Παναγιά της Φολέγανδρου, Κυκλάδες, Αιγαίο

πηγή

Είναι κτισμένη σε ένα βράχο πάνω από την Χώρα, και δεσπόζει με το κατάλευκο χρώμα της στη θέση κάποιου αρχαίου ναού, του οποίου έχει χρησιμοποιηθεί οικοδομικό υλικό. 

Άποψη του εσωτερικού του Καθολικού
πηγή

Στον αυλόγυρο του ναού της Παναγίας, όπως άλλωστε και στο εσωτερικό του, ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει διάφορες εντοιχισμένες αρχαίες επιγραφές αλλά και πολλές βάσεις από διάφορα αγάλματα.

Παλαιότερα ήτανε καθολικό μιας γυναικείας Μονής και το σχήμα του καθολικού είναι ορθογώνιο ενώ ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης βασιλικής με πολλούς τρούλους και διαθέτει επίσης και ένα υψηλό κατάλευκο και εντυπωσιακό καμπαναριό. 

Από μία μαρμάρινη επιγραφή που χρονολογείται το 1687 εικάζεται η ανακαίνιση του ναού την χρονολογία αυτή, ενώ ο ναός πήρε την σημερινή του μορφή με διάφορες κατασκευές και επεμβάσεις που έγιναν μεταξύ των ετών 1816 και 1821. 

Στην διακόσμηση του ναού της Παναγιάς της Φολέγανδρου έχουν εργαστεί πολλοί φημισμένοι τεχνίτες της εποχής εκείνης, μεταξύ των οποίων και ο μαρμαρογλύπτης Καπαριάς με καταγωγή από την Τήνο, ο οποίος φιλοτέχνησε το υπέροχο μαρμάρινο τέμπλο, τον εξαίσιο αρχιεπισκοπικό θρόνο αλλά και τον άμβωνα του ναού.

πηγή

πηγή

πηγή

Η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς που έσωσε το νησί 
από τους πειρατές την Πρωτομαγιά του 1790.
πηγή

Στην εκκλησία φυλάσσεται μία ασημοστόλιστη εικόνα της Παναγίας που χρονολογείται από τους Βυζαντινούς χρόνους. 

Η εικόνα, σύμφωνα με τις ντόπιες παραδόσεις, είναι θαυματουργή και συνδέεται με πολλές ιστορίες με επιδρομές πειρατών και άλλους θρύλους.

Ακολουθώντας τα πατροπαράδοτα έθιμα του τόπου οι ευσεβείς κάτοικοι του νησιού κάθε χρόνο κάνουν περιφορά της εικόνας σε κάθε σπίτι σε όλο το νησί, σε ανάμνηση παλαιότερης σωτήριας επέμβασης της Παναγίας. 

Κάθε χρόνο, ανήμερα της Λαμπρής, η εικόνα της Παναγίας κατεβαίνει από το μοναστήρι της και με μια μεγαλειώδη - τόσο από προσέλευση όσο και από κατάνυξη - πομπή, περνάει από τη Χώρα κι από τα στενά του Κάστρου και για ένα τριήμερο γυρίζει όλο το νησί, από σπίτι σε σπίτι, από τους άλλους οικισμούς, από την Άνω Μεριά και τις αγροικίες, από τον Καραβοστάση και τα σπίτια, τα καΐκια και τις βάρκες, για να ευλογηθούν όλοι και στο τέλος να επιστρέψει πάλι στο μοναστήρι μέχρι το επόμενο Πάσχα. Μέσα σ' αυτό το γιορτινό κλίμα, οι - πάντα φιλόξενοι - κάτοικοι, ανοίγουν σπίτια και αυλές, ανταλλάσσουν επισκέψεις , φιλεύουν με κρασί, ρακή και γλυκά τους επισκέπτες και προσμένουν την ευλογία της Παναγίας.

πηγή

πηγή

πηγή

πηγή

Μια παράδοση που διηγούνται οι γεροντότεροι, όταν έχουν πιει μερικά ποτηράκια ρακί, που την έχουν ακούσει και αυτοί με την σειρά τους από τους παππούδες τους, λέει ότι κάποτε, τα παλιά χρόνια, την Πρωτομαγιά του 1790 και λίγο πριν τον ξεσηκωμό του Αιγαίου από τον Λάμπρο Κατσώνη, εμφανίστηκαν απειλητικά 18 φούστες με Αλγερινούς πειρατές, τους φοβερότερους πειρατές της εποχής που λυμαίνονταν το Αιγαίο. 

Οι κατατρομαγμένοι φιλειρηνικοί κάτοικοι του νησιού έτρεξαν ψηλά στην εκκλησία της Παναγίας για να τους προστατεύσει και αφού προσευχήθηκαν ευλαβικά και με κλάματα απελπισίας, αλλά και ελπίδας για την βοήθεια της Παναγίας, πήραν την εικόνα της και την μετέφεραν στην άκρη του γκρεμού παρακαλώντας την να τους σώσει.

πηγή

Τότε ένας φοβερός βοριάς άρχισε να φυσά μανιασμένα και παρέσυρε τα πειρατικά πλοία και τα βούλιαξε πνίγοντας όλους τους φοβερούς πειρατές.

Σώθηκε μόνο ένας χριστιανός αιχμάλωτος που κολύμπησε προς την στεριά και όταν έφτασε σώος κοντά στους πιστούς, με ξέπνοη φωνή τους είπε, ότι πριν βουλιάξουν τα καράβια, είδε μια μεγάλη αστραπή να κατεβαίνει από ψηλά από τον βράχο και να κτυπάει τα καράβια.

Όλοι με δάκρυα στα μάτια τους ευχαρίστησαν την Παναγία και απέδωσαν το γεγονός σε θαύμα Της  ενώ από έκτοτε οι ντόπιοι θεωρούν την Πρωτομαγιά πολύ μεγάλη γιορτή για τον τόπο τους και την Παναγία της Φολέγανδρου λόγο του θαύματος που έσωσε τους ίδιους από τους πειρατές. 

Η Φολέγανδρος ανήκει στις νοτιοδυτικές Κυκλάδες του Αιγαίου πελάγους και δεν μπήκε καθόλου τυχαία στη λίστα του CNN με τα 7 ομορφότερα χωριά στην Ευρώπη. Έχει μέγιστο ύψος 455 μέτρα, έκταση 32 τετραγωνικά χιλιόμετρα και αριθμεί γύρω στους 650 κατοίκους. 

Η είσοδος στο Εκκλησάκι της Παναγιάς
πηγή

Η Φολέγανδρος έχει ένα ακόμα θετικό, δε χρειάζεσαι αυτοκίνητο, όχι, γιατί απλά έχει καλή, τακτική συγκοινωνία αλλά γιατί δεν έχει και πολλούς δρόμους. Το ΚΤΕΛ είναι άψογο και εκτελεί δρομολόγια για το λιμάνι – Καραβοστάση, τη Χώρα, την Άνω Μεριά και την Αγκάλη, επίσης δεν διαθέτει αεροδρόμιο, γι αυτό ο Πειραιάς είναι μονόδρομος.

Απέχει από τον Πειραιά 104 ναυτικά μίλια, που μετά την άφιξη στο λιμάνι του Καραβοστάση η Φολέγανδρος θα αρχίσει να σας ξεδιπλώνει τις ομορφιές της σιγά - σιγά.  

Δεν έχετε παρά να περιπλανηθείτε στα πλακόστρωτα της Χώρας και στα στενά του Κάστρου, να ανεβείτε στο βράχο της Παναγίας με την πανοραμική θέα στο Αιγαίο, να κολυμπήσετε στις ερημικές ή στις πολυσύχναστες παραλίες της, να εξερευνήσετε τη φύση μέσα από τα μονοπάτια που διατρέχουν κάθε γωνιά του νησιού. 

Αξίζει να γευτείτε το σπιτικό, παραδοσιακό φαγητό στη Χώρα, στον Καραβοστάση, στην Αγκάλη ή στην Άνω Μεριά, και να διασκεδάσετε τις νύχτες με ρακόμελα στις πλατείες της Χώρας.

Η πρόσβαση στο ναό της Παναγίας γίνεται μέσω ενός λιθόστρωτου μονοπατιού που ξεκινάει από την πλατεία της Πούντας στη Χώρα και σαν άσπρο φίδι, όπως φαίνεται από μακριά, ξεδιπλώνεται μέχρι την εκκλησία. Η πεζοπορία διαρκεί περίπου 15 λεπτά της ώρας μέχρι να φτάσετε στον Ναό.

Τηλέφωνα: Λιμεναρχείο : (+30) 22860 41530 , Δημαρχείο: (+30) 22860 41285.