Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΚ ΜΕΤΣΟΒΟΥ.

 πηγή

Φυλάσσεται μέσα σε μία οκτάπλευρη ασημένια λειψανοθήκη στην Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων και φέρει της εξής επιγραφή:  «ΚΑΤΕΣΚΕΥΑΣΘΗ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΟΥΤΙΟΝ ΤΗΣ ΣΕΒΑΣΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΤΟΥ ΕΚ ΜΕΤΣΟΒΟΥ, ΔΙΑ ΕΞΟΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΑΥΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΔΕΣΚΑΤΑΣ ΕΙΣ ΨΥΧΙΚΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ, ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΟΣΙΩΤΑΤΟΥ (ΕΝ) ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΙΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΕΥΟΝΤΟΣ ΠΑΠΑ-ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΚΑΙ ΠΑΠΑ-ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΩΝ ΕΚ ΤΗΣ ΣΕΒΑΣΜΙΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΒΑΡΛΑΑΜ ΕΝ ΜΕΤΕΩΡΟΙΣ. ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ... ΕΚ ΚΩΜΗΣ ΚΑΛΑΡΡΥ(ΤΩΝ) 1819 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΠΡΩΤΗ».

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ)

H 8 πλευρη ασημένια λειψανοθήκη με την Κάρα του 
Αγίου Νικολάου εκ Μετσόβου

πηγή

Εκτός από την Αγία Κάρα, σώζονται το ήμισυ της παλάμης του στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής Μετσόβου, τμήμα χεριού στον Ναό τού Αγίου Νικολάου Σκαμνελίου Ιωαννίνων, καθώς, δύο δόντια στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Μετσόβου ενώ έχουν χαθεί και λείψανα που βρισκόταν στη Μονή της Παναγίας Σπηλιώτισσας της Ζακύνθου και στον Ναό Αγίου Νικολάου των Τρικάλων.

Ο Νεομάρτυρας Νικόλαος Μπασδάνης ή Βλαχονικόλας ή Εξηντατρίχης, όπως αλλιώς ονομάζεται, γεννήθηκε στο Μέτσοβο της Ηπείρου κατά τον 16ο αιώνα από φτωχούς, αλλά πολύ πιστούς γονείς. 

Έζησε σε μια περίοδο δύσκολη και ταραγμένη, αφού μετά την αποτυχία των επαναστατικών κινημάτων του Μητροπολίτου Τρίκκης Διονυσίου του Φιλοσόφου, οι διώξεις και οι πιέσεις των Μουσουλμάνων κατά των χριστιανών, είχαν φτάσει στο αποκορύφωμά τους.

Σε νεαρή ηλικία πήγε στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας, για εργασία σε τούρκικο αρτοποιείο και αργότερα, οι Τούρκοι, χρησιμοποιώντας τρομοκρατικές μεθόδους, τον ανάγκασαν να εξισλαμιστεί, όταν όμως συνειδητοποίησε το μεγάλο του ολίσθημα, επέστρεψε στο Μέτσοβο, όπου ζούσε χριστιανικά, η φτώχεια όμως, και οι δύσκολες συνθήκες διαβιώσεως, αναγκάζουν τον Νικόλαο να ξαναπάει στα Τρίκαλα, για να πουλήσει δαδί. 

Ο Άγιος Νικόλαος εκ Μετσόβου

Εκεί, έγινε αντιληπτός από κάποιον Τούρκο κουρέα, που γειτόνευε με τον αρτοποιό, στον οποίο εργαζόταν ο Άγιος. 

Ο Τούρκος κουρέας συλλαμβάνει τον Νικόλαο, τον σέρνει βίαια στον δρόμο, και τον βρίζει δημόσια, γιατί πρόδωσε το Ισλάμ, και έγινε πάλι χριστιανός.

Ο Νικόλαος, επειδή φοβήθηκε τις συνέπειες, έδωσε στον Τούρκο κουρέα το φόρτωμα του δαδιού και δεσμεύτηκε μαζί του να του φέρνει κάθε χρόνο από ένα φόρτωμα δαδί ενώ  μετά την συμφωνία αυτή, ο Τούρκος άφησε ελεύθερο τον Νικόλαο.

Επιστρέφοντας στο Μέτσοβο ο Νικόλαος, έκανε αυστηρή αυτοκριτική, και συνειδητοποίησε ότι οι συνεχείς αυτές πνευματικές πτώσεις, και οι ένοχοι συμβιβασμοί, δεν αποτελούν γνωρίσματα των γνησίων μαθητών του Ιησού. Τότε, πήρε την μεγάλη απόφαση να μην ξανασυμβιβαστεί σε θέματα πίστεως, και αν χρειαστεί, να θυσιάσει και αυτήν ακόμη την ζωή του στον βωμό της αγάπης του Χριστού. 

Αυτές οι μεταπτώσεις, όσο απλές και αν φαίνονται, είναι ωστόσο αρκετά δραματικές, και παρουσιάζουν τον ψυχογραφικό πίνακα ενός ανθρώπου, που πορεύεται από την ομιχλώδη ατμόσφαιρα προς το φως. 

Στην περίπτωση του Νικολάου, παρακολουθούμε την διαλεκτική πορεία μιας ψυχής, που ανακαλύπτει κλιμακωτά τον εαυτό της, για αυτό και συγκινεί ιδιαίτερα τις αδύνατες και ασθενικές ψυχές μας ενώ είναι μια μορφή, που ζητάει τον Ευριπίδη της Ορθοδοξίας.

Το μαρτύριο του Αγίου Νικολάου εκ Μετσόβου

Με αυτοπεποίθηση ο Νικόλαος πηγαίνει στον πνευματικό του να εξομολογηθεί και να φανερώσει σ' αυτόν τους μελλοντικούς του στόχους. 

Ο έμπειρος πνευματικός, τον συμβουλεύει να αφήσει προς το παρόν τους υψηλούς αυτούς στόχους, επειδή φοβόταν μην υποπέσει σε δεύτερη άρνηση της πίστεως. 

Ο Νικόλαος όμως μένει σταθερός στην απόφαση του και ο πνευματικός του, βλέποντας το σταθερό και αμετακίνητο φρόνημα του, τον ευλόγησε και τον άφησε να πορευτεί στο μαρτύριο που ποθούσε.

Με την ευχή του πνευματικού του, ο Νικόλαος μεταβαίνει για άλλη μια φορά στα Τρίκαλα με την απόφαση να δώσει αυτή την φορά, την καλήν μαρτυρίαν για τον Ιησού Χριστού. 

 

Εκεί τον αντιλαμβάνεται ο Τούρκος κουρέας, ο οποίος εκνευρισμένος τον ρωτάει για το δαδί, που του είχε υποσχεθεί.  

Στην αρνητική απάντηση του Νικολάου, ο κουρέας τον καταγγέλλει στους Τούρκους της γειτονιάς, οι οποίοι με βίαιο τρόπο τον φέρνουν στο τούρκικο κριτήριο με βασική κατηγορία την αλλαξοπιστία.

Τμήμα δεξιού χεριού του Αγίου Νικολάου εκ Μετσόβου,
από τον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής Μετσόβου.
πηγή

Στις ερωτήσεις και απειλές των Τούρκων δικαστών, ο Νικόλαος τους απαντάει: «Χριστιανὸς ἐγεννήθην καὶ Χριστιανὸς εἶμαι καὶ Χριστιανὸς θέλω νὰ ἀποθάνω». 

Μη μπορώντας να τον μεταπείσουν χρησιμοποιούν την βία, με άγριους ξυλοδαρμούς, στέρηση τροφής και νερού  και τον ρίχνουν στην φυλακή, όπου για πολλές μέρες τον βασανίζουν. 

Ο Νικόλαος τα υποφέρει όλα και για δεύτερη φορά, τον πάνε στο άνομο κριτήριο, όπου και πάλι ο Νικόλαος, κήρυξε μεγαλόφωνα τον Χριστό, πως είναι Θεός αληθινός και Αυτόν πιστεύει και δεν τον αρνείται ποτέ. 

Οι Τούρκοι δικαστές, βλέποντας την αμετάκλητη γνώμη του Νικολάου, παίρνουν την απόφαση να τον ρίξουν στην φωτιά και με εντολή τους ανάβεται μεγάλη πυρκαγιά στην κεντρική αγορά των Τρικάλων, πάνω στην οποία με μανία και πάθος ρίχνουν τον Νικόλαο. 

Ο Άγιος Νικόλαος εκ Μετσόβου

Στις 17 Μαΐου του 1617 ο Νικόλαος παρέδωσε την ψυχή του, στον Θεό.

Το βράδυ εκείνης της ημέρας, ένας πιστός κεραμοποιός, έδωσε αρκετά χρήματα στους Τούρκους φύλακες και αγόρασε την κάρα του Νεομάρτυρα που είχε μερικές βλάβες στο σημείο των κροτάφων από την φωτιά. 

Επειδή όμως φοβόταν τους Τούρκους, έκρυψε την κάρα σε τοίχο του σπιτιού του, χωρίς κανένας να το γνωρίζει αυτό και μετά τον θάνατο του, το σπίτι του αγοράστηκε από κάποιον που ονομαζόταν Μέλανδρος, που όμως δεν γνώριζε τίποτε για τον μεγάλο θησαυρό που κρυβόταν στον τοίχο του σπιτιού του.

Τις βραδυνές ώρες της 17ης Μαΐου του 1618 είδε να λάμπει φως στο σημείο εκείνο του τοίχου και κατά την διάρκεια του ύπνου, δέχτηκε την πληροφορία ότι στο σημείο αυτό, βρίσκεται κρυμμένη η Κάρα του Νεομάρτυρα Νικολάου. 

Το πρωί, άνοιξε το μέρος εκείνο του τοίχου και βρήκε την Αγία Κάρα, όμως, επειδή έκρινε τον εαυτό του ανάξιο να κρατάει έναν τόσο μεγάλο θησαυρό, την δώρησε στην Ιερά Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων, όπου είχε αδελφό μοναχό, για μνημόσυνο αιώνιο δικό του και των γονέων του.

Ο Μετσοβίτης νεομάρτυρας Νικόλαος, μετά από τις απαραίτητες ενέργειες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Τρίκκης και Σταγών κ. ΑΛΕΞΙΟΥ, κατατάχτηκε επίσημα στο ορθόδοξο εορτολόγιο το 1988 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως

Ο Άγιος Νεομάρτυρας Νικόλαος εκ Μετσόβου γιορτάζει στις 17 Μαίου.