Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑΣ, ΣΙΚΙΝΟΣ.

πηγή

Είναι η προστάτιδα του νησιού της Σικίνου και για την εύρεση της θαυματουργής εικόνας της Θεοτόκου, γράφει ο πρωτοπρεσβύτερος Σπυρίδων Βουρλάκος, Αρχιερατικός Επίτροπος Σικίνου.

Λεπτομέρεια της εικόνας

«Τα παλιά τα χρόνια, στο μικρό νησί της Σίκινου, που βρίσκεται μεταξύ των νησιών Ίου και Φολεγάνδρου και βόρεια της Σαντορίνης, υπήρχαν πολλές ιδιόκτητες εκκλησίες, οι οποίες είχαν και τον εφημέριό τους.

Στον εφημέριο λοιπόν μίας εξ αυτών των εκκλησιών, που ήταν αφιερωμένη στον Τίμιο Πρόδρομο, συνέβη το παρακάτω θαυμαστό γεγονός.

Ένα βράδυ είδε στον ύπνο του μία θαυμάσια και μεγαλοπρεπή γυναίκα, η οποία τον προέτρεπε να πάει στο βόρειο μέρος του νησιού, στη θέση του Καρρά, στο αυλάκι να την παραλάβει. 

Το πρωί ο Ιερέας διηγήθηκε το όνειρό του στην πρεσβυτέρα και η οποία όμως τον συμβούλευσε να μην δίνει προσοχή στα όνειρα. Αυτό το όνειρο επαναλήφθηκε και την επομένη βραδιά και ο Ιερέας πάλι επηρεασμένος από την αποτροπή της πρεσβυτέρας του, αδιαφόρησε. Την τρίτη βραδιά παρουσιάστηκε και πάλι η οπτασία αυτής της θαυμαστής γυναίκας, η οποία τον έλεγξε για την απιστία του και του είπε ότι αν δεν πάει, θα πάθει μεγάλο κακό.

Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στη Σίκινο

Έντρομος ο Ιερέας ξύπνησε, φόρεσε το ράσο του και χωρίς να πει σε κανέναν τίποτα, έφυγε αμέσως για το μέρος που του είχε υποδείξει η γυναίκα στον ύπνο του. 

Μόλις έφτασε στο μέρος εκείνο, που ήταν βραχώδες και παραθαλάσσιο, είδε φως (σαν καντήλι) πάνω στη θάλασσα και κοντά στην ακτή. 

Όταν πλησίασε, αντί του φωτός είδε μία εικόνα που στεκόταν όρθια πάνω στη θάλασσα.

Αμέσως έβγαλε τα υποδήματά του, ανασκούμπωσε το ράσο του και μπήκε στη θάλασσα για να πιάσει την εικόνα. Όσο όμως ο ιερέας πλησίαζε, τόσο απομακρύνονταν η Αγία Εικόνα στη θάλασσα. Ενώ συνέχισε κολυμπώντας, όλες οι προσπάθειες απέβαιναν μάταιες.

το ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο με τις εικόνες
μεταβυζαντινής τέχνης Κρητικής Σχολής. 

Απελπισμένος ο Ιερέας βγήκε από τη θάλασσα και αναχώρησε για την κωμόπολη. 

Εκεί ανακοίνωσε το γεγονός και με κωδωνοκρουσίες όλοι οι ιερείς ενδεδυμένοι με τα άμφιά τους καθώς και ο λαός με λαμπάδες και εξαπτέρυγα αναχώρησαν για το προαναφερθέν σημείο και είδαν την αγία εικόνα να στέκεται όρθια επί της θαλάσσης. 

Τότε ο ιερέας που είχε δει το όραμα, γονάτισε και προσευχήθηκε. 

Έτσι μπόρεσε και παρέλαβε από τη θάλασσα την Αγία Εικόνα της Θεοτόκου και στην συνέχεια εν πομπή και με ψαλμούς μετέφεραν την αγία εικόνα της Θεοτόκου στην εκκλησία του Αγίου Προδρόμου, όπου ήταν εφημέριος ο Ιερέας και την επομένη όμως το πρωί η εικόνα δεν ήταν στο ναό που την είχαν εναποθέσει και όλοι οι κάτοικοι ανησύχησαν ότι κάποιοι έκλεψαν το Ιερό Εικόνισμα.

Το εικονοστάσι της Εικόνας της Παναγίας

Κατόπιν ερευνών βρέθηκε η εικόνα στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο κέντρο της κωμόπολης στη θέση Κάστρο, όρθια πάνω σε στασίδι, παραπλεύρως της αριστεράς θύρας του Ταξιάρχη.

Τότε άρχισε φιλονικία μεταξύ των ιδιοκτητών των δύο εκκλησιών, η δε εικόνα όμως μετεφέρθη και πάλι στην προηγουμένη εκκλησία και αυτό το γεγονός επαναλήφθηκε και την επομένη νύχτα και αποφάσισαν τότε να μείνουν το βράδυ στο γυναικωνίτη κρυμμένοι δύο άντρες για να δουν ποιός παίρνει την εικόνα. 

Τα μεσάνυχτα άκουσαν να ανοίγει η κλειδωμένη πόρτα της εκκλησίας και η εικόνα να φεύγει μόνη της και να εισέρχεται στην άλλη εκκλησία. Τότε κατανόησαν την θέληση της Θεοτόκου να παραμείνει στην άλλη εκκλησία και ανακοίνωσαν στον λαό την θαυματουργό μετάβασή της. 

 

Έτσι αποφάσισαν οι κάτοικοι να παραμείνει στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, όπου μέχρι σήμερα βρίσκεται ενθρονισμένη. 

 

Ο ιδιοκτήτης του ναού σε ένδειξη σεβασμού προς την Θεοτόκο κατασκεύασε ξύλινο θρόνο και την τοποθέτησαν στο αριστερό μέρος του ναού, τον οποίο η ίδια η Παναγία είχε επιλέξει"

Η Σύναξη της ιεράς εικόνας της Παναγίας Παντανάσσης τελείται με ιδιαίτερο τυπικό την ημέρα της ευρέσεώς της, Α´ Κυριακή των Νηστειών, της Ορθοδοξίας».

ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΣΚΗΝΩΜΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΠΑΤΜΩ.

πηγή

Φυλάσσεται στο μικρό φερώνυμο Παρεκκλήσιο του Οσίου Χριστοδούλου, στη Νοτιοδυτική πλευρά του Καθολικού της Μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην Πάτμο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Το σημείο της Λάρνακας που φαίνεται η Κάρα του Οσίου
πηγή

Η Λάρνακα είναι  φτιαγμένη από ξύλο, και καλύπτεται στην πρόσοψη και την επάνω επιφάνεια με αργυρά επενδύματα, τα οποία φέρουν καλλιτεχνικά έκγλυφα επιχρυσωμένα, στην επιφάνεια και στο κέντρο της με την Σταύρωση του Κυρίου, στις δε γωνίες της τούς τέσσερις Ευαγγελιστές, μέσα σε στρογγυλά πλαίσια.

Στην πρόσοψη υπάρχει, έκγλυφος, η Κοίμηση του Οσίου που περιστοιχίζεται από πολλούς μοναχούς, Ιερομονάχους και Διακόνους και ενός Ηγουμένου που όλοι φέρουν τις ιερατικές τους στολές ενώ στη μια γωνία είναι ο Ιωάννης ο Θεολόγος με το Σύμβολό του και στην άλλη ο Πρόχορος ο μαθητής του.

Στο τμήμα πού προεξέχει πάνω από την επιφάνεια της Λάρνακας, το οποίο αποτελείται από αργυρά ελάσματα με ανάγλυφα άνθη, υπάρχει αργυρό κάλυμμα, πάνω στο οποίο υπάρχει άλλο μικρότερο (με ανάγλυφο επιχρυσωμένο Σταυρό), κάτω από το οποίο υπάρχει προσαρμοσμένη γυάλινη πλάκα, κάτω από την οποία φαίνεται η Κεφαλή του Οσίου. 

Η Τιμία Κάρα του Οσίου Χριστοδούλου
πηγή

Η Λάρνακα αυτή φτιάχτηκε στη Σμύρνη με δαπάνες του Καθηγουμένου τής Μονής Παρθενίου Χατζήκου Φωκιανού το 1796.

Ο Όσιος Χριστόδουλος γεννήθηκε σε μία κωμόπολη κοντά στη Νίκαια της Βιθυνίας γύρω στο 1020 από γονείς ευσεβείς, τον Θεόδωρο και την Αννα ενώ το κοσμικό του όνομα ήταν Ιωάννης.

Από πολύ νέος επιθύμησε να αφοσιωθεί στην μοναχική ζωή και αρχικά ασκητεύει σε κάποια Μονή στον Όλυμπο της Βιθυνίας, όπου μετά από λίγο καιρό εκάρη Μοναχός.

Στη συνέχεια μεταβαίνει στη Ρώμη και αργότερα επισκέπτεται τους Αγίους Τόπους και την έρημο της Παλαιστίνης, αλλά η προέλαση των Τούρκων τον αναγκάζει να μεταβεί στο όρος Λάτρος κοντά στη Μίλητο της Μικράς Ασίας (1076 - 1079).

Εκεί ιδρύει μοναστήρι με πολλούς μοναχούς και δημιουργεί μία αξιόλογη βιβλιοθήκη, όμως νέες επιδρομές αλλοφύλων τον αναγκάζουν να μεταβεί στο όρος Στρόβιλος της Λυκίας (1709 - 1080) και στη συνέχεια στην Κω, όπου ιδρύει το μοναστήρι της Παναγίας (1080 - 1088).

Ο Όσιος Χριστόδουλος
Κτήτορας της Μονής Πάτμου
πηγή

Το 1080 εγκαταλείπει την Κω και αναζητεί τόπο έρημο για να συνεχίσει τους ασκητικούς του αγώνες και έτσι φτάνει στο έρημο και άνυδρο νησί της Πάτμου, το οποίο του παραχωρείται με χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Αλεξίου Α΄ του Κομνηνού.

Στην Πάτμο, όπου το 95 ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει την Αποκάλυψη, ιδρύει το 1088 μοναστήρι επ’ ονόματι του αγαπημένου μαθητού του Κυρίου, του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού. 

Το μοναστήρι αυτό αποτέλεσε το μεγάλο έργο της ζωής του, αναδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο το άσημο και άγονο νησί της Πάτμου σε Ιερό Νησί και σε τόπο παγκόσμιας πνευματικής και ιστορικής ακτινοβολίας. 

Η φήμη του Οσίου εξαπλώνεται παντού, αφού με τη χάρη του Θεού και την αδιάλειπτη προσευχή επιτελεί θαύματα.

Στις 8 Μαΐου του 1091 καταστρώνει την περίφημη «Υποτύπωση», στην οποία καταγράφονται κανόνες, που ρυθμίζουν τη ζωή του μοναστηριού και των μοναχών αλλά το 1093 εγκαταλείπει την Πάτμο εξαιτίας των αλλεπάλληλων τουρκικών επιδρομών. 

Κατέπλευσε στον Εύριπο της Εύβοιας, όπου κάποιος πλούσιος ευσεβής κάτοικος του προσέφερε πολυτελή οικία να μείνει, την οποία ο Χριστόδουλος όμως την μετέτρεψε σε Μοναστήρι αλλά δεν θέλησε να μείνει στην Μονή. 

Το παρεκκλήσι του Οσίου Χριστοδούλου
πηγή

Η πολυτέλεια δεν ταίριαζε στην ασκητικότητά του και  εγκαταστάθηκε σε ένα σπήλαιο δυτικά της Λίμνης Ευβοίας, όπου μέχρι σήμερα σώζεται η σκήτη του Οσίου.

Στις 10 Μαρτίου του 1093 αισθανόμενος το τέλος του γράφει τη διαθήκη του, στην οποία περιγράφει τα τρομερά δύσκολα χρόνια στην Πάτμο, την λιποψυχία των πολυάριθμων συντρόφων του παρά την πρόοδο του έργου του αλλά και τη φυγή τους στην Εύβοια. 

Μάλιστα για να έχει ισχύ και κύρος η διαθήκη του κάλεσε επτά αξιωματούχους της επισκοπής Ευρίπου (Χαλκίδος) για να την υπογράψουν και αναφέρονται μάλιστα οι εξής: «Λέων πρεσβύτερος και σακελάριος της πόλεως Ευρίπου, Ιωάννης πρεσβύτερος και νοτάριος της καθέδρας Ευρίπου, Μιχαήλ… της καθέδρας Ευρίπου, Βασίλειος ο ευτελής διάκονος… και νοτάριος Ευρίπου κ.ά.» 

.

Ο ΕΝΤΑΦΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ.
ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΗΣ ΠΑΤΜΟΥ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ 17ου ΑIΩΝΑ, ΜΕ ΣΠΑΝΙΟ ΘΕΜΑ ΣΕ ΞΥΛΟ ΜΕ ΥΦΑΣΜΑ, ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ 19,4X25,5 CM. ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΘΗΚΕ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΠΟΘΕΤΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ ΤΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΣΤΙΣ 21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ, ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΜΙΔΗΣ ΤΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ. 

Το Χρυσόβουλο του Αλεξίου Α' του Κομνηνού.
Η πρωτότυπη υπογραφή μέ κιννάβαρη (κόκκινη μελάνη
που υπέγραφαν μόνο οι αυτοκράτορες ) στό σπουδαιότερο
έγγραφο τής Μονής μέ τό οποίο παραχωρείται και δωρίζεται
η Πάτμος καί τά γύρω νησιά (Λειψοί - Αρκιοί - Αγαθονήσι)
στόν Όσιο Χριστόδουλο με σκοπό νά ιδρύσει τή Μονή του
Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.
πηγή

Στις 16 Μαρτίου του 1093 (ημέρα κατά την οποία εορτάζεται η μνήμη του), κοιμήθηκε ειρηνικά αφήνοντας την εντολή στους συντρόφους του να συνεχίσουν το έργο του στην Πάτμο και να μεταφέρουν το λείψανό του στο πολυαγαπημένο του νησί.

Το σκήνωμά του μεταφέρθηκε σύμφωνα με την επιθυμία του στη Μονή της Πάτμου στις 21 Οκτωβρίου του 1094 (ημέρα κατά την οποία εορτάζεται η ανακομιδή του λειψάνου του) και τοποθετήθηκε σε μαρμάρινη λάρνακα στο δεξιό μέρος του εσωνάρθηκα της Μονής, όπου κατόπιν οι μοναχοί έκτισαν παρεκκλήσιο προς τιμήν του Οσίου.

Αργότερα το θαυματουργό λείψανό του τοποθετήθηκε σε αργυροχρυσοεπένδυτη λάρνακα, που φέρει τη χρονολογία 1796.

Ο Όσιος Χριστόδουλος με την πνευματική του παρουσία και το πλούσιο έργο του έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στην εκκλησιαστική ζωή και ιστορία της Πάτμου σε τέτοιο βαθμό, ώστε πολλοί κάτοικοι του νησιού, αλλά και των γειτονικών νησιών της Σάμου και της Λέρου να φέρουν μέχρι σήμερα το όνομα του θαυματουργού Οσίου. 

Η Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 16 Μαρτίου και την ανακομιδή των λειψάνων του στις 21 Οκτωβρίου.

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΘΩΜΑ.

πηγή φωτογραφίας: omothimadon.gr 

Φυλάσσεται στην Πατριαρχική Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην Πάτμο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

πηγή φωτογραφίας: apantaortodoxias.blogspot.gr 

H Κάρα είναι τοποθετημένη μέσα σε μια στρόγγυλη, «ἐν εἴδει ποτηρίου», αργυρόχρυση θήκη ύψους 52 εκατοστών και πάνω της υπάρχουν, διασταυρούμενα δύο αργυρά ελάσματα πάνω στα οποία είναι χαραγμένα τα εξής: «Η ἁγία Κάρα τοῦ Ἀποστόλου Θωμᾶ» και «Ἐάν μή ἴδω ἐν ταῖς χερσίν αὐτοῦ τόν τύπον τῶν ἥλων καί βάλω τόν δάκτυλον».

Τα ελάσματα αυτά, των οποίων τα άκρα εφαρμόζονται σε αργυρή πλάκα, η οποία βρίσκεται πάνω στη στεφάνη, συγκρατούν ολόκληρη την Αγία Κάρα, και είναι στολισμένα από έξη ομοιόμορφα κοσμήματα εν είδη μικρών στεμμάτων αργυρεπίχρυσων μετά σμάλτων, καθένα από τα οποία φέρει από πέντε μικρά ρουμπίνια.

Η θήκη, επάνω, καλύπτεται μέ αργυρεπίχρυσο κάλυμμα, πάνω στό οποίο εικονίζεται ανάγλυφος η ψηλάφηση του Θωμά και πάνω στο ποτήριο παρίστανται ανάγλυφοι ο Ιησούς «ἐν τῷ μέσῳ κρατῶν ἐπί τῆς ἀριστερᾶς σφαίραν καί διά τῆς δεξιᾶς εὐλογῶν», στα δεξιά Του η Θεοτόκος και γύρω - γύρω οι δώδεκα Απόστολοι ενώ στη βάση εικονίζονται, ανάγλυφοι επίσης, οι Όσιοι Σάββας και Χριστόδουλος, κάτω από τούς οποίους είναι χαραγμένα τα εξής: «Ὁμώνυμον φύλαττε Σάββα Θεόφρων πανευγενῆ ἄρχοντα Σερδάρην Σάββαν». «Χριστοῦ σε δοῦλον ὦ Χριστόδουλε μάκαρ, παντοίας τηρεῖν βλάβης με ἱκετεύω».

Aγιος Απόστολος Θωμάς
Εικόνα του 18ου αιώνα, μοναστήρι Kizhi,
Καρελία, Ρωσία
πηγή φωτογραφίας: el.wikipedia.org 

Στην περιφέρεια τής βάσης είναι χαραγμένα τα κατωτέρω: «Χριστοῦ αὐτόπτῃ μαθητῇ τῷ Διδύμῳ Θωμᾷ προσάγει ἀναπόσπαστον δῶρον, ὁ πανευγενής ἄρχων Σερδάρης Σάββας πατρίς Πάτμος, Φωκιανός δέ τοὐπίκλην· 1817 Ἰανουαρίου· ἐν Ἰασίῳ τῆς Μολδαυΐας, ἐπί Ἡγεμονίας τοῦ Ὑψηλοτάτου Αὐθέντου Σκαρλάτου Ἀλεξάνδρου Καλλιμάχη Β.Δ-Β.Δ. (Βοεβόδα)».

Ο άγιος Απόστολος Θωμάς ήταν μεταξύ των δώδεκα μαθητών του Κυρίου, γεννήθηκε στην Ιουδαία από γονείς φτωχούς, ήταν πιστός στο Μωσαϊκό Νόμο και ανήκε σε οικογένεια αλιέων και το όνομά του στην αραμαϊκή γλώσσα «Τέομα» σημαίνει δίδυμος ενώ στο ιερό Ευαγγέλιο του δίδεται όντως η προσωνυμία «Δίδυμος» (Ιωάν. 11,16). 

Οι αγιογραφικές πληροφορίες για το Θωμά είναι σχετικά λίγες και γι’ αυτό έχουν εγερθεί κατά καιρούς αυθαίρετες ερμηνείες για το πρόσωπό του.

Προσπάθησαν να εντοπίσουν τίνος δίδυμος αδελφός ή αδελφής υπήρξε. Κάποιοι τον ταυτίζουν με τον αναφερόμενο από τον Ματθαίο (13,55) αδελφόθεο Ιούδα. Μάλιστα οι πολέμιοι του Χριστού συγγραφείς, θέλοντας να πλήξουν την υπερφυσική ενανθρώπηση του Θεού Λόγου, υποστηρίζουν ότι αυτός υπήρξε δίδυμος αδελφός του Κυρίου, παρά τις αντίθετες μαρτυρίες των Ευαγγελίων. Αρχαία παράδοση, την οποία αποδέχεται η Εκκλησία μας ο Θωμάς ήταν δίδυμος αδελφός κάποιας Λυδίας ή Λυσίας, μία άλλη παράδοση αναφέρει ότι ήταν δίδυμος αδελφός κάποιου Ελεάζαρου όμως όλες αυτές οι θεωρίες δεν μπορεί να επιβεβαιωθούν.

Η ψηλάφησις του Αποστόλου Θωμά.
Φορητή εικόνα του 17ου αιώνα από την Ιερά Μονή
Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου Καλάμου Αττικής.
πηγή φωτογραφίας: fdathanasiou.wordpress.com 

Ο Θωμάς ήδη από νεαρή ηλικία αγαπούσε την ανάγνωση και τη μελέτη της Γραφής. 

Η γνώση αυτή του λόγου του Θεού και η καλή προαίρεσή του, του επέτρεψαν να αναγνωρίσει δίχως δισταγμούς ότι ο Χριστός ήταν ο Μεσσίας που είχαν προαναγγείλει οι Προφήτες, αμέσως μόλις Εκείνος του παρουσιάστηκε και τον κάλεσε να Τον ακολουθήσει, έτσι άφησε αμέσως τη βάρκα και τα δίχτυα του και έγινε ένας από τους δώδεκα Μαθητές του Κυρίου.

Μετά την Ανάσταση του Χριστού και την πρώτη εμφάνισή Του στους μαθητές, ο Θωμάς που δεν τον είδε δυσπιστούσε σε αυτά που του έλεγαν οι άλλοι Απόστολοι αλλά ο Κύριος όταν επανεμφανίστηκε στους μαθητές μέσα στο υπερώον, μεταξύ τους πλέον βρισκότανε και ο Θωμάς.

Τότε ο Κύριος προέτρεψε το Θωμά να ψηλαφίσει τις πληγές του από τα καρφιά που Τον σταύρωσαν, και να μη γίνεται άπιστος, αλλά πιστός. 

Εκθαμβωμένος ο Θωμάς, προσκύνησε και ανεβόησε: «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου», η δε απάντηση του Κυρίου ήταν: «ότι εώρακάς με, πεπίστευκας, μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες», δηλαδή, είπε ο Κύριος στο Θωμά: «πίστεψες επειδή με είδες. Μακαριότεροι και περισσότερο καλότυχοι είναι εκείνοι, που αν και δεν με είδαν, πίστεψαν».

Το Μαρτύριο τού Αποστόλου Θωμά. 

Τοιχογραφία τού 1547 στην Ιερά Μονή Διονυσίου Αγ. Όρους 

από τον Γεώργιο Φουκά

πηγή φωτογραφίας: agiamarinaalykou.blogspot.gr 

Η παράδοση αναφέρει ότι ο Θωμάς μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος πήγε και κήρυξε το Ευαγγέλιο στους Πέρσες, Μήδους και τους Ινδούς. Στην Ινδία, συνελήφθηκε από τον Βασιλία Mισδαίο, γιατί κατήχησε και βάπτισε τον γιό του Aζάνη, την γυναίκα του Tερτία και της κόρες του Mυγδονία και Nάρκα.

Ο Μισδαίος όμως αφού τον φυλάκισε τον παρέδωσε σε πέντε στρατιώτες, οι οποίοι τον θανάτωσαν στις 3 Ιουλίου του 72 δια λογχισμού στην πόλη Μαλιαπούρ (προάστιο του σημερινού Μαδράς), που λέγεται και Άγιος Θωμάς, στην ανατολική πλευρά της Ινδικής χερσονήσου.

Από τον 3ο αιώνα, μαρτυρείται το προσκύνημα στον τάφο του Αποστόλου στην Έδεσσα της Συρίας (σημερινή Ούρφα της Νοτιοανατολικής Τουρκίας), της οποίας ήταν πολιούχος.

Κατά μία παράδοση που αναφέρεται από τον άγιο Εφραίμ τον Σύρο (ο οποίος, μετά την κατάληψη της πόλης της Νίσιβης από τους Πέρσες το 363, έφυγε για την Έδεσσα όπου έζησε τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής του διδάσκοντας στην περιβόητη Σχολή των Περσών), φαίνεται ότι ήταν το τίμιο λείψανο του Αποστόλου Θωμά που είχε διακομισθεί στην Έδεσσα από έναν έμπορο το 232.

Το ιερό λείψανο του αγίου παρέμεινε εκεί έως ότου ο γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη και το 1204 μεταφέρθηκε στην Ρώμη, μαζί με τα λείψανα άλλων αγίων που εκλάπησαν ως λάφυρα κατά την Δ' Σταυροφορία. 

Η Εκκλησία μας τιμάει τη μνήμη του αποστόλου Θωμά στις 6 Οκτωβρίου.