Η ΤΙΜIΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ, ΓΕΡΟΝΤΑ, ΔΑΝΙΗΛ ΤΟΥ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗ.

 πηγή

Φυλάσσεται στην ομώνυμη Καλύβη του Γέροντα Δανιήλ, στα Κατουνάκια του Αγίου Όρους.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).

Η ορθογώνια ξύλινη λειψανοθήκη με την Κάρα του
Αγίου, Γέροντα, Δανιήλ του Κατουνακιώτη

Ο Γέροντας Δανιήλ γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1846, το κοσμικό του όνομά ήταν Δημήτριος Δημητριάδης και ήταν ο μικρότερος γιος μιας πολύτεκνης οικογένειας που αποφοίτησε αριστούχος από την Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, το μορφωτικό ίδρυμα της ελληνικής κοινότητας της Σμύρνης, ένα από τα σημαντικότερα της εποχής για τον Ελληνισμό.

Από τα 19 του έτη ήθελε να μονάσει και επισκέφθηκε, μετά από συμβουλή του Αγιοταφίτη πνευματικού του, διάφορες μονές στην Πελοπόννησο και στην Ύδρα, Τήνο, Πάρο και Ικαρία, όπου γνώρισε σπουδαίους και φημισμένους για την αγιότητά τους Γέροντες.

Αποφασιστική ήταν η συνάντησή του στην Πάρο με τον όσιο Αρσένιο της Πάρου, ο όποιος στην παράκληση του Δημητρίου να μείνει και να ασκητεύσει κοντά του, του συνέστησε να μεταβεί στο περιώνυμο τότε και ακμάζον κοινόβιο του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιον Όρος. 

H Τιμία Κάρα του Αγίου Δανιήλ του Κατουνακιώτη.
Η επιγραφή αναφέρει: ΙΣ ΧΣ † ΝΙ ΚΑ 

Αὕτη ἡ κάρα ἐστί, / Δανιήλ Μοναχοῦ / τοῦ ἐκ Σμύρνης τῆς Μι/κρᾶς Ἀσίας. Ἔθανεν / τῇ 8η/9/1929, / προσδοκῶν Ἀνάστα/σιν νεκρῶν.

Η Καλύβη του Γέροντα Δανιήλ του Κατουνακιώτη,
στα Κατουνάκια του Αγίου όρους

Στη Μονή Αγίου Παντελεήμονος εκάρη μοναχός το 1866, απολαμβάνοντας μεγάλη αγάπη και εκτίμηση από τον Έλληνα ηγούμενο της Μονής και τους άλλους, κατά πλειοψηφία Έλληνες μοναχούς και την περίοδο αυτή διακονούσε ως γραμματέας της Μονής.

Η περίοδος όμως εκείνη χαρακτηρίζεται από τα ρωσικά σχέδια του Πανσλαβισμού που αποτέλεσε εργαλείο του Ρωσικού επεκτατισμού στην εξωτερική πολιτική που επεκτεινόταν και στις εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες. ενώ απλώθηκε μάλιστα και στο Άγιο Όρος. 

Ειδικότερα, την περίοδο 1874 - 1875 οι Ρώσοι μοναχοί προσπαθούσαν να ελέγξουν τη διοίκηση της Μονής Αγίου Παντελεήμονος με αποτέλεσμα να ανακύψουν φιλονικίες και εντάσεις, έτσι οι ελληνικής καταγωγής μοναχοί αποχώρησαν, ανάμεσα σε αυτούς και ο μοναχός Δανιήλ που μετέβη στη Μικρά Αγία Ἄννα.

Ο Τάφος του Γέροντα Δανιήλ του Κατουνακιώτη,
στην Καλύβη του στα Κατουνάκια

Ο Δανιήλ κλήθηκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για εξηγήσεις και τιμωρήθηκε άδικα με οριστική απομάκρυνση από το Άγιο Όρος. 

Εστάλη στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωακείμ (τον μετέπειτα Οικουμενικό Πατριάρχη) ο οποίος αναγνωρίζοντας την αδικία, του πρότεινε να μείνει σε μονή της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης και ο Δανιήλ επέλεξε τη Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολύτριας στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης. 

Εκεί ο Δανιήλ συνεισέφερε τα μέγιστα στην πνευματική ανόρθωση της Μονής με την εισαγωγή του αγιορείτικου τυπικού στη νηστεία και στις ακολουθίες, και κέρδισε την αγάπη όλων. 

Όταν επιτεύχθηκε από τους Ρώσους μοναχούς η εκρώσσιση της Ιεράς Μονής Παντελεήμονος και είχε επικυρωθεί με Πατριαρχικό Σιγίλλιο η εκλογή του Ρώσου Ηγουμένου Μακαρίου, ανακλήθηκε η εξορία του Δανιήλ, έτσι μπορούσε να επανέλθει στο Άγιον Όρος, αλλά όχι στη Μονή Παντελεήμονος, έτσι επιστρέφοντας στο Άγιο Όρος παρέμεινε για πέντε περίπου χρόνια στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου, όπου συνέβη η θαυματουργική θεραπεία του από τον κολικό νεφρού που τον ταλαιπωρούσε συχνά. 

Ο Γέροντας Δανιήλ ο Κατουνακιώτης, εκ Σμύρνης.

Στάλθηκε από τη Μονή Βατοπεδίου στην πατρίδα του, τη Σμύρνη, για να διευθετήσει εκεί κάποιες υποθέσεις που αφορούσαν το εκεί μετόχι της Μονής. 

Στην Σμύρνη παρέμεινε εννέα μήνες και τόσο πολύ εκτιμήθηκε και απέσπασε τον σεβασμό από τον τότε μητροπολίτη Σμύρνης Μελέτιο, ώστε του έγινε μάλιστα η πρόταση να μείνει εκεί και να χειροτονηθεί επίσκοπος βοηθός του. 

Ο Δανιήλ όμως αρνήθηκε και έτσι επέστρεψε στο Άγιο Όρος όπου το 1881 δημιούργησε στα Κατουνάκια του Αγίου Όρους την καλύβη του, η οποία υπήρξε και το θεμέλιο για το σημερινό σπουδαίο ησυχαστήριο της περίφημης αδελφότητας των Δανιηλαίων.

Ο Γέροντας Δανιήλ άσκησε στα Κατουνάκια την τέχνη της αγιογραφίας και την παρέδωσε στην αδελφότητα, η οποία την ασκεί μέχρι και σήμερα, όμως περισσότερο έχουν μείνει ιστορικές οι πραγματείες, οι μελέτες και οι εκατοντάδες επιστολές του που αντιμετωπίζουν με σύνεση και πατερική κατοχύρωση, σοβαρά πνευματικά και θεολογικά ζητήματα.

Ο Γέροντας Δανιήλ ο Κατουνακιώτης, εκ Σμύρνης.

Ο Γέρων Δανιήλ, συνδεόταν πνευματικά με τον Άγιο Νεκτάριο - με τον οποίο μάλιστα διατηρούσε αλληλογραφία -, με τον όσιο Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο, τη Γερόντισσα Θεοδοσία, Ηγουμένη της Ιεράς Μονής Κεχροβουνίου της Τήνου, με τον λογοτέχνη Αλέξανδρο Μωραϊτίδη (τον μετέπειτα Μοναχό Ανδρόνικο), τον οποίον ο π. Δανιήλ βοήθησε στον μοναχικό του προσανατολισμό και με πολλές άλλες σπουδαίες πνευματικές μορφές της εποχής του.

Είναι χαρακτηριστικό ότι καταξιωμένοι Γέροντες και πνευματικοί, όπως ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, του ζητούσαν συμβουλές και κατευθύνσεις για την άσκηση του έργου του πνευματικού, όπως φαίνεται από επιστολές του Γέροντα Φιλόθεου, πού σώζονται στο αρχείο του ησυχαστηρίου, όπως και από επιστολή του Γέροντα Δανιήλ προς τον Φιλόθεο Ζερβάκο πού στάλθηκε τον Ιανουάριο του 1913.

Επικοινωνία με τον Γέροντα Δανιήλ είχε επίσης και ο γνωστός Γέροντας της Πάτμου,  Άγιος Αμφιλόχιος Μακρής, σώζεται μάλιστα επιστολή του Γέροντα Δανιήλ προς τον Γέροντα Αμφιλόχιο με προσφωνηματική επιγραφή «Τω εριτίμω φίλω Αμφιλόχιω Μοναχώ τώ έν τη κατά Πάτμον Ιερά Μονή του όσιου Χριστοδούλου ησυχάζοντι». Ο Γέροντας Αμφιλόχιος είχε γνωρίσει μάλιστα προσωπικά τον Γέροντα Δανιήλ, όπως γράφει η τελευταία εκτενής και συγκροτημένη βιογραφία του: «Περιήλθεν όλα τα μοναστήρια και τάς σκήτας, εγνώρισεν άγιους άνδρας, όπως τον Γέροντα Δανιήλ Κατουνακιώτην και άλλους, έκ των οποίων τα μέγιστα ωφελήθη».

Απόσπασμα επιστολής του Γ. Δανιήλ στην οποία αναγράφεται πρόρρρησή
τον για την επικείμενη διάλυση του λειψάνου του αγίου Νεκταρίου.
Η επιστολή γράφτηκε λίγο μετά την πρώτη ανακομιδή του λειψάνου
του κατά την οποία αυτό βρέθηκε άφθορο.

Ο Γέροντας Δανιήλ, κοιμήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 1929, εορτή του Γενεθλίου της Θεοτόκου και η είδηση της οσιακής κοίμησης του γέροντα έφερε αμέσως και το μεγάλο κενό που άφηνε πίσω του. 

Η Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας, στο συλλυπητήριο γράμμα της προς την Αδελφότητα των Δανιηλαίων έγραφε: «Η απώλεια του αειμνήστου Γέροντος Δανιήλ δεν είναι απώλεια μερική, αλλά γενική του ιερού ημών τόπου και ιδία της καθ΄ ημάς Ιεράς Μονής, ης απετέλει σέμνωμα και κόσμημα της περιοχής της. Εν τω προσώπω του μάκαρος Δανιήλ το Άγιον Όρος απώλεσε την τελευταίαν φυσιογνωμίαν οσιακήν της συγχρόνου Αγιορείτικης γενεάς».

Τον Οκτώβριο του 2019 κατά την επίσημη επίσκεψή του στο Άγιο Όρος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ Βαρθολομαίος ανήγγειλε ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα προβεί σύντομα στην αγιοκατάταξη του Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου, κάτι που έγινε στις 9 Μαρτίου του 2020.

Η ημέρα εορτής του Οσίου Δανιήλ του Κατουνακιώτη, ορίστηκε από την Εκκλησία μας, στις 7 Σεπτεμβρίου.