ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ, Ι.Ν ΑΓ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΠΕΡΙΣΣΟΥ.

Φυλάσσεται στον ιερό ενοριακό ναό Αγίου Ευσταθίου Νεαπόλεως Περισσού, στον Δήμο Νέας Ιωνίας στην Αττική.

Στόν Ιερό Ναό του Αγίου Ευσταθίου στον Περισσό της Αττικής εκτός της Τιμίας Κάρας του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης φυλάσσεται και το άφθαρτο Σκήνωμα του Αγίου Ιερομάρτυρος Γεωργίου του Νεαπολίτου.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης.
Τοιχογραφία, 14ος αιώνας στον Ιερό Ναό Αγίου
Νικολάου Ορφανού, Θεσσαλονίκη.
πηγή

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Ευσταθίου είναι ο μοναδικός ναός, προς τιμήν του Αγίου, στην Αττική.

Το Υπουργείο Προνοίας και αποκατάστασης προσφύγων, το 1925, παραχώρησε στη Νέα Ιωνία Αττικής, κοντά του άλσους Βεΐκου, παραπλεύρως του συνοικισμού Σαφραμπόλεως, οικόπεδο, για την δημιουργία νέου συνοικισμού, προς εγκατάσταση των εκ Νεαπόλεως (Νέβ - Σεχίρ) Ικονίου της Μικράς Ασίας προερχόμενων προσφύγων, με το όνομα Νέα Νεάπολη.

Την 17η Ιουνίου του 1934, συνήλθε επιτροπή προς λήψη απόφασης για την ανέγερση προσωρινού ξύλινου Ναού μήκους 16 και πλάτους 8 μέτρων στην Πλατεία του Σχολείου όπως λεγόταν.

Ο Ναός αυτός ήτανε έτοιμος στις 15 Ιουλίου του 1934 και στα μέσα του Αυγούστου, αποφασίσθηκε η μεταφορά των ιερών λειψάνων του Ιερομάρτυρα Γεωργίου του Νεαπολίτου (Νέβ - Σεχίρ) Μικράς Ασίας, της Τιμίας κάρας του Αγίου Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης, τεμαχίων εκ των ιερών λειψάνων των Αγίων Θεοδώρων, του Τήρωνος και Στρατηλάτου καθώς και των ιερών σκευών και ιερών εικόνων, τα οποία παρελήφθησαν από τις αποθήκες των ανταλλαξίμων το έτος 1924.

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Ευσταθίου.
Εκτός της Τιμίας Κάρας του Αγ. Γρηγορίου Νύσσης,
φυλάσσονται λείψανα των Αγ. Θεοδώρων, του Αγίου 
Ευσταθίου αλλά και το άφθαρτο λείψανο 
του Αγίου Γεωργίου του Νεαπολίτου.

Τα λείψανα αυτά και τα κειμήλια παρέμεναν προς φύλαξη, επί 10 χρόνια έως το 1934 στο κατάστημα – παντοπωλείο του κυρίου Ιπποκράτους Μητσογιαννάκη στον Πειραιά.

Την Κυριακή στις 1η Σεπτεμβρίου του 1934 έλαβε χώρα και η επίσημη μετακομιδή των ιερών λειψάνων, των ιερών εικόνων και των ιερών σκευών, από τον Πειραιά στην ξύλινη εκείνη πρώτη εκκλησία.

Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου γύρω στο 335 και ήτανε αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου και της Αγίας Μακρίνας καθώς όμως και αδελφικός φίλος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. 

Παίρνει την ίδια μόρφωση με τον μεγάλο του αδελφό τον, Άγιο Βασίλειο και ξεχωρίζει και αυτός επίσης για την ευφυΐα του, την επιμέλεια του αλλά και για την φιλοσοφικότατη ιδιοφυΐα του.

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Τοιχογραφία τού 1028 στην 

Παναγία των Χαλκέων, Θεσσαλονίκη

πηγή

Ο Γρηγόριος νυμφεύεται τη Θεοσέβεια που γρήγορα όμως δυστυχώς πεθαίνει αλλά ισχυρός χαρακτήρας καθώς ήταν ο Γρηγόριος, δεν απελπίζεται, και στα σαράντα του χρόνια γίνεται επίσκοπος Νύσσης (σήμερα Νεμσεχίρ), μιας κωμόπολης στην Καππαδοκία. 

Οι Αρειανοί, όμως, του έφεραν μεγάλες ενοχλήσεις αντιλαμβανόμενοι, ότι στο πρόσωπό του η αίρεσή τους θα είχε σπουδαίο πολέμιο.

Σχεδίασαν λοιπόν να τον εξοντώσουν και έτσι τον κατηγόρησαν ότι εξελέγη Επίσκοπος αντικανονικά και ότι ακόμη σφετερίστηκε χρήματα της Εκκλησίας. 

Τις κατηγορίες υπέβαλε κάποιος με το όνομα Φιλόχαρης, όργανο των Αρειανών, προς τον διοικητή του Πόντου Δημοσθένη,

Στον Δημοσθένη ο Μέγας Βασίλειος έγραψε επιστολή λέγοντας ότι για την κατηγορία της καταχρήσεως να γίνει ο έλεγχος για να δειχθεί η συκοφαντία.

Για την κατηγορία της αντικανονικής χειροτονίας λέει ότι η ευθύνη είναι δική του, διότι αυτός τον χειροτόνησε και ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι σωστό να δικάσει επί της υποθέσεως αυτής σύνοδος Επισκόπων, των οποίων η εκκλησιαστική θέση δεν ήταν σε κανονική τάξη.

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. 

Τοιχογραφία τού 16ου αιώνα στο Καθολικό τής Ιεράς 

Μονής Διονυσίου στο Άγιον Όρος.

πηγή

Η επίκληση του Βασιλείου απέβη άκαρπη και το 376 ο Γρηγόριος καθαιρείται ερήμην από μία Σύνοδο Αρειανών Επισκόπων του Πόντου και της Γαλατίας. 

Έτσι καταδιωκόμενος αναγκαζόταν να κρύβεται αλλά η περιπέτειά του έληξε τον Αύγουστο του 378, όταν πέθανε ο αυτοκράτορας Ουάλης και επανήλθε στη Νύσσα, όπου του επιφυλάχθηκε μία θριαμβευτική υποδοχή.

Το φθινόπωρο του 379 ο Γρηγόριος έλαβε μέρος στη Σύνοδο της Αντιόχειας, η οποία συνήλθε για την αίρεση του Απολλιναρίου ο οποίος ερμηνεύοντας κατά γράμμα ένα χωρίο της Αγίας Γραφής (κατά Ιωάννη α' 14), υποστήριζε ότι ο Θεός Λόγος έγινε σάρκα, όχι σάρκα και ψυχή, αρνήθηκε τον ανθρώπινο νου, την ανθρώπινη ψυχή και θέληση του Ιησού Χριστού ως στοιχεία διασπαστικά της ενότητός Του και αντίθετα προς την τελειότητά Του και αντικατέστησε τα στοιχεία αυτά με τη θεία επενέργεια, δίδασκε στην ουσία, ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι τέλειος Θεός ούτε τέλειος άνθρωπος. 

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. 

Τοιχογραφία  τού 1546 από τον  Θεοφάνη 

τον Κρήτα και τον Συμεών στο Παρεκκλήσιο τού 

Αγίου Νικολάου τής Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα, 

Αγίου Όρους

πηγή

Πολλοί νόμιζαν ότι ο Απολλινάριος δέχθηκε την επίδραση της πλατωνικής και νεοπλατωνικής φιλοσοφίας, αλλά το πιθανότερο είναι, όπως πιστεύει ο Γρηγόριος Νύσσης, ότι αφετηρία στη χριστολογική του διδασκαλία είναι χωρίο επιστολής του Αποστόλου Παύλου (προς Θεσσαλονικείς Α', ε' 23). 

Στη Σύνοδο ο Άγιος ανασκεύασε τις κακόδοξες θεωρίες του Απολλινάριου ενώ η Σύνοδος του ανέθεσε αποστολή για την Εκκλησία της Βαβυλωνίας και με την ευκαιρία αυτή επισκέφθηκε τους Αγίους Τόπους ενώ ο Θεός τον αξιώνει, να γίνει το κυριότερο όργανο Του στη Β' Οικουμενική Σύνοδο, το 381 στην Κωνσταντινούπολη, και κατατροπώνει στην κυριολεξία τους πνευματομάχους του Μακεδονίου, με «τη μάχαιρα που δίνει το Πνεύμα και η οποία είναι ο λόγος του Θεού» (Προς Έφεσίους στ' 17). 

Στις συζητήσεις εκείνες, ο Γρηγόριος ο Νύσσης ονομάστηκε «Πατήρ Πατέρων και Νυσσαέων Φωστήρ »  ενώ ο Μέγας Θεοδόσιος τον ονόμασε στύλο της Ορθοδοξίας. Ο Άγιος Γρηγόριος πέθανε ειρηνικά το 395 και υπήρξε επίσκοπος Νύσσης από το 372 έως το 376 και από το 378 έως τον θάνατό του και άφησε πίσω του πολύ αξιόλογα και σημαντικά έργα όπως: ερμηνευτικά, δογματικά, κατηχητικά, λόγους ηθικούς, εορταστικούς και εγκωμιαστικούς επιταφίους καθώς και έναν επιμνημόσυνο επιτάφιο στον αδελφό, του Μέγα Βασίλειο.

Ο άγιος Γρηγόριος επίσκοπος Νύσσης θεωρείται περισσότερο ως φιλόσοφος παρά ως θεολόγος, καθώς καταφέρνει να επεξηγήσει και φιλοσοφικά πολλές θεολογικές έννοιες. Έχει ειπωθεί ότι «μπόρεσε καλύτερα απ' όλους να μεταφυτεύσει στο εσωτερικό του χριστιανικού κόσμου την πνευματική κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας» ενώ επηρεάστηκε σημαντικά από το έργο του Ωριγένη.

Η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του στις 10 Ιανουαρίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ

ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΝΥΣΣΗΣ.

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης.
Τοιχογραφία (Fresco) τού 14ου αιώνα στον Ιερό Ναό  Αγίου
Νικολάου Ορφανού, Θεσσαλονίκη.
πηγή

Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου γύρω στο 335 και ήτανε αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου και της Αγίας Μακρίνας καθώς όμως και αδελφικός φίλος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. 

Παίρνει την ίδια μόρφωση με τον μεγάλο του αδελφό τον, Άγιο Βασίλειο και ξεχωρίζει και αυτός επίσης για την ευφυΐα του, την επιμέλεια του αλλά και για την φιλοσοφικότατη ιδιοφυΐα του. 

Ο Γρηγόριος νυμφεύεται τη Θεοσέβεια μία πραγματικά αγία γυναίκα, που γρήγορα όμως δυστυχώς πεθαίνει όμως ισχυρός χαρακτήρας καθώς ήταν ο Γρηγόριος, δεν απελπίζεται, και στα σαράντα του χρόνια γίνεται επίσκοπος Νύσσης (σήμερα Νεμσεχίρ), μιας κωμοπόλεως της Καππαδοκίας. 

Οι Αρειανοί, όμως, του έφεραν μεγάλες ενοχλήσεις και αντιλαμβανόμενοι, ότι στο πρόσωπό του η αίρεσή τους θα είχε σπουδαιότατο πολέμιο, σχεδίασαν να τον εξοντώσουν και έτσι τον κατηγόρησαν ότι εξελέγη Επίσκοπος αντικανονικά και ότι ακόμη σφετερίστηκε χρήματα της Εκκλησίας. 

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. 

Τοιχογραφία τού 1028 στον Ιερό Ναό Παναγίας των 
Χαλκέων στη Θεσσαλονίκη
πηγή

Τις κατηγορίες υπέβαλε κάποιος με το όνομα Φιλόχαρης, όργανο των Αρειανών, προς τον διοικητή του Πόντου Δημοσθένη,

Στον Δημοσθένη ο Μέγας Βασίλειος έγραψε επιστολή λέγοντας ότι για την κατηγορία της καταχρήσεως να γίνει ο έλεγχος για να δειχθεί η συκοφαντία και για την αντικανονική χειροτονία λέγει ότι η ευθύνη είναι δική του, διότι αυτός τον χειροτόνησε και ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι σωστό να δικάσει επί της υποθέσεως αυτής σύνοδος Επισκόπων, των οποίων η εκκλησιαστική θέση δεν ήταν σε κανονική τάξη.

Η επίκληση του Μεγάλου Βασιλείου απέβη άκαρπη και το 376 ο Γρηγόριος καθαιρείται ερήμην από μία Σύνοδο μόνο Αρειανών Επισκόπων του Πόντου καθώς και της Γαλατίας και καταδιωκόμενος αναγκαζόταν να πλανάται και να κρύβεται αλλά η περιπέτειά του αυτή έληξε τον Αύγουστο του 378, όταν πέθανε ο αυτοκράτορας Ουάλης και ο Γρηγόριος έτσι επανήλθε στη Νύσσα, όπου του επιφυλάχθηκε μία θριαμβευτική υποδοχή.

Το φθινόπωρο του 379 ο Γρηγόριος έλαβε μέρος στη Σύνοδο της Αντιόχειας, η οποία συνήλθε ιδίως για την αίρεση του Απολλιναρίου ο οποίος ερμηνεύοντας κατά γράμμα ένα χωρίο της Αγίας Γραφής (κατά Ιωάννη α' 14), υποστήριζε ότι ο Θεός Λόγος έγινε σάρκα, όχι σάρκα και ψυχή. 

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. 

Τοιχογραφία τού 16ου αιώνα στο Καθολικό τής Ιεράς 

Μονής Διονυσίου στο Άγιον Όρος.

πηγή

Αρνήθηκε τον ανθρώπινο νου, την ανθρώπινη ψυχή και θέληση του Ιησού Χριστού ως στοιχεία διασπαστικά της ενότητός Του και αντίθετα προς την τελειότητά Του και αντικατέστησε τα στοιχεία αυτά με τη θεία επενέργεια, δίδασκε στην ουσία, ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι τέλειος Θεός ούτε τέλειος άνθρωπος. 

Πολλοί νόμιζαν ότι ο Απολλινάριος δέχθηκε την επίδραση της πλατωνικής και νεοπλατωνικής φιλοσοφίας, αλλά το πιθανότερο είναι, όπως πιστεύει ο Γρηγόριος Νύσσης, ότι αφετηρία στη χριστολογική του διδασκαλία είναι χωρίο επιστολής του Αποστόλου Παύλου (προς Θεσσαλονικείς Α', ε' 23). 

Στη Σύνοδο ο Άγιος ανασκεύασε τις κακόδοξες θεωρίες του Απολλιναρίου ενώ επίσης, η Σύνοδος του ανέθεσε αποστολή για την Εκκλησία της Βαβυλωνίας και με την ευκαιρία αυτή επισκέφθηκε και τους Αγίους Τόπους.

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. 

Τοιχογραφία  (Fresco) τού 1546 από τον  Θεοφάνη τον Κρήτα και  

τον Συμεών στο Παρεκκλήσιο τού Αγίου Νικολάου τής Ιεράς 

Μονής Σταυρονικήτα, Αγίου Όρους

πηγή

Ο Θεός τον αξιώνει να γίνει το κυριότερο όργανο Του στη Β' Οικουμενική Σύνοδο, το 381 στην Κωνσταντινούπολη, και κατατροπώνει στην κυριολεξία τους πνευματομάχους του Μακεδονίου, με «...τη μάχαιρα που δίνει το Πνεύμα και η οποία είναι ο λόγος του Θεού» (Προς Έφεσίους στ' 17). 

Στις συζητήσεις εκείνες, ο Γρηγόριος ο Νύσσης τόσο πολύ είχε διακριθεί, ώστε ονομάστηκε «Πατήρ Πατέρων και Νυσσαέων Φωστήρ» ενώ ο Μέγας Θεοδόσιος τον ονόμασε στύλο της Ορθοδοξίας. 

Ο Άγιος Γρηγόριος πέθανε ειρηνικά το 395 και υπήρξε επίσκοπος Νύσσης από το 372 έως το 376 και από το 378 έως τον θάνατό του. 

Άφησε πίσω του πολύ αξιόλογα και σημαντικά έργα όπως: ερμηνευτικά, δογματικά, κατηχητικά, λόγους ηθικούς, εορταστικούς, εγκωμιαστικούς επιταφίους καθώς και έναν επιμνημόσυνο επιτάφιο στον αδελφό, του Μέγα Βασίλειο και επίσης ο άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης θεωρείται περισσότερο  φιλόσοφος  παρά  θεολόγος, καθώς καταφέρνει να επεξηγήσει και φιλοσοφικά πολλές θεολογικές έννοιες. 

Έχει ειπωθεί ότι «μπόρεσε καλύτερα απ' όλους να μεταφυτεύσει στο εσωτερικό του χριστιανικού κόσμου την πνευματική κληρονομιά της αρχαίας Ελλάδας» ενώ επηρεάστηκε σημαντικά από το έργο του Ωριγένη.

Η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του στις 10 Ιανουαρίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ
ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΠΕΡΙΣΣΟΥ
(ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΠΟΔΙ ΤΗΣ ΟΣΙΑΣ ΜΑΚΡΙΝΑΣ.

Φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Η οσία Μακρίνα ήτανε η μεγαλύτερη αδελφή του Μεγάλου Βασιλείου και του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, σε μια οικογένεια με εννέα παιδιά, που έδωκε στην Εκκλησία τρεις επισκόπους.

Πατρίδα της είναι η Καππαδοκία, πατρίδα πολλών αγίων και μεγάλων ιεραρχών και η οικογένεια της οσίας Μακρίνας ήτανε από τις πιο ξεχωριστές οικογένειες της Καππαδοκίας, με προγόνους αγίους μάρτυρες στα χρόνια των διωγμών και με διδάσκαλο τον άγιο Γρηγόριο το θαυματουργό.

Ανατράφηκε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου, από την ευσεβέστατη μητέρα της Εμμέλεια. Όταν μεγάλωσε, αφοσιώθηκε στην αγαθοεργία και στην ανατροφή των αδελφών της, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα πνευματική τους πορεία. 

Η Μακρινά ήταν μνηστευμένη, αλλά ο μνηστήρας της πέθανε, τότε, μαζί με τη μητέρα της, αποσύρθηκε σε γυναικεία μονή στον Πόντο, κοντά στον ποταμό Ίρη.

Εκεί κοντά μόναζε και ο αδελφός της Μέγας Βασίλειος. Στη μονή πέρασε τη ζωή της με τη μελέτη των Γραφών, την προσευχή, και προπάντων με αγαθοεργίες. Διότι πάντα είχε στο μυαλό της το λόγο του Θεού, που προτρέπει στους ανθρώπους, «ἀγαθοεργείν, πλουτεὶν ἐν ἔργοις καλοίς, εὐμεταδότους εἶναι, κοινωνικούς, ἀποθησαυρίζοντας ἑαυτοὺς θεμέλιον καλὸν εἰς τὸ μέλλον, ἶνα ἐπιλάβωνται τῆς αἰωνίου ζωῆς». ( Α' προς Τιμόθεον, στ' 18,19).

Ο άγιος Γρηγόριος ο επίσκοπος Νύσσης, αδελφός της οσίας Μακρίνας, έγραψε το βίο της, αλλά και ο άλλος αδελφός της, ο Μέγας Βασίλειος, μας δίνει πληροφορίες, ώστε να γνωρίζουμε πολλά και με ακρίβεια για την Αγία.

Αρχίζοντας τη βιογραφία της αδελφής του, ο άγιος Γρηγόριος γράφει: «Αυτά που γράφω είναι αξιόπιστα, γιατί δεν τα διάβασα, αλλά μου τα δίδαξε η πείρα, και σε όσα με ακρίβεια έχω να σας πω δεν θα επικαλεσθώ ξένη μαρτυρία».

Ο πατέρας της σε μικρή ακόμα ηλικία την αρραβώνιασε με κάποιον καλό νέο, αλλά ο νέος αυτός πέθανε πριν να έλθει ο καιρός για το γάμο τους. 

Αυτό ήταν αρκετό για την Μακρίνα, σαν και να είχε γίνει ο γάμος, έμεινε πιστή στη γνώμη του πατέρα της κι αφοσιώθηκε να βοηθήσει τη μητέρα της στην ανατροφή των υπόλοιπων αδελφών της. 

Όλα τα αδέλφια της στο σπίτι την σέβονταν σαν δεύτερη μητέρα τους, και είναι αυτή που κατόρθωσε να πείσει το Μέγα Βασίλειο να αφήσει τη δικηγορική και να γίνει μοναχός. 

Ο τάφος της αγίας Μακρίνας, βρίσκεται σε μικρό
παρεκκλήσι στον Ναό της, στον Αξό της Καππαδοκίας.

Όταν μάλιστα πέθανε ο πατέρας της, η Μακρίνα ανέλαβε να αναθρέψει και να διδάξει τον ένατο αδελφό της Πέτρο, τον μετέπειτα επίσκοπο της Σεβάστειας «επί πάσαν την υψηλοτέραν ήγαγε παίδευσιν».

Όταν μεγάλωσαν οι αδελφοί της και πήραν ο καθένας το δικό του δρόμο του, η Μακρίνα αποτραβήχθηκε στα οικογενειακά τους κτήματα στον Πόντο κι εκεί ίδρυσε μεγάλο και υποδειγματικό γυναικείο κοινόβιο μοναστήρι. 

Να τι γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο επίσκοπος Νύσσης για το φροντιστήριο αυτό της αρετής, όπως το χαρακτηρίζει «Χορός ην περί αυτήν παρθένων πολύς, ας αυτή διά των πνευματικών ωδίνων γεννήσασα, και εις τελείωσιν διά πάσης επιμελείας προάγουσα, την των αγγέλων εμιμείτο ζωήν εν ανθρωπίνω σώματι». Άγιες γυναίκες, που έδωσαν το βίο τους για να κερδίσουν τη ζωή.

 Ο Ναός της Αγίας Μακρίνας, 

στον Αξό της Καππαδοκίας

Η οσία Μακρίνα πέθανε ένα χρόνο μετά το θάνατο του αδελφού της Μεγάλου Βασιλείου, δηλαδή το 380. 

Ο άγιος Γρηγόριος, που βρέθηκε παρών στο θάνατο της και της έκλεισε τα μάτια, μας περιγράφει συγκινητικά τις τελευταίες στιγμές της. 

Μας απομνημονεύει και την προσευχή της οσίας πριν παραδώσει το πνεύμα. 

Mια προσευχή γεμάτη πίστη και ελπίδα, που αρχίζει με αυτά τα λόγια: «Συ έλυσας ημίν, Κύριε, του θανάτου τον φόβον συ ζωής αληθινής αρχήν ημίν εποίησας το τέλος της ενταύθα ζωής» ενώ η οσία Μακρίνα προσευχόταν με πολύ σιγανή φωνή κι έκανε το σταυρό της: «επετίθει την σφραγίδα τοις οφθαλμοίς και τω στόματι και τη καρδία».

Η μνήμη της τιμάται στις 19 Ιουλίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΧΕΡΙ ΤΗΣ 
ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΙΝΑΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΟ ΔΕΞΙ ΑΦΘΑΡΤΟ ΧΕΡΙ ΤΗΣ 
ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΙΝΑΣ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ.

Φυλάσσονται στον Ιερό Ναό των Αγίων Βασιλείου και του Κοσμά του Αιτωλού στην Νέα Φιλαδέλφεια, στην Αθήνα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

πηγή

Το απότμημα λειψάνου του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού βρίσκεται σε λειψανοθήκη του 1994 και σύμφωνα με την αφιερωτική επιγραφή φαίνεται ότι αφιερώθηκε το 1994 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, πρωθυπουργό της Ελλάδος τότε. 

Η  επιγραφή αναφέρει: "Ιερόν Λείψανον του Αγ. Ιερομάρτυρος ΚΟΣΜΑ του ΑΙΤΩΛΟΥ τεθησαυρισθέν εν τω Ιερώ αυτού Ναώ Ν. Φιλαδελφείας Αρχιερατεύοντος Κωνσταντίνου του Α΄ και Ιερατεύοντος Αρχιμανδρίτου Τιμοθέου φροντίδι Ανδρέα Γ. Παπανδρέου, Πρωθυπουργού της Ελλάδος, Καρόλου Παπούλια κ(αι) Ανδρέα Πλέππη ...<τρεις ακόμα λέξεις δυσανάγνωστες από τη φωτογραφία> 1994".

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

 

ΤΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ
(ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΗΝ ΚΑΤΩ ΣΙΑΓΟΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ
(ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

ΤΟ ΠΟΥΚΑΜΙΣΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ 
(ΚΛΙΚ ΕΔΩ)

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΑΡΔΩΝ.

Φυλάσσεται στον ομώνυμο Ιερό Ναό του Αγίου Ευθυμίου του Ομολογητή, Επισκόπου Σάρδεων, στο Κερατσίνι του Πειραία και είναι ο μοναδικός Ναός σε όλη την Ελλάδα που τιμάται επ’ ονόματι του Αγίου.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Φορητή εικόνα του Αγίου Ευθυμίου, Επισκόπου Σάρδεων στον
ομώνυμο ναό στο Κερατσίνι του Πειραιά.

πηγή

Ο Άγιος Ευθύμιος γεννήθηκε περί το 760 στη μικρή πόλη Ούζαρα της επαρχίας της Λυκαονίας της Καππαδοκίας, την εποχή που αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο εικονομάχος Κωνσταντίνος ο Ε΄.

Οι γονείς του ήταν ευσεβείς Χριστιανοί, αρκετά εύποροι με κτήματα, αμπέλια και χωράφια, είχε πολλά αδέλφια που ασχολούνταν με διάφορες τέχνες, όμως εκείνος ξεχώριζε για τη φιλομάθειά του και την κλίση που είχε προς τα ιερά γράμματα ενώ ήταν πολύ έξυπνος, επιμελής και μελετούσε με ζήλο τις Γραφές.

Ο πατέρας του εκτιμώντας την φιλομάθειά του, τον έστειλε να σπουδάσει στην Αλεξάνδρεια, όπου εκείνη την εποχή, η ελληνική παιδεία είχε μεγάλη ακμή. Εκεί ο Ευθύμιος επιδόθηκε με ζήλο στην μελέτη και αφού τελείωσε τις σπουδές του, γύρισε πίσω στο πατρικό του σπίτι, κοντά στα αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειάς του.

Η ψυχή όμως του Ευθυμίου ζητούσε να έλθει πιο κοντά στο Θεό και αφού ζήτησε την άδεια του πατέρα του - η μητέρα του είχε στο μεταξύ πεθάνει – πηγαίνει σε μοναστήρι της πατρίδος του και γίνεται μοναχός ενώ από την πρώτη στιγμή δείχνει τέτοια αρετή και προθυμία στην ασκητική ζωή ώστε πολλοί από τους πατέρες του μοναστηριού τον είχαν ως πρότυπο και προσπαθούσαν να τον μιμηθούν. 

Πολύ σύντομα χειροτονείται διάκονος και λίγο αργότερα Ιερεύς και η φήμη του ως αγίου ανθρώπου απλώνεται στη γύρω περιοχή. Την εποχή αυτή, χήρευσε ο θρόνος της επισκοπής των Σάρδεων και οι ευσεβείς χριστιανοί έστειλαν αντιπροσωπεία στο μοναστήρι όπου βρισκόταν και τον μετέφεραν σχεδόν με τη βία στις Σάρδεις όπου τον χειροτόνησαν επίσκοπό τους.

Η παλιά Λειψανοθήκη με την Κάρα του Αγίου

Ο Ευθύμιος ως επίσκοπος στέκεται στοργικός πατέρας και διδάσκαλος των χριστιανών της περιοχής του, φροντίζει ιδιαίτερα τους φτωχούς και τους δυστυχισμένους, προστατεύει τα ορφανά, τις χήρες, τους αρρώστους και γίνεται παράδειγμα προς μίμηση με την αγία ζωή του και το ακούραστο ενδιαφέρον του για τον συνάνθρωπο. Ακόμα προσπαθούσε με το κήρυγμά του να ποτίσει τους χριστιανούς με τα αληθινά νοήματα της διδασκαλίας του Χριστού και να τους προφυλάξει από τους αιρετικούς.

Εκείνη την εποχή, η εκκλησία βρισκόταν σε μεγάλη ταραχή από την αίρεση των εικονομάχων οι οποίοι είχαν και την υποστήριξη πολλών αυτοκρατόρων του Βυζαντίου. Έτσι συγκαλείτε η Ζ (έβδομη) Οικουμενική σύνοδο από την Αυτοκράτειρα Ειρήνη την Αθηναία με το γιο της Κωνσταντίνο ΣΤ΄ στο ναό της Αγίας Σοφίας στη Νίκαια της Βιθυνίας και έλαβαν μέρος σε αυτή, 367 άγιοι πατέρες, ανάμεσά τους και ο Ευθύμιος επίσκοπος Σάρδεων.

Ο Ευθύμιος με την βαθιά γνώση της Γραφής που κατείχε, απέδειξε ότι πρέπει να προσκυνούμε τις άγιες εικόνες δίνοντας τιμή στο πρόσωπο που εικονίζεται και όχι βέβαια στο υλικό από το οποίο έχουν κατασκευαστεί.

Τοιχογραφία του Αγίου Ευθυμίου του Ομολογητή
και Επισκόπου Σάρδεων

Το 802 ανεβαίνει στο θρόνο του Βυζαντίου ο Νικηφόρος Α' και ο Ευθύμιος πέφτει σε δυσμένεια ενώ μαζί με τους Θεοφύλακτο Νικομηδείας και Ευδόξιο Αμορίου, κατηγορείται για συμμετοχή στη Στάση του Στρατηγού Βαρδάνη, του Τούρκου και εξορίζεται στην νήσο Πατταλαρέα. Ως βαθύτερη όμως αιτία της πρώτης εξορίας αυτής φέρεται η κουρά νεαρής κόρης από τον άγιο Ευθύμιο, για την οποία ενδιαφερόταν ζωηρά ο αυτοκράτορας. 

Το 813 ανέβηκε στο θρόνο ο Λέων ο Ε΄ ο Αρμένιος και προτάθηκε στον Ευθύμιο να συμπράξει στα εικονομαχικά σχέδια του αυτοκράτορα με αντάλλαγμα την επιστροφή του στα εκκλησιαστικά, αλλά το σχέδιο δεν ευοδώθηκε ενώ στη Σύνοδο των Χριστουγέννων του 814, ο Ευθύμιος διακηρύσσει την εικονόφιλη θέση του και εξορίζεται για δεύτερη φορά, αυτή τη φορά στη νήσο Θάσο και εκεί παρέμεινε ως το θάνατο του Λέοντα.

Επί Μιχαήλ Τραυλού, επιστρέφει από την εξορία, αλλά η ομολογία του υπέρ των εικόνων παραλίγο να του στοιχίσει μια τρίτη εξορία αλλά τελικά ο αυτοκράτορας του απονέμει χάρη και επί αυτοκράτορα Θεοφίλου βρίσκεται έγκλειστος σε καταγώγια μαζί με τον υπέρμαχο της τιμής των εικόνων, τον Ιωσήφ Θεσσαλονίκης και σε αυτά τα καταγώγια καταφεύγουν πλήθος πιστοί προκειμένου να ενισχυθούν στην πίστη τους. 

Εικονομάχοι καλύπτουν την εικόνα του Χριστού με ασβέστη. 
Ψαλτήρι Χλουντόφ (περί το 830). Μόσχα, Ιστορικό Μουσείο

πηγή

Αυτό εξόργισε τον Θεόφιλο, περιόρισε τον Ιωσήφ Θεσσαλονίκης στον ξενώνα του Αγίου Σαμψών και κάλεσε σε απολογία τον Ευθύμιο, για τις επισκέψεις ορθοδόξων και την παράνομη δραστηριότητά του ακόμα και μέσα στη φυλακή. 

Ο επίσκοπος Σάρδεων επικαλέσθηκε την μετριοπαθή εκκλησιαστική πολιτική του Μιχαήλ Β΄ και άφησε αιχμές κατά του εικονοκλάστη πατριάρχη Αντωνίου Α΄ Κασσιματά και για τρίτη φορά εξορίζεται ο Ευθύμιος στην νησίδα του Αγίου Ανδρέα, κοντά στο ακρωτήριο Ακρίτας. 

Ο Επίσκοπος επιβιβάστηκε στο πλοίο ένα Σάββατο απόγευμα κάτω από ραγδαία βροχή και ισχυρό άνεμο και το πλοίο προσάραξε σε στεριά και αμέσως σχεδόν άρχισαν τα βασανιστήρια του, καμιά δεκαριά μαστιγώσεις και μετά πάλι μαστιγώσεις προκειμένου να του αποσπάσουν ονόματα επισκεπτών του στη φυλακή. 

Παρόλα τα βασανιστήρια όμως δεν είχανε αποτέλεσμα και οκτώ μέρες αργότερα, την επομένη των Χριστουγέννων (26 Δεκεμβρίου, Σύναξη της Θεοτόκου), τη χαραυγή μίας Τρίτης, ο Ευθύμιος πέθανε  77 ετών ενώ οι χριστιανοί πήραν κρυφά το σώμα του και το μετέφεραν στο Ναό του Αγίου μάρτυρος Ιουλιανού που το ενταφίασαν ευλαβικά και από την πρώτη στιγμή ο Άγιος, επιτελούσε πλήθος θαυμάτων.

Λεπτομέρεια της παλιάς Λειψανοθήκης με την Κάρα
του Αγίου Ευθυμίου του Ομολογητή και Επισκόπου
Σαρδών.

Το θείο και ιερό Λείψανο παρέμεινε με τη Χάρη του Θεού άφθορο και τιμόταν ιδιαίτερα στην Κωνσταντινούπολη και μετά την άλωση από τους Τούρκους, μεταφέρθηκε από ευσεβείς χριστιανούς στη Χερσώνα της Κριμαίας όπου επιτελούσε και εκεί πολλά θαύματα.

Εκείνη την εποχή είχαν πάει στην Χερσώνα κάποιοι Ευρωπαίοι έμποροι, οι οποίοι βλέποντας τα θαύματα του Αγίου, αποφάσισαν να κλέψουν το λείψανό του, το βάλανε μέσα σε ένα γερό και βαρύτιμο σεντούκι, αγόρασαν και μάρμαρα για να κτίσουν εκκλησία στό όνομά του και ανοίχτηκαν στη Μαύρη Θάλασσα.

Καθώς όμως περνούσαν κοντά από την κωμόπολη Χηλή της Μικράς Ασίας, ξέσπασε φουρτούνα που τους ανάγκασε να αγκυροβολήσουν εκεί. Τη νύκτα φανερώθηκε ο Άγιος και τους είπε: «Αύριο το πρωί να με βγάλετε σ’ αυτόν τον τόπο και να με αφήσετε. Αν κάνετε αυτό που σας λέγω θα σας βοηθήσω να πάτε σώοι στην πατρίδα σας». 

Ο παλιός Φάρος της Χηλής.

Εκείνοι αψήφησαν το όνειρο και ξεκίνησαν να φύγουν, μόλις ανοίχτηκαν στην θάλασσα ξέσπασε μια φοβερή φουρτούνα και το καράβι έγινε κομμάτια. Το πρωί οι κορδοτζήδες και οι φαροφύλακες του φαναριού της Χηλής, είδαν το σεντούκι του Αγίου που είχε βγει στην παραλία, χωρίς να πάθει τίποτε.

Χρυσοστόλιστο και με ζωγραφισμένα εικονίδια που παρίσταναν στάδια του μαρτυρίου του Αγίου, νόμισαν πως περιέκλειε κάποιο θησαυρό. 

Ο πρώτος που ύψωσε το χαντζάρι του για να σχίσει το σεντούκι έμεινε με ξερά τα υψωμένα χέρια του, το ίδιο έπαθε ένας άλλος που προσπάθησε να ανοίξει την κλειδωνιά, τότε κατάλαβαν πως πρόκειται για ιερό πράγμα και ειδοποίησαν τους ιερείς της Χηλής που κατέβηκαν στο γιαλό με εξαπτέρυγα και λαμπάδες και πήραν τον Άγιο στην Εκκλησία της πόλεως.

Αργότερα έκαναν ειδικό παρεκκλήσι στα δεξιά της εκκλησίας. 

Τα μάρμαρα που είχαν μαζί τους οι έμποροι έπεσαν στον πάτο της θάλασσας και παρ’ ότι πέρασαν σχεδόν τέσσερις αιώνες από τότε δεν έχουν καλυφθεί από την άμμο και όταν είναι γαλήνη διακρίνονται μέχρι σήμερα καθαρά, όπως διηγούνται οι ευσεβείς Χηλήτες.

Το 1922, κατά την μικρασιατική καταστροφή, το μισό τμήμα της Χηλής όπου κατοικούσαν μόνο Έλληνες, καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά. 

Τον Σεπτέμβριο του 1922 οι Τούρκοι εξόντωσαν με ομαδική σφαγή 150 άνδρες από τον άμαχο πληθυσμό της Χηλής του Ευξείνου Πόντου. 

Στη μνήμη των μαρτύρων αυτών του έθνους και με την ακλόνητη πίστη για την επάνοδο στην πατρική γη, οι εκ των επιζησάντων Χηλήτες, έστησαν ευλαβικά αυτή την πλάκα σε αυτούς που υπήρξαν το τελευταίο και τραγικό εκκλησίασμα του ιερού ναού και οι τελευταίοι που ασπάστηκαν το σεπτό λείψανο του Αγίου Ευθυμίου. 

Ο ομώνυμος Ναός του Αγίου Ευθυμίου του Ομολογητή, 

Επισκόπου Σάρδεων, στο Κερατσίνι του Πειραία. Είναι ο 

μοναδικός Ναός σε όλη την Ελλάδα που τιμάται 

επ’ ονόματι του Αγίου.

Οι Χηλήτες φεύγοντας κυνηγημένοι κατάφεραν να πάρουν την Κάρα του Αγίου Ευθυμίου και να την φέρουν στην Ελλάδα ενώ το τι απέγινε το υπόλοιπο ιερό λείψανο, κανείς δεν γνωρίζει. 

Η κάρα του Αγίου ήρθε αρχικά στη Βόρειο Ελλάδα και από εκεί στην Ευγένεια του Κερατσινίου το 1936 και τοποθετήθηκε στο Ναό που έφτιαξαν οι πρόσφυγες Χηλήτες, αφιερωμένο στον Άγιο Ευθύμιο επίσκοπο Σάρδεων, τον μοναδικό σε όλη την Ελλάδα που τιμάται επ’ ονόματι του Αγίου Ευθυμίου του Ομολογητή, Επισκόπου Σαρδέων.

Η μνήμη του Αγίου Ευθυμίου επισκόπου Σάρδεων του Ομολογητού, τιμάται την 26η Δεκεμβρίου, ημέρα της Κοίμησής του ενώ από το 1964 και μετά, έχει καθιερωθεί και δεύτερη πανήγυρις, την Κυριακή που είναι αφιερωμένη στην μνήμη των Πατέρων της Ζ΄ (έβδομης) Οικουμενικής Συνόδου που συμπίπτει μεταξύ 11ης και 17ης Οκτωβρίου, λόγω της συμμετοχής του Αγίου Ευθυμίου στη Σύνοδο αυτή.

πηγή