Το Ναΐδριο της Αγίας Θεοδώρας στη Βάστα Αρκαδίας.

Το Nαΐδριο της Αγίας Θεοδώρας στη Βάστα Μεγαλόπολης Αρκαδίας είναι μοναδικό στο είδος του και έχει χαρακτηριστεί ώς Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. 

.

Άποψη από το εσωτερικού του Ναιδρίου

Το Θαυμαστό ναΐδριο χαρακτηρίζεται, άλλωστε υπάρχει και στο βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες.

Ο λόγος είναι, ότι φύτρωσαν 17 δέντρα στη στέγη του όσα και τα χρόνια της τοπικής Αγίας Θεοδώρας όταν αυτή θανατώθηκε και έτσι ολοκληρώθηκε ο θρύλος της και επιβεβαιώθηκαν επίσης και τα λόγια της. 

Ο ναός είναι κτισμένος σε πετρώδες έδαφος με τοίχους πάχους 70 εκατοστών και περιβάλλεται από 17 αιωνόβια δέντρα που αγκαλιάζουν στην ουσία, το ναό που πιθανόν να είναι ένα κτίσμα του 12ου αιώνα.

Τα δέντρα και τα κλαδιά πλέκονται στη σκεπή και στους τοίχους για να προστατεύσουν το ναό από τα στοιχεία της φύσης και από κάθε βέβηλο χέρι. 

Κι ενώ περιμένεις μετά από τόσες εκατονταετίες που πέρασαν, να δεις μόνο ερείπια διαπιστώνεις πως ο ναός βρίσκεται σε θαυμάσια και εξαιρετική κατάσταση και αποτελεί επίσης ένα προσκύνημα πανελλαδικά γνωστό ενώ χτίστηκε προφανώς για να τιμήσει τη μνήμη της Οσιοπαρθενομάρτυρος Θεοδώρας, μίας τοπικής Αγίας! 

Η Αγία Θεοδώρα, που ζούσε θεάρεστο βίο, συκοφαντήθηκε και αφού, βίαια, οδηγήθηκε στο σημείο αυτό, εκτελέστηκε από δήμιους. 

Τα τελευταία λόγια της προσευχής της ήταν:  «Το σώμα μου να γίνει ναός, τα μαλλιά μου δένδρα και το αίμα μου ποτάμι». 

Η Αγία έζησε κατά τον 9ον αιώνα (κατά άλλους τον 10ο αιώνα) δηλαδή στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και οι γονείς της υπήρξαν άνθρωποι φτωχοί και άσημοι αλλά αγαπούσαν τον Θεό και μετέδωσαν στα παιδιά τους την πίστη στο Χριστό. 

Από μικρή ηλικία η Θεοδώρα, σε σχέση με τα άλλα της αδέλφια, είχε μία ιδιαίτερη αγάπη και κλίση προς τα θεία, αγαπούσε τον Θεό σε τέτοιο βαθμό που επιθύμησε να αφιερώσει όλη της την ζωή Σε αυτόν.

Μεγαλώνοντας αποφασίζει να πάει σε μοναστήρι και εκεί να καλλιεργήσει τον έρωτά της για τον Χριστό, το παράδοξο όμως είναι ότι δεν προτίμησε ένα γυναικείο μοναστήρι αλλά ένα ανδρικό! Παρουσιάστηκε στην μονή της «Παναΐτσας», μία μονή που βρίσκεται στα όρια των Νόμων Αρκαδίας και Μεσσηνίας, ως άνδρας με το όνομα «Θεόδωρος». 

Άποψη του Ναού

Δεν μπορούμε με σιγουριά να υποστηρίξουμε για πιο λόγο το έκανε αυτό, πιθανόν να ήθελε να εξαφανιστεί εντελώς από τους γνωστούς της και τον περίγυρό της. 

Στην ανδρώα εκείνη μονή που εγκαταβίωσε δεν άργησε να καταστεί ένα φωτεινό παράδειγμα υπομονής, υπακοής αλλά και ταπείνωσης. 

Οι αρετές αυτές την οδηγούσαν σταδιακά σε μία μεγάλη και σημαντική πνευματική πρόοδο που αναγνωριζόταν από τον Ηγούμενο της Μονής καθώς όμως και από τους συνμοναστές της. 

Οι Πατέρες της Μονής, θαυμάζοντας την προσωπικότητα και τα χαρίσματα που τον διέκριναν, του εμπιστεύτηκαν τις εξωτερικές εργασίες της Μονής, πράγματι, στο διακόνημα αυτό βρίσκονται πάντα μοναχοί ή μοναχές με εμπειρία στην πνευματική ζωή.

Άποψη του Ναού

Την ίδια χρονική περίοδο εξαπλώθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου ένας τρομερός και φοβερός λιμός, έτσι που ο κόσμος αλλά και η Μονή κινδύνευσαν από την ασιτία.  

Όλοι οι Πατέρες έστρεψαν τα βλέμματά τους στον «Θεόδωρο» ως τον μοναδικό που μπορούσε να βοηθήσει. 

Ο «Θεόδωρος» επισκέφτηκε πολλά σπίτια Χριστιανών προκειμένου να τους στηρίξει και αν ήταν δυνατόν να εξοικονομήσει και κάτι για την μοναστική αδελφότητα.

Συνέβη όμως κάτι φοβερό, μία γυναίκα ξεστόμισε εναντίον του μία βαριά κατηγορία : «Ο καλόγερος, είπε, με άφησε έγκυο!» και οι γονείς της  εγκύου γυναίκας θυμωμένοι ανέβηκαν στο μοναστήρι και βίαια πρόσταξαν τον «Θεόδωρο» να τους ακολουθήσει. 

Άποψη του Ναού

Ο «μοναχός» αν και αρνήθηκε την κατηγορία δεν αρνήθηκε να τους ακολουθήσει, όμως τον δίκασαν με συνοπτικές διαδικασίες και τον έκριναν ένοχο. 

Έλαβε την εσχάτη των ποινών, «θάνατον δια αποκεφαλισμού», αν και μπορούσε με την αποκάλυψη του σώματός του να αποδείξει την αθωότητά του.

Οδηγήθηκε στο χωριό Βάστα στην Αρκαδία και όταν τον αποκεφάλισαν,  διέκριναν το σώμα της γυμνό και όλοι ζήτησαν συγχώρεση από τον Θεό ενώ το θαυμαστό γεγονός έγινε γνωστό παντού! 

Ο Ηγούμενος και οι άλλοι μοναχοί έφθασαν στον τόπο του μαρτυρίου και ενταφίασαν το σώμα της στην Ιερά Μονή τους ή κατά την γνώμη άλλων στον ίδιο τόπο του μαρτυρίου της. 

Πριν τον αποκεφαλισμό της, η Αγία ζήτησε από τον Θεό το σώμα της να γίνει ναός, οι τρίχες της κεφαλής της να γίνουν δένδρα και το αίμα της ποτάμι. Πράγματι, στην στέγη του ιδρυθέντος ναού που βρίσκεται στη Βάστα της Αρκαδίας φύτρωσαν 17 δένδρα, τα οποία παραδόξως στέκονται στην στέγη και ομολογούν ότι «ὅπου ὁ Θεὸς δὲ βούλεται νικᾶται φύσεως τάξις».

Η εξήγηση που έδωσαν για το παράδοξο αυτό φαινόμενο συνοπτικά μερικοί επιστήμονες:

- κ. Λούκος Κων/νος (Γεωπόνος - Κόρινθος): "Δεν υπάρχει εξήγηση από πλευράς γεωπονικής επιστημονικής. Πρόκειται για ένα ΔΙΑΡΚΕΣ ΘΑΥΜΑ".

- κ. Μακρυγιάννης Π. (Γεωπόνος): "... Αλλά σα γεωπόνος, είμαι σε θέση να ξέρω πολύ καλά, ότι οι τοίχοι θα είχαν ανοίξει και σπάσει από τις ρίζες ενός μόνο δέντρου, πόσο μάλλον δεκαεπτά".

- κ. Ράπτης Γεώργιος (Δασολόγος - Ναύπακτος): "Το όλο φαινόμενο υπερβαίνει κάθε λογική, φυσική και επιστημονική εξήγηση του ανθρώπου".

- κ. Μπεληγιάννης Ελευθέριος (Πολιτικός Μηχανικός - Αθήνα): "Όταν ο αέρας αυτός (της ρεματιάς) έχει τη δυνατότητα να ξεριζώνει δέντρα, καταλαβαίνει κανείς, τι δυνάμεις εξασκούνται από τα 17 δέντρα για την ανατροπή της στέγης".

- κ. Σταυρογιάννη - Περρή Ελένη (Αρχιτέκτων - Καλαμάτα): "Φαινόμενο επιστημονικά ανεξήγητο. Οι δυνάμεις βάρους και αέρος σε συνάρτηση, θα έπρεπε λόγω θέσεως του εξωκλησιού, αλλά και λόγω της προχείρου κατασκευής αυτού, προς δε και της παλαιότητάς του να είχαν διαλύσει το κτίσμα. Τούτο όμως, παραμένει επί τόσους αιώνας χωρίς σοβαρές φθορές". 

- κ. Παλλας (Διευθυντής Αρχαιοτήτων - Κόρινθος): "Βάσει των φυσικών νόμων, τουλάχιστον τα μεγάλα αυτά δέντρα, λόγω κλίσεως, ύψους, περιμέτρου έπρεπε να είχαν γκρεμισθεί. Δια να στέκουν αγέρωχα, είναι κάτι που η επιστήμη δεν μπορεί να δώσει εξήγηση".

- κ. Τίγκας Αναστάσιος (Θεολόγος, Αρχαιολόγος, Ιστορικός - Ηράκλειο Αττικής): "Η όλη ανάπτυξις, ύπαρξις και ζωή των δέντρων επί της στέγης του ναού της Οσιοπαρθενομάρτυρος Θεοδώρας εκπλήσσει, αντιβαίνει προς πάσα λογικήν και φυσικήν εξήγησιν του ανθρώπου. Καταδεικνύει μίαν σπανίαν ιδιαιτερότητα, την επέμβασιν του Θεού επί της δημιουργίας Του, το θαύμα".

Για να φτάσει ο επισκέπτης στην Αγία Θοδώρα, ξεκινώντας από την Τρίπολη, παίρνει το δρόμο για την Καλαμάτα και 9 χιλιόμετρα μετά τη Μεγαλόπολη ακολουθεί το δρόμο προς Ισαρι - Βάστα, με τα τελευταία έξι χιλιόμετρα του δρόμου, να θέλουν ιδιαίτερη προσοχή στην οδήγηση. 

Ο δρόμος σε εκείνο το σημείο είναι κατηφορικός με πολλές στροφές όμως χιλιάδες προσκυνητές επισκέπτονται το εκκλησάκι για να προσκυνήσουν και να θαυμάσουν αυτό το μοναδικό σύμπλεγμα και να τιμήσουν την μνήμη της Αγίας.

Γιορτάζει στις 11 Σεπτεμβρίου.