Βρίσκεται
σε ένα μαγευτικό φυσικό περιβάλλον,
λίγο έξω από την Νάουσα στον δρόμο προς
το Γιαννακοχώρι και το Ροδοχώρι, μετά
το Κουκούλι ενώ απέχει 4 χιλιόμετρα από
την Νάουσα, από τον δρόμο που ξεκινάει
από την Πυροσβεστική της Νάουσας προς
το χιονοδρομικό κέντρο 3 - 5 Πηγάδια και
λίγο παρακάτω διακλαδίζεται δεξιά προς
Γιαννακοχώρι.
 |
| Η επιγραφή ανοικοδόμησης πάνω από την είσοδο της Μονής και ο Τίμιος Πρόδρομος στο υπέρθυρο |
Αυτό επιβεβαιώνεται από τις αναφορές παλαιότερων και νεότερων μελετητών, από την παράδοση, καθώς και από τη χρησιμοποίηση παλαιότερων υλικών για την οικοδόμησή του.
Η εμφάνιση της οσιακής μορφής του Αγίου Θεοφάνους του εξ Ιωαννίνων, πολιούχου της Ναούσης, κατά τον 14ο αιώνα και η σύνδεσή του με την Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου της Σκήτης της Βεροίας αποτελεί ερέθισμα για πιθανή σχέση του και με την ίδρυση της ομώνυμης Μονής, στη Νάουσα.
Το Καθολικό σήμερα είναι κτίσμα του 19ου αιώνα και τρίκλιτη, σχιστοπλακοσκεπής θολοσκεπούς βασιλικής μετά τριών τρούλων.
Η παραλλαγή αυτή ήτανε τύπος διαδεδομένος στην τουρκοκρατία, ειδικά στην Μακεδονία που το Καθολικό διαμορφώνεται σε τρεις χώρους, τον υπερυψωμένο κατά 1,35 μέτρο νάρθηκα, τον κυρίως ναό και το Ιερό Βήμα.
Η περιμετρική τοιχοποιία του είναι πωρολιθοδομή πάχους 1 μέτρου, εκτός του νάρθηκα, του οποίου το πάχος δεν υπερβαίνει τα 70 εκατοστά και μοναδική αψίδα που προεξέχει είναι αυτή του Ιερού Βήματος, η οποία εξωτερικά κοσμείται με επτά περίτεχνα τυφλά αβαθή αψιδώματα.
 |
| Η είσοδος του Καθολικού της Μονής πηγή |
Πάνω
από τη δυτική είσοδο του Καθολικού, δημιουργείται μία αβαθής κόγχη, στο τύμπανο της οποίας
υπάρχει μία φορητή εικόνα της Αποτομής της
Τιμίας κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του
Προδρόμου και Βαπτιστή.
Στην αντίστοιχη κόγχη της νότιας πλευράς, υπάρχει μία σύγχρονη εικόνα της Βαπτίσεως του Χριστού.
Εξωτερικά του Καθολικού διακρίνονται διάφορες περίτεχνες και εντυπωσιακές ανάγλυφες παραστάσεις σταυρού και ρόδακος στην δυτική είσοδο, σταυρού και δικεφάλου στην βορειοανατολική γωνία καθώς βέβαια και δικεφάλου στην κόγχη του Ιερού Βήματος του Καθολικού το οποίο έχει τρεις εισόδους με χαμηλά ανοίγματα, όπως συνηθιζόταν άλλωστε την εποχή εκείνη.
Στην αντίστοιχη κόγχη της νότιας πλευράς, υπάρχει μία σύγχρονη εικόνα της Βαπτίσεως του Χριστού.
Εξωτερικά του Καθολικού διακρίνονται διάφορες περίτεχνες και εντυπωσιακές ανάγλυφες παραστάσεις σταυρού και ρόδακος στην δυτική είσοδο, σταυρού και δικεφάλου στην βορειοανατολική γωνία καθώς βέβαια και δικεφάλου στην κόγχη του Ιερού Βήματος του Καθολικού το οποίο έχει τρεις εισόδους με χαμηλά ανοίγματα, όπως συνηθιζόταν άλλωστε την εποχή εκείνη.
 |
| Πανοραμική άποψη της Μονής πηγή |
Εσωτερικά το Καθολικό χωρίζεται σε τρία κλίτη με πέντε ζεύγη κιόνων.
Τα λίγα ανοίγματα στο Καθολικό, αφήνουν να διέρχεται ελάχιστος φωτισμός, δημιουργώντας έτσι μία ιδιότυπη και ιδιαίτερη «μυστική» ατμόσφαιρα.
Το μοναδικό σημείο του Καθολικού που βρέθηκε αγιογραφημένο ήτανε η κόγχη της προσκομιδής με θέμα την «Άκρα Ταπείνωση».
Η επιγραφή στην απεικόνιση όμως έγραφε παραδόξως «Επιτάφιος Θρήνος» και είχε την χρονολόγηση 18 Απριλίου του 1861, γεγονός που αποτελεί μία ισχυρή ένδειξη ότι το Καθολικό της Μονής του Τιμίου Προδρόμου, κάποτε ήτανε όλο αγιογραφημένο με μία μεταγενέστερη όμως κάλυψη των αγιογραφιών του.
Τα λίγα ανοίγματα στο Καθολικό, αφήνουν να διέρχεται ελάχιστος φωτισμός, δημιουργώντας έτσι μία ιδιότυπη και ιδιαίτερη «μυστική» ατμόσφαιρα.
Το μοναδικό σημείο του Καθολικού που βρέθηκε αγιογραφημένο ήτανε η κόγχη της προσκομιδής με θέμα την «Άκρα Ταπείνωση».
Η επιγραφή στην απεικόνιση όμως έγραφε παραδόξως «Επιτάφιος Θρήνος» και είχε την χρονολόγηση 18 Απριλίου του 1861, γεγονός που αποτελεί μία ισχυρή ένδειξη ότι το Καθολικό της Μονής του Τιμίου Προδρόμου, κάποτε ήτανε όλο αγιογραφημένο με μία μεταγενέστερη όμως κάλυψη των αγιογραφιών του.
 |
| Άποψη του τέμπλου και του εσωτερικού του Καθολικού της Μονής πηγή |
Μέσα
στην πόλη της Ναούσης υπάρχει το ναΰδριο
του Τιμίου Προδρόμου, το οποίο αρχικά
ήταν μετόχι της Μονής του Τιμίου
Προδρόμου.
Η ανέγερσή του πιθανολογείται το 1715, στοιχείο που υποδηλώνει την ακμή της Ιεράς Μονής προ της χρονολογίας αυτής. Από την γραπτή μαρτυρία που προαναφέρθηκε (του έτους 1785), συνάγεται ότι η Ιερά Μονή βρισκόταν υπό την πνευματική δικαιοδοσία της επισκοπής Βοδενών, της αρχιεπισκοπής Αχρίδος μέχρι το έτος 1767.
Η ανέγερσή του πιθανολογείται το 1715, στοιχείο που υποδηλώνει την ακμή της Ιεράς Μονής προ της χρονολογίας αυτής. Από την γραπτή μαρτυρία που προαναφέρθηκε (του έτους 1785), συνάγεται ότι η Ιερά Μονή βρισκόταν υπό την πνευματική δικαιοδοσία της επισκοπής Βοδενών, της αρχιεπισκοπής Αχρίδος μέχρι το έτος 1767.
Με την κατάργηση της
αρχιεπισκοπής το έτος 1767 και την προαγωγή
των επισκοπών της σε Μητροπόλεις, οι
οποίες υπήχθησαν απευθείας πλέον στο
Οικουμενικό Πατριαρχείο, καθορίζεται
και η εκκλησιαστική επικράτειά τους,
με την Ιερά Μονή να περιλαμβάνεται πλέον
στην επικράτεια του καζά (διοικητική
διαίρεση) Βοδενών.
 |
| Η είσοδος της Μονής πηγή |
Κατά την καταστροφή της Νάουσας το 1822, το μετόχι της Μονής στη Νάουσα διεσώθη, μαζί με αρκετά γυναικόπαιδα που είχαν καταφύγει μέσα σ΄ αυτό, η Μονή όμως δεν διέφυγε την πυρπόληση και καταστροφή το ίδιο έτος, καθώς και την απώλεια όλων των περιουσιακών της στοιχείων, μετά από κατάσχεση.
Ανοικοδομήθηκε κατόπιν, υπέστη όμως μία νέα καταστροφή από πυρκαγιά το 1842 και ανοικοδομήθηκε και πάλι το 1844, όπως μας μαρτυρεί και μία διασωθείσα σχετική επιγραφή πάνω από την είσοδο του Καθολικού.
 |
| Η πίσω όψη του Καθολικού της Μονής πηγή: πηγή |
Μετά
την απελευθέρωση της Μακεδονίας κατά
το 1912 με 1913, η Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου λειτούργησε
ως «ενοριακή», πιθανώς χωρίς μοναχούς αλλά και υπό την επίβλεψη και συντονισμό, κάποιων διαχειριστικών επιτροπών.
Μαρτυρίες παρουσίας μοναχών υπάρχουν στα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1930, οπότε και εγκαταβιώνουν δύο μοναχοί, προερχόμενοι πιθανώς από την Ιερά Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους.
Το 1938 αναφέρεται η κουρά του μοναχού Μελετίου, ο οποίος αργότερα, για μεγάλο χρονικό διάστημα, είχε και την φροντίδα ενός άτυπου ορφανοτροφείου στην πόλη της Νάουσας.
Άποψη της Μονής
 |
| Φορητή εικόνα του Τιμίου Προδρόμου πηγή: πηγή |
Το 1938 αναφέρεται η κουρά του μοναχού Μελετίου, ο οποίος αργότερα, για μεγάλο χρονικό διάστημα, είχε και την φροντίδα ενός άτυπου ορφανοτροφείου στην πόλη της Νάουσας.
Η
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου υπέστη άλλη μία καταστροφή,
από τις γερμανικές δυνάμεις.
Αυτή τη φορά, κατά τα έτη 1942 – 1943 και από το 1950, η Ιερά Μονή περιέρχεται πλέον στη δικαιοδοσία της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.
Η μονή εορτάζει στην Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, στις 29 Αυγούστου με αρχιερατική θεία λειτουργία και με πλήθος κόσμου να συρρέει από την ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο.
Πολύ ενδιαφέρον είναι και το έθιμο, να στήνονται μεγάλα καζάνια όπου βράζουν την παραδοσιακή φασολάδα και η οποία μοιράζεται στους προσκυνητές ενώ στην Μονή υπάρχει σήμερα μία πολύ δραστήρια γυναικεία μοναχική αδελφότητα με ηγουμένη την Γερόντισσα Μεθοδία, μία πραγματικά οσιακή μορφή.
Αυτή τη φορά, κατά τα έτη 1942 – 1943 και από το 1950, η Ιερά Μονή περιέρχεται πλέον στη δικαιοδοσία της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.
Η μονή εορτάζει στην Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, στις 29 Αυγούστου με αρχιερατική θεία λειτουργία και με πλήθος κόσμου να συρρέει από την ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο.
Πολύ ενδιαφέρον είναι και το έθιμο, να στήνονται μεγάλα καζάνια όπου βράζουν την παραδοσιακή φασολάδα και η οποία μοιράζεται στους προσκυνητές ενώ στην Μονή υπάρχει σήμερα μία πολύ δραστήρια γυναικεία μοναχική αδελφότητα με ηγουμένη την Γερόντισσα Μεθοδία, μία πραγματικά οσιακή μορφή.
Ώρες επίσκεψης στην Μονή 08:00
- 13:00 & 17:00 έως τη δύση του ηλίου.
Τηλέφωνο
Μονής: (+30) 23320
51168.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου