Ιερά Μονή Παναγίας Δουραχάνης (Ντουραχανιώτισσα) – Αμφιθέα Ιωαννίνων

πηγή

Βρίσκεται δίπλα από το καμποχώρι των Λογγάδων στις ανατολικές όχθες της λίμνης Παμβώτιδας απέναντι από τα Γιάννινα, στους πρόποδες του όρους Μιτσικέλι και είναι αφιερωμένη στο Γενέσιον της Θεοτόκου. 

Άποψη της Μονής
πηγή

Η παράδοση λέει πως το μοναστήρι της Ντουραχάνης είναι κτισμένο από έναν Τούρκο στο σημείο ακριβώς που υπήρχε ένα εικονοστάσι ταμένο στην χάρη της Παναγίας. 

Τον χειμώνα του 1434, ο μπέης της Ρούμελης, ο Ντουραχάν Πασάς, πηγαίνοντας με τον στρατό του για πολεμική επιχείρηση, πέρασε από εκεί και άναψε ένα κερί, γιατί ήταν από γονείς χριστιανούς. 

Στη συνέχεια, μέσα στην ομίχλη και το χιόνι, έχασε τον προσανατολισμό του και πέρασε με τον στρατό του πάνω από την παγωμένη λίμνη, χωρίς απώλειες και το τι είχε συμβεί, το αντιλήφθηκε όταν πάτησε στη στεριά. Συνέχισε την αποστολή μέχρι το Αργυρόκαστρο, όπου κέρδισε τη μάχη και κατά την επιστροφή, πήγε στο εικονοστάσι και έκτισε το μοναστήρι της Ντουραχάνης (Δουραχάνης) ή της Παναγίας Ντουραχανιώτισσας όπως είναι επίσης γνωστό.

Άποψη της Μονής

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ιδρυτής της μονής δεν ήταν ο Ντουραχάν, αλλά ένας άλλος Τούρκος πασάς, που επέκτεινε το μοναστήρι που προϋπήρχε στη συγκεκριμένη θέση. 

Άλλοι αποσυνδέουν οποιαδήποτε φάση οικοδόμησης της μονής από τον στρατηγό Ντουραχάν, λέγοντας ότι η επωνυμία Δουραχάνη προέρχεται από κάποιον Δουρ, κατώτερο αξιωματούχο, που μετονομάσθηκε σε Δουραχάν επειδή έκτισε κοντά στη μονή κάποιο χάνι.

Είναι άγνωστο πότε πήρε τη σημερινή της μορφή η Ιερά Μονή της Παναγίας Ντουραχάνης, καθώς το 1611 έγιναν από τους Τούρκους καταστροφές στα θρησκευτικά μνημεία της Ηπείρου, λόγω των πρώτων επαναστατικών προσπαθειών των υπόδουλων. 

Η Είσοδος στην Μονή
πηγή

Η Είσοδος στο Καθολικό
πηγή

Το εξαιρετικό τέμπλο του Καθολικού που διακρίνεται
και η θαυματουργή εικόνα της
Παναγίας Δουραχανιώτισσας
πηγή

Επίσης, παρόλο που κάηκε ολοσχερώς το 1825, το 1830 κτίσθηκε εκ θεμελίων και εξακολούθησε να λειτουργεί μέχρι το 1933, χρονιά κατά την οποία το μοναστήρι λεηλατήθηκε και ερημώθηκε.

Το Καθολικό είναι ένας απλός τρίκλιτος ναός με κεντρικό τρούλο και υπερυψωμένο κλειστό νάρθηκα, με αγιογραφημένους τοίχους και σκαλιστό ξύλινο τέμπλο, με την εικόνα της Παναγίας γεμάτη τάματα, να προκαλεί δέος και θαυμασμό στον προσκυνητή, που έρχεται να ασπαστεί την αγία και θαυματουργό εικόνα της Παναγίας της Δουραχάνης. 

Υπάρχει επίσης ένα συγκρότημα κελιών στα δυτικά και ένας ψηλός μανδρότοιχος περιβάλλει το Καθολικό, ενώ σε έναν διπλανό χώρο λειτουργεί και οικοτροφείο με μεγάλη κοινωφελή προσφορά στο νομό Ιωαννίνων.

Είναι πραγματικά πανέμορφο μοναστήρι που η γεωγραφική του θέση προς τη λίμνη, του προσφέρει μία ξεχωριστή και ιδιαίτερη γοητεία. 

Τις τελευταίες δεκαετίες, η μονή έγινε σημείο αναφοράς λόγω της παρουσίας του σε αυτό του μακαριστού πλέον, χαρισματικού γέροντος Αθανασίου Χατζή, ο οποίος έδωσε ξανά ζωή στο μοναστήρι και το έκανε κέντρο αγάπης και προσφοράς, με τα λόγια του να ήτανε αφοπλιστικά: «Στο δίλημμα, αν θα είμαι κοντά στον κόσμο ή να φύγω σε ησυχαστήριο, υπερίσχυσε η κοινωνική αποστολή. Ήθελα, να έχω τη χαρά της δημιουργίας, να είμαι κοντά στον άνθρωπο, να προσφέρω». 

Άποψη του τέμπλο του Καθολικού
πηγή

Με απλά λόγια, ο μακαριστός, πατέρας Αθανάσιος, αποτυπώνει το στίγμα για τη μεγάλη απόφαση ζωής, που πήρε ως νέος μοναχός το 1974. 

Τότε, το εγκαταλειμμένο μοναστήρι της Παναγίας της Ντουραχάνης που παραχωρήθηκε στον καλόγερο, είχε μόνο βράχια και πέτρες. και ο πατέρας Αθανάσιος το ανέστησε με τα χέρια του. 

Έδωσε πνοή στα χαλάσματα, όπου, πριν από 34 χρόνια, φύτρωσε το «'Ανθος», ένα Φιλανθρωπικό Ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με οικοτροφείο - καταφύγιο, ένα Δημοτικό Σχολείο και ένα Γυμνάσιο, που λειτουργούν με πολύ κόπο αλλά ισχυρή θέληση, σε χώρο δίπλα από τη μονή και προσφέρουν τη ζεστασιά και τη φροντίδα σε παιδιά, ηλικίας 6 έως 18 ετών.

Ο γέροντας Αθανάσιος Χατζής

Στις εγκαταστάσεις λειτουργούν, επίσης, βιβλιοθήκες, αναγνωστήρια, αίθουσες ψυχαγωγίας.

Εκεί βρίσκουν φαγητό, ύπνο, εκπαίδευση, στοργή και αγάπη, εκατοντάδες άνθρωποι που το έχουν ανάγκη.

Το εργαστήρι της αγιογραφίας, ο ραδιοφωνικός σταθμός και το λαογραφικό μουσείο, μεγιστοποιούν το έργο των ανθρώπων του μοναστηριού, που δεν είναι άλλοι από τους εθελοντές συνεργάτες του γέροντα, οι οποίοι αφιέρωσαν τη ζωή τους, στην προσφορά και την αγάπη για τον συνάνθρωπο.

Ο γέροντας της Ντουραχάνης, στην αντίπερα όχθη της Παμβώτιδας, αντικριστά με τα τζαμιά του κάστρου των Ιωαννίνων, λιθαράκι λιθαράκι έχτισε αυτή τη μικρή, αλλά μεγάλη σε συμβολισμό, κοινωνία προσφοράς, εθελοντισμού και αγάπης. 

Δάσκαλοι, καθηγητές, εργάτες, μάγειροι, απλοί πολίτες, προσφέρουν καθημερινά, ακούραστα τις υπηρεσίες τους με το κοινωνικό τους έργο ακόμη, να εξασφαλίζει φαγητό για τους κρατούμενους. 

Ο πατέρας Αθανάσιος, κατά κόσμον Σωτήρης Χατζής, γεννήθηκε στην ορεινή Βοβούσα, στο Ανατολικό Ζαγόρι, ο ίδιος έλεγε ότι ήτανε αγράμματος, όμως με τη φώτιση του Αγίου Πνεύματος, κατάφερε να διαβάσει αρχικά την Αγία Γραφή και στη συνέχεια όλα τα εκκλησιαστικά βιβλία.

Το 1972, ένας βοηθός Επισκόπου στα Ιωάννινα, προέτρεψε τον Σωτήρη Χατζή, αναγνωρίζοντας την επιθυμία του, να γίνει μοναχός, στη συνέχεια, χειροτονήθηκε διάκονος και την επόμενη χρονιά ιερέας, αρχικά, του παραχωρήθηκε το μοναστήρι του Αϊ - Γιάννη του Προδρόμου, ενώ στη συνέχεια η Παναγία Ντουραχάνη.

Κοιμήθηκε στα τέλη του Δεκεμβρίου του 2021 νικημένος απο τον κορονοίο, μετά από νοσηλεία στην κλινική Covid του νοσοκομείου Χατζηκώστα Ιωαννίνων. Παρά την προσπάθεια των γιατρών του νοσοκομείου, ο γέροντας δεν τα κατάφερε.

Η Μονή γιορτάζει 8 Σεπτεμβρίου.

www.dourachani.gr

Τηλέφωνο μονής: (+30) 26510 52247