ΤΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΑΓΙΟΥ ΛΕΩΝΙΔΗ ΤΟΥ ΤΡΟΙΖΗΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΕΙΑΣ ΑΥΤΟΥ.

πηγή

Φυλάσσονται σε περίτεχνη λειψανοθήκη στον Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Νέα Επίδαυρο της Αργολίδος. 

Ο Άγιος Λεωνίδης ο Τροιζήνιος και η Συνοδεία αυτού: Χαρίσσα (ή Χαρίεσσα),
Νίκη, Γαληνή, Καλλίς, Νουνεχία, Βασίλισσα και Θεοδώρα.
πηγή

Τα μόνα στοιχεία που έχουν διασωθεί για τον Άγιο και την συνοδεία του, αφορούν κυρίως στην σύλληψη και το μαρτυρικό τέλος τους ενώ διάφοροι συγγραφείς της εποχής τους συγχέουν τον Άγιο μάρτυρα Λεωνίδη τον Τροιζήνιο με τον σύγχρονο του όσιο Λεωνίδη επίσκοπο Αθηνών.

Ο Άγιος Λεωνίδης ο Τροιζήνιος έζησε τον 3ο αιώνα και η ιεραποστολική του δράση απλωνόταν σε ολόκληρη την περιοχή της Τροιζηνίας μέχρι την Πεδιάδα (σημερινή Νέα Επίδαυρο) στα όρια της αρχαίας Επισκοπής «Δαμαλών, Φαναρίου και Πεδιάδος» όμως οι πηγές δεν μας μαρτυρούν εάν ο Άγιος ήταν μοναχός ή ιερέας.

Φορητή εικόνα του Αγίου Λεωνίδη και της Συνοδείας αυτού
στον ομώνυμο ιερό ναό στην Νέα Επίδαυρο.
πηγή

Συνελήφθη το Μεγάλο Σάββατο του 251, ήταν «Έξαρχος χορού γυναικών», χωρίς να διευκρινίζεται αν ήταν χοράρχης  χορωδίας ή πνευματικός οδηγός στην συνοδεία που τον ακολουθούσε. Μπορούμε να υποθέσουμε όμως ότι ο Άγιος και η συνοδεία του αποτελούσαν μία πρώιμη μορφή μοναστικής συνοδείας.

Ο Άγιος Λεωνίδης βρέθηκε μετά των ανωτέρω αγίων γυναικών τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή του 251 στην Κόρινθο με σκοπό να τονώσουν το φρόνημα των εκεί χριστιανών που δοκιμάζονταν από τους διωγμούς του αυτοκράτορα Δεκίου. Οι αιρετικοί, όμως, της περιοχής τους εκδίωξαν, κατέφυγαν στην Τροιζηνία και συνέχισαν το κήρυγμα του Ευαγγελίου. 

Οι καταγγελίες συνεχίστηκαν και ο Ρωμαίος ηγεμόνας της Κορίνθου Ανθύπατος Βενούστος διέταξε τη σύλληψή τους την ώρα της Θείας Λειτουργίας του Μεγάλου Σαββάτου και την βίαιη προσαγωγή τους. Ακολούθησε η δίκη και η καταδίκη τους στην Κόρινθο όπου υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια αλλά παρέμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους. 

Ο Ρωμαίος αξιωματούχος βλέποντας τον Λεωνίδη να παραμένει ασάλευτος στην Πίστη του στον Χριστό διέταξε να τον κρεμάσουν και εν συνεχεία να ξεσχίσουν τις σάρκες του, ταυτόχρονα αναμμένες λαμπάδες έκαιγαν τα πλευρά του. Τα ίδια φρικτά βασανιστήρια υπέστησαν και οι επτά γυναίκες της συνοδείας του, που και αυτές παρέμειναν ακλόνητες στο πιστεύω τους. 

Φορητή εικόνα του Αγίου Λεωνίδη και της Συνοδείας αυτού
στον ομώνυμο ιερό ναό στην Νέα Επίδαυρο.
πηγή

Ο Ανθύπατος Βενούστος βλέποντας την στάση τους διέταξε τον καταποντισμό τους στον Κορινθιακό Κόλπο. Οι Άγιοι Μάρτυρες εφέροντο με συνοδεία να ριφθούν στη θάλασσα ενώ η «μακαρία Χάρισσα έψαλλεν, ως ποτε η Προφήτις Μαριάμ», ενώ οι άλλες άγιες γυναίκες «συνεβοήθουν αυτή και συνέψαλλαν», την ίδια ωδή συνέχισαν στο πλοιάριο που επιβιβάστηκαν μέχρι που καταποντίστηκαν στο βυθό της θάλασσας  προσδεμένοι όλοι με πέτρες.

Η θάλασσα απέδωσε τα σώματα των Αγίων στους Χριστιανούς, εκβράστηκαν στην παραλία του Λεχαίου (κοντά στη Νέα Επίδαυρο) και ετάφησαν με τιμές. Στο χώρο αυτόν κτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός, η θεμελίωση του οποίου έγινε επί αυτοκράτορος Μαρκιανού (450 - 457) καταστράφηκε όμως από ισχυρό σεισμό το 551.

Στις 12 Απριλίου του 1898, μετά από όραμα που είδε ο 17χρονος Ιωάννης Γεωργίου Μπιμπής του ενφανίστηκε η Υπεραγία Θεοτόκος, μαυροφορεμένη, με το Θείο βρέφος στην αγκαλιά της στο σημείο που έχει οικοδομηθεί ο ναός σήμερα και του υπέδειξε να σκάψει και θα βρει ανεκτίμητο θησαυρό. Ο νέος διηγήθηκε στην οικογένειά του το όραμα, προσευχήθηκε, πήρε μία σκαπάνη και με την ανατολή του ήλιου πήγε στο σημείο που του είχε υποδείξει η Παναγία.

Η μαρμάρινη λάρνακα στην οποία βρέθηκαν τα λείψανα του
Αγίου Λεωνίδι και της Συνοδείας αυτού.
πηγή

Έκανε την προσευχή του, πήρε μια σκαπάνη και με τα πρώτα χτυπήματα βρέθηκε ένα τρίπτυχο επίχρυσο Βυζαντινό εικόνισμα. Είχε από έξι Αποστόλους στο αριστερό και δεξιό φύλλο και στο κέντρο του τριπτύχου εικονιζόταν η Υπεραγία Θεοτόκος με το Θείο Βρέφος όπως την είχε οραματιστεί.

Το 1903 ο Ιωάννης Μπιμπής αναχώρησε στην Αμερική παίρνοντας μαζί του το σεπτό εικόνισμα και απεβίωσε το 1916 στην ξενιτιά χωρίς να αποκτήσει οικογένεια, οπότε η εικόνα χάθηκε μαζί με τα ατομικά του υπάρχοντα.

Μερικά χρόνια μετά την εύρεση της εικόνας η μητέρα του Σταματίνα έβλεπε κατά διαστήματα στον ύπνο της έναν γαλήνιο άνδρα μέσης ηλικίας με ασκητική και γαλήνια φυσιογνωμία, ντυμένο με καφετί ράσο να κρατά ραβδί και ρωτούσε που βρίσκεται το εικόνισμα της Θεοτόκου. 

Το 1917 επισκέφθηκε την Νέα Επίδαυρο ο τότε Μητροπολίτης Αργολίδος Αθανάσιος στον οποίο ο γιός της Σταματίνας, Αντώνης περιέγραψε λεπτομερώς το ιστορικό της ανεύρεσης της Παναγίας και τα οράματα της μητέρας του. Ο Μητροπολίτης αφού τον άκουσε με ιδιαίτερη προσοχή, του έδωσε οδηγίες να συνεννοηθεί με τους ιερείς του Ναού της Ευαγγελίστριας, Ευάγγελο Καλαντζή και Ηλία Οικονόμου και τους επιτρόπους και να κάνουν εκσκαφή κάτω από το σημείο που είχε βρεθεί η Εικόνα της Θεοτόκου.

    Ο Ιερός Ναός του Αγίου Λεωνίδη και της Συνοδείας
αυτού, στην Νέα Επίδαυρο.
πηγή

Στις 20 Μαΐου του 1917 οι ιερείς, οι επίτροποι και πλήθος κόσμου  συγκεντρώθηκαν στον ιερό τόπο και την ανασκαφή ανέλαβαν οι Αντώνιος Μπιμπής, Λάζαρος Καπερώνης και Στυλιανός Κλώνης. 

Σε βάθος μισού μέτρου φάνηκε τάφος με λαξευτή λάρνακα Κορινθιακού ρυθμού με προσκολλημένα διάφορα είδη μικρών οστράκων τα οποία διατηρούνται μέχρι σήμερα. 

Η λάρνακα ήταν σκεπασμένη με πέτρινες πλάκες αλάξευτες διαστάσεων 30 Χ 40 εκατοστών. Όταν τις αφαίρεσαν, φάνηκαν επτά κρανία και πολλά οστά κατάλευκα, τα οποία τοποθέτησαν προσεκτικά επάνω σε καθαρό σεντόνι. Στη μέση περίπου της λάρνακας υπήρχε δεύτερο στρώμα με όμοιες πλάκες. Αφού τις αφαίρεσαν, κάτω από αυτές φάνηκε σκελετός άνδρα ολόσωμος, με απόλυτα ενωμένα τα μέλη του σώματός του ολόλευκα σαν το χιόνι, με το κάτω σαγόνι προς το αριστερό μέρος και τα χέρια σταυρωμένα. 

Άποψη απο την Λειψανοθήκη του Αγίου Λεωνίδη και της
Συνοδείας αυτού.
πηγή

Όπως θυμούνται οι επιζώντες άφθονα μύρα άρχισαν να αναβλύζουν από την λάρνακα, των οποίων η ευωδιά των λειψάνων κάλυπτε την περιοχή πολύ καιρό.

O γιός του Λάζαρου Καπερώνη, Νέστορας, ενώ συνέχισε να σκάβει προσεκτικά γύρω από την λάρνακα, βρέθηκε πήλινη στάμνα κομμένη στη μέση και σκεπασμένη στο πάνω μέρος της. 

Αυτό το εύρημα ήταν απόδειξη εγκαινίων παλιάς Εκκλησίας μέσα στην οποία υπήρχε η λάρνακα, αλλά με την πάροδο 17 και πλέον αιώνων από την ανέγερσή του, ο παλαιός Ναός είχε καταστραφεί είτε από σεισμό ή από επιδρομές βαρβάρων ή από άλλη αιτία και από το παλαιό αυτό εξωκλήσι είχαν απομείνει ελάχιστα ερείπια.

Ύστερα από ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 1956 - 1961 από τον αρχαιολόγο χριστιανικής αρχαιολογίας, Δημήτριο Πάλλα, από τα σωζόμενα ερείπια φαίνεται ότι ο κυρίως ναός, πλην του νάρθηκα και των άλλων προσκτισμάτων του, είχε μήκος 105,50 μέτρα και πλάτος 59,20 μέτρα, το δε όλο μήκος του Ναού κατά άξονα έφτανε τα 220 μέτρα και κατελάμβανε συνολική έκταση 11.000 τ.μ.

Άποψη απο την Λειψανοθήκη του Αγίου Λεωνίδη και
της Συνοδείας αυτού.
πηγή

Την επομένη μέρα οι δύο ιερείς με τους επιτρόπους του ναού της Ευαγγελίστριας πήγαν στο Ναύπλιο και συνάντησαν τον Μητροπολίτη Αργολίδος Αθανάσιο στον οποίο εξιστόρησαν όσα είχαν συμβεί. 

Αυτός, επισκέφθηκε τον τόπο της εύρεσης της λάρνακας συνοδευόμενος από τους ιερείς, όσους είχαν συμβάλει στην αποκάλυψη των λειψάνων και πλήθος κόσμου. Εψαλε τρισάγιο και αφού μελέτησε διάφορες γραπτές πηγές, όρισε ότι πρόκειται περί του Τάφου του ΑΓΙΟΥ ΛΕΩΝΙΔΗ και των επτά Αγιων γυναικών: ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ, ΧΑΡΙΣΣΑ, ΘΕΟΔΩΡΑ, ΓΑΛΗΝΗ, ΚΑΛΛΙΣ, ΝΙΚΗ και ΝΟΥΝΕΧΙΑ.

Λεπτομερείς έρευνες έκανε και ο μετέπειτα Μητροπολίτης Αργολίδος Χρυσόστομος Β΄ το 1958 και βρήκε έπειτα από μελέτη των μεγάλων συναξαριστών την βιογραφία του Αγίου Λεωνίδη και των επτά Αγίων Γυνακών.

Μετά την ανεύρεση της Λάρνακας ορίστηκε Ερανική Επιτροπή αποτελούμενη από τους Αντώνιο Γ. Μπιμπή, Κωνσταντίνο Χριστοδούλου γιατρό, Σπυρίδωνα Παπαργύρη και Σπυρίδωνα Τετράδη, η οποία ανέλαβε την ανέγερση  Ιερού  Ναού του Αγίου Λεωνίδη.

H μνήμη του Αγίου Λεωνίδη και της συνοδείας του τιμάται την 16 Απριλίου.

Ιερά Μονή Αγίας Ζώνης Βλαμαρής, Σάμος.

πηγή: www.imsamou.gr

 

Είναι ανδρική Μονή και βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της νήσου της Σάμου, στην νοτιοδυτική άκρη του κοιλάδας της Βλαμαρής.

 

Άποψη του εσωτερικού του Καθολικού
πηγή

Το 1695 ο Ιερομόναχος Μελέτιος, με τη συνεργασία πολλών λαϊκών της περιοχής, αποφάσισε να ιδρύσει την Ιερά Μονή της Αγίας Ζώνης, εκεί περίπου όπου υπήρχε πρότερος Ναός αφιερωμένος στη Θεοτόκο ερειπωμένος ήδη και κατεστραμμένος, ενώ στην αρχαιότητα στον ίδιο χώρο υπήρχε ναός της θεάς Δήμητρας. Με αίτηση του κτήτορα Μελέτιου εκδόθηκε μάλιστα το 1696 σιγίλιο του Οικουμενικού Πατριάρχου Κυρίλλου του Ακαρνάνος, σύμφωνα με το οποίο η Μονή αναγνωρίστηκε ως Σταυροπηγιακή.

Το καθολικό της Μονής ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης τρουλαίας Βασιλικής, επάνω στην είσοδό της διασώζεται το λιτό μαρμάρινο καμπαναριό, η επιγραφή του οποίου αναφέρει τον ηγούμενο Μερκούριο και φέρει χρονολογία 1751 ενώ εσωτερικά διασώζετε το αρχικό μαρμάρινο δάπεδο.

Άποψη του εξωτερικού του Καθολικού της Μονής

Άποψη του εξωτερικού του Καθολικού της Μονής

Άποψη του εξωτερικού του Καθολικού της Μονής

Άποψη του εσωτερικού του Καθολικού
πηγή

Το περίτεχνο ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο του Καθολικού φιλοτεχνημένο δια συνδρομής του Καθηγουμένου Γαβριήλ ανάγεται σύμφωνα με την επιγραφή του το 1801, φέρει τις 3 παλαιές δεσποτικές φορητές εικόνες του 19ου αιώνος, ανάμεσα στις όποιες ξεχωρίζει ή εφέστιος εικόνα της Αγίας Ζώνης επενδεδυμένη με αργυρόδετο διάκοσμο του 1819. 

Η μαρμάρινη πλάκα της Αγίας Τραπέζης χρονολογείται στα 1752 και είναι έργο του μαρμαρογλύπτη Αλέξανδρου από την Κρήτη, αποδίδεται δε και πάλι στο ανοικοδομητικό πρόγραμμα του ηγουμένου Μερκουρίου, σύμφωνα με σχετική επιγραφή.

Άποψη της Μονής
πηγή

Το κτηριακό συγκρότημα της Μονής είναι μάλλον περιορισμένο, εδώ ακολουθεί το παραδοσιακό μοναστηριακό σχήμα με μία ακαδημαϊκή κανονικότητα και συμμετρία που κυριαρχούν οι τοξοστοιχίες, οι ξυλοκατασκευές και αναπτύχθηκε περίπου μετά το 1730.

Η εφέστια επάργυρη θαυματουργή εικόνα της Αγίας Ζώνης, στο θρονί της, φέρει επάργυρο πουκάμισο του 1819, έργο του Ιωάννη Κουσαντιανού.

Στην Ιερά Μονή διαφυλάσσονται αρκετά Άγια λείψανα όπως των Αγίων Παρθενίου επισκόπου Λαμψάκου, Αρχιδιακόνου και πρωτομάρτυρος Στεφάνου, Ιωάννου του Ελεήμονος, Γεωργίου Μεγαλομάρτυρος, Χαραλάμπους, Νικήτα, Μάμαντος, Ερμολάου, Κυριακής και Παρασκευής των Μεγαλομαρτύρων, Μάρκου του Νέου, Θέκλης της Πρωτομάρτυρος και Ισαποστόλου, Αγίων Τεσσαράκοντα κ.α.

Η εφέστια επάργυρη θαυματουργή εικόνα της Αγίας Ζώνης
πηγή romfea

Από δύο επιγραφές γνωρίζουμε ότι το 1833 και το 1855 έγιναν διάφορες ανακαινίσεις και κάποιες προσθήκες στα κτήρια του μοναστηριού.

Επίσης κοντά στο μοναστήρι υπάρχει μία πηγή και στο ανατολικό της τμήμα υπήρχε ένα μικρό λεπροκομείο το οποίο συντηρούσε η αδελφότητα.

Στο αρχείο της Μονής πλην του Ιδρυτικού σιγιλίου σώζονται σιγίλια των Οικουμενικών Πατριαρχών Σωφρονίου (1776), Γρηγορίου του Ε΄(1797) και Κυρίλλου (1816) τα οποία αναφέρονται στην περιουσία της Μονής και προς τη διαφύλαξη αυτής.

Την περίοδο της ακμής της η Ιερά Μονή διέθετε πατητήρι για τα σταφύλια, αγορασμένο το 1797, αλλά και την κυριότητα αλυκής στην Ψιλή Άμμο, που αφιερώθηκε από τους κατόχους της το 1768. 

Την ακμή αυτή μαρτυρούν επίσης τα δεκατέσσερα μετόχια και εξωκλήσια του μοναστηριού, στην Ανατολική κυρίως Σάμο αλλά και απέναντι από το νησάκι της Σαμιοπούλας ενώ υπήρχαν και 3 μετόχια της Μονής στα απέναντι Μικρασιατικά παράλια. 

Το Τεμάχιο Τιμίας Ζώνης στην Μονή

Μετόχια της Μονής όπως ο Ναός των Ταξιαρχών στο Μαλαγάρι που ανηγέρθηκε από τον Ηγούμενο Γρηγόριο Ατμανή, στις αρχές του 18ου αιώνα και όπου λειτούργησε αργότερα η ιερατική σχολή, το ιεροδιδασκαλείο «Ανατολή» και η Μαυρογένειος επαγγελματική σχολή.

Αλλά και ο νυν Ιερός Μητροπολιτικός Ναός της πόλης της Σάμου, ο Άγιος Νικόλαος και ο Ιερός Ναός του Αγίου Θεοδώρου της Πόλης της Σάμου υπήρξαν και αυτοί μετόχια της Μονής Βλαμαρής.

Σημαντική ήταν και η συμβολή της Μονής Βλαμαρής, κατά την επανάσταση του 1821 αλλά και περισσότερο ακόμη κατά την επανάσταση του 1912. 

Η μονή Βλαμαρής ήταν το κέντρο των επαναστατών Σαμίων, μάλιστα διασώζεται σήμερα και μία σχετική φωτογραφία του σώματος στρατού εκτός των τοιχών της Μονής, λίγο πριν ξεκινήσουν οι αιματηρές μάχες έναντι των Τούρκων στην περιοχή μεταξύ της Μονής και του Παλαιοκάστρου.

Η Ιερά Μονή Αγίας Ζώνης Βλαμαρής, εορτάζει 2 φορές τον χρόνο, στις 31 Αυγούστου, όπου και η κεντρική πανήγυρης αλλά και την Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, εκάστου έτους (κινητή εορτή), όπου και η ανάμνησης των εγκαινίων αυτής εορτάζεται.

ΤΟ ΤΕΜΑΧΙΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ.

Τό τεμάχιον τῆς Ἁγίας Ζώνης, τό ὁποῖον εὑρίσκεται ἀποτεθησαυρισμένο στήν ὁμώνυμη Ἱερά Μονή Ἁγίας Ζώνης Βλαμαρῆς Σάμου εἶναι ἕνα ἀπό τά κειμήλια, πού ἐπιμαρτυρεῖ τήν στενή σχέση τῆς Σάμου μέ τά Ἱεροσόλυμα. Εὐθύς ἐξ ἀρχῆς ἀποτελοῦσε τιμαλφές προσωπικόν κειμήλιον διαφόρων Ἱερομονάχων, οἱ ὁποῖοι τό παρέδιδαν ἀπό γενεᾶς εἰς γενεάν καί ἐν τέλει κατά τρόπον θαυμαστόν, ἐκ τοῦ τελευταίου κατόχου ἀφιερώθηκε στήν καθ’ἡμᾶς Ἱερά Μονή, τόν ὁποῖον ἀποδίδουμε στήν μέριμναν καί τήν βουλήν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί μόνον. Μετά τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου ἐνώπιον μιᾶς τοιαύτης δωρεᾶς ἀνακράζομεν «Τίς λαλήσει τάς δυναστείας Σου Ἁγνή ἤ τίς ἐξαριθμήσει τῶν θαυμάτων τό μέγα πέλαγος;» Σύν τούτοις ὀφείλουμε νά ὁμολογήσωμε τά δεκάδες καταγεγραμμένα θαύματα, τά ὁποῖα μέχρι σήμερα ἔχουν ἐπιτελεσθεῖ ἰδιαιτέρως σέ περιπτώσεις ἀτεκνίας, ἀπό τή μιά ἄκρη τῆς Πατρίδος μας ὡς τήν ἄλλη, καί ἀπό τήν Ἀμερική ἕως τήν Ἀφρική καί τήν Αὐστραλία.

Ἡ ἀκριτική Σάμος διασυνδέεται ἔκπαλαι μέ τό παλαίφατο Πατριαρχεῖο τῶν Ἱεροσολύμων, καθώς πέντε Πατριάρχες, Κύριλλος ὁ Β, Ἱερόθεος, ὁ Β΄, Δαμιανός, Τιμόθεος καί Εἰρηναῖος, ὑπῆρξαν Σάμιοι, ὡς καί πλειάδα Ἀρχιερέων καί Ἱερομονάχων. Ἐκτός τούτων ἡ σχέση τῆς Σάμου πρός τά Ἱεροσόλυμα διακρίνεται εὐχερῶς ἀπό τήν ὕπαρξη Ἱερῶν Κειμηλίων καί ἐκκλησιαστικῶν τιμαλφῶν. Τό εὐμέγεθες τεμάχιον τοῦ Τιμίου Ξύλου, ἀποτεθησαυρισμένο στήν Ἱερά Μονή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τό μικρόν τμῆμα τῆς Ἁγίας Ζώνης τῆς Θεομήτορος καταδεικνύουν τοῦ λόγου τό ἀληθές, μαζί μέ τίς διάφορες ἀκολουθίες, ὅπως ὁ ἱερός Νιπτῆρας καί πολλές τυπικές διατάξεις τοῦ Ἱεροσολυμιτικοῦ Τυπικοῦ, ὅπως ο Ἐπιτάφιος τῆς Παναγίας μας, πού ὑπάρχουν ἀπό πολύ παλαιά καί ἀποτελοῦν πνευματικά ἀντιδάνεια, μαρτυροῦντα τήν σχέση τῆς Σάμου μέ τά Ἱεροσόλυμα.

Τηλέφωνο Μονής: 22730 - 27.587.