 |
| πηγή |
Βρίσκεται κοντά στο χωριό Σκιαδάς, στο όρος Ερύμανθος, και συγκεκριμένα στη νότια προέκτασή του και παραφυάδα του που ονομάζεται Σκιαδοβούνι ή "Κακοταραίικο", σε υψόμετρο 879 μέτρων. Στην Μονή οδηγεί ένας μη ασφαλτοστρωμένος δρόμος τόσο από το χωριό Σκιαδάς όσο και από το χωριό Κακοτάρι, από την μεριά της Ηλείας ενώ έχει θέα προς το δρυοδάσος της Κάπελης.
 |
| Η «παλιά Παναγία», το καθολικό της παλιάς μονής Νοτενών, χτισμένη επάνω σεαρχαίο ναό στην κορυφή του Σκιαδόβουνου. Εμπρός φαινονται τα απομεινάρια από τους κίονες του αρχαίου ναού. πηγή |
Κατά μία άλλη άποψη η ονομασία Νοτενών, έχει γεωγραφικό προσδιορισμό, δηλαδή, από τη θέση του μοναστηριού, στη νότια άκρη του Ερύμανθου, που είναι εκτεθειμένη στους νοτιάδες.
Η αρχική μονή των Νοτενών κτίσθηκε τον 16ο αιώνα, το 1530, στην κορυφή του βουνού επάνω από την σημερινή της θέση, που ονομάζεται "Πάνω Παναγιά" και επάνω στα ερείπια ενός αρχαίου Δωρικού ναού, πιθανόν του Απόλλωνα ή της Άρτεμης, η οποία όμως έχει εγκαταλειφθεί από τις αρχές του 19ου αιώνα, αν και σώζονται ακόμα ο παλιός ναός και οι τοιχογραφίες του από τον 17ο αιώνα ενώ τα εγκαταλελειμμένα κελιά της "Πάνω Παναγιάς" είχαν φτιαχτεί από τα υλικά του αρχαίου ναού
 |
| Άποψη των τοιχογραφιών που υπάρχουν ακόμη στην Παλιά Παναγιά. πηγή |
 |
| Άποψη των τοιχογραφιών που υπάρχουν ακόμη στην Παλιά Παναγιά. πηγή |
 |
| Στο Ιερό της Παλιάς Παναγιάς, η Αγία Τράπεζα στηρίζεται επάνω σε έναν αρχαίο κίονα. πηγή |
Την σκεπή στηρίζουν βυζαντινά τόξα και ο ναός χωρίζεται σε τρία ισομεγέθη μέρη (ιερό - κυρίως ναό - νάρθηκα) ενώ η πλάκα της Αγίας Τραπέζης πατάει πάνω σε εξαιρετικά καλοδιατηρημένο ημίεργο δωρικό κιονόκρανο.
Λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν εκεί και των σφοδρών ανέμων, οι μοναχοί εγκατέλειψαν τη μονή αυτή και κατέβηκαν 500 περίπου μέτρα πιο κάτω, όπου έχτισαν τη Νέα Μονή, όμως λόγω κατολισθήσεων γκρεμίσθηκε και διασώθηκε μόνο το κωδωνοστάσιο, κτίσμα του 1833 όπως αναγράφεται σε αυτό και στη θέση του οικοδομήθηκε νέος ναός αφιερωμένος στον Άγιο Γεράσιμο.
 |
Η Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Νοτενιώτισσας
ή Παναγίας Μαυρομάτας.
|
Για την εικόνα της Παναγίας Νοτενιώτισσας ή Παναγία Μαυρομάτα όπως την αποκαλούν λόγο και του μαυρισμένου προσώπου της, υπάρχουν οι εξής μαρτυρίες καταγεγραμμένες: "...Το μοναστήρι των Νοτενών (Κοίμηση). Λένε ότι η εικόνα -είναι από τις 72 που είχε φτιάσει ο Λουκάς- ήρθε από κάτου, από το Βελιμάχι της Γορτυνίας. Λέγανε πως η εικόνα της Παναγίας έκανε θαύματα. Άμα έβρεχε πολύ, κάνανε λιτανεία και κράτηγε! Άμα δεν έβρεχε, κάνανε λιτανεία και έβρεχε!… Τάζουνε στο μοναστήρι άλογα, βόιδα, πρόβατα, χωράφια, κερί, έχει μεγάλη περιουσία το μοναστήρι. Ζώνανε και την εκκλησία με κερί. Προχτές της αγιαΣωτήρως ζώσανε την εκκλησία τρεις φορές με σπάγγο και κερί, αναλόγως το τάμα. ..Ένας καλόγερος μια φορά είχε φύγει από το μοναστήρι και πήγαινε με το άλεσμα στο μύλο του μοναστηριού για να αλέσει. Εκεί πιο κάτου, είχανε γραίκι κάτι Σαματαίοι. Όταν είδανε τον καλόγερο με το άλεσμα, άγριοι άνθρωποι, αμολήσανε τα σκυλιά και χυθήκανε απάνου στον καλόγερο, τόνε κάμανε χάλια. Πάει το άλεσμα, χάθηκε. Ο καλόγερος ξεσκισμένος, ματωμένος, πάει, μαζεύει κάτι αφάνες και όπως ήτανε πάει κατ’ ευθείαν στο εικόνισμα και τα βάνει απουκάτου απ’ το εικόνισμα της Παναγίας. Λέει, “αν δεν κάμεις θαύμα απόψε, δεν είσαι εικόνισμα, είσαι σκέτο ξύλο και θα σε κάψω”. Τότε λένε πως κίνησε ένα σύννεφο από τν Κεφαλλονιά και ήρθε απάνου απ’ το γραίκι, ήσαντε και κάτι πουρνάρια ’κεί χάμου και έριξε βροχή και αστραπή [κεραυνό] και σκότωσε ούλα τα πρόβατα , δεν έμεινε ούτε ένα. Οι Σαματαίοι σκορπίσανε. Λένε ότι ένας από δαύτους μουρλάθηκε..." (Σκιαδά Αχαΐας 1978. ΚΕΕΛ, χφ. αρ. 4100, σ. 149-150. Διηγείται ο Ιωάννης Μπαρδάκης, 78 χρ., εγγράμματος (4ης Δημοτικού). Επιτόπια έρευνα Ε. Ψυχογιού).
 |
Ο Ναός του Αγίου Ιωακείμ του Νέου, στην είσοδο του σπηλαίου που ασκήτεψε.
|
 |
Αριστερά λείψανα του Αγίου Ιωακείμ του Νέου Νονετών και δεξιά η Θαυματουργή εικόνα
της Παναγίας Νοτενιώτισσας.
|
 |
| Η είσοδος στην Μονή πηγή |
"...Παλαιά γινότανε πανηγύρι απάνου στο μοναστήρι [Νοτενά], τη Δευτέρα της Λαμπρής. Πηγαίνανε, χορεύανε, τραγουδάγανε, τρώγανε, μετά τη λειτουργία γινότανε μεγάλο πανηγύρι. Τώρα δεν αφήνει ο παπάς, μόνο λειτουργία γίνεται και τρώνε. Γίνεται πανηγύρι και στις 23 Αυγούστου..." (Σκιαδά Αχαΐας 1978. ΚΕΕΛ, χφ. αρ. 4100: 150. Διηγείται η Ελένη Μαυρόγιαννη ,77 χρ., μη εγγράμματη. Επιτόπια έρευνα Ε. Ψυχογιού).
 |
| Άποψη της Μονής. πηγή |
Μετά την απελευθέρωση του Έθνους, η Μονή Νοτενών δεν διαλύθηκε, αλλά κρίθηκε διατηρητέα γιατί είχε έσοδα και ιστορία ενώ το 1837 έγιναν αρκετές επισκευές από τις καταστροφές που είχε υποστεί.
Τον Οκτώβριο του 1838 παραχωρήθηκε σε αυτήν, κατόπιν ενεργειών του επισκόπου Αχαΐας, το διαλελυμμένο μονύδριο του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού το επιλεγόμενο του Νίκαβα.
 |
| Το νέο Καθολικό της Μονής, αφιερωμένο στον Αγιο Γεράσιμο πηγή |
 |
| Ο ναός που είναι αφιερωμένος στον Αγιο Ιωακείμ Νοτενών και βρίσκεται στην είσοδο του ασκητηρίου του. πηγή |
 |
| Φορητή λιτανευτική εικόνα του Αγίου Ιωακείμ του Νέου, Νοτενών. πηγή |
 |
Λείψανα του Αγίου Ιωακείμ Νοτενών που φυλάσσονται
σήμερα, στην ομώνυμη Μονή.
|
Σύμφωνα με επιγραφή που υπάρχει σε χειρόγραφο της μονής Νοτενών ο παπα - Ιωακείμ αφού έχτισε την μονή της Παναγίας στη Δίβρη, ήρθε στη μονή Νοτενών και έγινε καθηγούμενος, μετά όμως από κάποια χρόνια παραιτήθηκε και αποσύρθηκε σε ένα σπήλαιο ψηλότερα της νέας μονής όπου και εκεί ασκήτευσε.
Εντός του σπηλαίου αυτού σήμερα υπάρχει μάλιστα, ένας ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιωακείμ.
Στα μέσα του 18ου αιώνα κοιμήθηκε και περίπου δέκα χρόνια μετά την κοίμησή του έγινε ανακομιδή του λειψάνου του, από τον Μητροπολίτη Παλαιών Πατρών και πλήθους μοναχών και κληρικών, το οποίο «ευρέθη σώον και ακέραιον αποπνέον άρρητον ευωδία».
Στην μεγάλη επιδρομή των Τουρκαλβανών στον Μωρέα, μετά την αποτυχημένη εξέγερση των Ορλωφικών, το 1770, «κρίμασιν οις οίδεν ο Κύριος», το Λείψανο του Αγίου Ιωακείμ Νοτενών, διαλύθηκε και η αγία Κάρα του εκλάπη μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα της Μονής, έτσι σήμερα στη μονή βρίσκονται λίγα μόνο λείψανά του, αφού τα περισσότερα, έχουν κλαπεί.
Στην μεγάλη επιδρομή των Τουρκαλβανών στον Μωρέα, μετά την αποτυχημένη εξέγερση των Ορλωφικών, το 1770, «κρίμασιν οις οίδεν ο Κύριος», το Λείψανο του Αγίου Ιωακείμ Νοτενών, διαλύθηκε και η αγία Κάρα του εκλάπη μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα της Μονής, έτσι σήμερα στη μονή βρίσκονται λίγα μόνο λείψανά του, αφού τα περισσότερα, έχουν κλαπεί.
 |
| Λείψανα του Αγίου Ιωακείμ του Νέου, Νοτενών. |
Μεταξύ αυτών, στο δρόμο προς την Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Νοτενών στο Σκιαδά Τριταίας προβλέπεται να εκτελεστούν εργασίες όπως διανοίξεις, όπου απαιτείται, χωματουργικές εργασίες για τη διαμόρφωση κατά το δυνατόν ενιαίας μηκοτομής και τη διαμόρφωση κατά πλάτος κλίσεων σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές, οδοστρωσία, τοιχίο προστασίας από καταπτώσεις, στηθαία ασφαλείας στις επικίνδυνες θέσεις των οδών, τοποθέτηση πινακίδων κυκλοφορίας και επικινδύνων θέσεων, οριζόντια σήμανση.
Στην μονή που πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου (απόδοση εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου) και στις 3 Ιουλίου (μνήμη του προστάτου της Αγίου Ιωακείμ), σήμερα εδώ και δεκαετίες, εγκαταβιεί μόνο ένας μοναχός, ο ακούραστος Αρχιμανδρίτης Ιερώνυμος Διαμαντόπουλος
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 26940 - 53293.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου