τότε ο Κύριος της είπε: «πᾶς ὁ πίνων ἐκ τοῦ ὕδατος τούτου διψήσει πάλιν˙ὅς δ’ ἄν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγώ δώσω αὐτῷ, γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον», δηλαδή όποιος πίνει από αυτό το νερό, θα ξαναδιψάσει, αλλά όποιος θα πιει από το νερό που εγώ θα του δώσω, δεν θα διψάσει ποτέ, αλλά θα γίνει η πηγή που θα αναβλύζει νερό αιωνίου ζωής. 

Τότε η Σαμαρείτιδα ζήτησε από τον Κύριο να της δώσει να πιει από αυτό το νερό για να μην διψάει και αναγκάζεται και έρχεται στο πηγάδι για να βγάζει νερό. 

Μόλις ο Κύριος άκουσε αυτά, της είπε να πάει να φωνάξει τον άνδρα της, αλλά εκείνη Του δήλωσε ότι δεν έχει άνδρα και τότε ο Κύριος της είπε ότι πράγματι δεν υπάρχει σύζυγος, διότι έχει ήδη συναναστραφεί με πέντε άνδρες και αυτόν τον οποίο έχει τώρα, δεν είναι νόμιμος σύζυγος. 

Ο Χριστός και η Σαμαρείτιδα, 

Αρμενικό Ευαγγέλιο, 13ος αιώνας.

Έκπληκτη η Σαμαρείτιδα ομολόγησε ότι αυτό είναι αλήθεια και ότι Αυτός, με τον Οποίο συνομιλεί τώρα, είναι ένας προφήτης.

Κατόπιν Του είπε ότι οι Σαμαρείτες λάτρεψαν τον Θεό σε αυτό το βουνό, ενώ οι Ιουδαίοι ισχυρίζονται ότι στα Ιεροσόλυμα βρίσκεται ο τόπος, όπου πρέπει κανείς να Τον λατρεύει. 

Τότε ο Κύριος της είπε ότι πλησιάζει ο καιρός που ο Θεός δεν θα λατρεύεται ούτε σε αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα και ότι οι Σαμαρείτες λατρεύουν κάτι που δεν γνωρίζουν, οι δε Ιουδαίοι γνωρίζουν αυτό που λατρεύουν, διότι η σωτηρία έρχεται από αυτούς. 

Ήρθε ο καιρός που αυτοί που θα λατρεύουν τον Θεό αληθινά, θα Τον λατρεύουν με τη δύναμη του Πνεύματος και με την επίγνωση της αλήθειας και ο Ιησούς Χριστός τόνισε: «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν». 

Τότε η Σαμαρείτιδα Του είπε ότι γνωρίζει ότι θα έρθει ο Μεσσίας που λέγεται Χριστός και εκείνη τη στιγμή ο Κύριος της αποκάλυψε την ιδιότητά Του ως Μεσσίας, λέγοντάς της: «Ἐγώ εἰμι ὁ λαλῶν σοι», δηλαδή ότι ο Χριστός είναι Εκείνος που της μιλάει αυτή τη στιγμή.

Φορητή εικόνα της Αγ. Φωτεινής στο εξαίσιο
ξυλόγλυπτο τέμπλο του ομωνύμου Ιερού
Μητροπολιτικού Ναού Νέας Σμύρνης Αττικής.

Τότε επέστρεψαν οι μαθητές Του που είχαν πάει στην πόλη να αγοράσουν τρόφιμα και ξαφνιάστηκαν όταν είδαν τον Δάσκαλό τους να ομιλεί με γυναίκα, αφού κάτι τέτοιο δεν συνηθιζόταν από τις παραδόσεις των Ραββίνων. 

Η Σαμαρείτιδα άφησε τη στάμνα της και αφού πήγε στην πόλη, άρχισε να καλεί τον κόσμο να έρθει να γνωρίσει έναν άνθρωπο που της αποκάλυψε όλα όσα είχε κάνει και μάλιστα αναρωτήθηκε μήπως Αυτός είναι ο Χριστός.

Στο μεταξύ οι μαθητές άρχισαν να παρακαλούν τον Κύριο να φάει κάτι, εκείνος όμως τους είπε ότι έλαβε τροφή, την οποία οι μαθητές δεν γνωρίζουν και ότι η τροφή Του είναι να εκτελεί το θέλημα Εκείνου που Τον έστειλε στον κόσμο για να ολοκληρώσει το έργο Του. 

Βασιζόμενος δέ στην παροιμία «άλλος είναι αυτός που σπέρνει και άλλος είναι αυτός που θερίζει», είπε στους μαθητές Του να κοιτάξουν στα χωράφια τα στάχυα που είναι έτοιμα για θερισμό, υπονοώντας τους λαούς και τα έθνη που δεν έχουν γνωρίσει ακόμη τη χριστιανική αλήθεια και σωτηρία. 

Κατόπιν τους είπε ότι όποιος μεν θερίζει, λαμβάνει μισθό και μαζεύει καρπό για την αιώνια ζωή, όποιος δε σπέρνει, χαίρεται μαζί με εκείνον που θερίζει τους τόνισε ότι ενώ τους έστειλε για να θερίσουν καρπό, για τον οποίον όμως δεν κοπίασαν, αφού άλλοι μόχθησαν, εκείνοι μπήκαν για να θερίσουν τον δικό τους καρπό. 

Νωπογραφία αρχών του 3ου αιώνα, στην Κατακόμβη του 
Praetextatus στη Ρώμη, απεικονίζεται η συνομιλία του Κυρίου
με τη Σαμαρείτιδα.

Στο μεταξύ πολλοί Σαμαρείτες ότι είναι ο Μεσσίας, αφού αποκάλυψε στην αμαρτωλή Σαμαρείτιδα όλα όσα είχε πράξει. 

Όταν μάλιστα οι Σαμαρείτες ήρθαν κοντά Του, Τον παρακάλεσαν να μείνει μαζί τους και όταν Εκείνος έμεινε εκεί δύο ημέρες, πίστεψαν ακόμη περισσότερο στη διδασκαλία Του, ομολογώντας ότι είναι ο αληθινός Σωτήρας του κόσμου.

Μετά την εις ουρανούς Ανάληψη του Κυρίου και την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος στους Αγίους Αποστόλους κατά την Πεντηκοστή, η Σαμαρείτιδα, βαπτίσθηκε χριστιανή από τους Αποστόλους μαζί με τους δύο γιους και τις πέντε αδελφές της και ονομάσθηκε Φωτεινή. 

Από εκείνη τη στιγμή αφιέρωσε όλη τη ζωή της στη διάδοση του Ευαγγελίου του Χριστού, περιοδεύοντας σε διάφορες πόλεις και καταλήγοντας στη Ρώμη επί των ημερών του Νέρωνα (54 - 68). 

Πιστοί συναθλητές και φλογεροί συνοδοιπόροι της υπήρξαν οι πέντε αδελφές της, η Ανατολή, η Φωτώ, η Φωτίδα, η Παρασκευή και η Κυριακή και οι δύο γιοι της, ο Βίκτωρας που μετονομάσθηκε Φωτεινός και ο Ιωσής.

Παλαιά φωτογραφία του Φρέατος του Ιακώβ στη Συχέμ που 
έγινε η συνάντηση - συνομιλία του Κυρίου με τη Σαμαρείτιδα.

Την εποχή αυτή, το 66 ο Νέρων είχε εξαπολύσει έναν αδυσώπητο διωγμό εναντίον των χριστιανών. 

Μετά το μαρτύριο των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου αναζητούνταν οι μαθητές του ενώ η Αγία Φωτεινή μαζί με τον μικρότερο γιο της, τον Ιωσή, βρισκόταν στην Καρθαγένη της Αφρικής και κήρυττε το Ευαγγέλιο του Χριστού. 

Τον άλλο γιο της Αγίας, τον Βίκτωρα, ο Νέρων τον διόρισε αρχιστράτηγο, επειδή είχε νικήσει στον πόλεμο εναντίον των Αράβων και τον έστειλε στην Ιταλία για να εξοντώσει τους εκεί χριστιανούς, αγνοώντας ότι ήταν χριστιανός. 

Ο δούκας της Ιταλίας Σεβαστιανός γνωρίζοντας τη χριστιανική ιδιότητα του Βίκτωρα, της μητέρας του και του αδελφού του, τον συμβούλεψε να εκτελέσει την εντολή του βασιλιά για να μην κινδυνεύσει η ζωή του.

Ο Βίκτωρας είπε ότι επιθυμεί να κάνει το θέλημα του Χριστού περιφρονώντας την προσταγή του βασιλιά και τότε ο Σεβαστιανός του είπε να δεί το συμφέρον του που είναι να τιμωρήσει τους χριστιανούς και να κερδίσει και χρήματα από την αρπαγή των περιουσιών τους. 

Το Φρέαρ του Ιακώβ σήμερα.

Του τόνισε επίσης να συμβουλεύσει τη μητέρα και τον αδελφό του να σταματήσουν να κηρύττουν τον Χριστό διότι αυτό θα έχει ως συνέπεια να κινδυνεύσει ακόμη και η δική τους ζωή.

Παράλληλα του πρότεινε ότι μπορούν κρυφά να πιστεύουν στον Χριστό, ο Βίκτωρας όμως απέρριψε τις συμβουλές και τις προτάσεις του δούκα και δήλωσε ότι και εκείνος θα κηρύττει με Πίστη, το όνομα του Χριστού.

Εκείνη τη στιγμή ο δούκας ξαφνικά τυφλώθηκε και έπεσε στη γη από τους αφόρητους πόνους που ένιωθε στα μάτια του, οι παρευρισκόμενοι έκπληκτοι, τον σήκωσαν και αφού έμεινε άφωνος τρεις ημέρες, την τέταρτη ημέρα φώναξε δυνατά ότι Ένας είναι ο Θεός και Αυτός είναι ο Θεός των χριστιανών. 

Ο διάλογος του Ιησού Χριστού με τη Σαμαρείτιδα.
Χρονολογείται τον 16ο αιώνα,  συλλογή του
Μουσείου Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου.

Ο Βίκτωρας τον ρώτησε τί συνέβη και άλλαξε η γνώμη και η στάση του και ο Σεβαστιανός του απάντησε ότι τον προσκάλεσε ο ίδιος ο Χριστός. 

Στη συνέχεια ο Σεβαστιανός κατηχήθηκε στη χριστιανική πίστη από τον Βίκτωρα και μόλις βαπτίσθηκε, επανέκτησε το φως του και δόξασε το όνομα του Θεού. 

Βλέποντας οι ειδωλολάτρες το θαύμα, φοβήθηκαν μήπως πάθουν τα ίδια που υπέστη ο δούκας και προσέτρεξαν στον Βίκτωρα και αφού κατηχήθηκαν από αυτόν, βαπτίσθηκαν χριστιανοί.

Σε σύντομο όμως χρονικό διάστημα ο βασιλιάς της Ρώμης Νέρων πληροφορήθηκε ότι ο στρατηλάτης Βίκτωρας και ο δούκας της Σεβαστιανός όσο και η μητέρα του Βίκτωρα, η Φωτεινή, μαζί με τον γιο της, τον Ιωσή, κηρύττουν τον Χριστό και οδηγούν τους ειδωλολάτρες στη χριστιανική πίστη. 

Ο ιερός ναός της Αγίας Φωτεινής στο Φρέαρ του Ιακώβ

Το γεγονός εξαγρίωσε τον Νέρωνα και έστειλε στρατιώτες στην Ιταλία για να φέρουν στη Ρώμη όλους τους χριστιανούς. 

Στην κρίσιμη αυτή στιγμή παρουσιάσθηκε ο Κύριος στους χριστιανούς για να τους ενθαρρύνει στον αγώνα τους. 

Απευθυνόμενος στον Βίκτωρα του είπε ότι από τώρα και στο εξής το όνομά του θα είναι Φωτεινός, διότι σε πολλούς θα μεταδώσει το φως και θα πιστέψουν στο όνομα του Κυρίου. 

Τον συμβούλεψε επίσης να στηρίξει με τους λόγους του τον Σεβαστιανό, όταν θα έρθει η ώρα του μαρτυρίου του, ενώ ευχήθηκε ότι θα είναι μακάριος και καλότυχος εκείνος που θα αγωνισθεί μέχρι τέλους, στο μεταξύ η Αγία Φωτεινή, στην οποία αποκαλύφθηκαν όλα όσα θα της συνέβαιναν, έφυγε από την Καρθαγένη και έφθασε στη Ρώμη, συνοδευόμενη από πλήθος χριστιανών. 

Τοιχογραφία της γυναίκας της Σαμαριάς με τον Χριστό 

μεταξύ τών ετών 1310-1320, στον Ιερό Ναό του 

Αγίου Νικολάου Ορφανού, Θεσσαλονίκη

Εκεί άρχισε να κηρύττει τον Χριστό και όταν παρουσιάσθηκε μαζί με τον γιο της, τον Ιωσή, στον βασιλιά, του είπε ότι θα του μιλήσει για τον Χριστό.

Εκείνη τη στιγμή είχαν έρθει ο Σεβαστιανός και ο Βίκτωρας που ομολόγησαν την Πίστη τους και ότι δεν πρόκειται ποτέ να αποχωρισθούν από την πίστη και την αγάπη του Χριστού. 

Ο Νέρων ρώτησε τα ονόματά τους και η Αγία Φωτεινή παρουσίασε τις πέντε αδελφές και τους δύο γιους της, ενώ του δήλωσε ότι όλοι είναι σύμφωνοι και έτοιμοι να θυσιαστούν για τον Χριστό και στο άκουσμα αυτών ο εξαγριωμένος βασιλιάς διέταξε να συντριβούν οι αρμοί των χεριών τους με σιδερένιες σφαίρες. 

Η ιστορική Σμύρνη της Μικράς Ασίας καυχόταν
για τον Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Φωτεινής
με το εντυπωσιακό κωδωνοστάσιο.

Όμως παρά το φρικτό βασανιστήριο ούτε πόνο αισθάνθηκαν ούτε τα χέρια τους συντρίφθηκαν και βλέποντας ο Νέρων το θαύμα, διέταξε να κοπούν τα χέρια των μαρτύρων. 

Αμέσως άρπαξαν την Αγία Φωτεινή και αφού έδεσαν τα χέρια της, τα έβαλαν πάνω στο αμόνι αλλά παρά τα χτυπήματα με μαχαίρια, δεν κατόρθωσαν τίποτα, απεναντίας οι δήμιοι παρέλυσαν και έπεσαν κάτω σαν να ήταν νεκροί. 

Ο Νέρων διέταξε τους άνδρες να τους κλείσουν σε σκοτεινή φυλακή και την Αγία Φωτεινή μαζί με τις πέντε αδελφές της να τις οδηγήσουν μέσα σε ένα χρυσό κουβούκλιο. 

Αυτό ήτανε γεμάτο με χρυσά στολίδια, ενδύματα και ζώνες ενώ διέταξε και την κόρη του, τη Δομνίνα, να πάει μαζί με όλες τις υπηρέτριές της στο χρυσό κουβούκλιο για να δελεάσει τη Φωτεινή και τις αδελφές της να εγκαταλείψουν τη χριστιανική πίστη. 

Τους υποσχέθηκε επίσης ότι εάν αρνηθούν τον Χριστό θα έχουν πάντα την εύνοια και τη φροντίδα του και πολύ περισσότερα πλούτη και τιμές. 

Όμως οι άγιες γυναίκες απέρριψαν τις προτάσεις του και όταν η Αγία Φωτεινή είδε τη Δομνίνα, της είπε: «Χαῖρε, ἡ νύμφη τοῦ Κυρίου μου», η δε κόρη του Νέρωνα της απάντησε: «Χαίροις καί σύ, κυρία μου, ἡ λαμπάς τοῦ Χριστοῦ».

Το περίφημο μαρμάρινο κωδωνοστάσιο του Ιερού
Μητροπολιτικού Ναού Αγίας Φωτεινής Σμύρνης.

Μόλις η Αγία άκουσε τη Δομνίνα να λέει το όνομα του Χριστού, χάρηκε τόσο πολύ και την αγκάλιασε, την κατήχησε στη χριστιανική πίστη μαζί με όλες τις υπηρέτριές της και τις βάπτισε όλες. 

Στη Δομνίνα δόθηκε το όνομα Ανθούσα, η οποία διένειμε στους φτωχούς όλα τα χρυσά στολίδια και τα χρήματα που βρίσκονταν μέσα στο χρυσό κουβούκλιο. 

Ο Νέρων διέταξε εξοργισμένος να τους βάλουν όλους μέσα σε ένα πυρακτωμένο καμίνι που έκαιγε επί επτά ημέρες και να τους αφήσουν εκεί τρεις ημέρες, όμως όταν άνοιξαν το καμίνι τους βρήκαν όλους σώους και αβλαβείς, γεγονός που διαδόθηκε αμέσως στη Ρώμη.

Κατόπιν διέταξε να τους δώσουν θανατηφόρα δηλητήρια και προσκλήθηκε ο διαβόητος μάγος Λαμπάδιος, αλλά όλοι όσοι ήπιαν το δηλητήριο, έμειναν αβλαβείς και ο μάγος εκστατικός είπε στην Αγία ότι έχει και άλλο πολύ ισχυρότερο δηλητήριο και εάν και με αυτό δεν βρουν ακαριαίο θάνατο, τότε θα πιστέψει και εκείνος στον Κύριο. 

Όμως και αυτό το δηλητήριο δεν είχε απολύτως καμία επίπτωση, ο μάγος έμεινε άναυδος και αφού μάζεψε τα μαγικά του βιβλία, τα έριξε στη φωτιά ενώ κατόπιν βαπτίσθηκε χριστιανός, λαμβάνοντας το όνομα Θεόκλητος. 

Η οικογένεια της Αγίας Φωτεινής

Όταν ο Νέρων έμαθε για τη μεταστροφή στον χριστιανισμό του Μάγου διέταξε και τον αποκεφάλισαν.

Μετά τη θανάτωση του Θεοκλήτου ο Νέρων πρόσταξε να κόψουν τα νεύρα των αγίων, αρχίζοντας από την Αγία Φωτεινή, μετά ανακάτεψαν θειάφι με λιωμένο μολύβι, το έχυσαν στο στόμα και στα αυτιά των υπολοίπων, όμως και πάλι έμειναν αβλαβείς. 

Ο Νέρων έμεινε άναυδος, αλλά διέταξε να τους κρεμάσουν, να ξύσουν όλο τους το σώμα, να τους κάψουν με αναμμένες λαμπάδες, μέσα στα ρουθούνια τους έχυσαν ξίδι αναμεμειγμένο με στάχτη, να τους τυφλώσουν και να τους κλείσουν φυλακή με δηλητηριώδη φίδια. 

Όμως τα φίδια απονεκρώθηκαν και μέσα από ένα υπέρλαμπρο φως ο Κύριος παρουσιάσθηκε, λέγοντάς τους: «Εἰρήνη ὑμῖν» και αφού πήρε την Αγία Φωτεινή από το χέρι, τη σήκωσε και της είπε: «Ἐγώ εἰμι μεθ’ ὑμῶν πάντοτε, ὅθεν μή φοβεῖσθε, ἀλλά μᾶλλον πάντοτε χαίρετε». 

Με τον λόγο του Κυρίου ανέβλεψαν τα μάτια των τυφλωθέντων αγίων, που μόλις Τον είδαν, Τον προσκύνησαν και ο Κύριος, αφού τους ευλόγησε, λέγοντάς τους: «Ἀνδρίζεσθε καί ἐνδυναμοῦσθε», ανέβηκε στους ουρανούς.

Τμήμα της τιμίας κάρας της Αγίας (ινιακόν οστούν)
στην παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Παύλου της Ρώμης.

Ο Νέρων βλέποντας τα γενόμενα, πρόσταξε εξαγριωμένος να μείνουν οι άγιοι μέσα στη φυλακή τρία χρόνια. 

Μετά από τρία χρόνια έστειλε ανθρώπους και είδανε την Αγία Φωτεινή και τους συνακολούθους της να χαίρουν άκρας υγείας, να έχουν ανακτήσει την όρασή τους και ο χώρος της φυλακής να είχε πλημμυρίσει άπλετο φως και άρρητη ευωδία. 

Ο Νέρων διέταξε και οδηγήθηκαν ενώπιόν του και τους απείλησε με νέα φρικτά βασανιστήρια, όμως εκείνοι του δήλωσαν: «Ἐκεῖνο ὅπερ θέλεις ποίησον, διότι ἡμεῖς δέν θέλομεν παύσει κηρύττοντες τόν Χριστόν, ὅστις εἶναι Θεός ἀληθινός καί ποιητής τοῦ παντός».

Αμέσως ο Νέρων πρόσταξε να τους σταυρώσουν κατακέφαλα και να ξύσουν τις σάρκες τους επί τρεις ημέρες μέχρι να διαλυθούν και τους άφησαν κρεμασμένους για άλλες τέσσερις ημέρες όμως Άγγελος Κυρίου αφού τύφλωσε τους δήμιούς τους έλυσε τους μάρτυρες και θεράπευσε όλες τις πληγές τους.

Εικόνα της Κυριακής της Σαμαρείτιδος
Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής, Λαρίσης 

Η Αγία Φωτεινή  προσευχήθηκε στον Θεό για τη σωτηρία τους και επανέκτησαν το φως τους, γεγονός που τους έκανε να πιστέψουν στον Ιησού Χριστό και να βαπτιστούν χριστιανοί.

Όταν  πληροφορήθηκε το γεγονός ο Νέρων, διέταξε εξοργισμένος να γδάρουν το δέρμα της Αγίας Φωτεινής, το οποίο έριξαν στο ποτάμι, ενώ την ίδια την έριξαν σε ένα πηγάδι. 

Ο Σεβαστιανός, ο Φωτεινός και ο Ιωσής είχαν την ίδια τύχη, αφού και τους τρεις τους έγδαραν, ενώ τους έκοψαν ακόμα και τα γεννητικά τους όργανα, τα οποία έριξαν στα σκυλιά. 

Στις πέντε αδελφές της Αγίας Φωτεινής έκοψαν πρώτα τους μαστούς τους και κατόπιν έγδαραν το δέρμα τους. 

Αξιοθαύμαστη υπήρξε η γενναιότητα της Αγίας Φωτίδος, μία από τις πέντε αδελφές της Αγίας Φωτεινής, που όταν πήγαν να την γδάρουν, υπέμενε το μαρτύριό καρτερικά και με παρρησία, εξαγριώνοντας ακόμη περισσότερο τον Νέρωνα, που διέταξε να την δέσουν στις λυγισμένες κορυφές δύο δένδρων που είχαν ενώσει με τη βία και κατόπιν να τις αφήσουν, με αποτέλεσμα να διαμελισθεί σε δύο μέρη.

Η κλήση τού Σωτήρος προς Σαμαρείτιδα 

Χειρόγραφο 11ου αιώνα.,Μονή Διονυσίου, Άγιον Όρος

Κατόπιν  αποκεφαλίσθηκαν δια ξίφους οι υπόλοιποι μάρτυρες εκτός της Αγίας Φωτεινής, την οποία ανέσυραν από το πηγάδι και την έκλεισαν στη φυλακή. 

Όμως η Αγία αισθανόταν λύπη, διότι δεν είχε αξιωθεί ακόμη του στεφάνου του μαρτυρίου, όπως οι υπόλοιποι και άρχισε να προσεύχεται στον Θεό, ο Οποίος της παρουσιάσθηκε.

Αφού την σφράγισε τρεις φορές με το σημείο του Σταυρού, θεράπευσε όλες τις πληγές της και μετά από πολλές ημέρες, αφού η αγία δόξασε το όνομα του Θεού, κοιμήθηκε.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ονόμασε την Αγία Φωτεινή μεγαλομάρτυρα και ισαπόστολο και καθιέρωσε να εορτάζει τη μνήμη της στις 26 Φεβρουαρίου, ενώ της έχει αφιερώσει και την Ε΄ Κυριακή από του Πάσχα, τη γνωστή ως «Κυριακή της Σαμαρείτιδος», κατά την οποία τιμούμε τον διάλογο του Ιησού Χριστού με την αμαρτωλή Σαμαρείτιδα, τη μετέπειτα μεγαλομάρτυρα και ισαπόστολο Αγία Φωτεινή.

Ιερά λείψανα της Αγίας Φωτεινής σώζονται επίσης σε Μονές του Αγίου Όρους, μία ωλένη με άφθαρτη σάρκα στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος, μία ωμοπλάτη και ένας εκ των ποδών της στην Ιερά Μονή Ιβήρων, ενώ αποτμήματα λειψάνων της φυλάσσονται στις Μονές Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, Κοιμήσεως Θεοτόκου Γηρομερίου Θεσπρωτίας και Κύκκου Κύπρου. 

Επίσης τμήμα της Τιμίας κάρας της φυλάσσεται και στην παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Παύλου στη Ρώμη.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΠΟΔΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ 
ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)