Παναγία Πορταρέα, Πορταριά Πήλιο

πηγή

Ο μονόχωρος ξυλόστεγος αυτός, μικρός ναΐσκος της Παναγίας Πορταρέας χτίστηκε τον 16o αιώνα επάνω στο βυζαντινό μονίδριο της Παναγίας Πορταρέας του 13ου αιώνα που αποτελούσε καθολικό Μονής και είναι από τις σημαντικότερες εκκλησίες της Πορταριάς, αφού σε αυτό οφείλεται και το όνομα της περιοχής. 

Άποψη του Ναού
πηγή

Το αρχικό εκκλησάκι, αυτό, χτίστηκε πριν το 1273.

 

Όπως μας πληροφορεί ιστορική πηγή, το έτος αυτό ο τότε επίσκοπος Δημητριάδος, Μιχαήλ, Πανάρετος, παραχώρησε με εκδοτήριο γράμμα του στην Αννα Μελισσηνή ή Μαλισσιανή, σύζυγο του τότε βυζαντινού τοπάρχου Δημητριάδος, Νικολάου Μελισσηνού.

 

Το ζεύγος αυτό αργότερα έγιναν μοναχοί, ο μεν Νικόλαος με το όνομα Νείλος μοναχός, η δε Αννα με το όνομα Ανθούσα μοναχή. 

 

Ο Ναός έχει διαστάσεις 10 μέτρα μήκος και πλάτος εννιά μέτρα ενώ την κεντρική είσοδό του κοσμεί η εικόνα της Παναγίας, όπως συνέβαινε και στο μοναστήρι και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του κατασκευάστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα, με έξοδα του κ. Χρήστου Μωραίτη.

 

Άποψη του εσωτερικού του Ναού
πηγή

Άποψη του τέμπλου του Ναού
πηγή

Άποψη του εσωτερικού του Ναού
πηγή

Η επιγραφή του Ναού
πηγή

Στην επιγραφή του Ναού, αναφέρεται ότι αγιογραφήθηκε το 1581 από τον μοναχό της Μονής Σουρβιάς, Μιχαήλ.

Ο Βαγγέλης Σκουβαράς εκτιμά ότι η αναφορά, σε μία μαρμάρινη επιγραφή που κάποτε υπήρχε στον ναό, των ονομάτων των κτητόρων λαϊκών, ιερέων και αρχόντων αποδεικνύει ότι ο ναίσκος, υπήρξε κάποτε και ενοριακός ναός, μας παραθέτει δε και την συγκεκριμένη παρακάτω επιγραφή:

«Ανιστορήθη ο θείος και ιερός ναός της υπεράγνου δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, δια συνδρομής και εξόδων, κόπου δε και μόχθων, παρά των ευλαβεστάτων ιερέων και ευγενεστάτων αρχόντων δια μνημόσυνον των γονέων τους και εδικόν τους. 

Ων τα ονόματα ήσαν ούτοι, Τίμου ιερέως, Κλήμη, Στέλου, Γιακουμή, Μαρίας και Αρετής, Νικολάου και Χρυσάφως των κεκοιμένων, ήγουν των γονέων τους. Κοντούρις, Ιω. Γεωργίου, Νικολάου, Γεωργίου, Νάσιου, Σταματίου, Στέφου, Αποστόλου, Ιωάννου, Αλεξίου, Ιωάννου, Νικολάου, Ιω.Ιω.Ιω., Λουκιανής μοναχής, Μαγδαληνής, Μιχαήλ.  Και υπό χειρός εμού Δανιήλ υπάρχοντος όρι…. της Σουρβιάς και της Αγίας Τριάδος. Και εκ του κυρού Διακόνου υπάρχει υιός του ποτε Γεωργίου ιερέων εν έτει ΖΠΘ (Ίνδικτιώνος) θ’ μην. Σμ. Κθ’ ημέρα Σαββάτον».

Άποψη του εσωτερικού και των τοιχογραφιών
του Ναού της Παναγίας Πορταρέας
πηγή

Κάποιες εργασίες συντήρησης που έγιναν τα τελευταία χρόνια στο μνημείο αυτό απέδειξαν ότι από τον αρχικό οικονογραφικό διάκοσμο  διασώζονται μόνο στα χαμηλά μέρη της βόρειας, νότιας και ανατολικής πλευράς τμήματα της τοιχοποιίας και ότι αυτός είχε τις ίδιες διαστάσεις με εκείνες του ναού του 16ου αιώνα. 

Η μικρή αυτή μονή ήτανε όπως πληροφορούμαστε από τις πηγές, χρονολογικά, αρχαιότερη από την Ιερά μονή Προδρόμου της Νέας Πέτρας, στην οποία και ανήκε και η χρονολογία της ανέγερσης της τοποθετείται με πολύ μεγάλη πιθανότητα στο πρώτο μισό του 13ου αιώνα ενώ κοιτώντας το μοναστήρι από έξω, σίγουρα μεταφερόμαστε σε μια άλλη εποχή και η νοσταλγία του παρελθόντος είναι διάχυτη παντού στο χώρο.

Άποψη των τοιχογραφιών του Ναού
πηγή

Άποψη των τοιχογραφιών του Ναού
πηγή

Άποψη των τοιχογραφιών του Ναού
πηγή

Άποψη των τοιχογραφιών του Ναού
πηγή

Η Πορταριά απέχει 13 χιλιόμετρα από το Βόλο και 2 χιλιόμετρα από τη Μακρινίτσα ενώ με βασιλικό διάταγμα του 1920 συμπεριλήφθηκε στις «τοποθεσίες ιδιαίτερου φυσικού κάλλους». 

Βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μέτρων από την θάλασσα, με απέραντη θέα στο Βόλο και σε απόσταση 20 λεπτών από το Χιονοδρομικό Κέντρο Πηλίου «Αγριόλευκες» ενώ αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους ταξιδιωτικούς προορισμούς όλο τον χρόνο. 

Χαρακτηριστικό στοιχείο της Πορταριάς είναι τα μεγάλα της αρχοντικά, θεσσαλομακεδονικού ρυθμού με σκεπή από πέτρινες πλάκες. Τα περισσότερα από αυτά σήμερα είναι ανακαινισμένα και λειτουργούν ως ξενώνες των οποίων τα περισσότερα από αυτά δωμάτια προσφέρουν εξαιρετική θέα στο Βόλο και στον Παγασητικό κόλπο. 

Άποψη των εξωτερικών τοιχογραφιών και του Υπέρθυρου του Ναού
πηγή

Άποψη των εξωτερικών τοιχογραφιών του Ναού
πηγή

Επίσης όπως και όλα τα χωριά του Πηλίου η Πορταριά διαθέτει και δεκάδες πέτρινες παραδοσιακές βρύσες μεταξύ των οποίων και η πανέμορφη θολωτή βρύση του Τσοποτού.

Δεν υπάρχει περίπτωση να μην παρατηρήσουμε ότι στην Πορταριά όλα τα καταστήματα διαθέτουν σε περίοπτη θέση χιλιάδες βαζάκια με γλυκά του κουταλιού σε μια απίστευτη ποικιλία γεύσεων, χρωμάτων, αρωμάτων και μεγεθών: καρυδάκι, σύκο, βύσσινο, πορτοκάλι, μανταρίνι, σταφύλι, φυρίκι, κεράσι, νεράντζι, περγαμόντο, φράουλα, κολοκύθι, φυστίκι τύπου Αιγίνης, κάστανο, φράπα, ντοματάκι, λεμόνι, μελιτζανάκι, κουμ κουάτ, αγγουράκι, καρπούζι, μύρτιλλο, κυδώνι, δαμάσκηνο, καροτάκι, πεπόνι, βερύκοκο, κράνο, βατόμουρο κλπ. 

Όλα αυτά, μαζί και μαρμελάδες και βότανα και παραδοσιακά ζυμαρικά και λικέρ θα τα βρούμε και στο μικρό πρατήριο, το οποίο διαχειρίζεται ο Γυναικείος Αγροτουριστικός Συνεταιρισμός Πορταριάς.

Τον προαύλιο χώρο της η εκκλησία της Παναγίας Πορταρέας τον μοιράζεται με την εκκλησία του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου, του Μητροπολιτικού Ναού της Πορταριάς, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα της και αξίζει, επίσης μία σας επίσκεψη. 

Ο Ναός της Παναγίας της Πορταρέας εορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο.

Τηλέφωνα: Δήμος Πορταριάς (+30) 24280 99920 - 23